[Zawgyi/Unicode]
တောင်ပိုင်းရှမ်းပြည် တပ်မတော် RCSS/SSA အခြေပြုရာ ထိုင်းမြန်မာနယ်စပ်ဘက်ကို မြန်မာစစ်တပ်က ထိုးစစ်ဆင်ဖို့ ပြင်ဆင်နေပုံရတာကြောင့် လူဦးရေ အဲဒီဒေသဘက်က စစ်ဘေးဒုက္ခသည် စခန်းတွေမှာ ခိုလှုံနေသူတွေ စိုးရိမ်ပူပန်နေကြပါတယ်။ ဒုက္ခသည် စုစုပေါင်း ၆,၀၀၀ လောက်ရှိတဲ့ ပြည်တွင်း ဒုက္ခသည်စခန်းတွေမှာ အကာအကွယ်အတွက် ကြိုတင်ပြင်ဆင်နေကြတဲ့ ဒီအခြေအနေကို ထိုင်းအခြေစိုက်ဗွီအိုအေသတင်းထောက် ကိုနိုင်ကွန်းအိန်ကနေသတင်းပေးပို့ထားပါတယ်။
ရှမ်းပြည်နယ်တောင်ပိုင်းမှာ အခြေပြုတဲ့ RCSS/SSA တောင်ပိုင်း ရှမ်းပြည်တပ်မတော် အခြေစိုက်စခန်းတွေရှိရာကို မြန်မာစစ်တပ်ကနေ ထိုးစစ်ဆင်တိုက်ခိုက်ဖို့ ပြင်နေတယ်ဆိုတဲ့ သတင်းတွေ ထွက်လာခဲ့ပြီးနောက် အဲဒီတပ်စခန်းတွေနားမှာ ရှိနေသူတွေ စိုးရိမ် ပူပန်နေကြပါတယ်။ အထူးသဖြင့် ထိုင်းနိုင်ငံနဲ့ မြန်မာနိုင်ငံ နယ်စပ်ဒေသတလေ ျှာက်မှာ ရှိနေတဲ့ ရှမ်းပြည်တွင်း ဒုက္ခသည် IDP စခန်း ၅ ခုက ဒုက္ခသည်တွေဟာ စစ်ဒဏ်နောက်ထပ်ခံရမှာကို စိုးရိမ်နေကြတယ်လို့ ရှမ်းပြည်နယ် ဒုက္ခသည်ကော်မတီ (ထိုင်းနယ်စပ်)ပြောခွင့်ရ စိုင်းလင်းက ဗွီအိုအေကိုပြောပါတယ်။
“IDP တွေကျတော့ သူတို့သီးသန့်နေလို့ မရဘူးလေ။ RCSS ရဲ့ တပ်တွေရဲ့အလယ်မှာနေရတာပေါ့။ အခု RCSS ကို အစိုးရက စစ်ဆင်ရေး လုပ်မယ်လို့ ပြောတယ်။ ထိုင်းဗမာနယ်ခြားကော်မတီရှိတာပေါ့နော်။ အဲဒီကော်မတီမှာပြောလာတယ်။ ဗမာစစ်ဆင်ရေးလုပ်မယ်လို့ပြောတယ်သူတို့။ စစ်ဆင်ရေးလုပ်မယ်ဆိုရင် ရွာတွေကို ထိခိုက်မှာကြောက်တယ်ပေါ့။ ရှမ်း IDP တွေက သူတို့ရဲ့လုံခြုံရေးကို ထိခိုက်မှာလည်း ကြောက်တယ်ပေါ့။”
