[Zawgyi/Unicode]
ရှမ်းပြည်နယ် မြောက်ပိုင်း ကွတ်ခိုင်မြို့နယ်မှာ ပေါက်ကွဲမှု တစ်ခုဖြစ်ခဲ့ရာမှာ ကလေး ခြောက် ယောက်ထိခိုက်ခဲ့ပြီး ဒီအထဲက ၅ နှစ်အရွယ် မိန်းကလေး သေဆုံးသွားတဲ့အကြောင်းကို ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်းသတင်းထောက် ကိုမိုးဇော်က ပြောပြပေးပါမယ်။
ကွတ်ခိုင်မြို့နယ် ခိုတင်ရွာမှာ မနေ့ညနေပိုင်းက ဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့ ပေါက်ကွဲမှုကြောင့် ကလေး ခြောက် ယောက် ဒဏ်ရာရခဲ့ပြီး ဒဏ်ရာပြင်းထန်သူတွေထဲက ၅ နှစ်အရွယ် မိန်းကလေးကတော့ ဆေးရုံပို့မှာပဲ သေဆုံးသွားခဲ့တာပါ။
ပေါက်ကွဲမှုကြောင့် ထိခိုက်ဒဏ်ရာ ရသူတွေထဲမှာ နောက်ထပ် ဒဏ်ရာပြင်းထန်သူတွေ ရှိနေသေးတယ်လို့လည်း အခင်းဖြစ်ခဲ့တဲ့ ခိုတင်ရွာရဲ့ ဘုန်ကြီးကျောင်းက ဦးဓမ္မသာရက အခုလို မိန့်ကြားပါတယ်။
“ကလေးအားလုံး ကလေး ရှစ် ယောက်ရှိတယ်။ ရှစ် ယောက်ထဲမှာ နှစ် ယောက်က ဘာမှ မဖြစ်ဘူး။ နှစ် ယောက်က နည်းနည်းဖြစ်တယ်။ မိုင်းစ နည်းနည်းထိတယ်။ သိပ်တော့ မစိုးရိမ်ရဘူးပေါ့။ လေး ယောက်ကျတော့ အသည်းအသန်ဖြစ်တယ်။ လေး ယောက်ကျတော့ တအားဒဏ်ရာပြင်းထန်တယ်။ လေးယောက်ထဲက တယောက်က မနေ့က ဆုံးသွားပြီ။ ဦးဇင်းတို့ပဲ ဖြစ်ဖြစ်ခြင်း ကလေးတွေကို ဆေးရုံခေါ်သွားတယ်။ ဆေးရုံမှာပြ၊ ပြပြီးတော့ ဆေးရုံက ဆရာမတွေတော့ ကွတ်ခိုင်ကနေ လားရှိုးတော့ ပို့ပေးတယ်။ လားရှိုးမှာ ရှိတဲ့ ကလေးအခြေအနေက အဲဒီ ကလေးမတစ်ယောက်က ဦးခေါင်းထိထားတော့ ခုချိန်ထိ သတိမရသေးဘူးလို့ ပြောကြတယ်။ ကလေးတွေက အကြီးဆုံးက ၁၂ နှစ်အရွယ်ပဲ ရှိသေးတယ်။ အငယ်ဆုံးကျတော့ နှစ်နှစ်ပဲ ရှိသေးတယ်။”
လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေ လှုပ်ရှားလေ့ရှိတဲ့ ဒေသမှာ ဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့ ပေါက်ကွဲမှုနဲ့ ပတ်သက်လို့ ရှင်းရှင်းလင်းလင်းတော့ မသိရသေးပါဘူး။ ဆရာတော် ဦးဓမ္မသာရကတော့ ပေါက်ကွဲမှုဖြစ်စဉ်နဲ့ ပတ်သက်လို့ အခုလို မိန့်ကြားပါတယ်။
