ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ လြတ္ေျမာက္တဲ့သတင္းနဲ႔ ေရြးေကာက္ပြဲသတင္းကို ႏိုင္ငံျခားအစိုးရေတြ တံု႔ျပန္တာကိုၾကည့္ၿပီး ေထာက္ခံမႈအတိုင္းအတာကို ခန္႔မွန္းႏိုင္ပါတယ္။ အေမရိကန္၊ အဂၤလိပ္ နဲ႔ အျခား ဒီမုိကေရစီ အစိုးရေတြက ေဒၚစုလြတ္ေျမာက္တာကို လိႈက္လိႈက္လွဲလွဲ ႀကိဳဆိုၾကၿပီး ေရြးေကာက္ပြဲကို ျပစ္တင္ရႈတ္ခ်ၾကပါတယ္။ အာရွအစိုးရေတြကလည္း ေဒၚစုလြတ္ေျမာက္တာကို ဝတ္ေက်တမ္းေက် တံု႔ျပန္ၾကပါတယ္။ အာဏာရွင္ႏို္င္ငံေတြျဖစ္တဲ့ တရုတ္၊ ဗိယက္နမ္ နဲ႔ လာအို တုိ႔ဟာ ေရြးေကာက္ပြဲသတင္းကို ပိုၿပီး ဦးစားေပးၾကပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲ ရႈတ္ခ်တဲ့ ကုလသမဂ အေထြေထြညီလာခံ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို တရုတ္ နဲ႔ အိႏိၵယတို႔က ကန္႔ကြက္ၾကပါတယ္။ ေဒၚစု သပိတ္ေမွာက္တဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲကို အေရးႀကီးတဲ့ ဒီမုိကေရစီ ေျခလွမ္းအျဖစ္ တရုတ္၊ အိႏိၵယ နဲ႔ ထုိင္းအစိုးရေတြက ယူဆၾကပါတယ္။
ဒါကိုၾကည့္ရင္ ေဒၚစုေခါင္းေဆာင္တဲ့ ဒီမုိကေရစီလႈပ္ရွားမႈကို ေထာက္ခံတဲ့ အစိုးရေတြရွိသလို ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဳးႀကီးရဲ ႔ ဒီမုိကေရစီကို ေထာက္ခံတဲ့ အစိုးရေတြလည္း ရွိေနတာ ထင္ရွားပါတယ္။ ၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲကို စစ္အစိုးရက အသိအမွတ္ မျပဳတဲ့အတြက္ ၁၉၉၁ မွာ ေဒၚစုကို ႏိုလ္ဘယ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆု ခ်ီးျမွင့္ၿပီး မီးေမာင္းထိုးျပလိုက္ကတည္းက ျမန္မာ့ဒီမုိကေရ လႈပ္ရွားမႈကို ဒီမုိကေရစီႏိုင္ငံေတြမွာ ေထာက္ခံလာၾကပါတယ္။ မလြတ္လပ္ေသးတဲ့ ျမန္မာျပည္သူျပည္သားေတြကို လြတ္လပ္တဲ့ႏိုင္ငံသူ ႏိုင္ငံသားေတြက ကူညီရိုင္ပင္းဖို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ က ပန္ၾကားပါတယ္။
ဗမာစစ္အစိုးရကို ၁၉၉၇ ေမလကစၿပီး အေမရိကန္က ဒဏ္ခတ္အေရးယူလာတာမို႔ (၁၃) ႏွစ္ေက်ာ္ ေနပါၿပီ။ ဒီပဲရင္းအေရးအခင္းကို ကန္႔ကြက္တဲ့အေနနဲ႔ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္မွာ ကြန္ဂရက္လႊတ္ေတာ္က ဥပေဒျပဌာန္းၿပီး ျမန္မာျပည္က သြင္းကုန္အားလံုးကို ပိတ္ပင္လုိက္ပါတယ္။ သံဃာဦးေဆာင္တဲ့ လူထုဆႏၵျပပြဲကို အၾကမ္းဖက္ႏွိမ္ႏွင္းတဲ့ ဗမာစစ္အစိုးရကို ၂၀၀၇ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလမွာ အေရးယူဒဏ္ခတ္ ျပန္ပါတယ္။ အဲဒီေနာက္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေတြနဲ႔ သူတုိ႔နဲ႔ ရင္းႏွီးတဲ့ စီးပြားေရးသမားေတြကို ဘ႑ာေရးအရ အေရးယူပါတယ္။ သံဃာဦးေဆာင္တဲ့ ဆႏၵျပပြဲေၾကာင့္ ျမန္မာအေရးကို တကမာၻလံုး အာရုဏ္စိုက္လာၿပီး ဝိုင္းဝန္းဖိအားေပးၾကတဲ့အတြက္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တို႔အဖြဲ႔နဲ႔ ေဆြးေႏြးမယ္လို႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဳးႀကီးက ကမ္းလွမ္းၿပီး ေဒၚစုနဲ႔ ဆက္သြယ္ဖို႔အတြက္ ဆက္သြယ္ေရး ဝန္ႀကီးခန္႔တဲ့အထိ တံု႔ျပန္လာပါတယ္။
