စီးပြားေရးဆိုုင္ရာ မူဝါဒနဲ႔ စီမံကိန္းေတြ လုုပ္ေဆာင္တာမွာ ရွင္းလင္းျပတ္သားမႈ မရွိတာေတြေၾကာင့္ ျပည္တြင္းျပည္ပ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈေတြ တံုု႔ဆိုုင္းလာရၿပီး ျမန္မာ ႏိုုင္ငံတြင္း စီးပြားေရးလုုပ္ဖိုု႔ ယံုုၾကည္စိတ္ခ်မႈ ေလ်ာ့က်လာတာမိုု႔ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံဖိုု႔ လက္တြန္႔လာၾကတယ္လိုု႔ ဂ်ာမနီ ႏိုုင္ငံက ထုုတ္ျပန္တဲ့ စီးပြားေရး စစ္တမ္းတခုု က ထုုတ္ျပန္လိုုက္ပါတယ္။ NLD အစိုုးရတက္လာၿပီး စီးပြားေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ လုုပ္ဖိုု႔ႀကိဳးစားေပမယ့္ စစ္တမ္းေတြအရကေတာ့ ရင္းႏွီးသူေတြဟာ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ ၂၀၁၆ ခုုႏွစ္ ထက္ စီးပြားေရးလုုပ္ဖိုု႔ ပိုုေႏွာင့္ေႏွး တြန္႔ဆုုတ္မႈေတြ ရွိလာပါတယ္။ ရခိုုင္ေဒသမွာ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ပဋိပကၡေတြရဲ႕ အက်ိဳးဆက္ကလည္း စီးပြားေရး လာေရာက္ ရင္းႏွီးဖိုု႔ တြန္႔ဆုုတ္လာႏိုုင္တဲ့ အခ်က္တခုုလိုု႔ စစ္တမ္းက ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ဒီသတင္းကိုု ဗီြအိုုေအျမန္မာပိုုင္းက ေမခက ေပးပိုု႔ထား ပါတယ္။
ဂ်ာမနီအေျခစိုုက္ ကမာၻလံုုးဆိုုင္ရာ အတိုုင္ပင္ခံအေနနဲ႔ လုုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ Roland Berger အဖြဲ႔က ထုုတ္ျပန္လိုုက္တဲ့ စီးပြားေရးစစ္တမ္းမွာ အခုုလိုုေဖာ္ျပ ထားတာျဖစ္ပါတယ္။ စစ္တမ္းမွာ ျမန္မာႏိုုင္ငံမွာ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံဖိုု႔ ယံုုၾကည္ခ်က္မရွိရတဲ့ အဓိကအခ်က္ေတြကေတာ့ လ ွ်ပ္စစ္မီးမရတာ စီးပြားေရးမူဝါဒအျပင္နဲ႔ ဒါနဲ႔ႏြယ္တဲ့ ႏိုုင္ငံေရး မူဝါဒခ်မွတ္တာေတြမွာ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈနဲ႔ တိက်ခိုုင္မာမႈမရွိတာ၊ တရားဥပေဒစိုုးမိုုးမႈ မရွိ တာ၊ လုုပ္ငန္းလိုုင္စင္နဲ႔ စီးပြားေရးပိုုင္းက လုုပ္ကိုုင္ရတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြရွင္းလင္းလြယ္ကူမႈ မရွိတာေတြက ရင္းႏွီးဖိုု႔ တုုံ႔ဆိုုင္းေစတယ္လိုု႔ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ဒီစစ္တမ္း ထြက္လာဖိုု႔အတြက္ ႏိုုင္ငံတကာ ကုုမၺဏီ ၄၀ ရာခိုုင္ႏႈန္းနဲ႔ ျပည္တြင္း ကုုမၺဏီ ၆၀ ရာခိုုင္ႏႈန္းဆီကေန စစ္တမ္းေကာက္ယူခဲ့တာ ျဖစ္တယ္လိုု႔ Roland Berger အဖြဲ႔က အေရွ႕ေတာင္ အာရွ အုုပ္ခ်ဳပ္သူ ေသာမတ္ကေလာဇ္ကဆိုုထားပါတယ္။
ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံဖိုု႔ ယံုုၾကည္မႈေလ်ာ့လာရတဲ့ အေၾကာင္းနဲ႔ ပတ္သတ္လိုု႔ ဗီြအိုုေအ ေမးျမန္းမႈကိုု ေသာမတ္ကေလာဇ္ေျပာဆိုုထားတာကေတာ့ ျမန္မာႏိုုင္ငံမွာ စီးပြားေရးလုုပ္ဖိုု႔ ယံုုၾကည္ႏႈန္းဟာ ၂၀၁၆ တုုန္းက ၇၀ရာခိုုင္ႏႈန္းထိ ရွိေပမယ့္ ၂၀၁၇မွာေတာ့ ရာခိုုင္ႏႈန္း ၅၀နီးပါးဘဲရွိပါေတာ့တယ္။ စီးပြားေရး အေပၚယံုုၾကည္မႈက်လာတဲ့ အခ်က္ေတြက စစ္တမ္းမွာ ေဖာ္ျပ ထားသလိုုပါဘဲ။ ဒီထဲကအဓိက အခ်က္ကေတာ့ အေသအခ်ာေလ့က်င့္ေပးထားတဲ့ ဝန္ထမ္းေတြနည္းပါးတာ ေၾကာင့္လဲပါပါတယ္။ ဒီအတြက္ ျပည္တြင္းျပည္ပ ရင္းႏွီး သူေတြဘက္က သေဘာေပါက္ၿပီး သင္တန္းေတြေပးလာေနၾကပါတယ္လိုု႔ ေျပာပါတယ္။
