[[Zawgyi/Unicode]]
မြန်မာနိုင်ငံကိုရောက်ရှိနေတဲ့ မြန်မာ့အရေးဆိုင်ရာ အာဆီယံ အထူးသံတမန်နဲ့ တိုင်းရင်းသား နိုင်ငံရေးပါတီတချို့နဲ့ တွေ့ဆုံဖို့ရှိနေပါတယ်။ ဒီတွေ့ဆုံပွဲမှာ တိုင်းရင်းသားပါတီတွေဘက်က ဘယ်အချက်တွေကို အလေးထားတင်ပြဖို့ ရှိနေပါသလဲ။ ရန်ကုန်ကပေးပို့တဲ့သတင်းကို ကိုငြိမ်းချမ်းက တင်ပြပေးထားပါတယ်။
လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံကို ၅ ရက်ကြာ ခရီးစဉ်အဖြစ်ရောက်ရှိနေတဲ့ မြန်မာ့အရေးဆိုင် ရာ အာဆီယံအထူးသံတမန် ကမ္ဘောဒီးယား နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး Prak Sokhonn ဟာ ဇူလိုင်လ ၂ ရက်နေ့မှာ တိုင်းရင်းသားနိုင်ငံရေးပါတီတချို့နဲ့ ရန်ကုန်မြို့မှာ တွေ့ဆုံဖို့ ရှိနေပါတယ်။
လောလောဆယ်တွေ့ဆုံမယ့် ပါတီတွေထဲမှာ ရခိုင့်ဦးဆောင်ပါတီ AFP ၊ မွန်ညီညွတ်ရေးပါတီ MUP နဲ့ ပအိုဝ်းအမျိုးသားအဖွဲ့ချုပ် PNO ပါတီတွေနဲ့ တွေ့ဆုံသွားဖို့ ရှိနေကြောင်း ကနဦး သတင်းရရှိထားပါတယ်။
ရခိုင့်ဦးဆောင်ပါတီ AFP အနေနဲ့ အာဆီယံ အထူးသံတမန်နဲ့တွေ့ဆုံတဲ့အချိန်မှာ အချက် ၄ ချက်ပေါ် အခြေခံ ဆွေးနွေးသွားမယ်လို့ ပါတီ ဥက္ကဋ္ဌ ဒေါက်တာအေးမောင်က VOA ကို ပြောပါတယ်။
“အကြမ်းဖျဉ်း ကျနော်တို့ ၄ ခုလောက် စဉ်းစားထားတာပေါ့။ တစ် အချက်က လက်ရှိ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံ ဥပဒေနဲ့ပတ်သက်တဲ့အမြင်ပေါ့ဗျာ။ နောက်တချက်က လက်ရှိအနောက်နိုင်ငံများရဲ့ SAC အပေါ်မှာ ချဉ်းကပ်ပုံနဲ့ သူတို့ရဲ့ရည်မှန်းချက် အပေါ်မှာ ကျနော်တို့ သုံးသပ်ချက်ပေ့ါ။ တတိယအချက်က ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နဲ့ပတ်သက်တဲ့ကဏ္ဍပေါ့။ လက်ရှိ တိုင်းပြည်မှာ သွေးသံတရဲရဲနဲ့ ဖြစ်နေတဲ့ဟာအပေါ်မှာ သူ့ရဲ့အမြင်သဘောထား ဘာရှိတယ်ဆိုတာကို သုံးသပ်ဖို့ လိုတာပေါ့။ နောက်တချက်ကတော့ လက်ရှိ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခနဲ့ SAC သွားနေတဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေး ဖြစ်စဉ်ပေါ့။ NCA စာချုပ်ပေ့ါ။ အဲဒီအပေါ်မှာ ကျနော်တို့ရဲ့ အမြင်ပေါ့။ အသေးစိတ်ကတော့ ပြောဖို့ စောပါသေးတယ်။”
