[Zawgyi/Unicode]
ထိုင်းနိုင်ငံတောင်ပိုင်း ဖူးခက်မြို့က ဆောက်လုပ်ရေး လုပ်ငန်းခွင်တွေမှာ အလုပ်လုပ်ဖို့ COVID-19 ကပ်ရောဂါကာလ မတိုင်ခင်ကတည်းက ရောက်နေကြတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံသား အလုပ်သမားတွေ အလုပ်အကိုင် အခက်အခဲ ကြုံနေရတဲ့အကြောင်း ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်းသတင်းထောက် မအေးအေးမာက ပြောပြပေးပါမယ်။
ထိုင်းနိုင်ငံ ဖူးခက်မြို့မှာ ဆောက်လုပ်ရေး လုပ်ငန်းတွေလုပ်ဖို့ နှစ် နိုင်ငံ သဘောတူညီချက်နဲ့ ရောက်နေတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံသား အလုပ်သမား ၆၀ လောက်ဟာ ကပ်ရောဂါကာလ မတိုင်ခင်မှာ ကတည်းက စာချုပ်ပါအခွင့်အရေးတွေ မရဘဲ ဖြစ်နေတယ်လို့ အလုပ်သမားတွေနဲ့ အလုပ်သမားရေး လှုပ်ရှားသူတွေက ပြောပါတယ်။ သတ်မှတ်ထားတဲ့ အလုပ်ချိန်အတိုင်း အလုပ်မလုပ်ရသလို နိုင်ငံကူး လက်မှတ်တွေ သိမ်းဆည်းခံရတာမျိုးတွေအထိ အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်ခံနေရတယ်လို့လည်း မြန်မာအလုပ်သမ တဦးကပြောပြပါတယ်။
"ကိုဗစ်ကာလကလည်း နားပြီးပြီ။ ကိုဗစ် မတိုင်ခင်ကလည်း အလုပ်မရှိလို့ဆိုပြီး ပေးနားတယ်။ အခုမိုးရွာတယ်ဆိုရင်လည်း တမွန်းတည့်ဆိုပြီး မပေးဘူး။ နာရီစားပဲပေးတယ် ညီမတို့ကလည်း ပတ်စ်ပို့စာအုပ်လိုချင်တာပေါ့။ ပြန်ချင်တဲ့သူကလည်း အလွယ်တကူ ပြန်လို့ရတာပေါ့။ သူတို့ပေးတဲ့စာရွက်တွေ၊ မိတ္တူတွေကလည်း မိုးတွေစိုပြီးပြဲကုန်ပြီ။ လက်ကျန် ၆၀ ထဲမှာ ၃၀ကျော်လောက်ကျန်သေးတယ်။"
မြန်မာအလုပ်သမားတွေဟာ ငွေကုန်ကြေးကျခံပြီး ထိုင်းနိုင်ငံမှာ အလုပ်လုပ်ဖို့ ရောက်လာကြပေမဲ့ လက်တွေ့မှာတော့ သတ်မှတ်ထားတဲ့ လုပ်ခလစာ မရကြသလို၊ အလုပ်ချိန်မမှန်တာတွေအပြင်၊ နိုင်ငံကူးလက်မှတ်တွေ သိမ်းဆည်းခံရတာ နေရပ်ပြန်ပို့ခံရတာတွေနဲ့ ကြုံနေရတယ်လို့လည်း အလုပ်သမားတွေက ပြောပါတယ်။
