(Zawgyi/Unicode)
ရခိုင်ပြည်နယ် မြောက်ပိုင်းမြို့နယ်တချို့က တက္ကသိုလ်ဝင်တန်းစာမေးပွဲ ဖြေဆိုရမယ့် ကျောင်းသားတွေ တခြား မြို့တွေမှာ သွားဖြေကြရမှာကြောင့် အခက်အခဲ ကြုံနေရပါတယ်။ တိုက်ပွဲတွေကြောင့် လုံခြုံရေးမပေးနိုင်တဲ့အတွက် အခုလို မြို့ပြောင်းပြီး စာမေးပွဲဖြေကြရမှာပါ။ ပလက်ဝမြို့နယ်က ကျောင်းသားတွေကတော့ တခြားနေရာမှာ သွားဖြေကြရမှာမဟုတ်ပေမဲ့ စာမေးပွဲကာလအတွင်း တိုက်ပွဲပြင်းထန်လာမှာကို စိုးရိမ်နေကြပါတယ်။ ဒီအကြောင်း ဗွီအိုအေ သတင်းထောက် ကိုသက်နိုင်က သတင်းပေးပို့ထားပါတယ်။
စစ်ရေးတင်းမာနေတဲ့ ရခိုင်မြောက်ပိုင်းမြို့နယ် ၉ မြို့နယ် လောက်က တက္ကသိုလ်ဝင်တန်း စာစစ်ဌာန ၂၀ လောက်ကို သက်ဆိုင်ရာ မြို့နယ်တွေ လုံခြုံရေးပေးနိုင်တဲ့ မြို့တွေကို နေရာပြောင်းရွှေ့စစ်ဆေးသွားမယ်လို့ ရခိုင်ပြည်နယ် ပညာရေးမှူးဦးတင်သန်းက ပြောပါတယ်။
"လောလောဆယ်မှာ လျာထားတာကတော့ အမ်းမြို့နယ်မှာ နေရာ ၃ ခု အ.ထ.က ဒလက်အနောက်ရယ်၊ အ.ထ.က ကျောက်မြောင်းရယ်၊ အ.ထ.က ရူးရယ် ဒါတွေကို ယာယီရွှေ့ဖို့ စီစဉ်ထားတယ် ရွှေ့တာတော့ မဟုတ်သေးဘူးပေါ့နော်။ ကျောက်ဖြူမှာဆိုရင်တော့ အ.ထ.က ကွမ်းချောင်းနဲ့ အ.ထ.က ဗိုင်ချောင်း ဒါကို ကျောက်ဖြူမြို့ပေါ်ကို ရွှေ့ဖို့လျာထားတယ်။ ဘူးသီးတောင် ကတော့ အထက စေတီတောင် တခုပဲပေါ့။ မြေပုံမှာကတော့ ၃ နေရာ အ.ထ.က ကြာအင်းတောင်၊ အ.ထ.က ရက်ချောင်း၊ အ.ထ.က ယိုးဆနွင်း မင်းပြားမှာ ၃နေရာ မင်းရွာရယ်၊ ပန်းမြောင်းရယ်၊ ကမ်းနီရယ် ကျောက်တော်မှာကတော့ ဘင်္ဂါလီကလေးတွေ ရှိတယ်။ သူတို့အတွက် ၂ နေရာပေါ့... ညောင်ပင်လှနဲ့ ရွှေပြည်ပေါ့... နောက်ပြီးတော့ ကန်စောက် ဒါကတော့ မေးခွန်းထားဖို့ နေရာတွေပေါ့။ မြောက်ဦးကတော့ ၂ နေရာ တိမ်ညိုနဲ့ ကျွဲအိုက်ပြင်ကို မြောက်ဦးမြို့ထဲကို ရွှေ့မယ်။