“အခု အဲဒီပေါက်ကွဲတာက အိမ်ရှေ့နားလေး ဒကာကြီး။ ကလေးတွေက တခြားကနေ ယူလားသလား။ ဒါမှ မဟုတ် ဟိုအရင်တုန်းကတော့ ဦးဇင်းတို့ ရွာမှာတော့ တပ်မ ၉၉ တော့ လာနားသွားတယ်။ အဲဒီ အိမ်ပေါ့နော်။ သူတို့ ကျန်ခဲ့တာလား။ ဒါမှ မဟုတ် သူတို့ မြှုပ်ထားတာလား။ မသိဘူးပေါ့။ ဦးဇင်းတို့လည်း တိတိကျကျ မသိဘူးပေါ့။ ပေါက်ကွဲတာတော့ ကလေးတွေက ကိုင်ပြီး ပစ်တာလား။ ဒါမှမဟုတ် နင်းမိတာလား၊ အဲဒါ ဦးဇင်းတို့လည်း မိုင်းအကြောင်း မသိတော့ တိတိကျကျ မသိဘူးပေါ့။ မနေ့ကလည်း ရဲစခန်းတွေတော့ လာကြည့်သွားသေးတယ်။”
ဒီသတင်းနဲ့ ပတ်သက်ပြီး မေးမြန်းနိုင်ဖို့ ကွတ်ခိုင်ရဲစခန်းကို ဆက်သွယ်ခဲ့ပေမဲ့ ဖုန်းလက်ခံ ဖြေဆိုတာ မရှိခဲ့ပါဘူး။ ဒီလ ၂၈ ရက်နေ့ကလည်း ကျောက်မဲမြို့နယ် ကျောင်းကုန်းရွာမှာ မြေမြှုပ်မိုင်းနင်းမိတာကြောင့် အသက် ၅၉ နှစ်အရွယ် အမျိုးသားတစ်ဦး သေဆုံးခဲ့ပါတယ်။
ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်း ကျောက်မဲ၊ သီပေါ၊ ကွတ်ခိုင်၊ မူဆယ်၊ နမ့်ခမ်း စတဲ့ဒေသတွေမှာ ကချင်၊ တအန်းပလောင်နဲ့ ရှမ်းလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ နှစ် ဖွဲ့လှုပ်ရှားနေတာဖြစ်ပြီး အစိုးရတပ်မတော်နဲ့ ထိတွေ့တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားလေ့ရှိသလို မိုင်းနင်းမိတာ၊ လက်နက်ကြီးပေါက်ကွဲတာ တွေကြောင့် ဒေသခံတွေ ထိခိုက်သေဆုံးတာတွေ မကြာခဏဆိုသလို ဖြစ်ပွားနေတာပါ။
ဒီလို မကြာခဏ ထိခိုက်တာတွေကြောင့် တအန်း(ပလောင်) အမျိုးသမီးအဖွဲ့ TWO က ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ လွေးကူကူက လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေကို အပြစ်မဲ့အရပ်သားတွေ မထိခိုက်စေအောင် ရှောင်ရှားဖို့အတွက်တောင်းဆိုထားပါတယ်။
“ကျမတို့အနေနဲ့ တိုက်တွန်းချင်တာကတော့ အများသွားတဲ့နေရာတွေ လူထုကို ထိခိုက်စေမယ့် ဒီလက်နက် ကိရိယာတွေကို မထားပေးဖို့၊ အထူးသဖြင့် မြေမြှုပ်မိုင်းတွေ စသည်ဖြင့်ပေါ့နော်။ လူအများသွားလာတဲ့နေရာပဲဖြစ်ဖြစ်၊ ပြီးလို့ရှိရင် ကျေးရွာတွေနားနီးတဲ့နေရာတို့၊ မြို့နားနီးတဲ့နေရာတို့ဆိုရင် အတတ်နိုင်ဆုံး ရှောင်ပေးဖို့ပေါ့နော်။ ပြီးရင် စစ်ပွဲ ပဋိပက္ခဖြစ်နေတဲ့ဟာတွေကို အမြန်ဆုံး ရပ်တန့်ပြီးမှ ဒီအားလုံးပေါ့နော်။ ငြိမ်းချမ်းရေးကို ဦးတည်တဲ့ ဆွေးနွေးပွဲ စကားဝိုင်းကို မြန်မြန်လေး အကောင်အထည်ဖော်ပေးဖို့ ဖြစ်စေချင်တာပေါ့နော်။”
