(Zawgyi/Unicode)
ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်း တိုက်ပွဲတွေကြောင့် စစ်ဘေးတိမ်းရှောင်နေရတဲ့ ဒုက္ခသည်တွေအတွက် မြန်မာ့တပ်မတော်ကနေ အလှုငွေ ကျပ်သိန်း ၅,၀၀၀ လှုဒါန်းပြီး ဒါဟာ ဒုက္ခတွေ့နေတဲ့ ပြည်သူတွေအတွက် အကူအညီပေးတာဖြစ်တယ်လို ပြည်နယ်စစ်ဘက် တာဝန်ရှိသူတွေက ဗွီအိုအေကို ပြောပါတယ်။ ဒီလို အကူအညီပေးတာကို ဒေသခံရခိုင်အဖွဲ့အစည်းတွေက ကြိုဆိုကြပေမယ့်လို့ အခု လတ်တလောဖြစ်လာတဲ့ နိုင်ငံတကာ ဖိအားတွေကြောင့် အခုလို ဆောင်ရွက်လာတာလို့ ယူဆမှုတွေလည်း ရှိပါတယ်။ ဗွီအိုအေ သတင်းထောက် နိုင်ကွန်းအိန်က စုံစမ်းမေးမြန်း သတင်းပေးပို့ထားပါတယ်။
ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်းက စစ်ဘေးရှောင်တွေအတွက် တပ်မတော်ရဲ့ လှူဒါန်းငွေတွေကို မနေ့က လက်ခံရရှိပြီး ပြည်နယ်အစိုးရက စစ်ရှောင်နေရာတွေကို စီစဉ်ပို့ပေးမယ်လို့ ရခိုင်ပြည်နယ် လုံခြုံရေးနဲ့ နယ်စပ်ရေးရာဝန်ကြီး ဗိုလ်မှူးကြီး မင်းသန်းက ဗွီအိုအေကို ပြောပါတယ်။
“ကျနော်တို့ တပ်မတော် ကြည်း၊ ရေ၊ လေ မိသားစုတွေကနေပြီးတော့ ရခိုင်ပြည်နယ်ရှိ တိုက်ပွဲရှောင် ပြည်သူတွေအတွက်ပေါ့။ အဲဒီအတွက်ကို သိန်း ၅,၀၀၀ လှူပါတယ်။ အလှူငွေပေးအပ်တဲ့သူက ဒုတိယ ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ဝင်းဗိုလ်ရှိန်ပေါ့။ လက်ခံတဲ့သူကတော့ ရခိုင်ပြည်နယ်အစိုးရကနေ လက်ခံပေးတယ်။ ပြည်နယ်အစိုးရကနေ သက်ဆိုင်ရာ တိုက်ပွဲရှောင် နေရာတွေကို စီစဉ် ပို့ပေးမယ်ပေါ့လေ။”
အလှူငွေပေးအပ်ပွဲကို နိုဝင်ဘာလ ၂၀ ရက်နေ့က စစ်တွေမြို့ရှိ ရခိုင်ပြည်နယ်အစိုးရအဖွဲ့ ရုံးမှာ ကျင်းပပြီး တပ်မတော် ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်ရုံးက ဒု ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ဝင်းဗိုလ်ရှိန်က အလှူငွေပေးအပ်ပြီး ရခိုင်ပြည်နယ် အစိုးရအဖွဲ့တာဝန် ရှိသူတွေက လက်ခံခဲ့ပါတယ်။
