မတည်ငြိမ်မှုတွေကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံမှာ တရုတ်နှစ်သစ်ကူးပွဲတွေ အကန့်အသတ်နဲ့ကျင်းပ
{{Zawgyi/Unicode}}
တရုတ်လူမျိုးတွေအတွက် နှစ်သစ်ကူးတဲ့ ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်နေ့ဟာ မြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်တပ်အာဏာသိမ်း ၁ နှစ်ပြည့်တဲ့နေ့နဲ့ တိုက်ဆိုင်နေပါတယ်။ လက်ရှိနိုင်ငံထဲမှာ နိုင်ငံရေး၊ စီးပွားရေး မတည်ငြိမ်တဲ့အခြေအနေတွေကြောင့် တရုတ်နှစ်သစ်ကူးကာလမှာ အရင်လို တရုတ်ဘုရားကျောင်းတွေမှာ စည်စည်ကားကား ဧည့်ခံကျွေးမွေးတာတွေ မလုပ်ခဲ့ဘဲ အကျဉ်းချုံးပြီး ကျင်းပခဲ့တယ်လို့ မြန်မာပြည်ဖွား တရုတ်လူမျိုးတွေက ပြောပါတယ်။ ရန်ကုန်က ပေးပို့တဲ့ ဒီသတင်းကို ကိုဇော်မိုးကျော် ကပြောပြမှာပါ။
အခု ၂၀၂၂ ခုနှစ် တရုတ်နှစ်သစ်ကူးတဲ့နေ့ ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်နေ့မှာ ရန်ကုန်မြို့ တရုတ်တန်းမှာ အရင်လို တရုတ်နှစ်သစ်ကူးပွဲတွေကို စည်စည်းကားကား ကျင်းပတာ မတွေ့ရပါဘူး။ ဘုံကျောင်းအများစုကလည်း အရင်လို စားပွဲသောက်ပွဲနဲ့ ဧည့်ခံပွဲတွေကို မကျင်းပတော့ဘူးလို့ ရန်ကုန်က တရုတ်ဘုံကျောင်း အဖွဲ့အစည်းတခုရဲ့ တာဝန်ခံက ဗွီအိုအေကို ပြောပါတယ်။ နိုင်ငံရေးအခြေအနေနဲ့ ကိုဗစ်ကပ်ရောဂါကြောင့် ဆွေမျိုးသားချင်းတွေ ဆုံစည်းဖို့ ခက်ခဲတဲ့အတွက် တချို့ဘုံကျောင်းတွေလောက်ပဲ ဧည့်ခံပွဲတွေကို အကျဉ်းချုံးလုပ်ခဲ့တယ်လို့ သူကပြောပါတယ်။
“ကျနော်တို့ကတော့ စားပွဲဘာညာကတော့ မလုပ်တော့ဘူး။ အရင်တုန်းကတော့ စည်စည်ကားကားရှိတယ်ဆိုတာက အရင်တုန်းက လူကြီးတွေကလည်း စုံစုံညီညီဒီမှာရှိကြတယ်။ ဒီမှာရှိကြတဲ့အခါကျတော့ သူတို့က စားပွဲဘာညာလုပ်ကြတယ်။ နှစ်သစ်ကူးကျရင်။ ဘာမှဒီနှစ်က သိပ်မလုပ်ဖြစ်ဘူးပေါ့နော်။”
