ရခိုင္ျပည္နယ္အေျခအေနနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ျပင္ပအစီရင္ခံစာနဲ႔ သတင္းေတြမွာ မီးေလာင္ပ်က္ဆီးမႈေဖာ္ျပတဲ့အေျခအေနေတြဟာ လက္ေတြ႔ေျမျပင္အေျခအေနနဲ႔ ကြာျခားတာေတြ ရိွေနေၾကာင္း အစိုးရက ဒီကေန႔ သတင္းထုတ္ျပန္လုိက္ပါတယ္။ ေလာေလာဆည္မွာ ရခုိင္ျပည္နယ္အတြင္း လံုၿခံဳေရးတပ္ဖဲြ႔ေတြက အၾကမ္းဖက္မႈမွာ ပါ၀င္သူေတြအားလံုးကို ဖမ္းဆီးဖို႔နဲ႔ ဆံုးရႈံးသြားတဲ့လက္နက္ေတြျပန္လာရရိွတဲ့အထိ နယ္ေျမရွင္းလင္းတာေတြကို ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ ရိွေနေၾကာင္းလည္း ထည့္သြင္းေျပာၾကားပါတယ္။ ဒီသတင္းကိုေတာ့ ဗီြအုိေအျမန္မာပိုင္းရဲ႕ သတင္းေထာက္ ကိုမိုးေဇာ္က တင္ထားပါတယ္။
ျပည္ေထာင္စု သမၼတ ျမန္မာႏိုင္ငံ ႏိုင္ငံေတာ္အတုိင္ပင္ခံရံုး သတင္းထုတ္ျပန္ေရးေကာ္မတီက ရခုိင္ျပည္နယ္မွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တာေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး HRW ေခၚ လူ႔အခြင့္ေရးေစာင့္ၾကည္႔ေရးအဖဲြ႔နဲ႔ Bangkok Post သတင္းစာပါ ေဖာ္ျပခ်က္ေတြဟာ ပကတိအေျခအေနေတြနဲ႔ ကဲြလဲြတာရိွေနတယ္လို႔ ဒီကေန႔ညေနပိုင္းမွာ ေနျပည္ေတာ္မွာ သတင္းစာရွင္းလင္းပဲြက်င္းပၿပီး ထုတ္ျပန္တာျဖစ္ပါတယ္။
ဒီလုိ ကဲြလဲြမႈရိွေနေၾကာင္းကို သတင္းထုတ္ျပန္ေရးေကာ္မတီ အတြင္းေရးမႈး ဦးေဇာ္ေဌးက အခုလို ရွင္းလင္းေျပာဆုိပါတယ္။
“HRW ရဲ႕ report ေပါ့ေနာ္ ထုတ္ျပန္ခ်က္ နဲ႔ အမွန္တကယ္ပ်က္စီးမႈကို ႏိႈင္းယွဥ္ၾကည့္တဲ့အခါမွာ ဒီအတိုင္းေတြ႔ရတာေပါ့ေနာ္။ ဝါးပိတ္မွာ သူတို႔က အိမ္ေျခ ၁၀၀ လို႔ေျပာပါတယ္။ တကယ့္လက္ေတြ႔ေျမျပင္အေျခအေနက ၁၀၅ လံုးျဖစ္ပါတယ္။ ဒါက က်ေနာ္တို႔ ေျမျပင္မွာ ၅ လံုးပိုေလာင္တယ္ဆိုတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ၾကက္႐ိုးျပင္မွာ ၂၄၅ လံုး ေလာင္တယ္ေျပာပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ လက္ေတြ႔ေျမျပင္မွာ တပ္မေတာ္ရဟတ္ယာဥ္ေတြနဲ႔ သြားၿပီးေတာ့ ကြင္းဆင္းတဲ့အခါမွာ ၃၀ လံုးပဲေလာင္တာေတြ႔ရပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဘယ္ေလာက္ကြာသလဲဆိုေတာ့ ၂၁၅ လံုးေလာက္ကြာေနတာေတြ႔ရပါတယ္။ ေနာက္ ေျပာင္ပိုက္ကလည္း ၈၅ လံုး ၊ ဒါေပမယ့္ ေျမျပင္မွာ ၂၀ ဆိုေတာ့ အားလံုးေပါင္း ၆၅ လံုးကြာပါတယ္။ ဒါးႀကီးဇားမွာဆိုရင္ သူက အိမ္ေျခက ၃၀၀ ေလာက္ရွိတယ္လို႔ေျပာပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ပ်က္စီးသြားတာက တရြာလံုးပ်က္စီးသြားတာ မဟုတ္ပဲ ၃၀ ေလာက္ပဲ ပ်က္စီးသြားပါတယ္။”