စစ္အစိုးရနဲ႔ ရင္းႏွီးတဲ့ စီးပြားေရးသမားေတြကို ၂၀၀၇ ေနာက္ပိုင္းမွာ ဘ႑ာေရးအရ အေရးယူလာတာဟာ တျဖည္းျဖည္း အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈ ရွိလာပံုရပါတယ္။ ဒဏ္ခတ္အေရးယူမႈကို ရုတ္သိမ္းသင့္ေၾကာင္း ျမန္မာျပည္ကို ဒဏ္ခတ္အေရးယူေနတာဟာ မတရားတဲ့ လုပ္ရပ္ျဖစ္ေၾကာင္း ကုလသမဂၢ အေထြေထြညီလာခံမွာ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ဦးဥာဏ္ဝင္း က ေျပာပါတယ္။ ေနာက္တခါ ဟာဗားနားၿမိဳ ႔မွာ က်င္းပတဲ့ ဘက္မလိုက္ ႏိုင္ငံမ်ား အစည္းအေဝးမွာလည္း ဖြံ႔ၿဖိဳးစႏိုင္ငံေတြကို ဒဏ္ခတ္အေရးယူတာေတြ ရပ္ဆုိင္းသင့္ေၾကာင့္ ဦးဥာဏ္ဝင္း က ေျပာျပန္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒဏ္ခတ္မႈဟာ စစ္အစိုးရ အသိုင္းအဝိုင္းကို ထိခိုက္ေနရၿပီ ယူဆေနၾကပါတယ္။
တိုင္းသူျပည္သားကုိ ဖိႏွိပ္ၫွင္းပမ္းေနတာ ရပ္ဆိုင္းၿပီး အတိုက္အခံကို ေလးစားမယ္၊ ႏိုင္ငံေရး လြတ္လပ္မႈေပးမယ္ဆိုရင္ ဒဏ္ခတ္အေရးယူမႈေတြ ေလ်ာ့ပါးသြားႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ စစ္အစုိးရနဲ႔ လက္တြဲေနတဲ့ စီးပြားေရးသမားတစုကို ထိခိုက္လာေတာ့မွ ဒဏ္ခတ္အေရးယူမႈ ရုတ္သိမ္းဖို႔နဲ႔ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးဖို႔ စစ္အုပ္စုက ေျပာဆုိလာတာကို မရိုးသားဘူးလို႔ သံုးသပ္သူေတြ ရွိပါတယ္။ စီးပြားေရး ဒဏ္ခတ္အေရးယူရံုနဲ႔ ဒီမုိကေရစီမွာ မဟုတ္ေပမယ့္ ဗမာစစ္အစိုးရနဲ႔ စီးပြားေရးသမားတစု လုပ္ခ်င္တိုင္း မလုပ္ႏိုင္တဲ့ အေျခအေနကို ေရာက္သြားပါတယ္။ အေမရိကန္ရဲ ႔ ဒဏ္ခတ္အေရးယူမႈသာမရွိရင္ ဗမာစစ္အစိုးရရဲ ႔ ေသာင္းက်န္းမႈနဲ႔ ရက္စက္မႈေတြကို အခုေလာက္ လူသိမ်ားမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒီ သေဘာနဲ႔ၾကည့္ရင္ ဒဏ္ခတ္အေရးယူမႈကို ေအာင္ျမင္တယ္လို႔ ေျပာႏိုင္ပါတယ္။
ျမန္မာဒီမုိကေရစီအေရးကို ဒီမုိကေရစီႏိုင္ငံေတြက ေထာက္ခံအားေပးသလို အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံေတြကလည္း ဗမာစစ္အစိုးရနဲ႔ ဆက္ဆံေရးေကာင္းမြန္ေအာင္ ႀကိဳးပမ္းလာၾကပါတယ္။ ၁၉၉၇ မွာ စစ္အစိုးရ အာဆီယံ အသင္းဝင္ ျဖစ္လာပါတယ္။ တရားဝင္အစိုးရ မဟုတ္တဲ့အတြက္ အာဆီယံရဲ ႔ အလွည့္က် ဥကၠဌ မလုပ္ဖို႔ ဝိုင္းဝန္တုိက္တြန္းတာကို ၂၀၀၅ ခုႏွစ္မွာ ဗမာစစ္အစိုးရက လက္ခံလိုက္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ BIMSTEC ေခၚ ဘဂၤလားပင္လယ္ေကြ႔ (၇) ႏုိင္ငံအသင္းမွာေတာ့ လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလကစၿပီး ဗမာစစ္အစိုးရက အလွည့္က် ဥကၠဌ လုပ္ေနၾကပါတယ္။ ဒီအသင္းထဲမွာ ဘဂၤလာေဒ့ရွ္၊ ဘူတန္၊ အိႏိၵယ၊ ျမန္မာ၊ နီေပါ၊ ဆီရိလကၤာ နဲ႔ ထိုင္း တုိ႔ ပါဝင္ၾကပါတယ္။ ဗမာစစ္အစိုးရကို အိမ္နီးခ်င္းေတြက အသိအမွတ္ျပဳတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဗမာစစ္အစိုးရကို ကုလသမဂၢ အေထြေထြညီလာခံက ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်ၿပီး ေဝဖန္ရႈတ္ခ်လာတာ ၁၉၉၁ ကတည္းကျဖစ္ၿပီး အခုဆိုရင္ အႀကိမ္ (၂၀) ရွိေနပါၿပီ။ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီက အေရးယူဖို႔ကိစၥကို တရုတ္နဲ႔ရုရွားက ဗီတုိအာဏာသံုးၿပီး ပယ္ခ်ခဲ့လို႔ အခ်ည္းႏွီး ျဖစ္ခဲ့ရပါတယ္။ လစ္လ်ဴရႈႏိုင္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဗမာစစ္အစိုးရ သေဘာထားေျပာင္းဖို႔ အလားအလာ မရွိဘူးလို႔ သံုးသပ္ၾကပါတယ္။