ရန်ကုန်တိုင်း လသာမြို့နယ်ထဲက တရုတ်လူမျိုးအများစုနေကြတဲ့ တရုတ်တန်းမှာ ပုံမှန်ဆို ခုလိုရက်မျိုးဆိုရင် ဈေးဆိုင်တွေမှာ ဈေးဝယ်သူတွေ၊ သွားလာလည်ပတ်ကြသူတွေနဲ့ အတော်လေး စည်ကားလေ့ရှိတာပါ။ အဲဒီလို မပျော်ရွှင်ရတာ ၂ နှစ်ရှိပြီလို့ တရုတ်တန်းမှာ နေထိုင်တဲ့ တရုတ်နွယ်ဖွားလုပ်ငန်းရှင်တဦးကဗွီအိုအေကို ခုလိုပြောပါတယ်။
“မြင်ကွင်းကတော့ အားလုံးခြောက်ကပ်နေတာပဲပေါ့။ ပျော်ရွင်မှုဆိုတာကလည်း အနာဂတ်ရှိမှ ပျော်ကြတာလေ။ လူတွေရဲ့ သဘောသဘာဝက။ မနှစ်က အနေအထားဆိုရင် ဒီလိုရက်မျိုးဆိုရင် ဒါအကုန်လုံး စိတ်ခြောက်ခြားကုန်ကြတဲ့ အနေအထားပေါ့။ စဉ်းစားတွေးခေါ်တတ်တဲ့ လူတွေရဲ့ရင်ထဲမှာတော့ အနာဂတ် ပျောက်သွားတာပေါ့။ တရုတ်နှစ်ကူးရယ်မှမဟုတ်ဘူး။ ဘယ်ပွဲပဲဖြစ်ဖြစ် ဖီလင်ကတော့ မလာတော့ဘူးလေ။”
ဒီနှစ်တရုတ်နှစ်သစ်ကူးတဲ့နေ့ဟာ စစ်အာဏာသိမ်း ၁ နှစ်ပြည့်ဖြစ်တာကြောင့် မနက် ၁၀ နာရီကနေ ညနေ ၄ နာရီအထိ လမ်းပေါ်မထွက် အသံတိတ် ဆန့်ကျင်ဆန္ဒပြမှုတွေလည်း နိုင်ငံအနံှ့မှာ ရှိခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီလို နေ့နဲ့ တိုက်ဆိုင်နေတဲ့ အတွက်လည်း တရုတ်နှစ်သစ်ကူးပွဲတွေ တိတ်ဆိတ်နေတာဖြစ်ပါတယ်။ နှစ်သစ်ကူးချိန်မိသားစုတွေ ဆုံစည်းကြဖို့ ရပ်ဝေးကလာကြသူတွေနဲ့ တရုတ်နွယ်ဖွားတွေရဲ့ အိမ်တွေမှာ စည်စည်ကားကားရှိပေမဲ့ ဒီနှစ်တော့ ရိုးရာမပျက်အောင်ဆိုတဲ့ သဘောလောက်ပဲ နှစ်သစ်ကူးပွဲကို လုပ်ကြပါတယ်။
“ ပုံမှန်ဆိုရင် တရုတ်နှစ်ကူးက တကယ်ပျော်ဖို့ကောင်းတဲ့ ကာလပေါ့နော်။ အဝေးရောက်နေတဲ့ ညီအစ်ကို မောင်နှမတွေ အကုန်ပြန်လာကြမယ်။ မိဘကို ကန်တော့ကြမယ်၊ အခုကျတော့ ကိုဗစ်ကာလမှာ မိဘတော်တော်များများလည်း ဆုံးရှုံးကုန်ကြတယ်လေ၊ မိသားစု တော်တော်များများလည်း ကြေကွဲမှုတွေ များမယ်လို့ ထင်ပါတယ်။ ဒီဘက်တကြောဆိုလည်း နှစ်ကူးကို တတ်နိုင်သလောက် ချုံ့လိုက်တဲ့သဘောလေးတွေ မြင်ရတာပါ။”
တရုတ်နှစ်ကူး အကြိုကာလမှာလည်း ဒီနှစ်ကူးအတွက် ရောင်းချတဲ့ဆိုင်တွေ အများအပြားရှိပေမဲ့ စီးပွားရေး အဆင်မပြေကြတာကြောင့် ဝယ်တဲ့သူကတော့ အများကြီးနည်းသွားတယ်လို့ ရန်ကုန်တရုတ်တန်းက လုပ်ငန်းရှင်တချို့က ပြောပါတယ်။ မနေ့က နှစ်ကူးအကြိုညနေအထိ ဈေးသည်တွေရဲ့ လက်ထဲမှာ ပစ္စည်းအတော်များများ ရောင်းမကုန်ဘဲ ကျန်နေခဲ့တာပါ။