Bangkok Post သတင္းစာပါကဲြလဲြခ်က္ေတြကိုလည္း အခုလို ဆက္ေျပာပါတယ္။
“ဒါးႀကီးဇားကိုေတာ့ Bangkok Post သတင္းစာက ဘယ္လိုေျပာသလဲဆိုေတာ့ အိမ္အလံုးေရ ၇၀၀ ပ်က္စီးတယ္လို႔ေျပာပါတယ္။ အိမ္လံုးေရ ပ်က္စီးတယ္လို႔သူတို႔ ေျပာထားတဲ့ ဒါးႀကီးဇားေက်းရြာရဲ႕ မူလ ရွိတဲ့အိမ္ေျခက ဘယ္ေလာက္ရွိသလဲဆိုေတာ့ ရွိရင္းစြဲလက္ေတြ႔ေျမျပင္မွာ အိမ္က ၃၃၀ ပဲရွိပါတယ္။ အဲဒီ ၃၃၀ မွာ လက္ေတြ႔ေျမပင္မွာေလာင္တာက ၃၀ လံုးပဲျဖစ္ပါတယ္ အဲဒီေတာ့ သူတို႔စြပ္စြဲခ်က္နဲ႔ ႏိႈင္းယွဥ္ ၾကည့္ရင္ေပါ့ေနာ္ ေျမျပင္မွာရွိတာေတြနဲ႔ ၃၀၀ ေလာက္ကြာတယ္၊ ေနာက္သူတို႔စြပ္စြဲခ်က္ ၇၀၀ နဲ႔ ႏိႈင္းယွဥ္ရင္ ၆၀၀ ေက်ာ္ေလာက္ တကယ့္အေျခအေနမွန္နဲ႔ ကင္းကြာေနတာေတြ႔ရပါတယ္။”
ဒီကေန႔ထုတ္ျပန္လုိက္တဲ့သတင္းအခ်က္အလက္ေတြက ဒီလ ၁၅ရက္ေန႔က ေ၀ဟင္က ရဟတ္ယာဥ္နဲ႔ ဓါတ္ပံုရိုက္ကူးၿပီး ေျမျပင္က စစ္ေဆးလာတဲ့အခ်က္ေတြကို တင္ျပတာျဖစ္ေၾကာင္း ဦးေဇာ္ေဌးက ေျပာဆုိသလို သတင္းစာရွင္းလင္းပဲြမွာ ရုပ္ပံုတကြတင္ျပခဲ့ပါတယ္။
ကုလသမဂၢအပါအ၀င္ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအ၀ိုင္းကေတာ့ ေမာင္ေတာ ေဒသအၾကမ္းဖက္ တိုက္ခိုက္မႈျဖစ္စဥ္မွာ အစိုးရရဲ့လံုၿခံဳေရးတပ္ဖဲြ႔ေတြအၾကမ္းဖက္သူေတြကို ရွင္းလင္းရာမွာ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈဆုိင္ရာ သတင္းေတြရရိွေနေၾကာင္းထုတ္ျပန္ထားပါတယ္။ ျမန္မာအစိုးရဖက္ကေတာ့ အေျခအေနကို ဥပေဒနဲ႔အညီ သတိထားကိုင္တြယ္ေနသလို လူအခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္တာေတြမရိွေအာင္လည္း ေဆာင္ရြက္ေနေၾကာင္း တံုျပန္ထားပါတယ္။
လက္ရိွ တလေက်ာ္ၾကာျမင့္လာတဲ့ ေမာင္ေတာေဒသတြင္း နယ္ေျမရွင္းလင္းမႈေတြကေတာ့ အခ်က္ ၂ခ်က္အေပၚ အဓိက မူတည္ေနေၾကာင္းလည္း ဦးေဇာ္ေဌးက ဆက္ေျပာပါတယ္။
“ဒီေမာင္ေတာေဒသမွာ ေဆာင္ရြက္ေနတဲ႔ တပ္မေတာ္နဲ႔ နယ္ျခားေစာင့္ရဲ ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲတပ္ဖြဲ႔အဓိက ရည္မွန္းခ်က္က တာ၀န္ႀကီး ၂ ရပ္ ရွိပါတယ္။ နံပတ္ ၁ က ဘာလဲဆိုေတာ့ အခုအၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္မႈ ေဆာင္ရြက္သြားတဲ့ အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္မႈမွာ ပါ၀င္တဲ့ ဒီအၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္မႈမွာ ပါ၀င္တဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြအားလံုးကို ရွာေဖြစံုစမ္းေဖာ္ထုတ္ၿပီးေတာ့ တရားဥပေဒနဲ႔အညီအေရးယူဖို႔ ဒါရည္မွန္းခ်က္တာ၀န္ျဖစ္ပါတယ္။ နံပတ္ ၂ ရည္မွန္းခ်က္တာ၀န္ကေတာ့ အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္ၿပီးေတာ့ ပါသြားတဲ့ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ လက္နက္ေတြကို ရေအာင္ျပန္ယူဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။”
