ရှမ်းမြောက်ဒေသမှာ လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေ လူသစ်စုဆောင်းမှုကြောင့် ဒေသခံတွေတိမ်းရှောင်
{{Zawgyi/Unicode}}
ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းဒေသ သိန္နီမြို့နယ်မှာ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေ တပ်သားသစ်စုဆောင်း နေတဲ့လုပ်ရပ်ကြောင့် တချို့ ရပ်ရွာကနေတိမ်းရှောင်နေကြတယ်လို့ ဒေသခံတွေကပြောပါတယ်။ ရှမ်းပြည်တောင်ပိုင်းဒေသတချို့ကနေ SSPP တပ်စခန်းတွေနောက်ဆုတ်ပေးဖို့ စစ်ကောင်စီရဲ့ တောင်းဆိုချက်ကို SSPP ဘက်ကငြင်းဆန်ပြီးနောက်ပိုင်း လွိုင်လင် နန်းစန်မြို့နယ်တွေဘက်မှာ စစ်ကောင်စီနဲ့ ထိပ်တိုက်တွေ့မယ့် အခြေအနေဖြစ်နေတယ်လို့ SSPP ဘက်က ပြောပါတယ်။ ခုလို ရှမ်းပြည်နယ်ဘက်က စစ်ရေးအခြေအနေအကြောင်း ရန်ကုန်က ပေးပို့တဲ့ သတင်းကို ကိုခင်မောင်စိုးမင်း ကပြောပြပေးမှာပါ။
ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းသိန္နီမြို့နယ်မှာ ဒေသအတွင်းလှုပ်ရှားနေတဲ့ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေ တပ်သားသစ် စုဆောင်းနေကြပါတယ်။ သိန္နီမြို့နယ်အတွင်းကျေးရွာတွေမှာ မြောက်ပိုင်းရှမ်းပြည်အဖွဲ့ SSPP/SSA နဲ့ ကိုးကန့်တပ်ဖွဲ့တို့ကနေ တပ်သား သစ်စုဆောင်းနေကြတာမှာ SSPPအဖွဲ့က ရှမ်းလူငယ်တွေကို တပ်သားစုဆောင်းနေသလို ကိုးကန့်တပ်ဖွဲ့ကတော့ တရုတ်အနွယ်ကိုးကန့်တွေကို စုဆောင်းခေါ်ယူနေတယ်လို့ သိန္နီမြို့နယ်ဒေသခံတဦးကအခုလိုပြောပါတယ်။
“ ဘယ်လိုစုဆောင်းသလဲဆိုရင်တော့ တအိမ်မှာ သားအမိ သားနှစ်ယောက်ရှိရင် တယောက်ယူတယ်ပေါ့။ ပြီးခဲ့တဲ့ ရက်ကဆိုရင် ရွာမှာကိုဝင်ခေါ်သွားတာပေါ့နော်။ (၇) ယောက်လောက်ပါသွားတာ။ ကျွန်တော်တို့ ခေါင်းကျိန်းကျေးရွာ အုပ်စုပေါ့။ ပါနားရွာပေါ့နော် အဲဒီဖက်မှာ။ အဲဒီဖက်မှာ(၂) ယောက်ပါသွားတယ်လို့ပြောတယ်။ ကျွန်တော်ဖက်ကတော့ SSPPရှိမယ်။ ပြီးတော့ ကိုးကန့်ပေါ့အကို။ ကိုးကန့်ကတော့ သူတို့တရုတ်တွေဘဲယူတာများတယ် ရွာဘက်ပေါ့နော်။ ”
ဒီလိုတပ်သားသစ်စုဆောင်းနေတာကြောင့် ဒေသခံလူငယ်တချို့လဲ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်နေကြတယ်လို့ ပြောပါတယ်။
“ တချို့ကလဲ ယိုးဒယားဘက်ပြေးတာလဲရှိတယ်။ ယောကျာ်းလေးသားတွေပေါ့နော်။ စိုးရိမ်တဲ့အနေအထားပေါ့လေ။ ညဆိုရင် အပြင်တောင်မထွက်ရဲဘူး ကျွန်တော်တို့က။ ခနနေဖမ်းဆီးခံရမှာလဲကြောက်တယ်။ ”
တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေ လှုပ်ရှားတဲ့နေရာတွေမှာ ခုလို တပ်သားစုဆောင်းမှုတွေကို လုပ်လေ့ရှိပါတယ်။ လူမှုအဖွဲ့အစည်းတာဝန်ရှိသူတဦးကတော့ တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေအနေနဲ့ အခုလို အတင်းအကြပ် တပ်အင်အားမစုဆောင်းသင့်ဘူးလို့ အခုလိုထောက်ပြပါတယ်။
“ကျွန်တော့်အမြင်ပေါ့နော်။ သူတို့က ဒီရွာသားတွေကို ပြည်သူပြည်သားတွေကို အရင် သူတို့ရဲ့ဦးတည်ချက်ကို ကောင်းကောင်းလေး ပြောပြရင်သူတို့အဲဒီလိုခေါ်စရာမလိုဘူးပေါ့။ တဖက်က စစ်သားလုပ်ရမှာတအားကြောက်ကြတာ အဲဒီလိုမျိုးလဲရှိကြတာပေါ့။ သူတို့ရဲ့ဦးတည်ချက်တွေ ကောင်းကောင်းလေးပြောပြရင်တော့ နားလည်ပြီးမှ ဝင်သွားရင် တော့တမျိုးပေါ့နော်။ အခုဟာက သူတို့က ဒီအတိုင်းဘဲခေါ်တယ်ဆိုတော့ ကျွန်တော်တို့ပြည်သူပြည်သားတွေက ဘယ်အဖွဲ့အစည်းကိုမှ သူတို့ရဲ့ယုံကြည်ချက်ကို ကောင်းကောင်းဘယ်သူမှမသိဘူး။ မသိတော့ကြောက်ပြီး ထွက်ပြေး ကြတာဘဲ။ ”
မြောက်ပိုင်းရှမ်းပြည်တပ်မတော် SSPP/ SSAအဖွဲ့က ဗိုလ်မှူးကြီး စိုင်းဆေးအွမ်ကတော့ အခုလိုတပ်သားသစ်တွေစုဆောင်းတဲ့လုပ်ရပ်ဟာ လုပ်ရိုးလုပ်စဉ်တခုလို့ ပြောပါတယ်။
“ အဲတာတွေတော့အမြဲတမ်းဖြစ်နေပါတယ်။ တောင်းတာက ဗမာစစ်တပ်လဲတောင်းတာဘဲ။ ကချင်လဲတောင်းတယ်။ ရှမ်းလဲတောင်းတယ်။ အကုန်တောင်းတာဘဲ။ အဲဒီလူကောက်တာအကုန်လုံးဘဲ။ ”
သိန္နီမြို့နယ်အတွင်းမှာ ၂၀၂၁ ခုနှစ်လောက်က စစ်ကောင်စီတပ်နဲ့ မြောက်ပိုင်းမဟာမိတ်တပ်တွေအကြား ပစ်ခတ် တိုက်ခိုက်မှုတွေရှိခဲ့ပေမဲ့ ဒီနှစ်ပိုင်းထဲ တိုက်ပွဲဖြစ်ပွါးတာမရှိဘူးလို့ဒေသခံတွေကပြောပါတယ်။
ဒါပေမဲ့ ဖေဖော်ဝါရီလကုန်ပိုင်းက စစ်ကောင်စီရဲ့အမျိုးသားစည်းလုံးညီညွတ်ရေးနဲ့ငြိမ်းချမ်းရေးဖော်ဆောင်မှု ညှိနှိုင်မှုကော်မီတီအဖွဲ့နဲ့ မြောက်ပိုင်းရှမ်းပြည်လက်နက်ကိုင်ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့တို့ နေပြည်တော်အတွင်း တွေ့ဆုံမှုမှာ ရှမ်းပြည်တောင်ပိုင်း မိုင်းရှုးမြို့ သံလွင်မြစ်ကမ်းတစ်လျှောက်နဲ့ လွိုင်လင်မြို့နယ် ပင်လုံမြို့ဆနင်းဒေသမှာ ရှိနေတဲ့ SSPP/SSA တပ်စခန်းတွေကိုဆုတ်ပေးဖို့ စစ်ကောင်စီကတောင်းဆိုခဲ့ပါတယ်။ ဒီတောင်းဆိုချက်ကို SSPP ဘက်ကလက်မခံခဲ့ပါဘူး။