ဇန်နဝါရီလ ၂၄ ရက်ကနေ ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၅ ရက်အထိက ၂၀၂၂ ခုနှစ်ရဲ့တရုတ်နှစ်သစ်ကူးကာလတွေပါ။ နှစ်သစ်ကူးအကြိုပွဲတော်နဲ့ လူကြီးမိဘတွေကို ကန်တော့တာတွေကို နှစ်သစ်ကူးအကြိုညဖြစ်တဲ့ ဇန်နဝါရီ ၃၁ ရက်အထိလုပ်ကြပြီး ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်ကနေ ၁၁ ရက် အထိကတော့ နွေဦးရာသီပွဲတော်လို့ ခေါ်တဲ့ တရုတ်နှစ်သစ်ကူးကာလဖြစ်ပါတယ်။ ကျန်တဲ့ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၂ ရက်ကနေ ၁၅ ရက် အထိကတော့ မီးထွန်းပွဲတော်ရက်တွေပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ တရုတ်နှစ်သစ်ကူးနေ့ဖြစ်သလို စစ်အာဏာသိမ်းနှစ်ပါတ်လည်နေ့လည်းဖြစ်နေတာမို့ ဈေးဆိုင်ပိုင်ရှင်တွေအနေနဲ့ ဆိုင်ပိတ်မယ်ဆိုရင် သက်ဆိုင်ရာမှာ အကြောင်းပြချက်ပေးပြီး စာတင်ခွင့်တောင်းကြရပါတယ်။ ဈေးတွေ၊ ဆိုင်တွေ မပိတ်ဖို့ စစ်ကောင်စီက သတိပေးထားတဲ့အတွက် ဈေးဆိုင်တွေဖွင့်ကြရပေမဲ့ နေ့လည်ပိုင်းက လူသွား လူလာ မရှိသလို ဈေးဝယ်လာသူတွေလည်း မရှိဘူးလို့ ဆိုင်ရှင်တွေက ပြောကြပါတယ်။
.............................................
မတညျငွိမျမှုတှကွေောင့ျ မွနျမာနိုငျငံမှာ တရုတျနှဈသဈကူးပှဲတှေ အကန့ျအသတျနဲ့ကငြျးပ
{{Unicode}}
တရုတျလူမြိုးတှအေတှကျ နှဈသဈကူးတဲ့ ဖဖေောျဝါရီလ ၁ ရကျနေ့ဟာ မွနျမာနိုငျငံမှာ စဈတပျအာဏာသိမျး ၁ နှဈပွည့ျတဲ့နေ့နဲ့ တိုကျဆိုငျနပေါတယျ။ လကျရှိနိုငျငံထဲမှာ နိုငျငံရေး၊ စီးပှားရေး မတညျငွိမျတဲ့အခွအေနတှေကွေောင့ျ တရုတျနှဈသဈကူးကာလမှာ အရငျလို တရုတျဘုရားကြောငျးတှမှော စညျစညျကားကား ဧည့ျခံကြှေးမှေးတာတှေ မလုပျခဲ့ဘဲ အကဉြျးခြုံးပွီး ကငြျးပခဲ့တယျလို့ မွနျမာပွညျဖှား တရုတျလူမြိုးတှကေ ပွောပါတယျ။ ရနျကုနျက ပေးပို့တဲ့ ဒီသတငျးကို ကိုဇောျမိုးကြောျ ကပွောပွမှာပါ။
