ျမန္မာက်ပ္ေငြတန္ဖိုး ဆက္တုိက္ က်ဆင္းေနၿပီး ၿပီးခဲ့တဲ့ရက္ပိုင္းက အေမရိကန္တေဒၚလာကို ေငြလဲႏႈန္း ၁၆၅၀ အထိ က်ဆင္းသြားတာကေန၊ ဒီရက္ပိုင္းမွာေတာ့ တေဒၚလာကို ၁၅၄၀ ျပန္ျဖစ္ၿပီး ျမန္မာေငြတန္ဖိုး အနည္းငယ္ ျပန္တက္သြားပါတယ္။ ဗဟိုဘဏ္က ေဒၚလာ တသန္းေက်ာ္ ထုတ္ေရာင္းၿပီး ေငြေၾကးကစားသူေတြကို အေရးယူမယ္လို႔ အစိုးရဘက္က သတိေပးၿပီးခ်ိန္မွာ ျမန္မာေငြ ေငြတန္ဖိုး အနည္းငယ္ ျပန္တက္သြားတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္း ဗြီအိုေအ ျမန္မာပိုင္းသတင္းေထာက္ ကိုေဇာ္ထက္ ေပးပို႔ ထားပါတယ္။
က်ပ္ေငြတန္ဖိုး ဆက္တုိက္ က်ေနတာကို ဟန္႔တားဖို႔အတြက္ ဗဟိုဘဏ္က ေဒၚလာတသန္းနဲ႔ သုံးသိန္း ဒီေန ႔စက္တင္ဘာ၂၄ရက္မွ ာထုတ္ေရာင္းထားပါတယ္။ က်ပ္ေငြတန္ဖိုးဟာအရင္ရက္နဲ႔ စာရင္ အနည္းငယ္ ျပန္တက္ၿပီး ဒီေန႔ညေနေစ်းပိတ္ခ်ိန္မွာ တေဒၚလာကို ေငြလဲႏႈန္ း၁၅၄၀ က်ပ္ ျဖစ္သြားပါတယ္။ စီးပြားေရးပညာရွင္ ေဒါက္တာေအာင္ကိုကိုကေတာ့ က်ပ္ေငြျပန္ခိုင္မာလာေအာင္ လုပ္ဖို႔ အခ်ိန္အတိုင္းအတာ တစ္ခုယူျပီး အဘက္ဘက္ကလုပ္ေဆာင္ရမွာျဖစ္သလို တိုင္းျပည္ရဲ႕အရန္ေငြေၾကး အလံုအေလာက္ မရွိေသးသေရႊ႕ ျမန္မာက်ပ္ေငြ တန္ဖိုးကက်ဆင္းမယ့္ အလားအလာေတြရွိတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
“ကာလတိုကေတာ႔ ေငြေၾကးေစ်းကစားေနတာေတြ ဘာေတြ ဒါေတာ႔အေရးယူရမယ္။ သူ႔လူကိုယ့္လူမခြဲျခားနဲ႔ အေရးယူပါ။ အေရးယူပါ ေျပာလိုက္ရင္ ေစ်းကနည္းနည္းက်သြားတယ္ ျမန္မာက်ပ္ေငြတန္ဖိုး တက္လာတယ္ေပါ႔ဗ်ာ ဒါက ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ႔ ေစ်းကစားတယ္ ဆိုတာရွိေနတယ္ဆိုတဲ႔ သေဘာပဲ။ ဒါေပမဲ႔ အက်မျမန္ေအာင္ပဲ ထိန္းဖို႔လိုတာ။ ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမႈပ္ႏွံမႈေတြ လာမွ တိုင္းျပည္စီးပြားေရး တိုးတက္မယ္ဆိုတဲ႔အယူအဆ ဒါလည္းမမွန္ဘူး မဟုတ္ဘူး မွန္တယ္။ တရုတ္တို႔ ၊ဗီယက္နမ္တို႔ ဒီလိုပဲ လုပ္ခဲ႔တာပဲ။ ျပည္တြင္းရင္းႏွီး ျမႈပ္ႏွံမႈေတြလည္း ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္မ်ားမ်ားျပားျပား လုပ္သာကိုင္သာရွိေအာင္လည္းပဲ ၾကိဳးနီစနစ္ေတြကို ေျဖေလ်ွာ့ေပးရမယ္။ Transaction ပိုျမန္လာတယ္ဆိုရင္ က်ပ္ေငြကို ပိုမိုသံုးတယ္ေပါ႔ဗ်ာ။ လည္ပတ္မႈ ပိုအားေကာင္းလာျပီဆိုရင္ း က်ပ္ေငြတန္ဖိုးကလည္း အထုိုက္အသင့္ ခိုင္မာလာမယ္ေပါ႔ဗ်ာေနာ္။”