"သူတို့က ပတ်စ်ပို့ပဲပေးတယ်။ work ပါမစ်မပေးဘူး။ အလုပ်လုပ်ခွင့်လက်မှတ်ကို အလုပ်လုပ်ခွင့်ပြောင်းရွှေ့ခွင့်မရအောင် တုံးထုလိုက်တယ်။ တိုင်တဲ့သူကို သိရင် သူတို့က အလုပ်ထုတ်ဖြုတ်ပစ်လိုက်ရောပဲ။ သံရုံးကိုတိုင်ရင် လုပ်တယ်။ သမီးတို့နဲ့အသိ ဦးလေးကြီးဆိုရင် စာအုပ်ကိုဆိုရင် တုံးထုလိုက်တယ်။ ဒီကအလုပ်ထုတ်လိုက်တော့ ဟိုဘက်မှာ အလုပ်သွားလျှောက်တော့ သူဌေးမက နင့်ဟာက ထိုင်းနိုင်ငံမှာ နေခွင့် ၃ ရက်ထဲ ရှိတော့တယ်။ ပလိပ်ဖမ်းမယ်ဆိုပြီး အခုတော့ ရွာကိုပြန်ရောက်သွားပြီး နေရပ်ပြန်လိုက်ရတယ်။"
အလုပ်သမားတွေ ရင်ဆိုင်နေရတဲ့ ပြဿနာနဲ့ ပတ်သက်လို့ မြန်မာသံရုံးက အလုပ်သမားရေး တာဝန်ရှိသူတွေနဲ့ အလုပ်သမားရေး လှုပ်ရှားသူတွေ ကြားဝင်ဖြေရှင်းဖို့ ကြိုးပမ်းခဲ့တာတွေ ရှိပေမဲ့ တိုးတက်မှုမရှိဘူးလို့လည်း ပညာရေးနဲ့ ဖွံဖြိုးရေးဖောင်ဒေးရှင်းက အလုပ်သမားရေးရာနဲ့ မှတ်တမ်းရေးရာတာဝန်ခံဦးမင်းဦးက ပြောပါတယ်။
"သူတို့က Hein Myint Myat General services co,Ltd နဲ့တော့ လာတာပဲ။ ကိုဗစ်ကာလမှာ အလုပ်တွေကတော့ မမှန်ကြဘူး။ သိုပေမဲ့ အထောက်အထားတွေကို သိမ်းထားတာကတော့ အတော်ကြာပြီ။ စရောက်ကတည်းကကို သိမ်းထားတာပဲ။ အထောက်အထားနဲ့ ပတ်သက်တာဆိုရင်လုံး၀ သိမ်းခွင့်မရှိဘူး။ အခုနောက်ပိုင်းမှာဆိုရင် အထောက်အထားသိမ်းရင် လူကုန်ကူးမှုထဲမှာတောင် ထည့်ထားတယ်။ အထူးသဖြင့် ကာယကံရှင်က သဘောတူညီချက်မရှိရင် သိမ်းထားလို့မရဘူး။ သူတို့ကပြန်ချင်တာထက် အလုပ်လုပ်ချင်တာ အေဂျင်စီကိုလည်း ကျနော်တို့နဲ့ သံအရာရှိတို့ ပြောပေးတယ်။ ရလဒ်ကတော့ အလုပ်ဖြစ်မလာဘူး။ ဒီကာလမှာ လူမှုဖူလုံရေးမှာ လျှောက်ထားပေးလို့ရတယ်။ ကိုဗစ်ကာလမှာနားရင် ရာခိုင်နှုန်း ၆၂ ရာခိုင်နှုန်းရတယ်။ အလုပ်ရှင်က ဒါမျိုးတွေ လုပ်ပေးထားတယ်ဆိုရင်တော့ကိစ္စမရှိဘူး။"
ထိုင်းနိုင်ငံမှာ တရားဝင် မြန်မာအလုပ်သမား ၃,၀၀၀,၀၀၀ ထက်မနည်း အလုပ်လုပ်ကိုင်နေကြပြီး တရားမဝင် လုပ်ကိုင်နေသူ အရေအတွက်က နောက်ထပ် ၂,၀၀၀,၀၀၀ လောက်ရှိနိုင်တယ်လို့ ခန့်မှန်းကြပါတယ်။ ကိုဗစ်ကာလအတွင်း နိုင်ငံခြားသား အလုပ်သမားတွေအပါအဝင် အလုပ်လက်မဲ့ဖြစ်သူ ၈,၀၀၀,၀၀၀ လောက် ရှိတယ်လို့ ထိုင်း အလုပ်သမားဝန်ကြီးဌာနလက်အောက်ခံ အဖွဲ့အစည်းတွေက ခန့်မှန်းထားပါတယ်။