ထိုင်း မြန်မာနယ်စပ်တလေ ျှာက်က ရှမ်းပြည်တောင်ပိုင်း လက်နက်ကိုင် RCSS/SSA စခန်းတွေကို တိုက်ခိုက်သွားမယ်လို့ တာချီလိတ်မြို့နယ် နယ်စပ်ကော်မတီကနေ ထိုင်း - မြန်မာနယ်စပ်တစ်လျှောက်ရှိ Maesai ရှိ ထိုင်းအလုပ်သမားထံ မတ်လကုန်ပိုင်းက စာတစ် စောင်ပေးပို့ခဲ့တာကြောင့် ဒုက္ခသည်စခန်းတွေမှာ ခုလိုစိုးရိမ်မှု ကြီးထွားနေကြတာပါ။ ဒုက္ခသည်စခန်းတွေမှာ လုံခြုံရေး အကာအကွယ်ယူနိုင်ဖို့ ဗုံးခိုကျင်းတွေ တူးဖော်ထားကြတယ်လို့ စိုင်းလင်းကပြောပါတယ်။
“ကတုတ်ကျင်းတွေ တူးကြပါတယ် အဲဒီလိုမျိုး။ ဒါကတော့သူတို့ လုပ်နိုင်တာမျိုး လုပ်ထားတာပေါ့ဗျာ။ သူတို့လေယာဉ်ပျံနဲ့ လာချမယ် ဆိုရင်တော့ ကတုတ်ကျင်းနဲ့ တူးထားကြရင်တော့။”
ပြီးခဲ့တဲ့ရက်ပိုင်းတွေက ကရင်ပြည်နယ် ဖာပွန်ဒေသဘက်မှာ ရှိတဲ့ KNUတပ်မဟာ (၅) ဒေသဘက် မြန်မာစစ်တပ်ကနေ တိုက်လေယာဉ်တွေသုံး ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ခဲ့တဲ့အတွက် ရွာသား ၁၀,၀၀၀ နီးပါး ထိုင်းနယ်စပ်ဘက်တိမ်းရှောင်နေရပါတယ်။
RCSS / SSA စခန်းတွေအပေါ် မြန်မာစစ်တပ်က ထိုးစစ်ဆင်မယ်ဆိုတဲ့အပေါ် ရှမ်းသံတော်ဆင့် သတင်းဌာနအယ်ဒီတာချုပ်စိုင်းမိန်းက အခုလို သုံးသပ်ပါတယ်။
“တာချီလိတ်မြို့နယ် TBC နယ်စပ်ရေးရာကော်မတီဆိုတာက နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီရဲ့အမိန့်မရလို့ရှိရင် သူတို့ထိုင်းကို စာပို့မှာ မဟုတ်ဘူး။ ထိုင်းကို အမှန်အကန်စာပို့ထားတယ်ဆိုတဲ့ဟာတော့ အတည်ပြုလို့ရတယ်။ ဒီဟာကြောင့်မို့လို့ တိုက်ပွဲက မဖြစ် လာနိုင်ဘူးဆိုတာကို ကျနော်တို့က မပြောနိုင်ဘူး။ တဘက်ကလည်း PPST ကနေ ငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးနေတဲ့အဖွဲ့တွေက အဓိကတော့ RCSS က ခေါင်းဆောင်တိုင်းမှာက ဦးဆောင်ဦးရွက်တဲ့ အပိုင်းမှာပါနေတော့ ဒီ NCA အပစ်ရပ် ၁၀ ဖွဲ့ပေါ့နော် ။ မနေ့တုန်းက ထုတ်ပြန်တဲ့ကြေညာချက်တွေမှာလည်း လူထုဘက်ဆက်လက်ရပ်တည်သွားမယ်။ လူထုကိုဆက်လက်ပံ့ပိုးကူညီသွားမယ်။ CRPH နဲ့ CDM ကို ထောက်ခံသွားမယ်ဆိုတဲ့ ပုံစံဖြစ်နေတော့ ဒီလက်ရှိ အနေအထားအရကတော့ စစ်ရေး မတင်းမာလာနိုင်ဘူးဆိုတဲ့ အနေအထားတော့ ပြောလို့မရသေးပါဘူး။”