တိုက်ပွဲတွေ ဆက်လက်ဖြစ်ပွားနေဆဲ ရခိုင်မြောက်ပိုင်းမှာ မေးခွန်းစာရွက်တွေ ထားဖို့ ရဲစခန်းတွေ မရှိတော့တာကြောင့် အခုလိုပြောင်းရွှေ့ရတာ ဖြစ်တယ်လို့လည်း သူက ဆက်ပြောပါတယ်။
"အဓိကကတော့ မေးခွန်းလုံခြုံရေး မေးခွန်းက ရဲကင်းရှိတဲ့ နေရာ ရဲစခန်းရှိတဲ့နေရာ တပ်စခန်းတွေရှိတဲ့ နေရာမှာ ထားရမယ်။ စာစစ်ဌာနကို ဒီမေးခွန်းတွေ ယူသွားတဲ့အခါ လုံခြုံရေး ပါရမယ်ပေါ့။ အခုအချိန်မှာ တချို့တချို့ စာစစ်ဌာနတွေဟာ စာစစ်ဌာန ဖွင့်ကတည်းက ရဲစခန်းတွေ ရှိခဲ့တယ်။ ရဲကင်းတွေ ရှိခဲ့တယ်။ ဒါပေမဲ့ အခုအချိန်မှာ ဒီစခန်းတွေ နေရာရွှေ့သွားတော့ ဒီမေးခွန်းတွေကို ထားဖို့အတွက် ဆရာတို့မှာ အခက်အခဲရှိတယ်။ ဒီမေးခွန်းတွေကို လုံခြုံတဲ့နေရာကို ထားဖို့အတွက် မေးခွန်းတွေကို ရွှေ့ရမယ် မေးခွန်းရွှေ့တော့ ကျောင်းသူ၊ ကျောင်းသားတွေကို ပါလိုက်ပြီးတော့ ရွှွေ့ရမှာပေါ့။"
အခုလို လုံခြုံရေးအရ စာစစ်ဌာတွေကို ပြောင်းရွှေ့သွားတာကြောင့် စာမေးပွဲဖြေဆိုမယ့် ကျောင်းသူ၊ ကျောင်းသားတွေ အခက်အခဲများစွာ ကြုံတွေ့နိုင်တယ်လို့လည်း ရသေ့တောင်မြို့နယ် အမျိုးသားလွှတ်တော်အမတ် ဦးခင်မောင်လတ်က ပြောပါတယ်။
"အခက်အခဲတွေက အများကြီးပဲ အဓိကကတော့ ငွေကုန်အကုန်အကျများမှာပေါ့။ နောက်ပြီးတော့ နေရာထိုင်ခင်း အခက်အခဲရှိတယ်။ သူတို့သွားဖြေမယ့်မြို့မှာ ကျောင်းသားပေါင်းများစွာနေထိုင်ဖို့ နေရာ ထိုင်ခင်းရှိဖို့လိုတယ်။ ရသေ့တောင်မြို့ဆိုရင် ဒုက္ခသည်တွေနဲ့ ပြည့်နေတာ ၅၀,၀၀၀၊ ၁၀၀,၀၀၀ နဲ့ အခန်းငှားပြီးနေကြတယ်။ နယ်ကလာတဲ့သူတွေ။ နောက်ပြီးတော့ စာဖတ်ရတာတွေ ရေ မီး တစ်ခုမှ အဆင်ပြေမှာမဟုတ်ဘူး။"
ပုဏ္ဏားကျွန်းမြို့နယ် ပိုးရွှီပြင်ကျေးရွာက ကျောင်းအုပ်ဆရာကြီး ဦးစိုးခိုင်ကလည်း အခုလိုမြို့ပေါ်ကို တက်ဖြေရ မယ်ဆိုရင် ကျောင်းသူ၊ ကျောင်းသားတွေ အဆင်ပြေမှာ မဟုတ်ဘူးလို့ ပြောပါတယ်။
