NVC ကဒ္လို႔ေခၚတဲ့ ႏိုင္ငံသားစိစစ္ခံရမယ့္သူေတြအတြက္ သက္ေသခံကဒ္ျပားဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမဟုတ္ေသးတဲ့သူေတြအတြက္ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ႏိုင္ငံသားဥပေဒအရ ပထမဆံုးနဲ႔ ေနာက္ဆံုးအခြင့္အလမ္းျဖစ္တယ္လို႔ လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရးနဲ႔ျပည္သူ႔အင္အား၀န္ႀကီးဌာန အၿမဲတမ္းအတြင္း၀န္ ဦးျမင့္ႀကိဳင္က ေျပာပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လို႔ NVC ကဒ္လုပ္မယ္ဆိုရင္ တဖက္ႏိုင္ငံကို ျပန္ပို႔လိမ့္မယ္ဆိုၿပီး ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း ၀ါဒျဖန္႔ေျပာဆိုတာေတြရိွေနတာေၾကာင့္၊ NVC ကဒ္ထုတ္ေပးတဲ့အပိုင္းမွာ ေဒသခံေတြ ပူးေပါင္းပါ၀င္မႈအားနည္းေနတယ္လို႔ ဦးျမင့္ႀကိဳင္က ဗီြအိုေအကို ေျပာပါတယ္။ လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရးဌာ အၿမဲတမ္းအတြင္း၀န္ ဦးျမင့္ႀကိဳင္ကို ဗီြအိုေအသတင္းေထာက္ မေမခက ကိုယ္တိုင္ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းတဲ့ထားပါတယ္။
“မေမခ။ ။လက္ရွိရခိုင္ျပည္နယ္မွာ အခုေနာက္ဆံုးထုတ္ေပးေနတဲ့ ႏိုင္ငံသားစိစစ္ေရးကတ္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ထုတ္ေပးေနတဲ့ အေျခေနေလးကို သိပါရေစ။
ဦးျမင့္ႀကိဳင္။ ။ ေကာလဟာလေတြ ျပန္႔ပြားေနတယ္၊ ဒီ NVC ကဒ္က ဒါေတြက ဟို ကဒ္ေတြလုပ္ၿပီးလို႔ရွိရင္ ဒါေတြက သူတို႔ကို တဖက္ႏိုင္ငံ ျပန္ပို႔မယ္၊ ဒါေတြက သူတို႔ တရားမ၀င္တဲ့သူေတြကို မွတ္ပံုတင္တယ္လို႔ သူတို႔က ယူဆေနတယ္။ အမွန္မွန္ေတာ့ မဟုတ္ဘူး ဒါေတြက ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ႏိုင္ငံသားဥပေဒအရ ႏိုင္ငံသားျပဳဖို႔အတြက္ကို ပထမဦးဆံုးနဲ႔ ေနာက္ဆံုး ေျခလွမ္းတလွမ္းပဲ တခ်ိဳ႕ေသာာ အဖြဲ႔အစီးေတြက ဒါေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ပူးေပါင္းပါ၀င္ မေဆာင္ရြက္ဖို႔ သူတို႔ စာေတြ ထုတ္ထားတာေတြ ရွိေနတယ္တဲ့။ က်ေနာ္တို႔ ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီးကိုယ္တိုင္လည္း National Verification card ဆိုတာ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ဖို႔အတြက္ကို ပထမဦးဆံုးနဲ႔ ေနာက္ဆံုး ေျခလွမ္းတလွမ္းပဲ၊ ဒီဟာမျဖစ္မေန က်ေနာ္တို႔ လုပ္ရမယ္ဆိုတာကို ေျပာထားပါတယ္။
မေမခ။ ။ဆရာတို႔ ထုတ္ေပးရမယ့္ ပမာဏနဲ႔ ဒီ ကဒ္မွာ ဘယ္လိုအခြင့္အေရးေလးေတြ ရမလည္းဆိုတာလည္း သိပါရေစဆရာ။
ဦးျမင့္ႀကိဳင္။ ။ လုပ္ရမယ့္ အေရအတြက္က ဘယ္ေလာက္အထိ ရွိသလဲဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔ စမ္းသပ္ သန္းေခါင္စာရင္းလို႔လဲေခၚလို႔ရတဲ့ စာရင္းအရ ၁ သန္းနဲ႔ ကိုးေသာင္းရွိတယ္။ ၁ သန္းနဲ႔ ကိုးေသာင္းကို ဘာကဒ္မွ မကိုင္ပဲနဲ႔ ျမန္မာျပန္အထဲမွာ ေနထိုင္ခြင့္ေပးမယ္ဆိုရင္ ေနာက္ထပ္ ခိုး၀င္လာတဲ့ လူေတြနဲ႔ ေရာေထြးသြားႏိုင္တယ္။ အဲလိုေရာေထြးသြားႏိုင္တာျဖစ္တဲ့အတြက္ မျဖစ္မေန ကဒ္ တမ်ိဳးမ်ိဳး ကိုင္ထားမွသာ သူတို႔က ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းမွာ တရား၀င္ေရာက္ရွိေနတဲ့လူေတြျဖစ္တယ္။ သူတို႔က ႏိုင္ငံသားျဖစ္မႈလုပ္ငန္းကို ဆက္လက္ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္တယ္ဆိုတာက သူတို႔ရဲ႕ အင္မတန္ အေရးႀကီးတဲ့ ရပိုင္ခြင့္ အခြင့္အေရး ျဖစ္ပါတယ္ခင္ဗ်။
မေမခ။ ။ဒီကဒ္ေတြကို လာၿပီးမထုတ္ခဲ့ဘူးဆိုရင္ ဘယ္လိုပံုစံမ်ိဳးေတြ ဆရာတို႔ အေရးယူေဆာင္ရြက္သြားမလဲ ဒါမွမဟုတ္ ဒီကဒ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ဆရာတို႔ ဘာေတြဆက္ၿပီးေတာ့ လုပ္သြားမလဲဆိုတာ သိပါရေစ။
ဦးျမင့္ႀကိဳင္။ ။ အဲဒီေတာ့ ဒီလူေတြကို အဓိကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ဒီမိုကေရစီအစိုးရ လက္ထက္မွာေတာ့ စည္းရံုးသိမ္းသြင္းသြားၿပီးေတာ့ သေဘာေပါက္ေအာင္လုပ္ဖို႔ပဲ က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ စည္းရံုးတဲ့နည္းနဲ႔ပဲ၊ ေဆာင္ရြက္ဖို႔စီစဥ္ထားပါတယ္။
မေမခ။ ။အရင္ဆရာတို႔ လ၀က ကေနၿပီးေတာ့ white card ေတြထုတ္ေပးခဲ့တာေတြရွိခဲ့တယ္ေပါ့ေနာ္၊ ဆိုေတာ့ အဲဒါ white card ေတြထုတ္ေပးလိုက္တဲ့လူေတြမွာ ဘယ္လိုအက်ိဳးခံစားခြင့္ေတြ ခံစားရတာမ်ိဳးရွိသလဲ။
ဦးျမင့္ႀကိဳင္။ ။ အဲဒီ white cardနဲ႔လည္း ႏိုင္ငံသား တခ်ိဳ႕ျဖစ္သြားတဲ့လူေတြရွိပါတယ္။ ႏိုင္ငံသားျဖစ္တယ္ဆိုတာကေတာ့ ကုမၸဏီမွာ ေျပစာတခုသြားျဖတ္သလို ခ်က္ျခင္း ျဖတ္လိုက္လို႔ရတာမဟုတ္ဘူး သူတို႔ရဲ႕ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ႏိုင္ငံသားဥပေဒအရ အက်ံဳး၀င္တဲ့အခ်က္ေတြကို စစ္ရတာျဖစ္တဲ့အတြက္ အထိုက္အေလ်ာက္ၾကာျမင့္တယ္။
မေမခ။ ။အခုလို ႏိုင္ငံသားစိစစ္ေရးကဒ္ေတြလာၿပီးေတာ့ မထုတ္ရေသးတဲ့ အေျခအေနကေရာ၊ ဘယ္လိုအေျခအေနေၾကာင့္ သူတို႔ဘက္က လာၿပီးမထုတ္တာလဲ၊ သူတို႔ဘက္က ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ အားနည္းတာလား။ ဆရာတို႔ ဘယ္လိုမ်ားသံုးသပ္သလဲရွင့္။
ဦးျမင့္ႀကိဳင္။ ။ ဒီေဒသခံအမ်ားစုက က်ေနာ္တို႔နဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ခ်င္တဲ့ ဆႏၵရွိတာကို က်ေနာ္တိုက အတြင္းက်က် သိထားပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရး ၊ လူမ်ိဳးေရး၊ တခ်ိဳ႕ဆိုရင္ အၾကမ္းဖက္တဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ ဆက္သြယ္တဲ့ လူေတြကေန ၿခိမ္းေျခာက္မႈေတြေၾကာင့္ ႏိုင္ငံေရး ေသြးထိုးလွံဳ႕ေဆာ္မႈေတြေၾကာင့္ ၊ ေနာက္ၿပီး တခ်ိဳ႕ႏိုင္ငံေတြကေန တရားမ၀င္ ႏိုင္ငံေရးအရ ေထာက္ပံ႔တဲ့ေငြေတြနဲ႔ ပိတ္ဆို႔တားဆီးမႈေတြေၾကာင့္သာ မလုပ္တာပါ။