ေလာေလာဆည္မွာ ေအာက္တိုဘာလ ၉ရက္ေန႔ အၾကမ္းဖက္တုိက္ခုိက္သူေတြသိမ္းယူသြားတဲ့ လက္နက္ ၃၉လက္က်န္ ရိွေနေၾကာင္းလညး္ ေျပာဆုိပါတယ္။
သတင္းထုတ္ျပန္ေရးေကာ္မတီရဲ့ ဒုဥကၠဌျဖစ္တဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္စိုးႏိုင္ဦးကလည္း လက္ရိွ ရခုိင္ျပည္နယ္အေရးမွာ တပ္မေတာ္အေနနဲ႔ အစိုးရရဲ့ ညႊန္ၾကားခ်က္၊ ႏိုင္ငံတကာစည္းမ်ဥ္းေတြနဲ႔အညီေဆာင္ရြက္ေနေၾကာင္းလည္း အခုလို ေျပာဆုိပါတယ္။
“တပ္မေတာ္ အခန္းက႑အေနနဲ႔ေပ့ါေနာ္ က်ေနာ္တို႔ ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရ ညြန္ၾကားခ်က္နဲ႔အညီ က်ေနာ္တို႔ အတက္ႏိုင္ဆံုး ႏိုင္ငံတကာ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းေတြနဲ႔အညီ က်ေနာ္တို႔ ေဆာင္ရြက္ လ်က္ရွိေၾကာင္းတင္ျပလိုပါတယ္။”
ေလာေလာဆည္မွာေတာ့ ပဋိပကၡျဖစ္ပြားရာ ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာေဒသကို စစ္ဆင္ေရးနယ္ေျမအျဖစ္သတ္မွတ္ထားၿပီး သတင္းမီဒီယာေတြ သြားလာဖုိ႔အတြက္ အကန္႔အသတ္ရိွေနပါတယ္။ သတင္းထုတ္ျပန္ေရးေကာ္မတီကေတာ့ ေနာက္ပိုင္းမွာ သတင္းမီဒီယာေတြ သတင္းယူႏိုင္ဖုိ႔ စီစဥ္ေဆာင္ရြက္မွာျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ေျပာဆုိထားပါတယ္။
အာဆီယံ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားအဖဲြ႔ကေတာ့ ရခုိင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းမွာ အၾကမ္းဖက္တိုက္ခုိက္တာေတြ ဒီရက္ပိုင္းအတြင္း ထပ္မံျဖစ္ပြားလာၿပီး လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြရိွေနေၾကာင္း စြပ္စဲြမႈေတြေပၚထြက္လာတာေၾကာင့္ လြတ္လပ္ၿပီး သမာသမတ္ရိွတဲ့ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးေတြ ေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ အတြက္ ေတာင္းဆိုထားပါတယ္။
ဒီရက္ပိုင္းေတြအတြင္းမွာ ရခုိင္ျပည္နယ္ဆုိင္ရာ အႀကံေပးေကာ္မရွင္အဖဲြ႔ ရခိုင္ျပည္နယ္ကို သြားေရာက္ေလ့လာစစ္ေဆးေနသလို လက္ရွိျဖစ္ပြားေနတဲ့ အေျခအေနေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး စိုးရိမ္မကင္း ျဖစ္ရေၾကာင္း အေမရိကန္ အစိုးရက ေျပာထားပါတယ္။