[Unicode Version]
ဖူးခကျက တရားဝငျ မွနျမာအလုပျသမားတှေ အခကျအခဲကွုံနေ
ထိုငျးနိုငျငံတောငျပိုငျး ဖူးခကျမွို့က ဆောကျလုပျရေး လုပျငနျးခှငျတှမှော အလုပျလုပျဖို့ COVID-19 ကပျရောဂါကာလ မတိုငျခငျကတညျးက ရောကျနကွေတဲ့ မွနျမာနိုငျငံသား အလုပျသမားတှေ အလုပျအကိုငျ အခကျအခဲ ကွုံနရေတဲ့အကွောငျး ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျးသတငျးထောကျ မအေးအေးမာက ပွောပွပေးပါမယျ။
ထိုငျးနိုငျငံ ဖူးခကျမွို့မှာ ဆောကျလုပျရေး လုပျငနျးတှလေုပျဖို့ နှဈ နိုငျငံ သဘောတူညီခကြျနဲ့ ရောကျနတေဲ့ မွနျမာနိုငျငံသား အလုပျသမား ၆၀ လောကျဟာ ကပျရောဂါကာလ မတိုငျခငျမှာ ကတညျးက စာခြုပျပါအခှင့ျအရေးတှေ မရဘဲ ဖွဈနတေယျလို့ အလုပျသမားတှနေဲ့ အလုပျသမားရေး လှုပျရှားသူတှကေ ပွောပါတယျ။ သတျမှတျထားတဲ့ အလုပျခြိနျအတိုငျး အလုပျမလုပျရသလို နိုငျငံကူး လကျမှတျတှေ သိမျးဆညျးခံရတာမြိုးတှအေထိ အခှင့ျအရေး ခြိုးဖောကျခံနရေတယျလို့လညျး မွနျမာအလုပျသမ တဦးကပွောပွပါတယျ။
"ကိုဗဈကာလကလညျး နားပွီးပွီ။ ကိုဗဈ မတိုငျခငျကလညျး အလုပျမရှိလို့ဆိုပွီး ပေးနားတယျ။ အခုမိုးရှာတယျဆိုရငျလညျး တမှနျးတည့ျဆိုပွီး မပေးဘူး။ နာရီစားပဲပေးတယျ ညီမတို့ကလညျး ပတျဈပို့စာအုပျလိုခငြျတာပေါ့။ ပွနျခငြျတဲ့သူကလညျး အလှယျတကူ ပွနျလို့ရတာပေါ့။ သူတို့ပေးတဲ့စာရှကျတှေ၊ မိတ်တူတှကေလညျး မိုးတှစေိုပွီးပွဲကုနျပွီ။ လကျကနြျ ၆၀ ထဲမှာ ၃၀ကြောျလောကျကနြျသေးတယျ။"
မွနျမာအလုပျသမားတှဟော ငှကေုနျကွေးကခြံပွီး ထိုငျးနိုငျငံမှာ အလုပျလုပျဖို့ ရောကျလာကွပမေဲ့ လကျတှေ့မှာတော့ သတျမှတျထားတဲ့ လုပျခလစာ မရကွသလို၊ အလုပျခြိနျမမှနျတာတှအေပွငျ၊ နိုငျငံကူးလကျမှတျတှေ သိမျးဆညျးခံရတာ နရေပျပွနျပို့ခံရတာတှနေဲ့ ကွုံနရေတယျလို့လညျး အလုပျသမားတှကေ ပွောပါတယျ။