တပ်မတော်ကနေ ရခိုင်စစ်ရှောင်တွေကို ကူညီထောက်ပံ့တဲ့ အကြောင်းရင်းကိုတော့ ဗိုလ်မှူးကြီးမင်းသန်းက အခုလို ဆက်ပြောပါတယ်။
“ကျနော်တို့ တိုက်ပွဲရှောင်ဆိုတာတော့ဗျာ ကျနော်တို့ရဲ့ ပြည်သူတွေပါပဲ။ တိုက်ပွဲကြောင့် ဖြစ်နေတဲ့ ကြားလူတွေ။ အဲဒီတော့ ကိုယ့်ပြည်သူတွေ ဒုက္ခရောက်နေတာကို တပ်မတော်က တတ်နိုင်တဲ့ဘက်ကပေါ့နော်၊ စဉ်းစားပြီးတော့ ကူညီတာပေါ့။ ကာကွယ်ပေးတာရှိသလို၊ နောက်ခံပေးတာ၊ ကူညီပေးတာပေါ့ အခုကတော့။”
ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်းမှာ မြန်မာစစ်တပ်နဲ့ ရခိုင်လက်နက်ကိုင် AA အဖွဲ့တို့ အကြား တိုက်ပွဲပြင်းထန်စွာ ဖြစ်ပွါးလာတာ တနှစ်နီးပါး ရှိနေပြီးဖြစ်သလို တိုက်ပွဲကြောင့် နေရပ်ကနေ တိမ်းရှောင်နေရတဲ့ စစ်ရှောင်ဦးရေ ၇၀,၀၀၀ ကျော်ရှိနေပြီး ဖြစ်ပါတယ်။
ဒီစစ်ရှောင်တွေ အကူညီပေးဆောင်ရေး လုပ်ဆောင်နေတဲ့ အဖွဲ့အစည်းတွေကို အစိုးရအာဏာပိုင်တွေက တားဆီး၊ ပိတ်ပင်မှုတွေ ပြုလုပ်နေရာကနေ အခုလို တပ်မတော်ဘက်က အကူညီပေးလာတဲ့အပေါ်သဘောထားအမြင် အမျိုးမျိုး ထွက်ပေါ်နေတာပါ။
ရခိုင်အမျိုးသားပါတီက ပါတီမူဝါဒရေးရာ ဦးဆောင်ကော်မတီအဖွဲ့ဝင်ဖြစ်တဲ့ ဒေါ်အေးနုစိန်ကတော့--
“အခုဒီ ICC ၊ ICJ ၊ ဒီအာဂျင်တီးနားမှာ တရားစွဲဆိုခံရတဲ့ ကိစ္စတွေ ပေါ်ပေါက်လာတဲ့အခါမှ ဒီကိစ္စတွေ တိုင်းရင်းသားတွေ စည်းလုံးညီညွတ်ကြပါ၊ စသည်ဖြင့် ပြောတဲ့အသံလည်း ထွက်လာပြီး၊ အဲဒါမှာ စစ်ရှောင်တွေအတွက်လည်း တကြိမ်တခါမှ မပြုလုပ်သေးတဲ့ အနေအထားမျိုးနဲ့ လုပ်လာပြီဆိုတော့ ဒါ သွေးရိုးသားရိုး တိုက်ဆိုင်မှုဆိုတာ မဖြစ်နိုင်ဘူးဆိုတဲ့ အချက်ပါပဲ။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ လူသေပြီဟေ့ဆိုရင် မသိဘူး၊ အဲဒီရွာမရှိဘူး။ AA သေတာပဲဖြစ်လိမ့်မယ် စသည်ဖြင့် အရှိတရားနဲ့ ပကတိတရားကို မျက်လုံး စုံမှိတ်ပြီးတော့ တာဝန်ရှိတဲ့ ပြောရေးဆိုခွင့် ရှိသူတွေက ငြင်းနေတဲ့အနေအထားကို အများပြည်သူ ပြည်တွင်း၊ ပြည်ပ၊ အကုန်လုံး သိပြီးသားဖြစ်တယ်။ ဆိုတော့ အခုကျတော့ ICC ၊ ICJ ကိစ္စကလည်း ကမ္ဘာနဲ့ချီပြီးတော့ ဟိုးလေးတကျော် ဖြစ်သွားတဲ့ အနေအထားမှာမှ ဒီလိုလာပြီးတော့ ထောက်ပံ့တယ်ဆိုတာတော့ ရခိုင်စစ်ဘေးရှောင်တွေကို တပ်မတော်က ငွေကျပ်သိန်း ၅,၀၀၀ ပေါ့နော်၊ ကူညီတယ်ဆိုတဲ့ အချက်ဟာ ကူညီတာကိုတော့ ကျမတို့ကြိုဆိုပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ သွေးရိုးသားရိုး တိုက်တိုက်ဆိုင်ဆိုင်၊ စေတနာ သန့်သန့် ဟုတ်ချင်မှ ဟုတ်လိမ့်မယ်လို့တော့ ဝေဖန်သုံးသပ်စရာတွေတော့ ပြောရမယ်။”
ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်း ရိုဟင်ဂျာတွေနဲ့ တိုင်းရင်းသားတွေအပေါ်မြန်မာအစိုးရ တပ်မတော်ကနေ လူမျိုးတုန်း သတ်ဖြတ်မှု ကျူးလွန်တယ်ဆိုတဲ့ စွပ်စွဲချက်နဲ့ ပတ်သက်ပြီး နယ်သာလန်နိုင်ငံ the Hague မြို့ အခြေစိုက် ကုလသမဂ္ဂအမြင့်ဆုံး တရားရုံးဖြစ်တဲ့ ICJ နိုင်ငံတကာတရားရုံးမှာ တရားစွဲဆိုခံထားရတဲ့ အချိန်နဲ့ တိုက်တိုက်ဆိုင်ဆိုင် ရခိုင်ဒုက္ခသည်အရေးအတွက် ကူညီလာတာဖြစ်တယ်လို့ သူကမြင်ပါတယ်။
တပ်မတော်ကနေ စစ်ရှောင်တွေကို ကူညီတဲ့လုပ်ရပ်အပေါ်ကြိုဆိုကြောင်း စစ်ရှောင်တွေကိုအကူညီပေးနေတဲ့ ဝံလက် ဖောင်ဒေးရှင်း ဒါရိုက်တာ ခိုင်ကောင်းစံက ဆိုပါတယ်။
“ဘယ်လိုကြောင့်ပဲ ကူညီပေါ့ဗျာ။ ဥပမာ နိုင်ငံတကာဖိအားကြောင့်ပဲ ဖြစ်တယ်ပြောပြော၊ ပြည်သူတွေရဲ့ တောင်းဆိုမှု ကြောင့်ဖြစ်တယ်လို့ ပြောပြော၊ ဒါက ကောင်းမွန်တဲ့ အလုပ်တခုဖြစ်တယ်။ ကျနော်တို့ လိုအပ်တဲ့နေရာမှာ ရောက်အောင်လှူဒါန်းဖို့ လိုတာပေါ့နော်။”
ရခိုင်ပြည်နယ် မြောက်ပိုင်း၊ ဘူးသီးတောင်၊ ရသေ့တောင်၊ ကျောက်တော်၊ မြောက်ဦး၊ မင်းပြား၊ မြေပုံမြို့နယ်တွေမှာ မြန်မာစစ်တပ်နဲ့ ရခိုင်လက်နက်ကိုင် AA အဖွဲ့တို့အကြား တိုက်ပွဲတွေကလည်း တနေ့ထက်တနေ့ ပိုမိုကျယ်ပြန့်လာနေသလို စစ်ရှောင်အရေအတွက်ဟာလည်း ပိုမို တိုးပွားလာနေပါတယ်။