NCA အပစ်ရပ်စာချုပ်လက်မှတ်မရေးထိုးခင်ကဆိုရင် RCSS နဲ့ တိုက်ပွဲဖြစ်ပွါးတိုင်း မြန်မာစစ်တပ်ကနေ ကျေးရွာတွေအပေါ် ပစ်မှတ်ထားတိုက်ခိုက်တာမျိုးတွေ လုပ်ခဲ့တာပါ။ ရှမ်းပြည်နယ်ဘက်က ထိုင်းမြန်မာနယ်စပ်မှာ IDP စခန်း ၆ ခုရှိရာမှာ ကုန်းကျော်စခန်းဟာ ထိုင်းနယ်ဘက်မှာရှိနေပြီး ကျန်တဲ့ ၅ ခုဖြစ်တဲ့ ကောင်း၊ မုန်မိုင်း၊ လွိုင်တိုင်းလျှဲန်၊ လွိုင်လျန်၊ လွိုင်ဆမ်ဆစ်၊ လွိုင်ကော်ဝမ်းတို့ဟာ မြန်မာဘက်ခြမ်းမှာ ရှိနေတာပါ။ ဒီစခန်း ၆ ခုမှာ စစ်ဘေးဒုက္ခသည် စုစုပေါင်း ၆,၀၀၀ လောက်ရှိပါတယ်။
ရှမ်းပြည်နယ်ဒုက္ခသည်ကော်မတီ (ထိုင်းနယ်စပ်) အနေနဲ့ မြန်မာဘက်ခြမ်းမှာရှိတဲ့ ရှမ်းဒုက္ခသည်တွေကို ထိုင်းနိုင်ငံအတွင်း ဝင်ရောက် ရှောင်တိမ်းနိုင်ရေး လုံခြုံရေးနဲ့ လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှု အကူအညီပေးနိုင်ရေးအတွက် ထိုင်းအစိုးရကို တောင်းဆိုထားပါတယ်။
[Unicode Version]
ရှမျးပွညျတောငျပိုငျးမှာ စဈရေးအရှိနျမွင့ျလာတာကွောင့ျ စဈဘေးရှောငျတှအေကွား စိုးရိမျမှုကွီးထှား
တောငျပိုငျးရှမျးပွညျ တပျမတောျ RCSS/SSA အခွပွေုရာ ထိုငျးမွနျမာနယျစပျဘကျကို မွနျမာစဈတပျက ထိုးစဈဆငျဖို့ ပွငျဆငျနပေုံရတာကွောင့ျ လူဦးရေ အဲဒီဒသေဘကျက စဈဘေးဒုက်ခသညျ စခနျးတှမှော ခိုလှုံနသေူတှေ စိုးရိမျပူပနျနကွေပါတယျ။ ဒုက်ခသညျ စုစုပေါငျး ၆,၀၀၀ လောကျရှိတဲ့ ပွညျတှငျး ဒုက်ခသညျစခနျးတှမှော အကာအကှယျအတှကျ ကွိုတငျပွငျဆငျနကွေတဲ့ ဒီအခွအေနကေို ထိုငျးအခွစေိုကျဗှီအိုအသေတငျးထောကျ ကိုနိုငျကှနျးအိနျကနသေတငျးပေးပို့ထားပါတယျ။
