ဘဂၤလားေဒရွ္႕ႏုိင္ငံက ရိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ စခန္းကို ျမန္မာ ကိုယ္စားလွယ္ အဖြဲ႔ ဒီကေန႔ သြားေရာက္ၿပီး ဌာေနျပန္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္ကို ရွင္းလင္းပါတယ္။ ဒုကၡသည္ေတြကေတာ့ သူတို႔ကို ရိုဟင္ဂ်ာ အျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳေရးနဲ႔ ႏုိင္ငံသား ျဖစ္ေရး အပါအ၀င္ စိုးရိမ္ခ်က္ေတြကို ေဆြးေႏြးခဲ႔ပါတယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာဘဲ ဌာေနျပန္ေရး အတြက္ ဒုကၡသည္ေတြၾကားမွာ အႀကီးအက်ယ္ စိုးရိမ္ခ်က္ ရွိေနတယ္လို႔လည္း ကုလသမဂၢ အႀကီးအကဲ တဦးက သတိေပးလိုက္ပါတယ္။ မသိဂၤ ီထုိက္ စုစည္းတင္ျပထားပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာန အျမဲတမ္း အတြင္း၀န္ ဦးျမင့္သူ ဦးေဆာင္တဲ႔ ကိုယ္စားလွယ္ အဖြဲ႔က ဘဂၤလားေဒရွ္႕က ဒုကၡသည္ စခန္းေတြကို သြားေရာက္ၿပီး ဌာေနျပန္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္ကို ရွင္းလင္းခဲ႔ပါတယ္။ ဘဂၤလားေဒရွ္႕ဘက္ ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္ေနၾကတဲ႔ သိန္းနဲ႔ခ်ီတဲ႔ ရိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ေတြထဲက ပထမ အသုတ္ အေနနဲ႔ ဒုကၡသည္ ၅ ေထာင္ေက်ာ္တို႔ ႏုိ၀င္ဘာလ ၁၅ ရက္ေန႔မွာ ဌာေနျပန္ေရး စတင္ဖို႔ ျမန္မာနဲ႔ ဘဂၤလားေဒရွ္႕ ႏွစ္ႏိုင္ငံၾကား သေဘာတူလိုက္ၿပီး ေနာက္တေန႔မွာဘဲ ဒုကၡသည္ စခန္းကို သြားေရာက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဌာေနျပန္လာမယ့္ ဒုကၡသည္ေတြ အတြက္ လံုျခံဳေရး၊ ေနထုိင္စားေသာက္ေရး အပါအ၀င္ ျမန္မာ အစိုးရရဲ႕ အစီအစဥ္ေတြကို ရွင္းလင္းခဲ႔တာပါ။ ဒုကၡသည္ေတြဘက္ကေတာ့ ရိုဟင္ဂ်ာ အျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳမလားဆိုတာကို ေမးျမန္းခဲ႔ၾကတယ္လို႔ ကူတုပေလာင္ ဒုကၡသည္ စခန္းက ဦးေမာင္ေမာင္က အခုလို ေျပာပါတယ္။
“ အဓိက ျမန္မာ အစိုးရက ေခၚမယ္ဆိုရင္ ဘာအဆင့္နဲ႔ ေခၚမွာလဲ။ က်ေနာ္တို႔ကို ရိုဟင္ဂ်ာ အသိအမွတ္ျပဳမွာလား။ ဒါမွမဟုတ္ရင္ က်ေနာ္တို႔ကို ဘဂၤလီလို႔ ေခၚၾကမွာလား။ ဒီဟာကို အဓိက ျမန္မာ အစိုးရက ေၾကညာေပးဖို႔ လိုပါတယ္ဆိုၿပီး က်ေနာ္တို႔ဆီက တင္ျပတယ္။ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာနဆီက ေလာေလာဆယ္က တုံ႔ျပန္မႈေတြ မရွိဘူး။ ဒါေပမယ့္ သူတို႔က ေျပာသြားတာက က်ေနာ္တို႔က အဲဒီကိစၥ ႏုိင္ငံေတာ္ကို စာပို႔တာလည္း ရွိတယ္ ဒီကေန။ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာနကိုလည္း က်ေနာ္တို႔က ကိုယ္တိုင္ တင္တယ္ အဲဒီစာကို။ အဲဒီစာထဲမွာလည္း ပါတယ္ ဒီဟာ။ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာနကေန တျခား ၀န္ႀကီးမ်ားနဲ႔ အစိုးရနဲ႔ ေဆြးေႏြးၿပီးေတာ့ ဘဂၤလားေဒရွ္႕ ႏုိင္ငံ အစိုးရကို အေၾကာင္းျပန္ၾကားမယ္လို႔ ေျပာတယ္။ ”
ဒါ႔အျပင္ ရိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ စခန္းက ကိုယ္စားလွယ္ေတြက ရခုိင္ျပည္နယ္ထဲက လက္ရွိ ဒုကၡသည္ စခန္းေတြကို ဖ်က္သိမ္းၿပီး စခန္းတြင္းက ဒုကၡသည္ေတြ ေနရပ္ရင္းကို ျပန္ႏုိင္မယ့္ အေျခအေနကိုလည္း ေစာင့္ၾကည့္လိုတယ္လို႔ တင္ျပခဲ႔တဲ႔ အေၾကာင္း ကူတုပေလာင္ ဒုကၡသည္ စခန္းက ဦးေမာင္ေမာင္က ေျပာပါတယ္။
