[Zawgyi/Unicode]
မြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်တပ်နဲ့ ရဲတပ်ဖွဲ့တွေရဲ့ အကြမ်းဖက် ဖြိုခွဲမှုတွေ ရှိနေတဲ့ကြားမှာပဲ ရန်ကုန်မြို့အပါအဝင် မန္တလေး၊ မုံရွာ၊ ရွှေဘို၊ နက်မောက်၊ တောင်ငူ၊ ညောင်ဦး၊ မိတ္တိလာ၊ ဖားကန့်၊ လွိုင်ကော်၊ ထားဝယ်၊ ကလေး စတဲ့နိုင်ငံတဝန်းက မြို့တွေမှာ စစ်အာဏာသိမ်းမှု ဆန့်ကျင်တဲ့အနေနဲ့ ပြည်သူတွေဟာ လမ်းလေ ျှာက်ချီတက်တာတွေ၊ ထိုင်သပိတ်လုပ်တာတွေ၊ ဆိုင်ကယ်တွေ တန်းစီမောင်းနှင်ဆန္ဒပြတာတွေ လုပ်ခဲ့ကြပါတယ်။ မွန်ပြည်နယ်ထဲမှာလည်း ဖွဲ့စည်းပုံကို မီးရှို့ဖျက်စီး ဆန္ဒပြခဲ့ကြပါတယ်။ ပျဉ်းမနား၊ လားရှိုး၊ စစ်ကိုင်းနဲ့ မိုးကုတ် မြို့တွေမှာ တောင်းဆိုချက် စာသားတွေ ဆိုင်းဘုတ်တွေသာ ချထားတဲ့ လူမဲ့သပိတ်၊ ဗန်းမော်မှာ အသံတိတ်သပိတ်၊ သီပေါနဲ့ ပုသိမ်မြို့တွေမှာ မိုးမလင်းခင်ကတည်းကပြုလုပ်တဲ့ အာရုံဦးသပိတ် စတဲ့ ပုံစံအမျိုးမျိုးသော စစ်အာဏာရှင်ဆန့်ကျင်ရေး လှုပ်ရှားမှုတွေ ဆက်ရှိနေပါတယ်။
လှည်းတန်း ညသပိတ် မြင်ကွင်း။
ရန်ကုန်မြို့မှာဆိုရင် သာကေတ၊ အင်းစိန်၊ စမ်းချောင်း၊ လှိုင်၊ တာမွေစတဲ့မြို့နယ်တွေမှာ ပြည်သူရာနဲ့ချီ လမ်းပေါ်ထွက် ဆန္ဒပြခဲ့ကြပါတယ်။ ရဲနဲ့စစ်တပ်တွေရဲ့ ပစ်ခတ်နှိမ်နင်းမှုတွေလည်းရှိပါတယ်။
လှိုင်မြို့နယ်ဘက်က ပစ်ခတ်တဲ့အသံတွေပါ။ ဆန္ဒပြပြည်သူတွေဘက်ကလည်း အိမ်လုပ်လောင်စာဗုံးတွေနဲ့ ပြန်ပြီး တုံ့ပြန် ပစ်တာတွေရှိပါတယ်။
ဒါကတော့ အလုံမြို့နယ်ဘက်မှာ လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့ဝင်တွေကို ဆန္ဒပြသူတွေဘက်က မီးရှူးမီးပန်းတွေနဲ့ ပြန်ပြီး ပစ်ဖေါက်သံတွေဖြစ်ပါတယ်။
မြောက်ဥက္ကလာနဲ့ တာမွေမြို့နယ်တွေမှာလည်း စစ်တပ်က ပစ်ခတ်ဖြိုခွင်းလို့ ဒဏ်ရာရသူတွေရှိပေမယ့် အသေအပျောက်တော့ မရှိခဲ့ပါဘူး။
ရန်ကုန်မြို့ လမ်းတော်တော်များများမှာ လုံခြုံရေးတပ်တွေ အလွယ်တကူ ဝင်မလာနိုင်အောင် အတားအဆီးတွေချထားသလို တချို့နေရာတွေမှာ ချထားတဲ့အတားအဆီးတွေကို မီးရှို့ပြီး ရဲတွေ၊ စစ်သားတွေ ချင်းချင်းသွားလာလို့ မရအောင်လုပ်ခဲ့ကြပါတယ်။ တချို့လမ်းတွေမှာတော့ လက်နက်ကိုင်လုံခြုံရေးတွေက လမ်းထဲကရှိသူတွေကို အင်အားသုံးပြီး ဖယ်ရှားခိုင်းတာတွေလည်း ရှိပါတယ်။ တချို့နေရာတွေမှာဆို အမျိုးသမီးတွေကိုပါ ဖယ်ရှားခိုင်းခဲ့တာတွေရှိပါတယ်။ တောင်ဥက္ကလာပမြို့နယ်ထဲမှာ ဖြစ်ခဲ့တဲ့အခြေအနေနဲ့ပတ်သက်လို့ ဒေသခံတယောက်က ခုလိုပြောပြပါတယ်။