မွန်ညီညွတ်ရေးပါတီ MUP ကတော့ အာဆီယံအထူးသံတမန်နဲ့တွေ့ဆုံချိန် ဆွေးနွေးမယ့်အချက်တွေကို ညှိနှိုင်းနေဆဲဖြစ်ကြောင်း ပါတီပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ နိုင်သန်းရွှေက ပြောပါတယ်။
“လောလောဆယ်က ကျနော်တို့ ဒီ အစည်းအဝေးထိုင်နေတုန်းပဲနော်။ အစည်းအဝေးထိုင်တယ်။ အစည်းအဝေးမှာ ဘာတွေ ထွက်မလဲတော့ မသိဘူး။ အဲဒါကျတော့ ကျနော် မပြောနိုင်သေးဘူး ပေါ့နော်။”
တက်ရောက်မယ့် ကိုယ်စားလှယ်ကိုလည်း ရွေးခြယ်နေဆဲဖြစ်ကြောင်း ပြောပါတယ်။
ပအိုဝ်းအမျိုးသားအဖွဲ့ချုပ် PNO ပါတီကတော့ အထွေအထူးတင်ပြစရာမရှိကြောင်းနဲ့ ဆွေးနွေးပွဲမှာ တော့ ပါတီအရေးထက် တိုင်းပြည်အရေးကို ဦးစားပေး ဆွေးနွေးဖို့ ပြင်ဆင်ထားတာရှိကြောင်း ပါတီတွဲဘက်အတွင်းရေးမှူး ၂ ခွန်ထွန်းရွှေက ပြောပါတယ်။
“သူတို့မေးတဲ့အပေါ် မူတည်တာပါ။ သူတို့ မေးတဲ့အပေါ် ကျနော်တို့က ဦးစားပေးတာပါခင်ဗျ။ ကျနော်တို့ကတော့ မေးဖို့၊မြန်းဖို့ ထူးထူးထွေထွေသိပ်မရှိဘူးခင်ဗျ။ ကျနော်တို့က ပါတီကိုယ်စား မပြောပါဘူး။ တိုင်းပြည်ရဲ့ ကိုယ်စားပဲပြောသွားမှာပါ။ ကျနော်တို့အားလုံး ကောင်းဖို့၊ လုပ်ဖို့ပဲ။ ချူချာနေတဲ့ တိုင်းပြည်ကို ပြန်ပြီးတော့မှ ကျန်းမာအောင်လို့ အားလုံး တာဝန်ရှိတယ်ပေါ့နော်။”
အာဆီယံအထူးသံတမန်နဲ့ တွေ့ဆုံမယ့်အထဲမှာ ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က အခြားဘယ်ပါတီတွေကို ဖိတ်ကြားထားတယ်ဆိုတာ အတိအကျ မသိရကြောင်းလည်း ခွန်ထွန်းရွှေက ပြောပါတယ်။
“ ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ-မြန်မာပြည် DPM လည်း ကျနော်မေးကြည့်တယ်။ မပါဘူးတဲ့။ မပါဘူးဆိုတော့ ကျနော်လည်း တိုင်းရင်းသားပါတီ ဥပမာ ကချင်တို့ဘာတို့။ လီဆူတို့၊ လားဟူတို့၊ အာခါတို့ မေးကြည့်လည်း သူတို့ မသိရဘူးဆိုတော့၊ ဓနုတွေလည်း မသိရဘူးဆိုတော့ ဒါ UEC ရဲ့ အပေါ်မှာ မူတည်တာကို။ UEC ဖိတ်မှပဲ ကျနော်တို့ သွားရတာကိုး။ ”