“ တျခား စိုးရိမ္စရာက က်ေနာ္တို႔ အဲဒီမွာ ရွိတဲ႔ ဒီ IDP စခန္း၊ ဒီ စစ္ေတြမွာ ရွိတယ္၊ ေပါက္ေတာမွာ ရွိတယ္။ ေက်ာက္ေတာ္မွာ ရွိတယ္။ ေျမပံုမွာ ရွိတယ္။ အဲဒီ ဒုကၡသည္ စခန္းေတြကို ပထမပိုင္းမွာ ဖ်က္စီးၿပီးေတာ့ သူတို႔ မူလေနရာကို ခ်ေပးမယ္ဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔ကလည္း ကိုယ္တိုင္ အဲဒီဟာ ျမင္ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ကို ေခၚစရာ မလိုဘူး။ က်ေနာ္တို႔ ကိုယ္တိုင္ ကိုယ္က် တခါတည္း ၀င္သြားမွာ။ ၀န္ႀကီးတို႔ ဒီမွာလာၿပီး ႏုိင္ငံတကာ ဖိအားကိုလည္း ခံစရာ မလိုဘူး။ ဘဂၤလားေဒရွ္႕ အစိုးရနဲ႔လည္း ပူးေပါင္းစရာ ဒီမွာ အဲလုိ အၾကပ္ကိုင္စရာ မလိုဘူး။ က်ေန္ာတို႔ကိုယ္တိုင္ ျမန္မာ အစိုးရနဲ႔ ညွိႏိႈင္းၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ကိုယ္တိုင္ အဲဒီဟာကို လုပ္ေပးမယ္ဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔က ကိုယ့္သေဘာနဲ႔ကိုယ္ သြားမွာပါ။ အဲလိုမ်ိဳးကို က်ေနာ္တို႔ဘက္က တင္ျပတယ္။ ”
ျမန္မာ အစိုးရဘက္ကေတာ့ ရိုဟင္ဂ်ာ ဆိုတဲ႔ အသံုးအႏႈန္းကို လက္သင့္မခံပါဘူး။ ဒါ႔အျပင္ ႏုိင္ငံသား ျဖစ္ေရး အတြက္လည္း အခုအခ်ိန္ အထိေတာ့ ဥပေဒ အတိုင္းသာ ေဆာင္ရြက္ရမယ္လို႔ ေျပာဆိုထားဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘဂၤလားေဒရွ္႕နဲ႔ ျမန္မာ ႏွစ္ႏုိင္ငံၾကား ဒုကၡသည္ေတြ ဌာေနျပန္ေရး ပထမ အသုတ္ စဖို႔ မေန႔ အဂၤါေန႔က သေဘာတူခဲ႔ၾကေပမယ့္ ဒုကၡသည္ေတြၾကားမွာေတာ့ အႀကီးအက်ယ္ စိုးရိမ္ခ်က္ေတြ ရွိေနတယ္လို႔ ကုလသမဂၢ စားနပ္ရိကၡာ အဖြဲ႔ရဲ႕ အမႈေဆာင္ ညႊန္ၾကားေရးမွဴး David Beasley က သတိေပးပါတယ္။
“ ဒုကၡသည္ စခန္းတြင္းမွာ လူေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံု ေမးျမန္းခဲ႔ရသေလာက္ဆိုရင္ေတာ့ အမ်ားအျပားက ေဘးကင္းလံုျခံဳမႈ ရွိရင္ ျပန္ခ်င္ေနၾကတယ္လို႔ က်ေနာ္ ေျပာႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲဒါ ျဖစ္လာမလားဆိုတာကေတာ့ က်ေနာ္လည္း မသိပါဘူး။ သူတို႔ေနရာမွာ ၀င္ခံစားၾကည့္ေတာ့ က်ေနာ္႔ အေနနဲ႔လည္း ဌာေနျပန္ေရး အေပၚမွာ အႀကီးအက်ယ္ စိုးရိမ္ခ်က္ တခ်ိဳ႕ ရွိပါတယ္။စခန္းတြင္းက လူေတြဆီကလည္း အႀကီးအက်ယ္ စိုးရိမ္ခ်က္ေတြကို ၾကားခဲ႔ရပါတယ္။ ဘယ္အေျခအေနမ်ိဳးဘဲ ျဖစ္ျဖစ္ မျပန္ခ်င္ဘူးဆိုတဲ႔ သူလည္း ရွိပါတယ္။ ”
ျမန္မာနဲ႔ ဘဂၤလားေဒရွ္႕ ႏွစ္ႏုိင္ငံၾကား သေဘာတူညီခ်က္ အရေတာ့ လာမယ့္ ႏို၀င္ဘာလ ၁၅ ရက္ေန႔မွာ ရိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ စခန္းေတြက လူေပါင္း ၅ ေထာင္ေက်ာ္ စၿပီး ဌာေနျပန္ၾကဖို႔ ရွိေနပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ရိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ ေခါင္းေဆာင္ေတြ ကေတာ့ ႏုိင္ငံသား ျဖစ္ခြင့္ အပါအ၀င္ ေတာင္းဆိုခ်က္ေတြကို ျမန္မာဘက္က မလိုက္ေလ်ာရင္ ဌာေနမျပန္ဘူးလို႔ ေျပာဆိုေနၾကပါတယ္။