လက္ရွိ ျမန္မာေငြနဲ႔ ႏိုင္ငံျခားေငြလဲလွယ္ႏႈန္းတန္ဖိုးသတ္မွတ္မႈမွာ ျပင္ပေစ်းကြက္နဲ႔ ဌာနဆိုင္ရာအဖြဲ႔အစည္းေတြၾကားသတ္မွတ္တဲ႔ ေစ်းကြက္ဆိုျပီး ႏွစ္ခုရွိေနပါတယ္။ ေငြလဲႏႈန္းတည္ျငိမ္ဖို႔ဆိုရင္ ႏိုင္ငံျခားေငြေရာင္းဝယ္ေရးအဖြဲ႔အစည္းတစ္ခုကို ၾကားခံအဖြဲ႔အစည္းေနနဲ႔ ေဖာ္ေဆာင္ေပးသင့္တယ္လို႔ စီးပြားေရးပညာရွင္တခ်ိဳ႕ကေထာက္ျပပါတယ္။ ဗဟိုဘဏ္က ေဒၚလာထုတ္ေရာင္းတဲ႔ေနရာမွာ ပုဂၢလိကဘဏ္ေတြကိုပဲေရာင္းခ်ေပးတာျဖစ္လို႔ ေစ်းကြက္ထဲမွာ ႏိုင္ငံျခားေငြပံုမွန္အတိုင္းျပန္ျပီးလည္ပတ္ေစခ်င္ရင္ ေငြလဲေကာင္တာေတြနဲ႔ သြင္းကုန္လုပ္ငန္းရွင္ေတြကိုလည္းထုတ္ေရာင္းေပးသင့္တယ္လို႔ လုပ္ငန္းရွင္တဦးျဖစ္တဲ့ ေဒါက္တာဦးစိုးထြန္းက ေျပာပါတယ္။
“ေနာက္တစ္ခုက ကၽြန္ေတာ္တို႔ ႏိုင္ငံျခားေငြ လဲလွယ္တဲ႔ေနရာမွာ မဂိုလမ္းတို႔ ဘာတို႔ရွိေနတယ္ေပါ႔ေနာ္။ informal market ၾကီး ရွိတယ္။ အစိုးရကလည္း ဗဟိုဘဏ္ဆိုတာ ရွိတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အဲဒါေတြေပါင္းျပီး ႏိုင္ငံျခားေငြ လဲလွယ္ေရး စင္တာတစ္ခု ရန္ကုန္မွာေဖာ္ေဆာင္ ေပးမယ္ဆိုရင္ ဗဟိုဘဏ္နဲ႔ informal နဲ ႔formal market တစ္ခုတည္းျဖစ္သြားႏုိင္တယ္ေပါ႔။ stock exchange center ေတာင္ရွိေသးတာပဲ။ ေနာက္ဒီႏိုင္ငံျခားေငြလဲလွယ္ေရး စင္တာတစ္ခု ေပၚေပါက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးဖို႔ေပါ႔ေနာ္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ျမင္တာကေတာ႔ ျပန္က်မယ့္သေဘာေတာ႔ ရွိပါတယ္။ ဒီေန႔ကၽြန္ေတာ္တို ႔မွန္းတာ ၁၆၀၀ေအာက္ရွိသြားျပီ ေရႊဆိုလည္း ၁၀ သိန္းေအာက္ေလာက္ရွိသြားျပီ။ လက္ရွိကေတာ႔ အေကာင္းဘက္ရွိေနတယ္။ အခုတစ္ဘက္ကလည္း ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဗဟိုဘဏ္ကို ေမတၱာရပ္ခံတယ္ေပါ႔ေနာ္။ ခုနကသူတို႔ရဲ႕ဒီ CBM Rate (ဗဟိုဘဏ္ေငြလဲႏႈန္း) ကို မတင္ဖို႔ေပါ႔ေနာ္။ ေနာက္ပိုေရာင္းဖို႔။ ဒီေန႔လည္း သူတို႔ ၁.၃ မီလီယံ(ေဒၚလာ)ေလာက္ ေရာင္းေပးတယ္လို႔ ခုနကကၽြန္ေတာ္တို႔သိရတယ္ေပါ႔ေနာ္။ ဘာပဲေျပာေျပာဒီေန႔ကၽြန္ေတာ္႔အျမင္ကေတာ႔ ေစ်းျပန္ေအးမယ့္သေဘာေတာ႔ရွိပါတယ္။”
ဗဟိုဘဏ္က သတ္မွတ္တဲ့ ဒီေန႔အတြက္ ေဒၚလာေစ်း သတ္မွတ္တဲ႔ႏႈန္းကေတာ ႔၁၅၉၀ က်ပ္ပါ။ ျပင္ပေစ်းကြက္မွာေတာ့ ႔မနက္ပိုင္းမွာ ၁၅၅၀က်ပ္ ျဖစ္ျပီး ဒီညေနမွာေတာ႔ ၁၅၄၀ က်ပ္နဲ႔ ေငြတန္ဖိုး အနည္းငယ္ျပန္တက္လာတာကိုေတြ႔ရပါတယ္။ ဒီရက္ပိုင္းအတြင္း က်ပ္ေငြတန္ဖိုး ဒီထက္ျပန္ျပီး တက္လာႏိုင္တယ္လို႔လည္း စီးပြားေရးပညာရွင္ တခ်ိဳ႕က ခန္႔မွန္းၾကပါတယ္။