ကျားဖြူပါတီခေါ် ရှမ်းတိုင်းရင်းသားများ ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ SNDP ကိုလည်း ဖိတ်ကြားတာ မရှိပါဘူး။
ဇူလိုင်လ ၂ ရက်နေ့ တွေ့ဆုံပွဲမှာတော့ တပါတီကို နှစ်ဦးစီ ဖိတ်ကြားထားတာဖြစ်ပါတယ်။
ပြီးခဲ့တဲ့ မတ်လက ပထမဆုံးအကြိမ်လာရောက်တဲ့ခရီးစဉ်မှာတော့ အာဆီယံ အထူးသံတမန်ဟာ ပြည်သူ့ပါတီက ပါတီဥက္ကဋ္ဌ ဦးကိုကိုကြီးအပါအဝင် ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့နဲ့ တွေ့ဆုံခဲ့ပါတယ်။ အမျိုးသား ဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ NLD ပါတီက လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်ဟောင်း ဒေါ်စုစုလွင်နဲ့ တွေ့ဆုံဖို့ စီစဉ်တာ ရှိခဲ့ပေမယ့် မဖြစ်မြောက်ခဲ့ပါဘူး။
အာဆီယံရဲ့ ဘုံသဘောတူညီချက် ၅ ချက်မှာ မြန်မာ့အရေးငြိမ်းချမ်းစွာ ဖြေရှင်းနိုင်ဖို့ သက်ဆိုင်ရာ ပါဝင်ပတ်သက်သူတွေအားလုံးနဲ့တွေ့ဆုံခွင့်ရနိုင်ရေးလည်း အချက် တချက်အနေနဲ့ ပါဝင်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် အာဆီယံ အထူးသံတမန်က သူ့ခရီးစဉ်တွေမှာ မြန်မာ့ဒီမိုကရေစီခေါင်း ဆောင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နဲ့ တွေ့ဆုံနိုင်ဖို့ တောင်းဆိုတာတွေ ရှိခဲ့ပေမယ့် စစ်ကောင်စီဘက်က လက်မခံခဲ့ပါဘူး။
============
[[Unicode]]
အာဆီယံအထူးသံနဲ့ မွနျမာနိုငျငံရေးပါတီတခြို့တှေ့ဆုံမညျ
မွနျမာနိုငျငံကိုရောကျရှိနတေဲ့ မွနျမာ့အရေးဆိုငျရာ အာဆီယံ အထူးသံတမနျနဲ့ တိုငျးရငျးသား နိုငျငံရေးပါတီတခြို့နဲ့ တှေ့ဆုံဖို့ရှိနပေါတယျ။ ဒီတှေ့ဆုံပှဲမှာ တိုငျးရငျးသားပါတီတှဘေကျက ဘယျအခကြျတှကေို အလေးထားတငျပွဖို့ ရှိနပေါသလဲ။ ရနျကုနျကပေးပို့တဲ့သတငျးကို ကိုငွိမျးခမြျးက တငျပွပေးထားပါတယျ။
လကျရှိ မွနျမာနိုငျငံကို ၅ ရကျကွာ ခရီးစဉျအဖွဈရောကျရှိနတေဲ့ မွနျမာ့အရေးဆိုငျ ရာ အာဆီယံအထူးသံတမနျ ကမ်ဘောဒီးယား နိုငျငံခွားရေးဝနျကွီး Prak Sokhonn ဟာ ဇူလိုငျလ ၂ ရကျနေ့မှာ တိုငျးရငျးသားနိုငျငံရေးပါတီတခြို့နဲ့ ရနျကုနျမွို့မှာ တှေ့ဆုံဖို့ ရှိနပေါတယျ။
