အေမရိကန္သမၼတေရြးေကာက္ပဲြမွာ ေဒၚနယ္လ္ထရမ့္အႏုိင္ရသြားတာေၾကာင့္၊ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ဒီမုိကေရစီျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမွာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ အကူအညီေပးရပ္တည္မႈေတြမွာ တစုံတရာ အေျပာင္းအလဲျဖစ္သြားမွာကို ႏုိင္ငံေရးပါတီေတြဘက္က စိုးရိမ္မႈေတြရွိေနပါတယ္။ တခ်ိဳ႕အတုိက္အခံ ႏုိင္ငံေရးပါတီေတြ နဲ႔ တုိင္းရင္းသားပါတီတခ်ိဳ႕ကေတာ့ ေဒၚနယ္လ္ထရမ့္သမၼတျဖစ္လာတဲ့ အေပၚမွာေထာက္ခံတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ အေမရိကန္သမၼတသစ္ျဖစ္လာမယ့္ ေဒၚနယ္လ္ထရမ့္အေပၚမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံက ႏုိင္ငံေရးပါတီေတြရဲ႕ အျမင့္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အျပည့္အစုံကို ဆက္သြယ္စုံစမ္းထားတဲ့ ကိုရန္ႏုိင္က ေျပာျပေပးမွာျဖစ္ပါတယ္။
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွာ ႏုိ၀င္ဘာ ၈ ရက္ေန႔က က်င္းပခဲ့တဲ့ သမၼတေရြးေကာက္ပဲြမွာ ရီပတ္ဘလစ္ကန္ပါတီက ေဒၚနယ္လ္ထရမ့္က အႏုိင္ရၿပီး ၊ အေမရိကန္ႏုိင္ငံရဲ႕ ၄၅ ေယာက္ေျမာက္သမၼတအျဖစ္နဲ႔ ေရြးခ်ယ္ခံခဲ့ရပါတယ္။ ေဒၚနယ္လ္ထရမ့္က ေရြးေကာက္ပဲြမတုိင္ခင္က အႏုိင္ရမယ္လို႔ အမ်ားက ထင္ေၾကးေပးေနတဲ့ ဒီမုိကရက္တစ္ပါတီက ဟီလရီကလင္တန္ကို ကိုယ္စားလွယ္မဲ ၂၉၀ မဲ ၂၃၂ မဲ နဲ႔ အႏုိင္ရခဲ့တာေၾကာင့္ ေရွ႕ႏွစ္မွာေတာ့ ရီပတ္္ဘလစ္ကန္သမၼတဦးေဆာင္တဲ့ အစိုးရသစ္ နဲ႔ အတူ၊ ျပည္တြင္းျပည္ပ မူ၀ါဒေတြလည္း အေျပာင္းအလဲေတြ ျဖစ္လာဖို႔ရွိေနပါတယ္။
လက္ရွိသမၼတအိုဘားမားအစိုးရလက္ထက္မွာေတာ့ - ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကို အကူအညီေပးၿပီး၊ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ သံတမန္ဆက္ဆံေရးေတြ ျပန္လည္တုိးျမွင့္ခဲ့တာေၾကာင့္ ေဒၚနယ္လ္ထရမ့္ရဲ႕ အစိုးရသစ္ လက္ထက္မွာ ၂ ႏုိင္ငံဆက္ဆံေရး တစုံတရာအေျပာင္းအလဲျဖစ္လာမွာကို လက္ရွိအာဏာရ အမ်ိဳးသားဒီမုိကေရစီအဖဲြ႔ခ်ဳပ္ NLD ပါတီအေနနဲ႔ စိုးရိမ္မိတယ္လို႔ ပါတီေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္ ဦးဥာဏ္၀င္းကေျပာပါတယ္။