တပ်ဆုတ်ပေးဖို့ SSPP ဘက်ကငြင်းဆိုပြီးနောက်ပိုင်း ရှမ်းတောင်ဒေသဖြစ်တဲ့ လွိုင်လင်ခရိုင် နန်းစန်မြို့နယ်၊ ရပ်စောက်မြို့နယ်ဘက်မှာ စစ်ကောင်စီတပ်ကနေ အင်အားဖြည့်တင်းထားပြီး အခုအချိန်မှာ နှစ်ဖက်အဖွဲ့တွေ အသင့်အနေအထားမှာ ရှိနေ တယ်လို့ ဗိုလ်မှူးကြီးစိုင်းဆေးအွမ်ကပြောပါတယ်။
“အခုကျွန်တော်တို့ Face to Face ဖြစ်နေပြီးလေ ဗမာနဲ့။ SSPPနဲ့ ရပ်စောက်ဘက်နဲ့နန့်စန်ဘက်မှာ။ မျက်နှာချင်း ဆိုင်ဖြစ်နေတယ်အခုက။ နန့်စန်နဲ့တအားပို့ထားတာအခု။ ”
ရှမ်းပြည်တောင်ပိုင်း ရပ်စောက်မြို့နယ်နဲ့ နမ့်စန်မြို့နယ်ဘက်မှာ စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့တွေ အင်အားတိုးချဲ့ စခန်းလာချ နေတာကြောင့် တိုက်ပွဲဖြစ်ပွါးမှာကို ဒေသခံတွေကစိုးရိမ်နေကြပါတယ်။ တိုက်ပွဲဖြစ်လာတော့မယ့် အနေအထားကြောင့် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေ တပ်အင်အားစုဆောင်းနေတာလို့ မြို့ခံတချို့က ယူဆနေကြပါတယ်။
ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းနဲ့တောင်ပိုင်းမှာ မြောက်ပိုင်းရှမ်းလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ SSPP/ SSA ၊ တောင်ပိုင်းရှမ်းလက်နက်ကိုင် အဖွဲ RCSS/SSA၊ UWSA ဝပြည်သွေးစည်းညီညွတ်ရေးအဖွဲ့ TNLA တအာင်းပလောင်တပ်ဖွဲ့ ၊ ကိုးကန့်တပ်ဖွဲ့ ကချင်လွတ်မြောက်ရေးအဖွဲ့ KIO တို့ အခြေပြုလှုပ်ရှားနေကြတာဖြစ်ပါတယ်။
...................................................
ရှမျးမွောကျဒသေမှာ လကျနကျကိုငျအဖှဲ့တှေ လူသဈစုဆောငျးမှုကွောင့ျ ဒသေခံတှတေိမျးရှောငျ
{{Zawgyi/Unicode}}
ရှမျးပွညျနယျမွောကျပိုငျးဒသေ သိန်နီမွို့နယျမှာ တိုငျးရငျးသားလကျနကျကိုငျအဖှဲ့တှေ တပျသားသဈစုဆောငျး နတေဲ့လုပျရပျကွောင့ျ တခြို့ ရပျရှာကနတေိမျးရှောငျနကွေတယျလို့ ဒသေခံတှကေပွောပါတယျ။ ရှမျးပွညျတောငျပိုငျးဒသေတခြို့ကနေ SSPP တပျစခနျးတှနေောကျဆုတျပေးဖို့ စဈကောငျစီရဲ့ တောငျးဆိုခကြျကို SSPP ဘကျကငွငျးဆနျပွီးနောကျပိုငျး လှိုငျလငျ နနျးစနျမွို့နယျတှဘေကျမှာ စဈကောငျစီနဲ့ ထိပျတိုကျတှေ့မယ့ျ အခွအေနဖွေဈနတေယျလို့ SSPP ဘကျက ပွောပါတယျ။ ခုလို ရှမျးပွညျနယျဘကျက စဈရေးအခွအေနအေကွောငျး ရနျကုနျက ပေးပို့တဲ့ သတငျးကို ကိုခငျမောငျစိုးမငျး ကပွောပွပေးမှာပါ။