"အခက်အခဲကတော့ ဆင်းရဲတဲ့ ကလေးတွေကတော့ အခက်အခဲရှိမှာပေါ့။ မြို့ပေါ်ကို သွားဖြေရတော့ ငွေကြေးကိစ္စတွေ အခက်အခဲရှိမယ်။ နေရာထိုင်ခင်းတွေ၊ ကျနော်တို့ကျောင်းမှာတော့ ၃၀၀ ကျော်ရှိတယ် စာမေးပွဲဖြေမယ့် ကလေးတွေ။"
၂၀၁၉ -၂၀၂၀ ပညာသင်နှစ်အတွက် တက္ကသိုလ်ဝင်တန်းစာမေးပွဲကို မတ်လ ၁၁ရက်နေ့မှာ စတင်ကျင်းပမှာဖြစ်လည်း ဖြစ်ပါတယ်။လက်ရှိစစ်ရေးတင်းမာနေတဲ့ ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ စာစစ်ဌာန ၁၂၇ ခုရှိပြီး တက္ကသိုလ်ဝင် တန်းစာမေးပွဲ ဝင်းရောက်ဖြေ ဆိုမယ့် ကျောင်းသား ကျောင်းသား ၄၀,၀၀၀ ကျော်ရှိတယ်လို့လည်း ပြည်နယ် ပညာရေးမှူးက ပြောပါတယ်။
တိုက်ပွဲတွေ ပြင်းထန်နေတဲ့ ရခိုင်မြောက်ပိုင်းက မြို့နယ်တွေက စာစစ်ဌာနတွေကို ပြောင်းရွေ့သွားမှာဖြစ်ပေမဲ့ ချင်းပြည်နယ်၊ ပလက်ဝမြို့နယ်တော့ စာစစ်ဌာနတွေ ပြောင်းရွှေ့ဖို့ မရှိပါဘူး။ ဒါပေမဲ့လည်း စာမေးပွဲ ကာလအတွင်းမှာ တိုက်ပွဲတွေ ပြင်းထန်လာညမှာကို စိုးရိမ်မိတယ်လို့ ပလက်ဝ မြို့နယ် ပညာရေးမှူး ဆလိုင်းအောင်မင်း က ပြောပါတယ်။
"အခုအချိန်ထိတော့ ဘာမှမကြားသေးဘူး။ ပိတ်ဖို့တော့ အစီအစဉ် မရှိလောက်ဘူး။ စာစစ်ဌာနက ၅ ခု ရှိတယ် ခင်မျာ။ ကျောင်းသူကျောင်းသားကတော့ ၂,၈၆၆ ယောက်လောက် ရှိတယ်။ ကျနော်တို့ကတော့ စိုးရိမ်တယ် စာမေးပွဲကာလမှာ တစ်ခုခုဖြစ်မှာကိုလေ။ စာမေးပွဲကာလမှာ ငြိမ်နေမယ်ဆိုရင် ကောင်းတာပေါ့။ သေနတ်သံတွေ ကြားနေရရင် ကလေးတွေလည်း စိတ်လှုပ်ရှားပြီးတော့ အဆင်ပြေမှာ မဟုတ်ဘူးလေ။"
လက်ရှိအချိန်ထိ ရခိုင်မြောက်ပိုင်းမှာ မြို့နယ်တချို့နဲ့ ချင်းပြည်နယ် ပလက်ဝမြို့နယ်တွေမှာ အင်တာနက်လိုင်းတွေ ဖြတ်တောက်ထားသလို အစိုးရတပ်နဲ့ ရခိုင်လက်နက်ကိုင် AA အဖွဲ့တို့ စစ်ရေးအခြေအနေဟာလည်း တင်းမာနေပါတယ်။
ဒါကြောင့် လာမယ့် မတ်လမှာ ကျင်းပမယ့် တက္ကသလိုလ်ဝင်းတန်းစားမေးပွဲကာလ အတွင်းမှာ တိုက်ပွဲတွေ ဆက်လက်ပြင်းထန်နေမှာကို ဒေသခံတွေက စိုးရိမ်နေကြတာလည်း ဖြစ်ပါတယ်။