အခု ၂၀၂၂ ခုနှဈ တရုတျနှဈသဈကူးတဲ့နေ့ ဖဖေောျဝါရီလ ၁ ရကျနေ့မှာ ရနျကုနျမွို့ တရုတျတနျးမှာ အရငျလို တရုတျနှဈသဈကူးပှဲတှကေို စညျစညျးကားကား ကငြျးပတာ မတှေ့ရပါဘူး။ ဘုံကြောငျးအမြားစုကလညျး အရငျလို စားပှဲသောကျပှဲနဲ့ ဧည့ျခံပှဲတှကေို မကငြျးပတော့ဘူးလို့ ရနျကုနျက တရုတျဘုံကြောငျး အဖှဲ့အစညျးတခုရဲ့ တာဝနျခံက ဗှီအိုအကေို ပွောပါတယျ။ နိုငျငံရေးအခွအေနနေဲ့ ကိုဗဈကပျရောဂါကွောင့ျ ဆှမြေိုးသားခငြျးတှေ ဆုံစညျးဖို့ ခကျခဲတဲ့အတှကျ တခြို့ဘုံကြောငျးတှလေောကျပဲ ဧည့ျခံပှဲတှကေို အကဉြျးခြုံးလုပျခဲ့တယျလို့ သူကပွောပါတယျ။
“ကနြောျတို့ကတော့ စားပှဲဘာညာကတော့ မလုပျတော့ဘူး။ အရငျတုနျးကတော့ စညျစညျကားကားရှိတယျဆိုတာက အရငျတုနျးက လူကွီးတှကေလညျး စုံစုံညီညီဒီမှာရှိကွတယျ။ ဒီမှာရှိကွတဲ့အခါကတြော့ သူတို့က စားပှဲဘာညာလုပျကွတယျ။ နှဈသဈကူးကရြငျ။ ဘာမှဒီနှဈက သိပျမလုပျဖွဈဘူးပေါ့နောျ။”
ရနျကုနျတိုငျး လသာမွို့နယျထဲက တရုတျလူမြိုးအမြားစုနကွေတဲ့ တရုတျတနျးမှာ ပုံမှနျဆို ခုလိုရကျမြိုးဆိုရငျ ဈေးဆိုငျတှမှော ဈေးဝယျသူတှေ၊ သှားလာလညျပတျကွသူတှနေဲ့ အတောျလေး စညျကားလေ့ရှိတာပါ။ အဲဒီလို မပြောျရှှငျရတာ ၂ နှဈရှိပွီလို့ တရုတျတနျးမှာ နထေိုငျတဲ့ တရုတျနှယျဖှားလုပျငနျးရှငျတဦးကဗှီအိုအကေို ခုလိုပွောပါတယျ။
“မွငျကှငျးကတော့ အားလုံးခွောကျကပျနတောပဲပေါ့။ ပြောျရှငျမှုဆိုတာကလညျး အနာဂတျရှိမှ ပြောျကွတာလေ။ လူတှရေဲ့ သဘောသဘာဝက။ မနှဈက အနအေထားဆိုရငျ ဒီလိုရကျမြိုးဆိုရငျ ဒါအကုနျလုံး စိတျခွောကျခွားကုနျကွတဲ့ အနအေထားပေါ့။ စဉျးစားတှေးခေါျတတျတဲ့ လူတှရေဲ့ရငျထဲမှာတော့ အနာဂတျ ပြောကျသှားတာပေါ့။ တရုတျနှဈကူးရယျမှမဟုတျဘူး။ ဘယျပှဲပဲဖွဈဖွဈ ဖီလငျကတော့ မလာတော့ဘူးလေ။”
ဒီနှဈတရုတျနှဈသဈကူးတဲ့နေ့ဟာ စဈအာဏာသိမျး ၁ နှဈပွည့ျဖွဈတာကွောင့ျ မနကျ ၁၀ နာရီကနေ ညနေ ၄ နာရီအထိ လမျးပေါျမထှကျ အသံတိတျ ဆန့ျကငြျဆန်ဒပွမှုတှလေညျး နိုငျငံအနံှ့မှာ ရှိခဲ့ပါတယျ။ အဲဒီလို နေ့နဲ့ တိုကျဆိုငျနတေဲ့ အတှကျလညျး တရုတျနှဈသဈကူးပှဲတှေ တိတျဆိတျနတောဖွဈပါတယျ။ နှဈသဈကူးခြိနျမိသားစုတှေ ဆုံစညျးကွဖို့ ရပျဝေးကလာကွသူတှနေဲ့ တရုတျနှယျဖှားတှရေဲ့ အိမျတှမှော စညျစညျကားကားရှိပမေဲ့ ဒီနှဈတော့ ရိုးရာမပကြျအောငျဆိုတဲ့ သဘောလောကျပဲ နှဈသဈကူးပှဲကို လုပျကွပါတယျ။