လက်ရှိ ရခိုင်စစ်ရှောင်ဒုက္ခသည်တွေကို အစိုးရကနေ ကူညီပေးနေတယ်လို့ ဆိုပေမဲ့လည်း လုံလောက်မှု မရှိတဲ့အတွက် ဒေသတွင်း လူမှုကူညီရေးအဖွဲ့တွေ၊ နိုင်ငံတကာအဖွဲ့အစည်းတွေကနေ အကူအညီ ပေးဆောင်နေရတယ်လို့ ဒေသခံ အကူညီပေးအဖွဲ့ဝင်တွေက ပြောပါတယ်။
[Unicode Version]
ရခိုငျစဈဒုက်ခသညျတှအေတှကျ တပျမတောျက သိနျး၅ထောငျလှုဒါနျး
ရခိုငျပွညျနယျအတှငျး တိုကျပှဲတှကွေောင့ျ စဈဘေးတိမျးရှောငျနရေတဲ့ ဒုက်ခသညျတှအေတှကျ မွနျမာ့တပျမတောျကနေ အလှုငှေ ကပြျသိနျး ၅,၀၀၀ လှုဒါနျးပွီး ဒါဟာ ဒုက်ခတှေ့နတေဲ့ ပွညျသူတှအေတှကျ အကူအညီပေးတာဖွဈတယျလို ပွညျနယျစဈဘကျ တာဝနျရှိသူတှကေ ဗှီအိုအကေို ပွောပါတယျ။ ဒီလို အကူအညီပေးတာကို ဒသေခံရခိုငျအဖှဲ့အစညျးတှကေ ကွိုဆိုကွပမေယ့ျလို့ အခု လတျတလောဖွဈလာတဲ့ နိုငျငံတကာ ဖိအားတှကွေောင့ျ အခုလို ဆောငျရှကျလာတာလို့ ယူဆမှုတှလေညျး ရှိပါတယျ။ ဗှီအိုအေ သတငျးထောကျ နိုငျကှနျးအိနျက စုံစမျးမေးမွနျး သတငျးပေးပို့ထားပါတယျ။
ရခိုငျပွညျနယျအတှငျးက စဈဘေးရှောငျတှအေတှကျ တပျမတောျရဲ့ လှူဒါနျးငှတှေကေို မနေ့က လကျခံရရှိပွီး ပွညျနယျအစိုးရက စဈရှောငျနရောတှကေို စီစဉျပို့ပေးမယျလို့ ရခိုငျပွညျနယျ လုံခွုံရေးနဲ့ နယျစပျရေးရာဝနျကွီး ဗိုလျမှူးကွီး မငျးသနျးက ဗှီအိုအကေို ပွောပါတယျ။
“ကနြောျတို့ တပျမတောျ ကွညျး၊ ရေ၊ လေ မိသားစုတှကေနပွေီးတော့ ရခိုငျပွညျနယျရှိ တိုကျပှဲရှောငျ ပွညျသူတှအေတှကျပေါ့။ အဲဒီအတှကျကို သိနျး ၅,၀၀၀ လှူပါတယျ။ အလှူငှပေေးအပျတဲ့သူက ဒုတိယ ဗိုလျခြုပျကွီး ဝငျးဗိုလျရှိနျပေါ့။ လကျခံတဲ့သူကတော့ ရခိုငျပွညျနယျအစိုးရကနေ လကျခံပေးတယျ။ ပွညျနယျအစိုးရကနေ သကျဆိုငျရာ တိုကျပှဲရှောငျ နရောတှကေို စီစဉျ ပို့ပေးမယျပေါ့လေ။”
အလှူငှပေေးအပျပှဲကို နိုဝငျဘာလ ၂၀ ရကျနေ့က စဈတှမွေို့ရှိ ရခိုငျပွညျနယျအစိုးရအဖှဲ့ ရုံးမှာ ကငြျးပပွီး တပျမတောျ ကာကှယျရေးဦးစီးခြုပျရုံးက ဒု ဗိုလျခြုပျကွီး ဝငျးဗိုလျရှိနျက အလှူငှပေေးအပျပွီး ရခိုငျပွညျနယျ အစိုးရအဖှဲ့တာဝနျ ရှိသူတှကေ လကျခံခဲ့ပါတယျ။