“က်ေနာ္တို႔တျခားေတာ့ ေျပာစရာမရွိဘူး တခုပဲ သူက တခ်ိန္တုန္းက အာရုကိုစိတ္မ၀င္စားဘူးလို႔ေျပာထားတဲ့သေဘာရွိတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႔ ဆိုရင္ အေနာက္ႏိုင္ငံေတြနဲ႔ေရာ ရင္းႏွီးတဲ့ ဆက္ဆံမႈလိုခ်င္တယ္။ အခု သူသမၼတေရြးေကာက္ သြားတဲ့အခါက်ေတာ့ အဲဒါမ်ိဳးရႏိုင္ပါ့မလားလို႔ က်ေနာ္တို႔ဘက္ကစိတ္ပူတယ္။ အဲလိုမ်ိဳးအေျပာင္းအလဲေတြ အဲဒီလိုမ်ိဳးအေျခအေနေတြ ျဖစ္ေပၚလာႏိုင္ပါတယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ စိုးရိမ္ပါတယ္။”
ေဒၚနယ္လ္ထရမ့္ အႏုိင္ရသြားတဲ့အေပၚမွာ အတုိက္အခံ ျပည္ေထာင္စုႀကံ႕ခုိင္ေရး နဲ႔ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးပါတီရဲ႕ ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္ ဦးခင္ရီက အခုလို ေျပာပါတယ္။
“သူႏိုင္ေတာ့ သမၼတျဖစ္လာတဲ့ အခါမွာ ႏိုင္ငံျခားေရးေပၚလစီက ဘယ္လိုရွိမလဲဆိုတာေတာ့ က်ေနာ္တို႔ မသိေသးဘူးေပါ့ေနာ္၊ ေျပာစရာမရွိဘူး။ ေလာေလာဆယ္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔က သူ႔မဲဆြယ္ပြဲကာလေတြမွာ ၾကားရတာေတြကေတာ့ ႏုိင္ငံေတာ္လုံၿခဳံေရး နဲ႔ အမ်ိဳးသားေရးကိစၥေတြကို ပိုၿပီးေတာ့ ဦးစားေပးတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ ျဖစ္တယ္လို႔ၾကားရေတာ့ အဲဒါအေပၚမွာေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ေထာက္ခံတယ္ဗ်ာ။”
ေရြးေကာက္ပဲြမဲဆြယ္စည္း႐ုံးေရးကာလေတြအတြင္းမွာေတာ့ ေဒၚနယ္လ္ထရမ့္က မကၠဆီကို နယ္စပ္ကို အုတ္တံတိုင္းကာဖို႔ကိစၥလို ႏုိင္ငံေတာ္လုံၿခဳံေရး နဲ႔ အမ်ိဳးသားေရးကိစၥေတြလို ကိစၥရပ္ေတြကို အဓိကအေလးေပးၿပီး မဲဆြယ္စည္း႐ုံးခဲ့တာပါ။ ရခုိင္အမ်ိဳးသားပါတီ (ANP) ပါတီကေတာ့ ေဒၚနယ္လ္ထရမ့္ရဲ႕ အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒီ နဲ႔ ႏုိင္ငံေတာ္လုံၿခဳံေရးနဲ႔ ဆုိင္တဲ့ မူ၀ါဒေတြေၾကာင့္ အခုလို ေရြးေကာက္ပဲြမွာ အႏုိင္ရတာကို ေထာက္ခံတယ္လို႔ ပါတီဥကၠ႒ ေဒါက္တာေအးေမာင္က ေျပာပါတယ္။
“သူ႔တို႔ကို ဂုဏ္ျပဳေၾကာင္း က်ေနာ္တို႔ဘက္က သ၀ဏ္လႊာေပးပို႔ထားပါတယ္။ သံရံုးကတဆင့္ပို႔ထားပါတယ္။ေဒၚနယ္လ္ထရမ့္လို အမ်ိဳးသားေရး ၀ါဒီေတြဟာ ဒီအၾကမ္းဖက္ အႏၱရာယ္၊ ေနာက္ အမ်ိဳးသားလံုၿခံဳမႈကို သူမတူေအာင္ တည္ေဆာက္မယ္ဆိုတဲ့သေဘာထားကို အားရ၀မ္းသာပါတယ္။ အမ်ိဳးသားလံုၿခံဳမႈတည္ေဆာက္ေရးဟာလည္း ရခိုင္ အမ်ိဳးသားပါတီရပ္တည္ခ်က္နဲ႔ အေမရိကန္သမၼတအျဖစ္ ေရြးေကာက္တင္ေျမာက္ျခင္းခံရတဲ့ ေဒၚနယ္လ္ထရမ့္နဲ႔ ထပ္တူက်တဲ့ သေဘာျဖစ္တာမို႔လို႔ က်ေနာ္တို႔ ေထာက္ခံပါတယ္။ အေမရိကန္ျပည္သူမ်ား ေဒၚနယ္လ္ထရမ့္ရဲ႕ အေမရိကန္ျပည္ၾကီးျပန္ၿပီးေတာ့ လံုၿခံဳတဲ့ ႏိုင္ငံၾကီးျဖစ္ေအာင္ၾကိဳးစားဖို႔ဆိုတဲ့ ရည္မွန္းခ်က္ကို ေထာက္ခံၾကတာကို က်ေနာ္တို႔ အသိအမွတ္ျပဳပါတယ္။ ေလးလည္းေလးစားပါတယ္၊ အားလည္းေပးပါတယ္။"
ရွမ္းတုိင္းရင္းသားမ်ားဒီမုိကေရစီအဖဲြ႔ခ်ဳပ္ SNLD ပါတီရဲ႕အတြင္းေရးမွဴး ဦးစိုင္းညႊန္႔လြင္ကေတာ့ - ေဒၚနယ္လ္ထရမ့္အႏုိင္ရသြားတဲ့အေပၚမွာ အံ့ၾသမိေပမယ့္၊ ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚမွာေတာ့ အေမရိကန္အစိုးရသစ္အေနနဲ႔ လစ္လ်ဴရႈထားလို႔မရႏုိင္ဘူးလို႔ သုံးသပ္ပါတယ္။
“ပထမဆံုးေျပာရရင္ေတာ့ အံ႔ၾသတယ္ေပါ့ဗ်ာ၊ ေနာက္အမရိကန္ျပည္သူလူထု မဲဆႏၵရွင္ေတြရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္က ပိုၿပီးေတာ့ အံၾသစရာေကာင္းတယ္။ မဲဆြယ္ပြဲေတြမွာ မျဖစ္ႏိုင္တဲ့ဟာေတြကို သူေျပာတယ္။ ဒါကို လက္ခံၾကတယ္ဆိုတာက က်ေနာ္အံ႔ၾသပါတယ္။ ဥပမာခင္ဗ်- Mexico ကို တံတိုင္းၾကီးခတ္မယ္တို႔ အမ်ိဳးမ်ိဳးေပါ့ေနာ္ အဲလိုမ်ိဳးမျဖစ္ႏိုင္တာေတြေျပာတဲ့လူကို သြားေထာက္ခံၾကတယ္ဆိုတာ ေတာ္ေတာ္ေလးအံၾသပါတယ္။ က်ေနာ့္အျမင္ကေတာ့ သူတို႔ ျမန္မာျပည္ကို လစ္လ်ဴရႈ႕လို႔မရပါဘူး။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ တရုတ္ျပည္ရဲ႕ ေနာက္ဘက္ထြက္တဲ့ တံခါးျဖစ္ေနတာကို။ ဒါေပမယ့္ သူ႔ေျပာတဲ့အထဲမွာက အာရုကိုေတာင္ ဂရုမစိုက္ပါဘူး။ ျမန္မာ ဆိုတာကသူသိပံုလည္းမရဘူး သိပ္ေတာ့ သူစိတ္၀င္စားပံုမရဘူး။ သို႔ေသာ္ တာ၀န္ယူလာရၿပီဆိုရင္ေတာ့ ဒါ သူမစဥ္းစားလို႔ မရဘူးလို႔ ထင္ပါတယ္။”
ျမန္မာသမၼတဦးထင္ေက်ာ္ နဲ႔ ႏုိင္ငံေတာ္အတုိင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တုိ႔ကလည္း အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ ၄၅ ေယာက္ေျမာက္ သမၼတသစ္အျဖစ္ ေဒၚနယ္လ္ထရမ့္ ေရြးခ်ယ္ခံလိုက္ရတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဂုဏ္ယူ၀မ္းေျမာက္ေၾကာင္း ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ အေမရိကန္သံ႐ုံးကေနတဆင့္ သ၀ဏ္လႊာေတြ သီးျခားစီေပးပုိခဲ့ပါတယ္