[Unicode Version]
ရခိုငျတိုကျပှဲကွောင့ျ ၁၀ တနျးကြောငျးသားတှေ မွို့ပွောငျးဖွရေမယျ
ရခိုငျပွညျနယျမွောကျပိုငျး မွို့နယျတခြို့က တက်ကသိုလျဝငျတနျးစာမေးပှဲ ဖွဆေိုရမယ့ျ ကြောငျးသားတှေ တခွား မွို့တှမှော သှားဖွကွေရမှာကွောင့ျ အခကျအခဲကွုံနရေပါတယျ။ တိုကျပှဲတှကွေောင့ျ လုံခွုံရေးမပေးနိုငျတဲ့အတှကျ အခုလို မွို့ပွောငျးပွီး စာမေးပှဲဖွကွေရမှာပါ။ ပလကျဝမွို့နယျက ကြောငျးသားတှကေတော့ တခွားနရောမှာ သှားဖွကွေရမှာမဟုတျပမေဲ့ စာမေးပှဲကာလအတှငျး တိုကျပှဲပွငျးထနျလာမှာကို စိုးရိမျနကွေပါတယျ။ ဒီအကွောငျး ဗှီအိုအေ သတငျးထောကျ ကိုသကျနိုငျက သတငျးပေးပို့ထားပါတယျ။
စဈရေးတငျးမာနတေဲ့ ရခိုငျမွောကျပိုငျးမွို့နယျ ၉ မွို့နယျ လောကျက တက်ကသိုလျဝငျတနျး စာစဈဌာန ၂၀ လောကျကို သကျဆိုငျရာ မွို့နယျတှေ လုံခွုံရေးပေးနိုငျတဲ့ မွို့တှကေို နရောပွောငျးရှှေ့စဈဆေးသှားမယျလို့ ရခိုငျပွညျနယျ ပညာရေးမှူးဦးတငျသနျးက ပွောပါတယျ။
"လောလောဆယျမှာ လြာထားတာကတော့ အမျးမွို့နယျမှာ နရော ၃ ခု အ.ထ.က ဒလကျအနောကျရယျ၊ အ.ထ.က ကြောကျမွောငျးရယျ၊ အ.ထ.က ရူးရယျ ဒါတှကေို ယာယီရှှေ့ဖို့ စီစဉျထားတယျ ရှှေ့တာတော့ မဟုတျသေးဘူးပေါ့နောျ။ ကြောကျဖွူမှာဆိုရငျတော့ အ.ထ.က ကှမျးခြောငျးနဲ့ အ.ထ.က ဗိုငျခြောငျး ဒါကို ကြောကျဖွူမွို့ပေါျကို ရှှေ့ဖို့လြာထားတယျ။ ဘူးသီးတောငျ ကတော့ အထက စတေီတောငျ တခုပဲပေါ့။ မွပေုံမှာကတော့ ၃ နရော အ.ထ.က ကွာအငျးတောငျ၊ အ.ထ.က ရကျခြောငျး၊ အ.ထ.က ယိုးဆနှငျး မငျးပွားမှာ ၃နရော မငျးရှာရယျ၊ ပနျးမွောငျးရယျ၊ ကမျးနီရယျ ကြောကျတောျမှာကတော့ ဘငျ်ဂါလီကလေးတှေ ရှိတယျ။ သူတို့အတှကျ ၂ နရောပေါ့... ညောငျပငျလှနဲ့ ရှှပွေညျပေါ့... နောကျပွီးတော့ ကနျစောကျ ဒါကတော့ မေးခှနျးထားဖို့ နရောတှပေေါ့။ မွောကျဦးကတော့ ၂ နရော တိမျညိုနဲ့ ကြှဲအိုကျပွငျကို မွောကျဦးမွို့ထဲကို ရှှေ့မယျ။
