ဗမာစစ္အစိုးရနဲ႔ လက္ေအာက္ခံအဖြဲ႔အစည္းေတြက အခြန္အတုတ္နဲ႔ ဆက္ေၾကးမ်ဳိးစံု ေကာက္ယူေနလို႔ ျမန္မာျပည္သူျပည္္သားေတြ အႀကီးအက်ယ္ ဒုကၡေရာက္ေနရပံုကို ရွင္းလင္းတင္ျပထားတဲ့ စာအုပ္တအုပ္ မၾကာမီက ထြက္ေပၚလာပါတယ္။ ထိုင္းႏိုင္ငံ ခ်င္းမိုင္ၿမိဳ ႔အေျခစိုက္ ျမန္မာ့လူ႔အခြင့္အေရး ကြန္ယက္က အခ်ိန္ယူ ကြင္းဆင္းသုေတသနလုပ္ၿပီး အဂၤလိပ္-ျမန္မာ (၂) ဘာသာနဲ႔ ထုတ္ေဝလိုက္ တာပါ။ စာမ်က္ႏွာ တရာေက်ာ္ရွိပါတယ္။ ျမန္မာျပည္ေနရာအႏွံအျပားမွာ (၃) ႏွစ္ေလာက္ ကြင္းဆင္းေလ့လာ ေမးျမန္းခဲ့တဲ့အျပင္ ျပည္သူလူထုေပးပို႔တဲ့ စာေပါင္း (၂၅၀၀) ေက်ာ္ကိုလည္း ကိုးကားထားပါတယ္။ ရွစ္ေလးလံုးမ်ဳိးဆက္ ေက်ာင္းသားအင္အားစုရဲ ႔ ‘ရင္ဖြင့္သံ လႈပ္ရွားမႈ’ မွာ ျပည္သူက ေပးပုိ႔တဲ့ စာေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
အခု အစိုးရလက္ထက္မွာ အခြန္ေတာ္ဌာနအျပင္ အခြန္ေကာက္ခံတဲ့ အဖြဲ႔အစည္း အမ်ားအျပား ရွိပါတယ္။ ဒီအထဲမွာ ထင္ရွားသူေတြဟာ နယ္ေျမခံစစ္တပ္၊ ေက်းရြာနဲ႔ ၿမိဳ ႔နယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအဖြဲ႔၊ ရဲအဖြဲ႔၊ မီးသတ္အဖြဲ႔၊ မိခင္ နဲ႔ ကေလးေစာင့္ေရွာက္ေရးအသင္း၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ အမ်ဳိးသမီးအဖြဲ႔ခ်ဳပ္၊ ႀကံ့ဖြံ႔အသင္း နဲ႔ အပစ္ရပ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတပ္ဖြဲ႔ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအဖြဲ႔မ်ဳိးစံုက အခြန္မ်ဳိးစံု ေကာက္ယူေနပါတယ္။
အခြန္အတုတ္ အတင္းအက်ပ္ေကာက္ခံမႈနဲ႔ အစိုးရအမႈထမ္း အက်င့္ပ်က္မႈဟာ ဆက္စပ္ေနပါတယ္။ ဥပမာ စည္ပင္သာယာ အခြန္ေကာက္ယူၿပီး အမႈိက္မွန္မွန္ မသိမ္းတာမ်ဳိး ေနရာတိုင္းမွာ ရွိေနပါတယ္။ နယ္ေျမခံအစိုးရတပ္နဲ႔ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ေတြ အလြယ္တကူ ေငြရွာေနတဲ့နည္းဟာ စစ္ေဆးေရးဂိတ္ေတြဖြင့္ၿပီး လာသမွ်လူကို ဂိတ္ေၾကးေကာက္တာပါ။ နယ္ေျမခံအစိုးရတပ္ရဲ ႔ အသံုးစရိတ္အတြက္ ေဒသခံ အိမ္ေထာင္စုေတြက အခြန္ေဆာင္ရပါတယ္။ အပစ္ရပ္အဖြဲ႔ေတြကလည္း သူတုိ႔ပိုင္နက္မွာ အိမ္ေထာင္စု ေတြကို အခြန္စည္းၾကပ္ပါတယ္။ စစ္အရာရွိေတြ ခရီးလွည့္လည္တဲ့အခါ ခရီးစရိတ္နဲ႔ အခမ္းအနား ဧည္ခံစရိတ္အတြက္ အခြန္ေတာ္ေငြကို သံုးၾကပါတယ္။ အစိုးရအရာရွိေတြ ခရီးသြားတဲ့အခါ လမ္းခရီးက အနားယူစခန္းေတြမွာ အလကားေကြ်းတဲ့ေနရာမွာလည္း အခြန္ေတာ္ကို သံုးပါတယ္။
သြယ္ဝိုက္တဲ့နည္းနဲ႔ ေပးေဆာင္ရတဲ့ အခြန္အတုတ္ေတြကလည္း အမ်ားႀကီးပါ။ အခမဲ့ ခိုင္းေစတာကို မလုပ္ခ်င္ရင္ ေငြေပးရသလို ကေလးစိတ္ထဲ အသြင္းမခံရေအာင္ ေတာင္းတဲ့ေငြကို ေပးရပါတယ္။ စစ္တပ္က စိုက္ခိုင္းတဲ့ သီးႏွံကိုစိုက္ၿပီး စစ္တပ္ကို ေလွ်ာ့ေစ်းနဲ႔ သြင္းရတာမ်ဳိးလည္း ရွိပါတယ္။ စစ္စခန္းရွိရာအရပ္မွာ အခြန္ေကာက္ခံတာ အမ်ားဆံုးပါ။ ဓါတ္ေငြ႔ပိုက္လိုင္း ျဖတ္သန္းသြားတဲ့ေနရာေတြမွာ အခြန္အတုတ္တိုးၿပီး ေကာက္ခံတာေတြ႔ရပါတယ္။ အရပ္သားကို လုပ္ခမေပးဘဲ ပိုက္လုိင္းေစာင့္ခိုင္းတုန္းက အခြန္မေကာက္ပါဘူး။ စစ္တပ္က ပိုက္လိုင္းေစာင့္တဲ့အခါက်မွ ပိုက္လုိင္းေစာင့္ခဆုိၿပီး ေဒသခံျပည္သူလူထုဆီက အခြန္ေကာက္ယူပါတယ္။ ရွမ္းျပည္နယ္ မူဆယ္ခရိုင္မွာ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္းက မီးသတ္အဖြဲ႔ဟာ လူထုဆီက သင္တန္းေၾကး ေကာက္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ မီးသတ္သင္တန္းမဟုတ္ဘဲ စစ္သင္တန္း ျဖစ္ေနတာေတြ႔ရပါတယ္။ မြန္ျပည္နယ္ မုဒံုၿမိဳ ႔နယ္မွာလည္း မီးသတ္စက္အတြက္ ေငြေကာက္ခံေနေပမယ့္ မီးသတ္ကားကို တခုမွ မေတြ႔ရဘူးလို႔ ဆုိပါတယ္။
အစိုးရေက်ာင္းေတြကလည္း ေက်ာင္းအေဆာက္အဦးနဲ႔ ေက်ာင္းသံုးပစၥည္းေတြအတြက္ အလွဳေငြေကာက္ခံၿပီး ျပကၡဒိန္ေရာင္းေလ့ ရွိပါတယ္။ အစိုးရအမႈထမ္းေတြ လစာနဲ႔ မစားေလာက္လို႔ ေငြပိုရွာတာကို ျပည္သူလူထုက အခြန္အတုတ္ (သို႔မဟုတ္) ဆက္ေၾကးအေနနဲ႔ ေထာက္ပံ့ေနရပါတယ္။ လူထုကို တုိက္ရိုက္ အခြန္မေကာက္ႏိုင္တဲ့ဌာနေတြဟာ အႀကံအဖန္လုပ္ၿပီး ေငြပိုရွာၾကပါတယ္။ ႏွစ္ဆန္းပိုင္းက စာတုိက္နဲ႔ ေၾကးနန္းဆက္သြယ္ေရး ဝန္ႀကီးဌာနက ျပည္နယ္နဲ႔ တုိင္း (၉) ခုကို လက္ကိုင္ဖုန္းေတြ ခ်ေပးခဲ့ပါတယ္။ တရားဝင္ ဖုန္းသံုးစြဲခ တလ (၅) သိန္း ျဖစ္ေပမယ့္ မြန္ျပည္နယ္မွာ (၇) သိန္း ျဖစ္ေနပါတယ္။ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ကလည္း ဂဏန္း (၂၅) နဲ႔ စတဲ့ တယ္လီဖုန္းေတြ ဖုန္းေခၚတဲ့အခါမွာ ျပႆနာ ရွိေနတာမို႔ ဖုန္းနံပါတ္ ေျပာင္းေပးရပါတယ္။ အဲဒီအခါမွာ ဖုန္နံပါတ္ေျပာင္းခ (၅) သိန္း ေကာက္ယူပါတယ္။
ဒဏ္ေငြေဆာင္ခိုင္းတာဟာလည္း အစိုးရဌာနေတြရဲ ႔ ေငြပိုရွာနည္းတမ်ဴိး ျဖစ္ပါတယ္။ ဥပေဒစည္းကမ္းေတြကို မလိုက္နာဘူးလို႔ အေၾကာင္းျပၿပီး ဒဏ္ရိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအထဲမွာ လက္သံုးအမ်ားဆံုးဟာ ႏိုင္ငံေရး အေၾကာင္းျပခ်က္ပါ။ ဥပမာ အစိုးရ က်င္းပတဲ့ လူထုအစည္းအေဝးပြဲကို တက္ေရာက္ဖို႔ ပ်က္ကြက္မႈနဲ႔ ဒဏ္ရိုက္တာမ်ဳိး ရွိပါတယ္။ ဧည္စာရင္း မတိုင္လို႔ ဒဏ္ရိုက္တာကေတာ့ လုပ္ရိုး လုပ္စဥ္ ျဖစ္ေနပါၿပီ။ စစ္တပ္ကခုိင္းလို႔ အခမဲ့ ကင္းေစာင့္ေနတုန္း အိပ္ေပ်ာ္သြားတဲ့အတြက္ ဒဏ္ေငြေတာင္းတာလည္း ရွိပါတယ္။ လက္နက္ရွိသူနဲ႔ အာဏာရွိသူက အခ်ိန္မေရြး ေငြေတာင္းႏိုင္တာကို ျပေနပါတယ္။
တရားဥပမေဒကို မေလးစားတဲ့ တိုင္းျပည္မွာ ဒဏ္ရုိက္ၿပီး စီးပြားရွာလို႔ အေကာင္းဆံုးဌာနဟာ ရဲအဖြဲ႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ရဲတပ္ဖြဲ႔မွာ မသကၤာသူ ကို ဖမ္းခ်ဳပ္ႏိုင္တဲ့ အာဏာရွိတာေၾကာင့္ ေငြေတာင္းလို႔ မေပးႏိုင္ရင္ ဖမ္းခ်ဳပ္ၿပီး ေငြရမွ လႊတ္ေပးပါတယ္။ ျပစ္မႈအမ်ဳိးမ်ဳိးကို အေၾကာင္းျပ ၿပီး ေငြညစ္တာဟာ ရဲအဖြဲ႔ရဲ ႔ အလုပ္တခုကို ျဖစ္ေနပါတယ္။ အဆမတန္ ေငြညစ္တာေၾကာင့္ အေျခပ်က္သြားတဲ့ အိမ္ေထာင္စုေတြ အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီလုိ မတရားသျဖင့္ အခြန္အတုတ္နဲ႔ ဒဏ္ေငြေတြ ေပးေဆာင္ေနရတာကို သက္ဆိုင္ရာ ေဒသခံ ဖြ႔ံၿဖိဳးေရး ေကာင္စီနဲ႔ ILO အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ အလုပ္သမားအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ကို တိုင္ၾကားဖို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရး မွတ္တမ္းကြန္ယက္ က အႀကံေပး ထားပါတယ္။
