(Zawgyi / Unicode)
အဝေးရောက် မီဒီယာခေတ် ပြန်လာပြီဆိုပေမဲ့ အနာဂတ်က မရေမရာရှိနေဆဲပဲ ဖြစ်တယ်လို့ ထိုင်းနိုင်ငံမှာ ရောက်ရှိနေကြတဲ့ မြန်မာသတင်းစာဆရာတွေက ဆိုကြပါတယ်။ ထိုင်းနိုင်ငံထဲမှာ အနည်းဆုံး သတင်းသမား ၁၈၀ ခိုလှုံနေကြပါတယ်လို့ ထိုင်းနိုင်ငံ တမျိုးသားလုံးဆိုင်ရာ သတင်းကောင်စီရဲ့ ဥက္ကဋ္ဌ Chavarong Limpattamapanee က ပြောပါတယ်။
၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ အာဏာသိမ်းပြီးကတည်းက မြန်မာသတင်းသမားတွေ ထိုင်းနိုင်ငံကို ရောက်ရှိလာခဲ့ကြတာဖြစ်ပြီး တချို့က အနောက်နိုင်ငံတွေမှာ ဒုက္ခသည်အဖြစ် ရောက်ရှိသွားခဲ့ကြပြီး ဖြစ်ပေမဲ့ အများစုကတော့ ထိုင်းနိုင်ငံမှာ အခက်အခဲတွေ ကြားထဲက သတင်းအလုပ်ကို လုပ်နေကြတာပါ။
အကြီးမားဆုံး စိန်ခေါ်ချက်ကတော့ ထိုင်းနိုင်ငံမှာ ရောက်ရှိနေတာ တရားဝင်ရေးဖြစ်ပြီး ကမ္ဘာ့နိုင်ငံတနိုင်ငံမှာ ရေရှည်နေထိုင်ခွင့် ရရှိရေးပဲ ဖြစ်တယ်လို့ သတင်းစာဆရာတဦး ဖြစ်တဲ့ ဦးအောင်နိုင်စိုးက ဗွီအိုအေကို ပြောပါတယ်။
ထိုင်းနိုင်ငံက ဒုက္ခသည်ဆိုင်ရာ နိုင်ငံတကာ သဘောတူညီချက်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးမထားတဲ့အတွက် သတင်းသမားတွေကို ရဲက ဖမ်းမိရင် ပြန်ပို့ခံရနိုင်တဲ့ အန္တရာယ်က ရှိနေပါတယ်။
သူတို့မှတ်တမ်းတင်နေတဲ့ သတင်းတွေက အရေးကြီးပြီး ကြုံနေရတဲ့ အန္တရာယ်ကြားမှာ သတင်းဓာတ်ပုံဆရာတွေရတဲ့ အခကြေးငွေက အလွန့်ကို နည်းလှတယ်လို့ ထိုင်းနိုင်ငံ နိုင်ငံခြားသတင်းထောက်များအသင်း ဥက္ကဋ္ဌ Panu Wongcha-um က ဆိုပါတယ်။
အာဏာသိမ်းပြီးတဲ့နောက် စစ်ကောင်စီရဲ့ ဖိနှိပ်မှုတွေကြောင့် သတင်းစာဆရာ အများအပြားဟာ ထိုင်း-မြန်မာနယ်စပ်ကို ထွက်ပြေး ရောက်ရှိလာကြရတာပါ။
သတင်းစာဆရာတွေကို အကျဉ်းချထားရာမှာ တရုတ်ပြီးရင် မြန်မာနိုင်ငံက အဆိုးဝါးဆုံးနိုင်ငံအဖြစ် ဒုတိယစွဲပါတယ်လို့ နယ်စည်းမခြား သတင်းသမားများအဖွဲ့ (RSF) က ၂၀၂၂ ခုနှစ် မီဒီယာလွတ်လပ်ခွင့်ဆိုင်ရာ အစီရင်ခံစာမှာ ပြောပါတယ်။
စစ်အာဏာသိမ်းပြီးကတည်းကဆိုရင် သတင်းစာဆရာ ၁၄၃ ယောက်ကို ဖမ်းဆီးခဲ့တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ၅၈ ဦးက ဆက်လက် အကျဉ်းကျခံနေရပြီး ၃ ဦး သေဆုံးခဲ့ပါတယ်။