“ ပုံမှနျဆိုရငျ တရုတျနှဈကူးက တကယျပြောျဖို့ကောငျးတဲ့ ကာလပေါ့နောျ။ အဝေးရောကျနတေဲ့ ညီအဈကို မောငျနှမတှေ အကုနျပွနျလာကွမယျ။ မိဘကို ကနျတော့ကွမယျ၊ အခုကတြော့ ကိုဗဈကာလမှာ မိဘတောျတောျမြားမြားလညျး ဆုံးရှုံးကုနျကွတယျလေ၊ မိသားစု တောျတောျမြားမြားလညျး ကွကှေဲမှုတှေ မြားမယျလို့ ထငျပါတယျ။ ဒီဘကျတကွောဆိုလညျး နှဈကူးကို တတျနိုငျသလောကျ ခြုံ့လိုကျတဲ့သဘောလေးတှေ မွငျရတာပါ။”
တရုတျနှဈကူး အကွိုကာလမှာလညျး ဒီနှဈကူးအတှကျ ရောငျးခတြဲ့ဆိုငျတှေ အမြားအပွားရှိပမေဲ့ စီးပှားရေး အဆငျမပွကွေတာကွောင့ျ ဝယျတဲ့သူကတော့ အမြားကွီးနညျးသှားတယျလို့ ရနျကုနျတရုတျတနျးက လုပျငနျးရှငျတခြို့က ပွောပါတယျ။ မနေ့က နှဈကူးအကွိုညနအေထိ ဈေးသညျတှရေဲ့ လကျထဲမှာ ပစ်စညျးအတောျမြားမြား ရောငျးမကုနျဘဲ ကနြျနခေဲ့တာပါ။
ဇနျနဝါရီလ ၂၄ ရကျကနေ ဖဖေောျဝါရီလ ၁၅ ရကျအထိက ၂၀၂၂ ခုနှဈရဲ့တရုတျနှဈသဈကူးကာလတှပေါ။ နှဈသဈကူးအကွိုပှဲတောျနဲ့ လူကွီးမိဘတှကေို ကနျတော့တာတှကေို နှဈသဈကူးအကွိုညဖွဈတဲ့ ဇနျနဝါရီ ၃၁ ရကျအထိလုပျကွပွီး ဖဖေောျဝါရီ ၁ ရကျကနေ ၁၁ ရကျ အထိကတော့ နှေဦးရာသီပှဲတောျလို့ ခေါျတဲ့ တရုတျနှဈသဈကူးကာလဖွဈပါတယျ။ ကနြျတဲ့ ဖဖေောျဝါရီ ၁၂ ရကျကနေ ၁၅ ရကျ အထိကတော့ မီးထှနျးပှဲတောျရကျတှပေဲ ဖွဈပါတယျ။ တရုတျနှဈသဈကူးနေ့ဖွဈသလို စဈအာဏာသိမျးနှဈပါတျလညျနေ့လညျးဖွဈနတောမို့ ဈေးဆိုငျပိုငျရှငျတှအေနနေဲ့ ဆိုငျပိတျမယျဆိုရငျ သကျဆိုငျရာမှာ အကွောငျးပွခကြျပေးပွီး စာတငျခှင့ျတောငျးကွရပါတယျ။ ဈေးတှေ၊ ဆိုငျတှေ မပိတျဖို့ စဈကောငျစီက သတိပေးထားတဲ့အတှကျ ဈေးဆိုငျတှဖှေင့ျကွရပမေဲ့ နေ့လညျပိုငျးက လူသှား လူလာ မရှိသလို ဈေးဝယျလာသူတှလေညျး မရှိဘူးလို့ ဆိုငျရှငျတှကေ ပွောကွပါတယျ။