ရှမျးပွညျနယျမွောကျပိုငျးသိန်နီမွို့နယျမှာ ဒသေအတှငျးလှုပျရှားနတေဲ့ တိုငျးရငျးသားလကျနကျကိုငျအဖှဲ့တှေ တပျသားသဈ စုဆောငျးနကွေပါတယျ။ သိန်နီမွို့နယျအတှငျးကြေးရှာတှမှော မွောကျပိုငျးရှမျးပွညျအဖှဲ့ SSPP/SSA နဲ့ ကိုးကန့ျတပျဖှဲ့တို့ကနေ တပျသား သဈစုဆောငျးနကွေတာမှာ SSPPအဖှဲ့က ရှမျးလူငယျတှကေို တပျသားစုဆောငျးနသေလို ကိုးကန့ျတပျဖှဲ့ကတော့ တရုတျအနှယျကိုးကန့ျတှကေို စုဆောငျးခေါျယူနတေယျလို့ သိန်နီမွို့နယျဒသေခံတဦးကအခုလိုပွောပါတယျ။
“ ဘယျလိုစုဆောငျးသလဲဆိုရငျတော့ တအိမျမှာ သားအမိ သားနှဈယောကျရှိရငျ တယောကျယူတယျပေါ့။ ပွီးခဲ့တဲ့ ရကျကဆိုရငျ ရှာမှာကိုဝငျခေါျသှားတာပေါ့နောျ။ (၇) ယောကျလောကျပါသှားတာ။ ကြှနျတောျတို့ ခေါငျးကြိနျးကြေးရှာ အုပျစုပေါ့။ ပါနားရှာပေါ့နောျ အဲဒီဖကျမှာ။ အဲဒီဖကျမှာ(၂) ယောကျပါသှားတယျလို့ပွောတယျ။ ကြှနျတောျဖကျကတော့ SSPPရှိမယျ။ ပွီးတော့ ကိုးကန့ျပေါ့အကို။ ကိုးကန့ျကတော့ သူတို့တရုတျတှဘေဲယူတာမြားတယျ ရှာဘကျပေါ့နောျ။ ”
ဒီလိုတပျသားသဈစုဆောငျးနတောကွောင့ျ ဒသေခံလူငယျတခြို့လဲ ထှကျပွေးတိမျးရှောငျနကွေတယျလို့ ပွောပါတယျ။
“ တခြို့ကလဲ ယိုးဒယားဘကျပွေးတာလဲရှိတယျ။ ယောကြာျးလေးသားတှပေေါ့နောျ။ စိုးရိမျတဲ့အနအေထားပေါ့လေ။ ညဆိုရငျ အပွငျတောငျမထှကျရဲဘူး ကြှနျတောျတို့က။ ခနနဖေမျးဆီးခံရမှာလဲကွောကျတယျ။ ”
တိုငျးရငျးသား လကျနကျကိုငျအဖှဲ့တှေ လှုပျရှားတဲ့နရောတှမှော ခုလို တပျသားစုဆောငျးမှုတှကေို လုပျလေ့ရှိပါတယျ။ လူမှုအဖှဲ့အစညျးတာဝနျရှိသူတဦးကတော့ တိုငျးရငျးသား လကျနကျကိုငျအဖှဲ့တှအေနနေဲ့ အခုလို အတငျးအကွပျ တပျအငျအားမစုဆောငျးသင့ျဘူးလို့ အခုလိုထောကျပွပါတယျ။
“ကြှနျတော့ျအမွငျပေါ့နောျ။ သူတို့က ဒီရှာသားတှကေို ပွညျသူပွညျသားတှကေို အရငျ သူတို့ရဲ့ဦးတညျခကြျကို ကောငျးကောငျးလေး ပွောပွရငျသူတို့အဲဒီလိုခေါျစရာမလိုဘူးပေါ့။ တဖကျက စဈသားလုပျရမှာတအားကွောကျကွတာ အဲဒီလိုမြိုးလဲရှိကွတာပေါ့။ သူတို့ရဲ့ဦးတညျခကြျတှေ ကောငျးကောငျးလေးပွောပွရငျတော့ နားလညျပွီးမှ ဝငျသှားရငျ တော့တမြိုးပေါ့နောျ။ အခုဟာက သူတို့က ဒီအတိုငျးဘဲခေါျတယျဆိုတော့ ကြှနျတောျတို့ပွညျသူပွညျသားတှကေ ဘယျအဖှဲ့အစညျးကိုမှ သူတို့ရဲ့ယုံကွညျခကြျကို ကောငျးကောငျးဘယျသူမှမသိဘူး။ မသိတော့ကွောကျပွီး ထှကျပွေး ကွတာဘဲ။ ”