--------------------------------
(Unicode)
ထိုငျးနိုငျငံမှာ မွနျမာသတငျးသမား ၁၈၀ ထကျမနညျး ခိုလှုံနေ
အဝေးရောကျ မီဒီယာခတျေ ပွနျလာပွီဆိုပမေဲ့ အနာဂတျက မရမေရာရှိနဆေဲပဲ ဖွဈတယျလို့ ထိုငျးနိုငျငံမှာ ရောကျရှိနကွေတဲ့ မွနျမာသတငျးစာဆရာတှကေ ဆိုကွပါတယျ။ ထိုငျးနိုငျငံထဲမှာ အနညျးဆုံး သတငျးသမား ၁၈၀ ခိုလှုံနကွေပါတယျလို့ ထိုငျးနိုငျငံ တမြိုးသားလုံးဆိုငျရာ သတငျးကောငျစီရဲ့ ဥက်ကဋ်ဌ Chavarong Limpattamapanee က ပွောပါတယျ။
၂၀၂၁ ခုနှဈ ဖဖေောျဝါရီလ အာဏာသိမျးပွီးကတညျးက မွနျမာသတငျးသမားတှေ ထိုငျးနိုငျငံကို ရောကျရှိလာခဲ့ကွတာဖွဈပွီး တခြို့က အနောကျနိုငျငံတှမှော ဒုက်ခသညျအဖွဈ ရောကျရှိသှားခဲ့ကွပွီး ဖွဈပမေဲ့ အမြားစုကတော့ ထိုငျးနိုငျငံမှာ အခကျအခဲတှေ ကွားထဲက သတငျးအလုပျကို လုပျနကွေတာပါ။
အကွီးမားဆုံး စိနျခေါျခကြျကတော့ ထိုငျးနိုငျငံမှာ ရောကျရှိနတော တရားဝငျရေးဖွဈပွီး ကမ်ဘာ့နိုငျငံတနိုငျငံမှာ ရရှေညျနထေိုငျခှင့ျ ရရှိရေးပဲ ဖွဈတယျလို့ သတငျးစာဆရာတဦး ဖွဈတဲ့ ဦးအောငျနိုငျစိုးက ဗှီအိုအကေို ပွောပါတယျ။
ထိုငျးနိုငျငံက ဒုက်ခသညျဆိုငျရာ နိုငျငံတကာ သဘောတူညီခကြျကို လကျမှတျရေးထိုးမထားတဲ့အတှကျ သတငျးသမားတှကေို ရဲက ဖမျးမိရငျ ပွနျပို့ခံရနိုငျတဲ့ အန်တရာယျက ရှိနပေါတယျ။
သူတို့မှတျတမျးတငျနတေဲ့ သတငျးတှကေ အရေးကွီးပွီး ကွုံနရေတဲ့ အန်တရာယျကွားမှာ သတငျးဓာတျပုံဆရာတှရေတဲ့ အခကွေးငှကေ အလှန့ျကို နညျးလှတယျလို့ ထိုငျးနိုငျငံ နိုငျငံခွားသတငျးထောကျမြားအသငျး ဥက်ကဋ်ဌ Panu Wongcha-um က ဆိုပါတယျ။
အာဏာသိမျးပွီးတဲ့နောကျ စဈကောငျစီရဲ့ ဖိနှိပျမှုတှကွေောင့ျ သတငျးစာဆရာ အမြားအပွားဟာ ထိုငျး-မွနျမာနယျစပျကို ထှကျပွေး ရောကျရှိလာကွရတာပါ။
သတငျးစာဆရာတှကေို အကဉြျးခထြားရာမှာ တရုတျပွီးရငျ မွနျမာနိုငျငံက အဆိုးဝါးဆုံးနိုငျငံအဖွဈ ဒုတိယစှဲပါတယျလို့ နယျစညျးမခွား သတငျးသမားမြားအဖှဲ့ (RSF) က ၂၀၂၂ ခုနှဈ မီဒီယာလှတျလပျခှင့ျဆိုငျရာ အစီရငျခံစာမှာ ပွောပါတယျ။
စဈအာဏာသိမျးပွီးကတညျးကဆိုရငျ သတငျးစာဆရာ ၁၄၃ ယောကျကို ဖမျးဆီးခဲ့တယျလို့ ဆိုပါတယျ။ ၅၈ ဦးက ဆကျလကျ အကဉြျးကခြံနရေပွီး ၃ ဦး သဆေုံးခဲ့ပါတယျ။