တိုကျပှဲတှေ ဆကျလကျဖွဈပှားနဆေဲ ရခိုငျမွောကျပိုငျးမှာ မေးခှနျးစာရှကျတှေ ထားဖို့ ရဲစခနျးတှေ မရှိတော့တာကွောင့ျ အခုလိုပွောငျးရှှေ့ရတာ ဖွဈတယျလို့လညျး သူက ဆကျပွောပါတယျ။
"အဓိကကတော့ မေးခှနျးလုံခွုံရေး မေးခှနျးက ရဲကငျးရှိတဲ့ နရော ရဲစခနျးရှိတဲ့နရော တပျစခနျးတှရှေိတဲ့ နရောမှာ ထားရမယျ။ စာစဈဌာနကို ဒီမေးခှနျးတှေ ယူသှားတဲ့အခါ လုံခွုံရေး ပါရမယျပေါ့။ အခုအခြိနျမှာ တခြို့တခြို့ စာစဈဌာနတှဟော စာစဈဌာန ဖှင့ျကတညျးက ရဲစခနျးတှေ ရှိခဲ့တယျ။ ရဲကငျးတှေ ရှိခဲ့တယျ။ ဒါပမေဲ့ အခုအခြိနျမှာ ဒီစခနျးတှေ နရောရှှေ့သှားတော့ ဒီမေးခှနျးတှကေို ထားဖို့အတှကျ ဆရာတို့မှာ အခကျအခဲရှိတယျ။ ဒီမေးခှနျးတှကေို လုံခွုံတဲ့နရောကို ထားဖို့အတှကျ မေးခှနျးတှကေို ရှှေ့ရမယျ မေးခှနျးရှှေ့တော့ ကြောငျးသူ၊ ကြောငျးသားတှကေို ပါလိုကျပွီးတော့ ရှှှေ့ရမှာပေါ့။"
အခုလို လုံခွုံရေးအရ စာစဈဌာတှကေို ပွောငျးရှှေ့သှားတာကွောင့ျ စာမေးပှဲဖွဆေိုမယ့ျ ကြောငျးသူ၊ ကြောငျးသားတှေ အခကျအခဲမြားစှာ ကွုံတှေ့နိုငျတယျလို့လညျး ရသေ့တောငျမွို့နယျ အမြိုးသားလှှတျတောျအမတျ ဦးခငျမောငျလတျက ပွောပါတယျ။
"အခကျအခဲတှကေ အမြားကွီးပဲ အဓိကကတော့ ငှကေုနျအကုနျအကမြြားမှာပေါ့။ နောကျပွီးတော့ နရောထိုငျခငျး အခကျအခဲရှိတယျ။ သူတို့သှားဖွမေယ့ျမွို့မှာ ကြောငျးသားပေါငျးမြားစှာနထေိုငျဖို့ နရော ထိုငျခငျးရှိဖို့လိုတယျ။ ရသေ့တောငျမွို့ဆိုရငျ ဒုက်ခသညျတှနေဲ့ ပွည့ျနတော ၅၀,၀၀၀၊ ၁၀၀,၀၀၀ နဲ့ အခနျးငှားပွီးနကွေတယျ။ နယျကလာတဲ့သူတှေ။ နောကျပွီးတော့ စာဖတျရတာတှေ ရေ မီး တဈခုမှ အဆငျပွမှောမဟုတျဘူး။"
ပုဏ်ဏားကြှနျးမွို့နယျ ပိုးရှှီပွငျကြေးရှာက ကြောငျးအုပျဆရာကွီး ဦးစိုးခိုငျကလညျး အခုလိုမွို့ပေါျကို တကျဖွရေ မယျဆိုရငျ ကြောငျးသူ၊ ကြောငျးသားတှေ အဆငျပွမှော မဟုတျဘူးလို့ ပွောပါတယျ။