TWO အဖွဲ့က ပြီးခဲ့တဲ့နှစ်ကုန်ပိုင်းက ထုတ်ပြန်တဲ့ အစီရင်ခံစာတစ်ခုမှာတော့ ရှမ်းမြောက်ဒေသမှာ ၂၀၁၉ ခုနှစ် ဇူလိုင်ကနေ စက်တင်ဘာ ၃ လအတွင်း လက်နက်ကြီး ထိမှန်တာနဲ့ မြေမြှုပ်မိုင်း နင်းမိတာကြောင့် လူ ၁၀ ဦးထက်မနည်းသေဆုံးခဲ့ရကြောင်း နဲ့ တအန်းကျောင်းသားလူငယ်အဖွဲ့ ကောက်ယူရရှိတဲ့ စာရင်းအရ ၂၀၂၀ ဇန်နဝါရီလကနေ ဇူလိုင်လအထိ မြေမြှုပ်မိုင်းနဲ့ စစ်ကျန်ပစ္စည်းတွေကြောင် သေဆုံးသူ ၉ ဦး၊ ထိခိုက်သူ ၃၂ ဦးရှိပါတယ်။
လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခတွေအတွင်း ကလေးသူငယ်တွေ ထိခိုက်သေဆုံးမှုတွေနဲ့ ပတ်သက်လို့ ဇွန်လထဲမှာ ထုတ်ပြန်ခဲ့တဲ့ ကုလသမဂ္ဂရဲ့ နှစ်ပတ်လည် အစီရင်ခံစာမှာလည်း မြန်မာနိုင်ငံက အခြေအနေတွေကို ဖော်ပြခဲ့တာပါ။ ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၉ ခုနှစ်ထဲ လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခတွေအတွင်း ကလေးငယ် ၄၂၀ အပေါ် ကြီးလေးတဲ့ လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှုပေါင်း ၄၃၂ ခု ကျုးလွန်ခဲ့တာ တွေ့ရှိခဲ့ရပြီး၊ ၆ လအရွယ် ကလေးအပါအဝင် ထိခိုက်ဒဏ်ရာရသူ ၁၂၀ နဲ့ သေဆုံးသူ ၄၁ ယောက် ရှိခဲ့တယ်လို့လည်း ပြောပါတယ်။ အစိုးရမဟုတ်တဲ့ လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းတွေက စာသင်ကျောင်းတွေကို တိုက်ခိုက်မှုပေါင်း ၁၂ ကြိမ်နဲ့ ဖမ်းဆီးခံခဲ့ရသူ ကလေး ၁၂ ယောက် ရှိခဲ့တာကို အတည်ပြုနိုင်ခဲ့ကြောင်းလည်း အစီရင်ခံစာထဲမှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။
[Unicode Version]
ကှတျခိုငျဘကျ မွမွှေုပျမိုငျးပေါကျကှဲမှု ၅ နှဈအရှယျမိနျးကလေး သဆေုံး
ရှမျးပွညျနယျ မွောကျပိုငျး ကှတျခိုငျမွို့နယျမှာ ပေါကျကှဲမှု တဈခုဖွဈခဲ့ရာမှာ ကလေး ခွောကျ ယောကျထိခိုကျခဲ့ပွီး ဒီအထဲက ၅ နှဈအရှယျ မိနျးကလေး သဆေုံးသှားတဲ့အကွောငျးကို ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျးသတငျးထောကျ ကိုမိုးဇောျက ပွောပွပေးပါမယျ။
ကှတျခိုငျမွို့နယျ ခိုတငျရှာမှာ မနေ့ညနပေိုငျးက ဖွဈပှားခဲ့တဲ့ ပေါကျကှဲမှုကွောင့ျ ကလေး ခွောကျ ယောကျ ဒဏျရာရခဲ့ပွီး ဒဏျရာပွငျးထနျသူတှထေဲက ၅ နှဈအရှယျ မိနျးကလေးကတော့ ဆေးရုံပို့မှာပဲ သဆေုံးသှားခဲ့တာပါ။
ပေါကျကှဲမှုကွောင့ျ ထိခိုကျဒဏျရာ ရသူတှထေဲမှာ နောကျထပျ ဒဏျရာပွငျးထနျသူတှေ ရှိနသေေးတယျလို့လညျး အခငျးဖွဈခဲ့တဲ့ ခိုတငျရှာရဲ့ ဘုနျကွီးကြောငျးက ဦးဓမ်မသာရက အခုလို မိန့ျကွားပါတယျ။
“ကလေးအားလုံး ကလေး ရှဈ ယောကျရှိတယျ။ ရှဈ ယောကျထဲမှာ နှဈ ယောကျက ဘာမှ မဖွဈဘူး။ နှဈ ယောကျက နညျးနညျးဖွဈတယျ။ မိုငျးစ နညျးနညျးထိတယျ။ သိပျတော့ မစိုးရိမျရဘူးပေါ့။ လေး ယောကျကတြော့ အသညျးအသနျဖွဈတယျ။ လေး ယောကျကတြော့ တအားဒဏျရာပွငျးထနျတယျ။ လေးယောကျထဲက တယောကျက မနေ့က ဆုံးသှားပွီ။ ဦးဇငျးတို့ပဲ ဖွဈဖွဈခွငျး ကလေးတှကေို ဆေးရုံခေါျသှားတယျ။ ဆေးရုံမှာပွ၊ ပွပွီးတော့ ဆေးရုံက ဆရာမတှတေော့ ကှတျခိုငျကနေ လားရှိုးတော့ ပို့ပေးတယျ။ လားရှိုးမှာ ရှိတဲ့ ကလေးအခွအေနကေ အဲဒီ ကလေးမတဈယောကျက ဦးခေါငျးထိထားတော့ ခုခြိနျထိ သတိမရသေးဘူးလို့ ပွောကွတယျ။ ကလေးတှကေ အကွီးဆုံးက ၁၂ နှဈအရှယျပဲ ရှိသေးတယျ။ အငယျဆုံးကတြော့ နှဈနှဈပဲ ရှိသေးတယျ။”
လကျနကျကိုငျအဖှဲ့တှေ လှုပျရှားလေ့ရှိတဲ့ ဒသေမှာ ဖွဈပှားခဲ့တဲ့ ပေါကျကှဲမှုနဲ့ ပတျသကျလို့ ရှငျးရှငျးလငျးလငျးတော့ မသိရသေးပါဘူး။ ဆရာတောျ ဦးဓမ်မသာရကတော့ ပေါကျကှဲမှုဖွဈစဉျနဲ့ ပတျသကျလို့ အခုလို မိန့ျကွားပါတယျ။
“အခု အဲဒီပေါကျကှဲတာက အိမျရှေ့နားလေး ဒကာကွီး။ ကလေးတှကေ တခွားကနေ ယူလားသလား။ ဒါမှ မဟုတျ ဟိုအရငျတုနျးကတော့ ဦးဇငျးတို့ ရှာမှာတော့ တပျမ ၉၉ တော့ လာနားသှားတယျ။ အဲဒီ အိမျပေါ့နောျ။ သူတို့ ကနြျခဲ့တာလား။ ဒါမှ မဟုတျ သူတို့ မွှုပျထားတာလား။ မသိဘူးပေါ့။ ဦးဇငျးတို့လညျး တိတိကကြြ မသိဘူးပေါ့။ ပေါကျကှဲတာတော့ ကလေးတှကေ ကိုငျပွီး ပဈတာလား။ ဒါမှမဟုတျ နငျးမိတာလား၊ အဲဒါ ဦးဇငျးတို့လညျး မိုငျးအကွောငျး မသိတော့ တိတိကကြြ မသိဘူးပေါ့။ မနေ့ကလညျး ရဲစခနျးတှတေော့ လာကွည့ျသှားသေးတယျ။”
ဒီသတငျးနဲ့ ပတျသကျပွီး မေးမွနျးနိုငျဖို့ ကှတျခိုငျရဲစခနျးကို ဆကျသှယျခဲ့ပမေဲ့ ဖုနျးလကျခံ ဖွဆေိုတာ မရှိခဲ့ပါဘူး။ ဒီလ ၂၈ ရကျနေ့ကလညျး ကြောကျမဲမွို့နယျ ကြောငျးကုနျးရှာမှာ မွမွှေုပျမိုငျးနငျးမိတာကွောင့ျ အသကျ ၅၉ နှဈအရှယျ အမြိုးသားတဈဦး သဆေုံးခဲ့ပါတယျ။
ရှမျးပွညျနယျမွောကျပိုငျး ကြောကျမဲ၊ သီပေါ၊ ကှတျခိုငျ၊ မူဆယျ၊ နမ့ျခမျး စတဲ့ဒသေတှမှော ကခငြျ၊ တအနျးပလောငျနဲ့ ရှမျးလကျနကျကိုငျအဖှဲ့ နှဈ ဖှဲ့လှုပျရှားနတောဖွဈပွီး အစိုးရတပျမတောျနဲ့ ထိတှေ့တိုကျပှဲဖွဈပှားလေ့ရှိသလို မိုငျးနငျးမိတာ၊ လကျနကျကွီးပေါကျကှဲတာ တှကွေောင့ျ ဒသေခံတှေ ထိခိုကျသဆေုံးတာတှေ မကွာခဏဆိုသလို ဖွဈပှားနတောပါ။