"ရသဝတီ ၁၂၊ ၁၃ လမ်းတွေမှာ တောင်ဥက္ကလာဘက်မှာ လမ်းတွေကို အတားအဆီး လူတွေက စစ်ကားတွေ ဝင်မှာစိုးလို့ အတားအဆီးတွေ ပိတ်ရော၊ ပိတ်တဲ့အချိန်မှာ ဘာဖြစ်လဲဆိုတော့ စစ်ကား ၆ စီးလောက်ရောက်လာပြီးတော့ အဲဒီလမ်းတွေမှာ ရှိတဲ့လူတွေ၊ အိမ်တွေအကုန်လုံးကို တံခါးခေါက်ပြီးတော့ လူ ၃၀ လောက်ဖမ်းသွားတယ် ည။ မနက်ပြန်လာမယ်လို့ ကျိမ်းသွားတယ်။ ည ၂ နာရီခွဲ၊ ၃ နာရီလောက်မှ ပြီးသွားတယ်။ ဒီနေ့မနက်ကျတော့ ၉ နာရီခွဲလောက် ပြန်ရောက်လာတယ်။ အခုလမ်းတွေကို တလမ်းဝင်၊ တလမ်းထွက် အိမ်တွေ တံခါးခေါက်တယ်။ တွေ့တဲ့လူအကုန်ဖမ်း။ အဲဒီမှာ ရှိတဲ့ မိသားစုတွေအကုန်လုံးက နီးစပ်ရာ ဆွေမျိုးအိမ်တွေမှာ ပုန်းနေရတဲ့ အခြေအနေတွေ ဖြစ်သွားတယ်။ တလမ်းဝင်တလမ်းထွက် တံခါးခေါက်ပြီးတော့ အိမ်ရှိသမျှလူတွေ အကုန်ထွက်ခိုင်းပြီး ဆွဲနေတာ။ ရသဝတီ ၁၂၊ ၁၃၊ ၁၄ လမ်းတွေမှာ ညတုန်းက ထိပ်တိုက်တွေ့တာမှာ လူသေတယ်၊ ကျန်တဲ့ဟာ ဒဏ်ရာရသွားတယ် သေ၊ မသေ confirm လုပ်လို့မရဘူး။ တယောက် သေတာတော့ confirm တယ်။ မိသားစုက confirm ထားတယ်။ ညသပိတ်စခန်းကို လှမ်းပစ်လိုက်တာမှာ သူ့ကို မှန်သွားတယ်။"
ဒါက တောင်ဥက္ကလာပမြို့နယ်ဘက်က အခြေအနေပါ။ တချို့မြို့နယ်တွေမှာဆိုလည်း လမ်းတွေပေါ်မှာ တားထားတဲ့ အတားအဆီးတွေကို ဖယ်မပေးရင်း ရပ်တကွက်တခုလုံးကို ပစ်ခတ်မယ်၊ မြေလှန်မယ်ဆိုပြီး လက်နက်ကိုင်တပ်တွေဘက်က သတိပေးခြိမ်းခြောက်ခဲ့ပါတယ်။
ရဲတွေ စစ်သားတွေဟာ ပြည်သူတွေတွေရဲ့ မော်တော်ကားတွေ အဆောက်အဦးတွေ ဖျက်စီးတာ၊ လမ်းသွား၊ လမ်းလာတချို့ကို ရိုက်နှက် ခေါ်ယူစစ်ဆေးတာတွေ၊ ဈေးသည်တွေတွေဆီက အစားအသောက်တွေကို အတင်းလုယူတာတွေ လုပ်တဲ့ ဗီဒီယိုတွေလည်း လူမှုကွန်ယက်တွေပေါ်မှာ ပြည်သူတွေ မ ျှဝေနေကြပါတယ်။