ရှမျးပွညျနယျတောငျပိုငျးမှာ အခွပွေုတဲ့ RCSS/SSA တောငျပိုငျး ရှမျးပွညျတပျမတောျ အခွစေိုကျစခနျးတှရှေိရာကို မွနျမာစဈတပျကနေ ထိုးစဈဆငျတိုကျခိုကျဖို့ ပွငျနတေယျဆိုတဲ့ သတငျးတှေ ထှကျလာခဲ့ပွီးနောကျ အဲဒီတပျစခနျးတှနေားမှာ ရှိနသေူတှေ စိုးရိမျ ပူပနျနကွေပါတယျ။ အထူးသဖွင့ျ ထိုငျးနိုငျငံနဲ့ မွနျမာနိုငျငံ နယျစပျဒသေတလေ ြှာကျမှာ ရှိနတေဲ့ ရှမျးပွညျတှငျး ဒုက်ခသညျ IDP စခနျး ၅ ခုက ဒုက်ခသညျတှဟော စဈဒဏျနောကျ ထပျခံရမှာကို စိုးရိမျနကွေတယျလို့ ရှမျးပွညျနယျ ဒုက်ခသညျကောျမတီ (ထိုငျးနယျစပျ)ပွောခှင့ျရ စိုငျးလငျးက ဗှီအိုအကေိုပွောပါတယျ။
“IDP တှကေတြော့ သူတို့သီးသန့ျနလေို့ မရဘူးလေ။ RCSS ရဲ့ တပျတှရေဲ့အလယျမှာနရေတာပေါ့။ အခု RCSS ကို အစိုးရက စဈဆငျရေး လုပျမယျလို့ ပွောတယျ။ ထိုငျးဗမာနယျခွားကောျမတီရှိတာပေါ့နောျ။ အဲဒီကောျမတီမှာပွောလာတယျ။ ဗမာစဈဆငျရေးလုပျမယျလို့ပွောတယျသူတို့။ စဈဆငျရေးလုပျမယျဆိုရငျ ရှာတှကေို ထိခိုကျမှာကွောကျတယျပေါ့။ ရှမျး IDP တှကေ သူတို့ရဲ့လုံခွုံရေးကို ထိခိုကျမှာလညျး ကွောကျတယျပေါ့။”
ထိုငျး မွနျမာနယျစပျတလေ ြှာကျက ရှမျးပွညျတောငျပိုငျး လကျနကျကိုငျ RCSS/SSA စခနျးတှကေို တိုကျခိုကျသှားမယျလို့ တာခြီလိတျမွို့နယျ နယျစပျကောျမတီကနေ ထိုငျး - မွနျမာနယျစပျတဈလြှောကျရှိ Maesai ရှိ ထိုငျးအလုပျသမားထံ မတျလကုနျပိုငျးက စာတဈ စောငျပေးပို့ခဲ့တာကွောင့ျ ဒုက်ခသညျစခနျးတှမှော ခုလိုစိုးရိမျမှု ကွီးထှားနကွေတာပါ။ ဒုက်ခသညျစခနျးတှမှော လုံခွုံရေး အကာအကှယျယူနိုငျဖို့ ဗုံးခိုကငြျးတှေ တူးဖောျထားကွတယျလို့ စိုငျးလငျးကပွောပါတယျ။
“ကတုတျကငြျးတှေ တူးကွပါတယျ အဲဒီလိုမြိုး။ ဒါကတော့သူတို့ လုပျနိုငျတာမြိုး လုပျထားတာပေါ့ဗြာ။ သူတို့လယောဉျပြံနဲ့ လာခမြယျ ဆိုရငျတော့ ကတုတျကငြျးနဲ့ တူးထားကွရငျတော့။”
ပွီးခဲ့တဲ့ရကျပိုငျးတှကေ ကရငျပွညျနယျ ဖာပှနျဒသေဘကျမှာ ရှိတဲ့ KNU တပျမဟာ (၅) ဒသေဘကျ မွနျမာစဈတပျကနေ တိုကျလယောဉျတှသေုံး ဗုံးကွဲတိုကျခိုကျခဲ့တဲ့အတှကျ ရှာသား ၁၀,၀၀၀ နီးပါး ထိုငျးနယျစပျဘကျတိမျးရှောငျနရေပါတယျ။