"အခကျအခဲကတော့ ဆငျးရဲတဲ့ ကလေးတှကေတော့ အခကျအခဲရှိမှာပေါ့။ မွို့ပေါျကို သှားဖွရေတော့ ငှကွေေးကိစ်စတှေ အခကျအခဲရှိမယျ။ နရောထိုငျခငျးတှေ၊ ကနြောျတို့ကြောငျးမှာတော့ ၃၀၀ ကြောျရှိတယျ စာမေးပှဲဖွမေယ့ျ ကလေးတှေ။"
၂၀၁၉ -၂၀၂၀ ပညာသငျနှဈအတှကျ တက်ကသိုလျဝငျတနျးစာမေးပှဲကို မတျလ ၁၁ရကျနေ့မှာ စတငျကငြျးပမှာဖွဈလညျး ဖွဈပါတယျ။လကျရှိစဈရေးတငျးမာနတေဲ့ ရခိုငျပွညျနယျမှာ စာစဈဌာန ၁၂၇ ခုရှိပွီး တက်ကသိုလျဝငျ တနျးစာမေးပှဲ ဝငျးရောကျဖွေ ဆိုမယ့ျ ကြောငျးသား ကြောငျးသား ၄၀,၀၀၀ ကြောျရှိတယျလို့လညျး ပွညျနယျ ပညာရေးမှူးက ပွောပါတယျ။
တိုကျပှဲတှေ ပွငျးထနျနတေဲ့ ရခိုငျမွောကျပိုငျးက မွို့နယျတှကေ စာစဈဌာနတှကေို ပွောငျးရှေ့သှားမှာဖွဈပမေဲ့ ခငြျးပွညျနယျ၊ ပလကျဝမွို့နယျတော့ စာစဈဌာနတှေ ပွောငျးရှှေ့ဖို့ မရှိပါဘူး။ ဒါပမေဲ့လညျး စာမေးပှဲ ကာလအတှငျးမှာ တိုကျပှဲတှေ ပွငျးထနျလာညမှာကို စိုးရိမျမိတယျလို့ ပလကျဝ မွို့နယျ ပညာရေးမှူး ဆလိုငျးအောငျမငျး က ပွောပါတယျ။
"အခုအခြိနျထိတော့ ဘာမှမကွားသေးဘူး။ ပိတျဖို့တော့ အစီအစဉျ မရှိလောကျဘူး။ စာစဈဌာနက ၅ ခု ရှိတယျ ခငျမြာ။ ကြောငျးသူကြောငျးသားကတော့ ၂,၈၆၆ ယောကျလောကျ ရှိတယျ။ ကနြောျတို့ကတော့ စိုးရိမျတယျ စာမေးပှဲကာလမှာ တဈခုခုဖွဈမှာကိုလေ။ စာမေးပှဲကာလမှာ ငွိမျနမေယျဆိုရငျ ကောငျးတာပေါ့။ သနေတျသံတှေ ကွားနရေရငျ ကလေးတှလေညျး စိတျလှုပျရှားပွီးတော့ အဆငျပွမှော မဟုတျဘူးလေ။"
လကျရှိအခြိနျထိ ရခိုငျမွောကျပိုငျးမှာ မွို့နယျတခြို့နဲ့ ခငြျးပွညျနယျ ပလကျဝမွို့နယျတှမှော အငျတာနကျလိုငျးတှေ ဖွတျတောကျထားသလို အစိုးရတပျနဲ့ ရခိုငျလကျနကျကိုငျ AA အဖှဲ့တို့ စဈရေးအခွအေနဟောလညျး တငျးမာနပေါတယျ။
ဒါကွောင့ျ လာမယ့ျ မတျလမှာ ကငြျးပမယ့ျ တက်ကသလိုလျဝငျးတနျးစားမေးပှဲကာလ အတှငျးမှာ တိုကျပှဲတှေ ဆကျလကျပွငျးထနျနမှောကို ဒသေခံတှကေ စိုးရိမျနကွေတာလညျး ဖွဈပါတယျ။