လောလောဆယျတှေ့ဆုံမယ့ျ ပါတီတှထေဲမှာ ရခိုင့ျဦးဆောငျပါတီ AFP ၊ မှနျညီညှတျရေးပါတီ MUP နဲ့ ပအိုဝျးအမြိုးသားအဖှဲ့ခြုပျ PNO ပါတီတှနေဲ့ တှေ့ဆုံသှားဖို့ ရှိနကွေောငျး ကနဦး သတငျးရရှိထားပါတယျ။
ရခိုင့ျဦးဆောငျပါတီ AFP အနနေဲ့ အာဆီယံ အထူးသံတမနျနဲ့တှေ့ဆုံတဲ့အခြိနျမှာ အခကြျ ၄ ခကြျပေါျ အခွခေံ ဆှေးနှေးသှားမယျလို့ ပါတီ ဥက်ကဋ်ဌ ဒေါကျတာအေးမောငျက VOA ကို ပွောပါတယျ။
“အကွမျးဖဉြျး ကနြောျတို့ ၄ ခုလောကျ စဉျးစားထားတာပေါ့။ တဈ အခကြျက လကျရှိ ဖှဲ့စညျးပုံအခွခေံ ဥပဒနေဲ့ပတျသကျတဲ့အမွငျပေါ့ဗြာ။ နောကျတခကြျက လကျရှိအနောကျနိုငျငံမြားရဲ့ SAC အပေါျမှာ ခဉြျးကပျပုံနဲ့ သူတို့ရဲ့ရညျမှနျးခကြျ အပေါျမှာ ကနြောျတို့ သုံးသပျခကြျပေ့ါ။ တတိယအခကြျက ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျနဲ့ပတျသကျတဲ့ကဏ်ဍပေါ့။ လကျရှိ တိုငျးပွညျမှာ သှေးသံတရဲရဲနဲ့ ဖွဈနတေဲ့ဟာအပေါျမှာ သူ့ရဲ့အမွငျသဘောထား ဘာရှိတယျဆိုတာကို သုံးသပျဖို့ လိုတာပေါ့။ နောကျတခကြျကတော့ လကျရှိ တိုငျးရငျးသားလကျနကျကိုငျပဋိပက်ခနဲ့ SAC သှားနတေဲ့ ငွိမျးခမြျးရေး ဖွဈစဉျပေါ့။ NCA စာခြုပျပေ့ါ။ အဲဒီအပေါျမှာ ကနြောျတို့ရဲ့ အမွငျပေါ့။ အသေးစိတျကတော့ ပွောဖို့ စောပါသေးတယျ။”
မှနျညီညှတျရေးပါတီ MUP ကတော့ အာဆီယံအထူးသံတမနျနဲ့တှေ့ဆုံခြိနျ ဆှေးနှေးမယ့ျအခကြျတှကေို ညှိနှိုငျးနဆေဲဖွဈကွောငျး ပါတီပွောရေးဆိုခှင့ျရှိသူ နိုငျသနျးရှှကေ ပွောပါတယျ။
“လောလောဆယျက ကနြောျတို့ ဒီ အစညျးအဝေးထိုငျနတေုနျးပဲနောျ။ အစညျးအဝေးထိုငျတယျ။ အစညျးအဝေးမှာ ဘာတှေ ထှကျမလဲတော့ မသိဘူး။ အဲဒါကတြော့ ကနြောျ မပွောနိုငျသေးဘူး ပေါ့နောျ။”
တကျရောကျမယ့ျ ကိုယျစားလှယျကိုလညျး ရှေးခွယျနဆေဲဖွဈကွောငျး ပွောပါတယျ။
ပအိုဝျးအမြိုးသားအဖှဲ့ခြုပျ PNO ပါတီကတော့ အထှအေထူးတငျပွစရာမရှိကွောငျးနဲ့ ဆှေးနှေးပှဲမှာ တော့ ပါတီအရေးထကျ တိုငျးပွညျအရေးကို ဦးစားပေး ဆှေးနှေးဖို့ ပွငျဆငျထားတာရှိကွောငျး ပါတီတှဲဘကျအတှငျးရေးမှူး ၂ ခှနျထှနျးရှှကေ ပွောပါတယျ။