မေမခ။ ။လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရး ဌာနကေန လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ ႏိုင္ငံသားစီစစ္ႏိုင္ဖို႔ အတြက္ ထုတ္ေပးေနတဲ့ ကဒ္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ေရာ သက္ဆိုင္တဲ့သူေတြ ပိုၿပီးနားလည္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ ဘယ္လုိ မ်ား ရွင္းလင္းေျပာၾကားခ်င္ပါသလဲရွင့္။
ဦးျမင့္ႀကိဳင္။ ။ ဒီ NV ကဒ္က က်ေနာ္တို႔ ႏိုင္ငံအတြက္လည္း အေရးႀကီးသလို အဲဒီမွာ ရွိတဲ့ က်ေနာ္တို႔ ရခိုင္ျပည္နယ္ဘက္မွာ ရွိေနတဲ့ မြတ္ဆလင္အသိုင္းအ၀ိုင္းေတြအတြက္လည္း အေရးႀကီးပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ႏိုင္ငံအတြက္က ဘာအေရးႀကီးသလဲဆိုရင္ ႏိုင္ငံ႔လံုၿခံဳေရးက အေရးႀကီးပါတယ္။ ဒီ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာရွိတဲ့ မြတ္ဆလင္အသိုင္းအ၀ုိင္းေတြအတြက္ကလည္း ဒီကဒ္ကိုင္ထားမွသာ ေနာင္တခ်ိန္အေျခအေန အမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ လံုၿခံဳေရးအရ စိစစ္လာတဲ့အခါမွာ ဘာကဒ္တခုမွ မရွိဘူးဆိုရင္ ခိုး၀င္တဲ့လူအျဖစ္ သတ္မွတ္ခံရၿပီးေတာ့ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရး ဥပေဒအရ အစစ္ေဆးခံရတာေတြ၊ ေမးျမန္းခံရတာေတြ ဥပေဒေၾကာင္းအရ ေဆာင္ရြက္တာေတြ ျဖစ္သြားႏိုင္ပါတယ္။
ေနာက္တခုက သူတို႔အတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ စိတ္ေအးခ်မ္းသာစြာနဲ႔ ႏိုင္ငံသားအခြင့္အေရး ရဖို႔အတြက္ ႏိုင္ငံသား စိစစ္မႈခံယူၿပီးေတာ့ ႏိုင္ငံသားကဒ္ရဖို႔အတြက္ ဒီကဒ္ရွိၿပီမွသာ က်ေနာ္တို႔က ဆက္ၿပီးေတာ့ လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္ရမွာ သူတို႔အတြက္ အင္မတန္ နစ္နာသြားမွာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ဒီကဒ္ဟာ မျဖစ္မေန ရယူသသင့္တဲ့ ေလွ်ာက္ထားသင့္တဲ့ကဒ္ဆိုတာ ေျပာၾကားလိုပါတယ္။ ဒါသက္ဆိုင္ရာ ျပည္နယ္ရဲ႕ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း ဥပေဒအရ လြတ္လပ္စြာသြားလာခြင့္ရပါမယ္။ ဒီကဒ္ရွိျခင္းအားျဖင့္Hajj ဘုရားဖူးသြားတယ္ဆိုရင္လည္း သြားလို႔ရပါမယ္။ ဒီ NV card ကိုင္ထားတဲ့လူေတြကို တဘက္ႏိုင္ငံ ျပန္ပို႔မယ္ဆိုတာ လံုး၀မဟုတ္ေၾကာင္း က်ေနာ့္အေနနဲ႔ သတင္းစကားပါးအပ္ပါတယ္။”
NVC ကဒ္ ထုတ္ေပးေနတဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္အရ တႏိုင္ငံံံလံုးမွာေတာ့ ကဒ္ေပါင္း သံုးေသာင္း ထုတ္ေပးခဲ့ၿပီလို႔ သိရပါတယ္။ စမ္းသပ္သန္ေခါင္းစာရင္းေကာက္ခံတဲ့ စာရင္းအရ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း ႏိုင္ငံသားစိစစ္ေရး မလုပ္ရေသးတဲ့ မြတ္ဆလင္ လူဦးရည္ ၁ သန္း ၉ေသာင္းနီးပါးရိွရာမွာ၊ အဲဒီအထဲက လူဦးရည္ ၆ေထာင္ပဲ NVC ကဒ္ လာေရာက္ထုတ္ယူခဲ့ၾကတယ္လို႔ လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရးဌာနက ဗီြအိုေအကို ေျပာခဲ့ပါတယ္။