"သူတို့က ပတျဈပို့ပဲပေးတယျ။ work ပါမဈမပေးဘူး။ အလုပျလုပျခှင့ျလကျမှတျကို အလုပျလုပျခှင့ျပွောငျးရှှေ့ခှင့ျမရအောငျ တုံးထုလိုကျတယျ။ တိုငျတဲ့သူကို သိရငျ သူတို့က အလုပျထုတျဖွုတျပဈလိုကျရောပဲ။ သံရုံးကိုတိုငျရငျ လုပျတယျ။ သမီးတို့နဲ့အသိ ဦးလေးကွီးဆိုရငျ စာအုပျကိုဆိုရငျ တုံးထုလိုကျတယျ။ ဒီကအလုပျထုတျလိုကျတော့ ဟိုဘကျမှာ အလုပျသှားလြှောကျတော့ သူဌေးမက နင့ျဟာက ထိုငျးနိုငျငံမှာ နခှေင့ျ ၃ ရကျထဲ ရှိတော့တယျ။ ပလိပျဖမျးမယျဆိုပွီး အခုတော့ ရှာကိုပွနျရောကျသှားပွီး နရေပျပွနျလိုကျရတယျ။"
အလုပျသမားတှေ ရငျဆိုငျနရေတဲ့ ပွူနာနဲ့ ပတျသကျလို့ မွနျမာသံရုံးက အလုပျသမားရေး တာဝနျရှိသူတှနေဲ့ အလုပျသမားရေး လှုပျရှားသူတှေ ကွားဝငျဖွရှေငျးဖို့ ကွိုးပမျးခဲ့တာတှေ ရှိပမေဲ့ တိုးတကျမှုမရှိဘူးလို့လညျး ပညာရေးနဲ့ ဖှံဖွိုးရေးဖောငျဒေးရှငျးက အလုပျသမားရေးရာနဲ့ မှတျတမျးရေးရာတာဝနျခံဦးမငျးဦးက ပွောပါတယျ။
"သူတို့က Hein Myint Myat General services co,Ltd နဲ့တော့ လာတာပဲ။ ကိုဗဈကာလမှာ အလုပျတှကေတော့ မမှနျကွဘူး။ သိုပမေဲ့ အထောကျအထားတှကေို သိမျးထားတာကတော့ အတောျကွာပွီ။ စရောကျကတညျးကကို သိမျးထားတာပဲ။ အထောကျအထားနဲ့ ပတျသကျတာဆိုရငျလုံး၀ သိမျးခှင့ျမရှိဘူး။ အခုနောကျပိုငျးမှာဆိုရငျ အထောကျအထားသိမျးရငျ လူကုနျကူးမှုထဲမှာတောငျ ထည့ျထားတယျ။ အထူးသဖွင့ျ ကာယကံရှငျက သဘောတူညီခကြျမရှိရငျ သိမျးထားလို့မရဘူး။ သူတို့ကပွနျခငြျတာထကျ အလုပျလုပျခငြျတာ အဂေငြျစီကိုလညျး ကနြောျတို့နဲ့ သံအရာရှိတို့ ပွောပေးတယျ။ ရလဒျကတော့ အလုပျဖွဈမလာဘူး။ ဒီကာလမှာ လူမှုဖူလုံရေးမှာ လြှောကျထားပေးလို့ရတယျ။ ကိုဗဈကာလမှာနားရငျ ရာခိုငျနှုနျး ၆၂ ရာခိုငျနှုနျးရတယျ။ အလုပျရှငျက ဒါမြိုးတှေ လုပျပေးထားတယျဆိုရငျတော့ကိစ်စမရှိဘူး။"
ထိုငျးနိုငျငံမှာ တရားဝငျ မွနျမာအလုပျသမား ၃,၀၀၀,၀၀၀ ထကျမနညျး အလုပျလုပျကိုငျနကွေပွီး တရားမဝငျ လုပျကိုငျနသေူ အရအေတှကျက နောကျထပျ ၂,၀၀၀,၀၀၀ လောကျရှိနိုငျတယျလို့ ခန့ျမှနျးကွပါတယျ။ ကိုဗဈကာလအတှငျး နိုငျငံခွားသား အလုပျသမားတှအေပါအဝငျ အလုပျလကျမဲ့ဖွဈသူ ၈,၀၀၀,၀၀၀ လောကျ ရှိတယျလို့ ထိုငျး အလုပျသမားဝနျကွီးဌာနလကျအောကျခံ အဖှဲ့အစညျးတှကေ ခန့ျမှနျးထားပါတယျ။