ဒီလို မကွာခဏ ထိခိုကျတာတှကွေောင့ျ တအနျး(ပလောငျ) အမြိုးသမီးအဖှဲ့ TWO က ပွောရေးဆိုခှင့ျရှိသူ လှေးကူကူက လကျနကျကိုငျအဖှဲ့တှကေို အပွဈမဲ့အရပျသားတှေ မထိခိုကျစအေောငျ ရှောငျရှားဖို့အတှကျတောငျးဆိုထားပါတယျ။
“ကမြတို့အနနေဲ့ တိုကျတှနျးခငြျတာကတော့ အမြားသှားတဲ့နရောတှေ လူထုကို ထိခိုကျစမေယ့ျ ဒီလကျနကျ ကိရိယာတှကေို မထားပေးဖို့၊ အထူးသဖွင့ျ မွမွှေုပျမိုငျးတှေ စသညျဖွင့ျပေါ့နောျ။ လူအမြားသှားလာတဲ့နရောပဲဖွဈဖွဈ၊ ပွီးလို့ရှိရငျ ကြေးရှာတှနေားနီးတဲ့နရောတို့၊ မွို့နားနီးတဲ့နရောတို့ဆိုရငျ အတတျနိုငျဆုံး ရှောငျပေးဖို့ပေါ့နောျ။ ပွီးရငျ စဈပှဲ ပဋိပက်ခဖွဈနတေဲ့ဟာတှကေို အမွနျဆုံး ရပျတန့ျပွီးမှ ဒီအားလုံးပေါ့နောျ။ ငွိမျးခမြျးရေးကို ဦးတညျတဲ့ ဆှေးနှေးပှဲ စကားဝိုငျးကို မွနျမွနျလေး အကောငျအထညျဖောျပေးဖို့ ဖွဈစခေငြျတာပေါ့နောျ။”
TWO အဖှဲ့က ပွီးခဲ့တဲ့နှဈကုနျပိုငျးက ထုတျပွနျတဲ့ အစီရငျခံစာတဈခုမှာတော့ ရှမျးမွောကျဒသေမှာ ၂၀၁၉ ခုနှဈ ဇူလိုငျကနေ စကျတငျဘာ ၃ လအတှငျး လကျနကျကွီး ထိမှနျတာနဲ့ မွမွှေုပျမိုငျး နငျးမိတာကွောင့ျ လူ ၁၀ ဦးထကျမနညျးသဆေုံးခဲ့ရကွောငျး နဲ့ တအနျးကြောငျးသားလူငယျအဖှဲ့ ကောကျယူရရှိတဲ့ စာရငျးအရ ၂၀၂၀ ဇနျနဝါရီလကနေ ဇူလိုငျလအထိ မွမွှေုပျမိုငျးနဲ့ စဈကနြျပစ်စညျးတှကွေောငျ သဆေုံးသူ ၉ ဦး၊ ထိခိုကျသူ ၃၂ ဦးရှိပါတယျ။
လကျနကျကိုငျ ပဋိပက်ခတှအေတှငျး ကလေးသူငယျတှေ ထိခိုကျသဆေုံးမှုတှနေဲ့ ပတျသကျလို့ ဇှနျလထဲမှာ ထုတျပွနျခဲ့တဲ့ ကုလသမဂ်ဂရဲ့ နှဈပတျလညျ အစီရငျခံစာမှာလညျး မွနျမာနိုငျငံက အခွအေနတှေကေို ဖောျပွခဲ့တာပါ။ ပွီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၉ ခုနှဈထဲ လကျနကျကိုငျ ပဋိပက်ခတှအေတှငျး ကလေးငယျ ၄၂၀ အပေါျ ကွီးလေးတဲ့ လူ့အခှင့ျအရေး ခြိုးဖောကျမှုပေါငျး ၄၃၂ ခု ကြုးလှနျခဲ့တာ တှေ့ရှိခဲ့ရပွီး၊ ၆ လအရှယျ ကလေးအပါအဝငျ ထိခိုကျဒဏျရာရသူ ၁၂၀ နဲ့ သဆေုံးသူ ၄၁ ယောကျ ရှိခဲ့တယျလို့လညျး ပွောပါတယျ။ အစိုးရမဟုတျတဲ့ လကျနကျကိုငျ အဖှဲ့အစညျးတှကေ စာသငျကြောငျးတှကေို တိုကျခိုကျမှုပေါငျး ၁၂ ကွိမျနဲ့ ဖမျးဆီးခံခဲ့ရသူ ကလေး ၁၂ ယောကျ ရှိခဲ့တာကို အတညျပွုနိုငျခဲ့ကွောငျးလညျး အစီရငျခံစာထဲမှာ ဖောျပွထားပါတယျ။