မွောကျပိုငျးရှမျးပွညျတပျမတောျ SSPP/ SSAအဖှဲ့က ဗိုလျမှူးကွီး စိုငျးဆေးအှမျကတော့ အခုလိုတပျသားသဈတှစေုဆောငျးတဲ့လုပျရပျဟာ လုပျရိုးလုပျစဉျတခုလို့ ပွောပါတယျ။
“ အဲတာတှတေော့အမွဲတမျးဖွဈနပေါတယျ။ တောငျးတာက ဗမာစဈတပျလဲတောငျးတာဘဲ။ ကခငြျလဲတောငျးတယျ။ ရှမျးလဲတောငျးတယျ။ အကုနျတောငျးတာဘဲ။ အဲဒီလူကောကျတာအကုနျလုံးဘဲ။ ”
သိန်နီမွို့နယျအတှငျးမှာ ၂၀၂၁ ခုနှဈလောကျက စဈကောငျစီတပျနဲ့ မွောကျပိုငျးမဟာမိတျတပျတှအေကွား ပဈခတျ တိုကျခိုကျမှုတှရှေိခဲ့ပမေဲ့ ဒီနှဈပိုငျးထဲ တိုကျပှဲဖွဈပှါးတာမရှိဘူးလို့ဒသေခံတှကေပွောပါတယျ။
ဒါပမေဲ့ ဖဖေောျဝါရီလကုနျပိုငျးက စဈကောငျစီရဲ့အမြိုးသားစညျးလုံးညီညှတျရေးနဲ့ငွိမျးခမြျးရေးဖောျဆောငျမှု ညှိနှိုငျမှုကောျမီတီအဖှဲ့နဲ့ မွောကျပိုငျးရှမျးပွညျလကျနကျကိုငျကိုယျစားလှယျအဖှဲ့တို့ နပွေညျတောျအတှငျး တှေ့ဆုံမှုမှာ ရှမျးပွညျတောငျပိုငျး မိုငျးရှုးမွို့ သံလှငျမွဈကမျးတဈလြှောကျနဲ့ လှိုငျလငျမွို့နယျ ပငျလုံမွို့ဆနငျးဒသေမှာ ရှိနတေဲ့ SSPP/SSA တပျစခနျးတှကေိုဆုတျပေးဖို့ စဈကောငျစီကတောငျးဆိုခဲ့ပါတယျ။ ဒီတောငျးဆိုခကြျကို SSPP ဘကျကလကျမခံခဲ့ပါဘူး။
တပျဆုတျပေးဖို့ SSPP ဘကျကငွငျးဆိုပွီးနောကျပိုငျး ရှမျးတောငျဒသေဖွဈတဲ့ လှိုငျလငျခရိုငျ နနျးစနျမွို့နယျ၊ ရပျစောကျမွို့နယျဘကျမှာ စဈကောငျစီတပျကနေ အငျအားဖွည့ျတငျးထားပွီး အခုအခြိနျမှာ နှဈဖကျအဖှဲ့တှေ အသင့ျအနအေထားမှာ ရှိနေ တယျလို့ ဗိုလျမှူးကွီးစိုငျးဆေးအှမျကပွောပါတယျ။
“အခုကြှနျတောျတို့ Face to Face ဖွဈနပွေီးလေ ဗမာနဲ့။ SSPPနဲ့ ရပျစောကျဘကျနဲ့နန့ျစနျဘကျမှာ။ မကြျနှာခငြျး ဆိုငျဖွဈနတေယျအခုက။ နန့ျစနျနဲ့တအားပို့ထားတာအခု။ ”
ရှမျးပွညျတောငျပိုငျး ရပျစောကျမွို့နယျနဲ့ နမ့ျစနျမွို့နယျဘကျမှာ စဈကောငျစီတပျဖှဲ့တှေ အငျအားတိုးခြဲ့ စခနျးလာခြ နတောကွောင့ျ တိုကျပှဲဖွဈပှါးမှာကို ဒသေခံတှကေစိုးရိမျနကွေပါတယျ။ တိုကျပှဲဖွဈလာတော့မယ့ျ အနအေထားကွောင့ျ တိုငျးရငျးသားလကျနကျကိုငျအဖှဲ့တှေ တပျအငျအားစုဆောငျးနတောလို့ မွို့ခံတခြို့က ယူဆနကွေပါတယျ။
ရှမျးပွညျနယျမွောကျပိုငျးနဲ့တောငျပိုငျးမှာ မွောကျပိုငျးရှမျးလကျနကျကိုငျအဖှဲ့ SSPP/ SSA ၊ တောငျပိုငျးရှမျးလကျနကျကိုငျ အဖှဲ RCSS/SSA၊ UWSA ဝပွညျသှေးစညျးညီညှတျရေးအဖှဲ့ TNLA တအာငျးပလောငျတပျဖှဲ့ ၊ ကိုးကန့ျတပျဖှဲ့ ကခငြျလှတျမွောကျရေးအဖှဲ့ KIO တို့ အခွပွေုလှုပျရှားနကွေတာဖွဈပါတယျ။