လက်ကိုင်ဖုန်းတွေပေါ်ကနေ အင်တာနက် မသုံးနိုင်အောင် အာဏာပိုင်တွေဘက်က ပိတ်ပင်ထားတဲ့အတွက် အဆက်အသွယ်ပြတ်တောက်ပြီး သတင်းတွေ မသိရမှာကို ပြည်သူတော်တော်များများကလည်း စိုးရိမ်နေကြပါတယ်။ ဆက်သွယ်ရေး အခက်အခဲကြောင့် ဆန္ဒပြသူတွေ တဖွဲ့နဲ့တဖွဲ့ ချိတ်ဆက်ဖို့၊ ထိခိုက်ဒဏ်ရရသူတွေကို ကယ်ဆယ်ဖို့၊ ဖမ်းဆီးခံရသူတွေသတင်းသိရဖို့နဲ့၊ ပျောက်ဆုံးနေသူတွေကို ရှာဖွေဖို့ အခက်အခဲတွေဖြစ်နေတယ်လို့ ရန်ကုန်ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။
စစ်အုပ်ချုပ်ရေးကြေညာထားတဲ့ လှိုင်သာယာမြို့မှာ ယခင်ရက်တွေကလို ဆန္ဒပြပွဲတွေမတွေ့ရတော့ပဲ နေရပ်စွန့်ခွာနေကြသူတွေ တိုးလာနေပါတယ်။ စက်ရုံတစ်ချို့ မီးလောင်ပျက်စီးတာကြောင့် အလုပ်အကိုင်မရှိတော့တာ၊ သောက်သုံးရေရှားပါးတာကြောင့်နဲ့ စစ်တပ်က နေရာအနှံ့ တပ်စွဲထားတာကြောင့် စိုးရိမ်ထိတ်လန့်နေကြတယ်လို့ ဒေသခံတွေကပြောပါတယ်။ အာဏာသိမ်းစစ်တပ်ကဖြိုခွင်းလို့ နိုင်ငံတစ်ဝှမ်း လူ ၂၀၀ ကျော်သေဆုံးခဲ့ပြီး ၂,၀၀၀ ကျော် ဖမ်းဆီးခံထားရတယ်လို့ နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားများ ကူညီစောင့်ရှောက်ရေးအသင်း AAPP-B က ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။
[Unicode Version]
ရနျကုနျအပါအဝငျ နိုငျငံတဝနျး ဆန်ဒပွပှဲတှနေဲ့ ဖွိုခှဲတာတှေ ဆကျဖွဈနဆေဲ
မွနျမာနိုငျငံမှာ စဈတပျနဲ့ ရဲတပျဖှဲ့တှရေဲ့ အကွမျးဖကျ ဖွိုခှဲမှုတှေ ရှိနတေဲ့ကွားမှာပဲ ရနျကုနျမွို့အပါအဝငျ မန်တလေး၊ မုံရှာ၊ ရှှဘေို၊ နကျမောကျ၊ တောငျငူ၊ ညောငျဦး၊ မိတ်တိလာ၊ ဖားကန့ျ၊ လှိုငျကောျ၊ ထားဝယျ၊ ကလေး စတဲ့နိုငျငံတဝနျးက မွို့တှမှော စဈအာဏာသိမျးမှု ဆန့ျကငြျတဲ့အနနေဲ့ ပွညျသူတှဟော လမျးလေ ြှာကျခြီတကျတာတှေ၊ ထိုငျသပိတျလုပျတာတှေ၊ ဆိုငျကယျတှေ တနျးစီမောငျးနှငျဆန်ဒပွတာတှေ လုပျခဲ့ကွပါတယျ။ မှနျပွညျနယျထဲမှာလညျး ဖှဲ့စညျးပုံကို မီးရှို့ဖကြျစီး ဆန်ဒပွခဲ့ကွပါတယျ။ ပဉြျးမနား၊ လားရှိုး၊ စဈကိုငျးနဲ့ မိုးကုတျ မွို့တှမှော တောငျးဆိုခကြျ စာသားတှေ ဆိုငျးဘုတျတှသော ခထြားတဲ့ လူမဲ့သပိတျ၊ ဗနျးမောျမှာ အသံတိတျသပိတျ၊ သီပေါနဲ့ ပုသိမျမွို့တှမှော မိုးမလငျးခငျကတညျးကပွုလုပျတဲ့ အာရုံဦးသပိတျ စတဲ့ ပုံစံအမြိုးမြိုးသော စဈအာဏာရှငျဆန့ျကငြျရေး လှုပျရှားမှုတှေ ဆကျရှိနပေါတယျ။
ရနျကုနျမွို့မှာဆိုရငျ သာကတေ၊ အငျးစိနျ၊ စမျးခြောငျး၊ လှိုငျ၊ တာမှစေတဲ့မွို့နယျတှမှော ပွညျသူရာနဲ့ခြီ လမျးပေါျထှကျ ဆန်ဒပွခဲ့ကွပါတယျ။ ရဲနဲ့စဈတပျတှရေဲ့ ပဈခတျနှိမျနငျးမှုတှလေညျးရှိပါတယျ။
လှိုငျမွို့နယျဘကျက ပဈခတျတဲ့အသံတှပေါ။ ဆန်ဒပွပွညျသူတှဘေကျကလညျး အိမျလုပျလောငျစာဗုံးတှနေဲ့ ပွနျပွီး တုံ့ပွနျ ပဈတာတှရှေိပါတယျ။
ဒါကတော့ အလုံမွို့နယျဘကျမှာ လကျနကျကိုငျတပျဖှဲ့ဝငျတှကေို ဆန်ဒပွသူတှဘေကျက မီးရှူးမီးပနျးတှနေဲ့ ပွနျပွီး ပဈဖေါကျသံတှဖွေဈပါတယျ။
မွောကျဥက်ကလာနဲ့ တာမှမွေို့နယျတှမှောလညျး စဈတပျက ပဈခတျဖွိုခှငျးလို့ ဒဏျရာရသူတှရှေိပမေယ့ျ အသအေပြောကျတော့ မရှိခဲ့ပါဘူး။
ရနျကုနျမွို့ လမျးတောျတောျမြားမြားမှာ လုံခွုံရေးတပျတှေ အလှယျတကူ ဝငျမလာနိုငျအောငျ အတားအဆီးတှခေထြားသလို တခြို့နရောတှမှော ခထြားတဲ့အတားအဆီးတှကေို မီးရှို့ပွီး ရဲတှေ၊ စဈသားတှေ ခငြျးခငြျးသှားလာလို့ မရအောငျလုပျခဲ့ကွပါတယျ။ တခြို့လမျးတှမှောတော့ လကျနကျကိုငျလုံခွုံရေးတှကေ လမျးထဲကရှိသူတှကေို အငျအားသုံးပွီး ဖယျရှားခိုငျးတာတှလေညျး ရှိပါတယျ။ တခြို့နရောတှမှောဆို အမြိုးသမီးတှကေိုပါ ဖယျရှားခိုငျးခဲ့တာတှရှေိပါတယျ။ တောငျဥက်ကလာပမွို့နယျထဲမှာ ဖွဈခဲ့တဲ့အခွအေနနေဲ့ပတျသကျလို့ ဒသေခံတယောကျက ခုလိုပွောပွပါတယျ။
"ရသဝတီ ၁၂၊ ၁၃ လမျးတှမှော တောငျဥက်ကလာဘကျမှာ လမျးတှကေို အတားအဆီး လူတှကေ စဈကားတှေ ဝငျမှာစိုးလို့ အတားအဆီးတှေ ပိတျရော၊ ပိတျတဲ့အခြိနျမှာ ဘာဖွဈလဲဆိုတော့ စဈကား ၆ စီးလောကျရောကျလာပွီးတော့ အဲဒီလမျးတှမှော ရှိတဲ့လူတှေ၊ အိမျတှအေကုနျလုံးကို တံခါးခေါကျပွီးတော့ လူ ၃၀ လောကျဖမျးသှားတယျ ည။ မနကျပွနျလာမယျလို့ ကြိမျးသှားတယျ။ ည ၂ နာရီခှဲ၊ ၃ နာရီလောကျမှ ပွီးသှားတယျ။ ဒီနေ့မနကျကတြော့ ၉ နာရီခှဲလောကျ ပွနျရောကျလာတယျ။ အခုလမျးတှကေို တလမျးဝငျ၊ တလမျးထှကျ အိမျတှေ တံခါးခေါကျတယျ။ တှေ့တဲ့လူအကုနျဖမျး။ အဲဒီမှာ ရှိတဲ့ မိသားစုတှအေကုနျလုံးက နီးစပျရာ ဆှမြေိုးအိမျတှမှော ပုနျးနရေတဲ့ အခွအေနတှေေ ဖွဈသှားတယျ။ တလမျးဝငျတလမျးထှကျ တံခါးခေါကျပွီးတော့ အိမျရှိသမြှလူတှေ အကုနျထှကျခိုငျးပွီး ဆှဲနတော။ ရသဝတီ ၁၂၊ ၁၃၊ ၁၄ လမျးတှမှော ညတုနျးက ထိပျတိုကျတှေ့တာမှာ လူသတေယျ၊ ကနြျတဲ့ဟာ ဒဏျရာရသှားတယျ သေ၊ မသေ confirm လုပျလို့မရဘူး။ တယောကျ သတောတော့ confirm တယျ။ မိသားစုက confirm ထားတယျ။ ညသပိတျစခနျးကို လှမျးပဈလိုကျတာမှာ သူ့ကို မှနျသှားတယျ။"
ဒါက တောငျဥက်ကလာပမွို့နယျဘကျက အခွအေနပေါ။ တခြို့မွို့နယျတှမှောဆိုလညျး လမျးတှပေေါျမှာ တားထားတဲ့ အတားအဆီးတှကေို ဖယျမပေးရငျး ရပျတကှကျတခုလုံးကို ပဈခတျမယျ၊ မွလှေနျမယျဆိုပွီး လကျနကျကိုငျတပျတှဖေကျက သတိပေးခွိမျးခွောကျခဲ့ပါတယျ။
ရဲတှေ စဈသားတှဟော ပွညျသူတှတှေရေဲ့ မောျတောျကားတှေ အဆောကျအဦးတှေ ဖကြျစီးတာ၊ လမျးသှား၊ လမျးလာတခြို့ကို ရိုကျနှကျ ခေါျယူစဈဆေးတာတှေ၊ ဈေးသညျတှတှေဆေီက အစားအသောကျတှကေို အတငျးလုယူတာတှေ လုပျတဲ့ ဗီဒီယိုတှလေညျး လူမှုကှနျယကျတှပေေါျမှာ ပွညျသူတှေ မ ြှဝနေကွေပါတယျ။
လကျကိုငျဖုနျးတှပေေါျကနေ အငျတာနကျ မသုံးနိုငျအောငျ အာဏာပိုငျတှဘေကျက ပိတျပငျထားတဲ့အတှကျ အဆကျအသှယျပွတျတောကျပွီး သတငျးတှေ မသိရမှာကို ပွညျသူတောျတောျမြားမြားကလညျး စိုးရိမျနကွေပါတယျ။ ဆကျသှယျရေး အခကျအခဲကွောင့ျ ဆန်ဒပွသူတှေ တဖှဲ့နဲ့တဖှဲ့ ခြိတျဆကျဖို့၊ ထိခိုကျဒဏျရရသူတှကေို ကယျဆယျဖို့၊ ဖမျးဆီးခံရသူတှသေတငျးသိရဖို့နဲ့၊ ပြောကျဆုံးနသေူတှကေို ရှာဖှဖေို့ အခကျအခဲတှဖွေဈနတေယျလို့ ရနျကုနျဒသေခံတှကေ ပွောပါတယျ။
စဈအုပျခြုပျရေးကွညောထားတဲ့ လှိုငျသာယာမွို့မှာ ယခငျရကျတှကေလို ဆန်ဒပွပှဲတှမေတှေ့ရတော့ပဲ နရေပျစှန့ျခှာနကွေသူတှေ တိုးလာနပေါတယျ။ စကျရုံတဈခြို့ မီးလောငျပကြျစီးတာကွောင့ျ အလုပျအကိုငျမရှိတော့တာ၊ သောကျသုံးရရှေားပါးတာကွောင့ျနဲ့ စဈတပျက နရောအနှံ့ တပျစှဲထားတာကွောင့ျ စိုးရိမျထိတျလန့ျနကွေတယျလို့ ဒသေခံတှကေပွောပါတယျ။ အာဏာသိမျးစဈတပျကဖွိုခှငျးလို့ နိုငျငံတဈဝှမျး လူ ၂၀၀ ကြောျသဆေုံးခဲ့ပွီး ၂,၀၀၀ ကြောျ ဖမျးဆီးခံထားရတယျလို့ နိုငျငံရေးအကဉြျးသားမြား ကူညီစောင့ျရှောကျရေးအသငျး AAPP-B က ထုတျပွနျထားပါတယျ။