“သူတို့မေးတဲ့အပေါျ မူတညျတာပါ။ သူတို့ မေးတဲ့အပေါျ ကနြောျတို့က ဦးစားပေးတာပါခငျဗြ။ ကနြောျတို့ကတော့ မေးဖို့၊မွနျးဖို့ ထူးထူးထှထှေသေိပျမရှိဘူးခငျဗြ။ ကနြောျတို့က ပါတီကိုယျစား မပွောပါဘူး။ တိုငျးပွညျရဲ့ ကိုယျစားပဲပွောသှားမှာပါ။ ကနြောျတို့အားလုံး ကောငျးဖို့၊ လုပျဖို့ပဲ။ ခြူခြာနတေဲ့ တိုငျးပွညျကို ပွနျပွီးတော့မှ ကနြျးမာအောငျလို့ အားလုံး တာဝနျရှိတယျပေါ့နောျ။”
အာဆီယံအထူးသံတမနျနဲ့ တှေ့ဆုံမယ့ျအထဲမှာ ရှေးကောကျပှဲကောျမရှငျက အခွားဘယျပါတီတှကေို ဖိတျကွားထားတယျဆိုတာ အတိအကြ မသိရကွောငျးလညျး ခှနျထှနျးရှှကေ ပွောပါတယျ။
“ ဒီမိုကရကျတဈပါတီ-မွနျမာပွညျ DPM လညျး ကနြောျမေးကွည့ျတယျ။ မပါဘူးတဲ့။ မပါဘူးဆိုတော့ ကနြောျလညျး တိုငျးရငျးသားပါတီ ဥပမာ ကခငြျတို့ဘာတို့။ လီဆူတို့၊ လားဟူတို့၊ အာခါတို့ မေးကွည့ျလညျး သူတို့ မသိရဘူးဆိုတော့၊ ဓနုတှလေညျး မသိရဘူးဆိုတော့ ဒါ UEC ရဲ့ အပေါျမှာ မူတညျတာကို။ UEC ဖိတျမှပဲ ကနြောျတို့ သှားရတာကိုး။ ”
ကြားဖွူပါတီခေါျ ရှမျးတိုငျးရငျးသားမြား ဒီမိုကရကျတဈပါတီ SNDP ကိုလညျး ဖိတျကွားတာ မရှိပါဘူး။
ဇူလိုငျလ ၂ ရကျနေ့ တှေ့ဆုံပှဲမှာတော့ တပါတီကို နှဈဦးစီ ဖိတျကွားထားတာဖွဈပါတယျ။
ပွီးခဲ့တဲ့ မတျလက ပထမဆုံးအကွိမျလာရောကျတဲ့ခရီးစဉျမှာတော့ အာဆီယံ အထူးသံတမနျဟာ ပွညျသူ့ပါတီက ပါတီဥက်ကဋ်ဌ ဦးကိုကိုကွီးအပါအဝငျ ကိုယျစားလှယျအဖှဲ့နဲ့ တှေ့ဆုံခဲ့ပါတယျ။ အမြိုးသား ဒီမိုကရစေီအဖှဲ့ NLD ပါတီက လှှတျတောျကိုယျစားလှယျဟောငျး ဒေါျစုစုလှငျနဲ့ တှေ့ဆုံဖို့ စီစဉျတာ ရှိခဲ့ပမေယ့ျ မဖွဈမွောကျခဲ့ပါဘူး။
အာဆီယံရဲ့ ဘုံသဘောတူညီခကြျ ၅ ခကြျမှာ မွနျမာ့အရေးငွိမျးခမြျးစှာ ဖွရှေငျးနိုငျဖို့ သကျဆိုငျရာ ပါဝငျပတျသကျသူတှအေားလုံးနဲ့တှေ့ဆုံခှင့ျရနိုငျရေးလညျး အခကြျ တခကြျအနနေဲ့ ပါဝငျပါတယျ။ ဒါကွောင့ျ အာဆီယံ အထူးသံတမနျက သူ့ခရီးစဉျတှမှော မွနျမာ့ဒီမိုကရစေီခေါငျး ဆောငျ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျနဲ့ တှေ့ဆုံနိုငျဖို့ တောငျးဆိုတာတှေ ရှိခဲ့ပမေယ့ျ စဈကောငျစီဘကျက လကျမခံခဲ့ပါဘူး။