တပျမတောျကနေ ရခိုငျစဈရှောငျတှကေို ကူညီထောကျပံ့တဲ့ အကွောငျးရငျးကိုတော့ ဗိုလျမှူးကွီးမငျးသနျးက အခုလို ဆကျပွောပါတယျ။
“ကနြောျတို့ တိုကျပှဲရှောငျဆိုတာတော့ဗြာ ကနြောျတို့ရဲ့ ပွညျသူတှပေါပဲ။ တိုကျပှဲကွောင့ျ ဖွဈနတေဲ့ ကွားလူတှေ။ အဲဒီတော့ ကိုယ့ျပွညျသူတှေ ဒုက်ခရောကျနတောကို တပျမတောျက တတျနိုငျတဲ့ဘကျကပေါ့နောျ၊ စဉျးစားပွီးတော့ ကူညီတာပေါ့။ ကာကှယျပေးတာရှိသလို၊ နောကျခံပေးတာ၊ ကူညီပေးတာပေါ့ အခုကတော့။”
ရခိုငျပွညျနယျအတှငျးမှာ မွနျမာစဈတပျနဲ့ ရခိုငျလကျနကျကိုငျ AA အဖှဲ့တို့ အကွား တိုကျပှဲပွငျးထနျစှာ ဖွဈပှါးလာတာ တနှဈနီးပါး ရှိနပွေီးဖွဈသလို တိုကျပှဲကွောင့ျ နရေပျကနေ တိမျးရှောငျနရေတဲ့ စဈရှောငျဦးရေ ၇၀,၀၀၀ ကြောျရှိနပွေီး ဖွဈပါတယျ။
ဒီစဈရှောငျတှေ အကူညီပေးဆောငျရေး လုပျဆောငျနတေဲ့ အဖှဲ့အစညျးတှကေို အစိုးရအာဏာပိုငျတှကေ တားဆီး၊ ပိတျပငျမှုတှေ ပွုလုပျနရောကနေ အခုလို တပျမတောျဘကျက အကူညီပေးလာတဲ့အပေါျသဘောထားအမွငျ အမြိုးမြိုး ထှကျပေါျနတောပါ။
ရခိုငျအမြိုးသားပါတီက ပါတီမူဝါဒရေးရာ ဦးဆောငျကောျမတီအဖှဲ့ဝငျဖွဈတဲ့ ဒေါျအေးနုစိနျကတော့--
“အခုဒီ ICC ၊ ICJ ၊ ဒီအာဂငြျတီးနားမှာ တရားစှဲဆိုခံရတဲ့ ကိစ်စတှေ ပေါျပေါကျလာတဲ့အခါမှ ဒီကိစ်စတှေ တိုငျးရငျးသားတှေ စညျးလုံးညီညှတျကွပါ၊ စသညျဖွင့ျ ပွောတဲ့အသံလညျး ထှကျလာပွီး၊ အဲဒါမှာ စဈရှောငျတှအေတှကျလညျး တကွိမျတခါမှ မပွုလုပျသေးတဲ့ အနအေထားမြိုးနဲ့ လုပျလာပွီဆိုတော့ ဒါ သှေးရိုးသားရိုး တိုကျဆိုငျမှုဆိုတာ မဖွဈနိုငျဘူးဆိုတဲ့ အခကြျပါပဲ။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ လူသပွေီဟေ့ဆိုရငျ မသိဘူး၊ အဲဒီရှာမရှိဘူး။ AA သတောပဲဖွဈလိမ့ျမယျ စသညျဖွင့ျ အရှိတရားနဲ့ ပကတိတရားကို မကြျလုံး စုံမှိတျပွီးတော့ တာဝနျရှိတဲ့ ပွောရေးဆိုခှင့ျ ရှိသူတှကေ ငွငျးနတေဲ့အနအေထားကို အမြားပွညျသူ ပွညျတှငျး၊ ပွညျပ၊ အကုနျလုံး သိပွီးသားဖွဈတယျ။ ဆိုတော့ အခုကတြော့ ICC ၊ ICJ ကိစ်စကလညျး ကမ်ဘာနဲ့ခြီပွီးတော့ ဟိုးလေးတကြောျ ဖွဈသှားတဲ့ အနအေထားမှာမှ ဒီလိုလာပွီးတော့ ထောကျပံ့တယျဆိုတာတော့ ရခိုငျစဈဘေးရှောငျတှကေို တပျမတောျက ငှကေပြျသိနျး ၅,၀၀၀ ပေါ့နောျ၊ ကူညီတယျဆိုတဲ့ အခကြျဟာ ကူညီတာကိုတော့ ကမြတို့ကွိုဆိုပါတယျ။ ဒါပမေဲ့ သှေးရိုးသားရိုး တိုကျတိုကျဆိုငျဆိုငျ၊ စတေနာ သန့ျသန့ျ ဟုတျခငြျမှ ဟုတျလိမ့ျမယျလို့တော့ ဝဖေနျသုံးသပျစရာတှတေော့ ပွောရမယျ။”
ရခိုငျပွညျနယျအတှငျး ရိုဟငျဂြာတှနေဲ့ တိုငျးရငျးသားတှအေပေါျမွနျမာအစိုးရ တပျမတောျကနေ လူမြိုးတုနျး သတျဖွတျမှု ကြူးလှနျတယျဆိုတဲ့ စှပျစှဲခကြျနဲ့ ပတျသကျပွီး နယျသာလနျနိုငျငံ the Hague မွို့ အခွစေိုကျ ကုလသမဂ်ဂအမွင့ျဆုံး တရားရုံးဖွဈတဲ့ ICJ နိုငျငံတကာတရားရုံးမှာ တရားစှဲဆိုခံထားရတဲ့ အခြိနျနဲ့ တိုကျတိုကျဆိုငျဆိုငျ ရခိုငျဒုက်ခသညျအရေးအတှကျ ကူညီလာတာဖွဈတယျလို့ သူကမွငျပါတယျ။
တပျမတောျကနေ စဈရှောငျတှကေို ကူညီတဲ့လုပျရပျအပေါျကွိုဆိုကွောငျး စဈရှောငျတှကေိုအကူညီပေးနတေဲ့ ဝံလကျ ဖောငျဒေးရှငျး ဒါရိုကျတာ ခိုငျကောငျးစံက ဆိုပါတယျ။
“ဘယျလိုကွောင့ျပဲ ကူညီပေါ့ဗြာ။ ဥပမာ နိုငျငံတကာဖိအားကွောင့ျပဲ ဖွဈတယျပွောပွော၊ ပွညျသူတှရေဲ့ တောငျးဆိုမှု ကွောင့ျဖွဈတယျလို့ ပွောပွော၊ ဒါက ကောငျးမှနျတဲ့ အလုပျတခုဖွဈတယျ။ ကနြောျတို့ လိုအပျတဲ့နရောမှာ ရောကျအောငျလှူဒါနျးဖို့ လိုတာပေါ့နောျ။”
ရခိုငျပွညျနယျ မွောကျပိုငျး၊ ဘူးသီးတောငျ၊ ရသေ့တောငျ၊ ကြောကျတောျ၊ မွောကျဦး၊ မငျးပွား၊ မွပေုံမွို့နယျတှမှော မွနျမာစဈတပျနဲ့ ရခိုငျလကျနကျကိုငျ AA အဖှဲ့တို့အကွား တိုကျပှဲတှကေလညျး တနေ့ထကျတနေ့ ပိုမိုကယြျပွန့ျလာနသေလို စဈရှောငျအရအေတှကျဟာလညျး ပိုမို တိုးပှားလာနပေါတယျ။
လကျရှိ ရခိုငျစဈရှောငျဒုက်ခသညျတှကေို အစိုးရကနေ ကူညီပေးနတေယျလို့ ဆိုပမေဲ့လညျး လုံလောကျမှု မရှိတဲ့အတှကျ ဒသေတှငျး လူမှုကူညီရေးအဖှဲ့တှေ၊ နိုငျငံတကာအဖှဲ့အစညျးတှကေနေ အကူအညီ ပေးဆောငျနရေတယျလို့ ဒသေခံ အကူညီပေးအဖှဲ့ဝငျတှကေ ပွောပါတယျ။