NLD အစိုုးရတက္လာၿပီး စီးပြားေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ လုုပ္ဖိုု႔ႀကိဳးစားေပမယ့္ ထင္သေလာက္ အက်ိဳးရလဒ္ေကာင္း မရရွိေသးပါဘူး။ တျခားစီးပြား ေရး စစ္တမ္းေတြ မွာလည္း NLD အစိုုးရလက္ထက္မွာ စီးပြားေရးက်ဆင္းလာတယ္လိုု႔ ေဖာ္ျပေနလာတာေတြရွိပါတယ္။ ဒီစစ္တမ္းထဲမွာေဖာ္ျပခ်က္အရ ႏိုုင္ငံတ ကာက စြပ္စြဲေနတဲ့ ရခိုုင္ပဋိပကၡ မွာ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္တယ္ဆိုုတဲ့ ဂဟက္ေၾကာင့္လည္း စီးပြားေရးလုုပ္သူေတြ ကလာေရာက္ရင္းႏွီးဖိုု႔ တြန္႔ဆုုတ္လာ ႏိုုင္တယ္လိုု႔ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ဒီလိုုယံုုၾကည္မႈေတြက်ေနေပမယ့္လည္း ေရေျမသဘာဝ ဆိုုင္ရာအေျခအေနေကာင္းေတြေၾကာင့္ ျပည္တြင္းျပည္ပ ရင္းႏွီးသူေတြဘက္က ရင္းႏွီး ျမဳပ္ႏွံဖိုု႔ စိတ္အားထက္သန္ေနတာေတြရွိေနေသးၿပီး စီးပြားေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈကိုုေစာင့္ဆိုုင္းေနတာေတြလည္း ရွိေနတယ္လိုု႔ စစ္တမ္း မွာေဖာ္ျပထား ပါတယ္။
ကာလတိုုစိန္ေခၚမႈေတြရင္ဆိုုင္ေနရတာျဖစ္ေပမယ္ကုုမၺဏီမ်ားကေတာ့ ျမန္မာႏိုုင္ငံမွာ ကာလလတ္နဲ႔ ကာလရွည္ စီးပြားေရးအလားအလာေကာင္းေတြထြက္ လာမယ္လိုု႔ ဆက္လက္ယံုုၾကည္ေနတာေတြရွိေနဆဲပါ။ လာေရာက္ရင္း ႏွီးသင့္တဲ့ ေနရာတခုုျဖစ္တယ္ဆိုုတဲ့ တင္ျပခ်က္ေတြေစ်းကြက္အလားအလာကလည္း ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံဖိုု႔ စိတ္ဝင္စားဆဲရွိေနပါတယ္လိုု႔ မစၥတာ ေသာမတ္ကေျပာခဲ့တာပါ။
နီးဗန္း လ ွ်ပ္စစ္ကုုမၺဏီက စီးပြားေရးလုုပ္ငန္းရွင္ ေဒါက္တာေအာင္သိန္းက လက္ေတြကုုမၺဏီေတြ စီးပြားေရးနဲ႔ပတ္သတ္ၿပီး ရင္ဆိုုင္ေနရတာနဲ႔ပတ္ သတ္လိုု႔ ေမးျမန္းမႈကိုု အခုုလိုုေျဖခဲ့ပါတယ္။
“ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ေတြ အေနနဲ႔ကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ဒီ ကြ်မ္းက်င္တဲ႔ လုပ္သားေတြေနာ္ တကယ့္ကို အရည္အခ်င္း ျပည့္၀တဲ႔ မန္ေနဂ်ာေကာင္းေတြ Human Resource ပိုင္းမွာေတာ့ က်ေနာ္တို႔ အဓိက အခက္အခဲၾကံဳေနရပါတယ္။ ဒါက ခုနက ေျပာသလို Short Term , Long Term Planနဲ႔ Human Resource Development ကို ေသခ်ာလုပ္သြားမယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ေနာင္မွာ ဒီအခက္အခဲမ်ိဳး မရွိႏုိင္ပါဘူး။ ေပၚလစီပိုုင္းနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ကေတာ့ အဓိကကေတာ့ က်ေနာ္တို႔က SME ေပါ့ေနာ္။ ရာခိုင္ႏႈန္းအမ်ားဆံုး ရွိေနတဲ႔ က်ေနာ္တိုု႔ SME ေတြ လုပ္သာကိုင္သာရွိမွ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မွ တိုင္းျပည္စီးပြားေရးေရာ၊ အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္းေပးမွာ ျဖစ္တဲ႔ အတြက္ေၾကာင့္ ရွိၿပီးသား ေကာင္းမြန္ေနတဲ႔SME မူ၀ါဒေတြကို အေကာင္အထည္ ျမန္ျမန္ေလး ေဖာ္ေပးဖို႔ က်ေနာ္တို႔က ေတာင္းဆိုမွာ ျဖစ္ပါတယ္။”
ရိုုလင္ဘာဂ်ာ အဖြဲ႔အေနနဲ႔ ဒီစစ္တမ္းထြက္လာဖိုု႔ ျဗိတိန္၊ အေမရိကား၊ ျပင္သစ္၊ စကၤာပူ စတဲ့ႏိုုင္ငံေတြအျပင္ ဥေရာပ၊ဆြစ္ဇလန္ ႏိုုင္ငံေတြက ရင္းႏွီး ျမဳပ္ႏွံ ဖိုု႔ စိတ္ဝင္စားတဲ့ ကုုမၺဏီေတြ ဆီကေန ေမးျမန္းစိစစ္တာအျပင္ ျပည္တြင္းက ကုုမၺဏီေတြပါေတြေမးျမန္း ကာဒီစစ္တမ္းကိုုထုုတ္ခဲ့တာျဖစ္တယ္လိုု႔ ေျပာပါတယ္။