RCSS / SSA စခနျးတှအေပေါျ မွနျမာစဈတပျက ထိုးစဈဆငျမယျဆိုတဲ့အပေါျ ရှမျးသံတောျဆင့ျ သတငျးဌာနအယျဒီတာခြုပျစိုငျးမိနျးက အခုလို သုံးသပျပါတယျ။
“တာခြီလိတျမွို့နယျ TBC နယျစပျရေးရာကောျမတီဆိုတာက နိုငျငံတောျစီမံအုပျခြုပျရေးကောငျစီရဲ့အမိန့ျမရလို့ရှိရငျ သူတို့ထိုငျးကို စာပို့မှာ မဟုတျဘူး။ ထိုငျးကို အမှနျအကနျစာပို့ထားတယျဆိုတဲ့ဟာတော့ အတညျပွုလို့ရတယျ။ ဒီဟာကွောင့ျမို့လို့ တိုကျပှဲက မဖွဈ လာနိုငျဘူးဆိုတာကို ကနြောျတို့က မပွောနိုငျဘူး။ တဘကျကလညျး PPST ကနေ ငွိမျးခမြျးရေးဆှေးနှေးနတေဲ့အဖှဲ့တှကေ အဓိကတော့ RCSS က ခေါငျးဆောငျတိုငျးမှာက ဦးဆောငျဦးရှကျတဲ့ အပိုငျးမှာပါနတေော့ ဒီ NCA အပဈရပျ ၁၀ ဖှဲ့ပေါ့နောျ ။ မနေ့တုနျးက ထုတျပွနျတဲ့ကွညောခကြျတှမှောလညျး လူထုဘကျဆကျလကျရပျတညျသှားမယျ။ လူထုကိုဆကျလကျပံ့ပိုးကူညီသှားမယျ။ CRPH နဲ့ CDM ကို ထောကျခံသှားမယျဆိုတဲ့ ပုံစံဖွဈနတေော့ ဒီလကျရှိ အနအေထားအရကတော့ စဈရေး မတငျးမာလာနိုငျဘူးဆိုတဲ့ အနအေထားတော့ ပွောလို့မရသေးပါဘူး။”
NCA အပဈရပျစာခြုပျလကျမှတျမရေးထိုးခငျကဆိုရငျ RCSS နဲ့ တိုကျပှဲဖွဈပှါးတိုငျး မွနျမာစဈတပျကနေ ကြေးရှာတှအေပေါျ ပဈမှတျထားတိုကျခိုကျတာမြိုးတှေ လုပျခဲ့တာပါ။ ရှမျးပွညျနယျဘကျက ထိုငျးမွနျမာနယျစပျမှာ IDP စခနျး ၆ ခုရှိရာမှာ ကုနျးကြောျစခနျးဟာ ထိုငျးနယျဘကျမှာရှိနပွေီး ကနြျတဲ့ ၅ ခုဖွဈတဲ့ ကောငျး၊ မုနျမိုငျး၊ လှိုငျတိုငျးလြှဲနျ၊ လှိုငျလနြျ၊ လှိုငျဆမျဆဈ၊ လှိုငျကောျဝမျးတို့ဟာ မွနျမာဘကျခွမျးမှာ ရှိနတောပါ။ ဒီစခနျး ၆ ခုမှာ စဈဘေးဒုက်ခသညျ စုစုပေါငျး ၆,၀၀၀ လောကျရှိပါတယျ။
ရှမျးပွညျနယျဒုက်ခသညျကောျမတီ (ထိုငျးနယျစပျ) အနနေဲ့ မွနျမာဘကျခွမျးမှာရှိတဲ့ ရှမျးဒုက်ခသညျတှကေို ထိုငျးနိုငျငံအတှငျး ဝငျရောကျ ရှောငျတိမျးနိုငျရေး လုံခွုံရေးနဲ့ လူသားခငြျးစာနာထောကျထားမှု အကူအညီပေးနိုငျရေးအတှကျ ထိုငျးအစိုးရကို တောငျးဆိုထားပါတယျ။
