မြတ္စလင္အမ်ားစုေနထုိင္တဲ့ ႏုိင္ငံ ၇ ႏုိင္ငံက ႏုိင္ငံသားေတြရဲ႕ ျပည္၀င္ခြင့္နဲ႔ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွာ ေရြ႕ေျပာင္း ေနထုိင္ၾကမယ့္ ဒုကၡသည္ေတြ လက္ခံေနတဲ့ အစီအစဥ္ေတြကုိ ယာယီ ဆုိင္းငံ့တဲ့ သမၼတ Donald Trump ရဲ႕ အမိန္ကုိ ပယ္ခ်လုိက္တဲ့ Washington ျပည္နယ္၊ တရားသူႀကီးရဲ႕ စီရင္ခ်က္ကုိ တရားေရးဌာနက အယူခံ၀င္ရာမွာ အခုဆုိရင္ ဒီအမႈကုိ ျပည္ေထာင္စု အယူခံတရား႐ုံးက ႏွစ္ဖက္ ေလွ်ာက္လဲခ်က္ေတြကုိ အခုအသံလြင့္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ စတင္ ၾကားနာေနၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီၾကားနာပြဲက ထြက္လာမယ့္ ရလဒ္ဟာ အေမရိကန္မွာ လာေရာက္ အေျခခ် ေနထုိင္ၾကမယ့္ ျမန္မာ အပါအ၀င္ ဒုကၡသည္ေတြရဲ႕ အနာဂတ္အေရးကုိ အဆုံးအျဖတ္ ေပးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အျပည့္အစုံကုိေတာ့ ကုိေဇာ္၀င္းလႈိင္က တင္ျပေပးထားပါတယ္။
ျပည္၀င္ခြင့္ ယာယီ ပိတ္ပင္တဲ့ သမၼတရဲ႕ အမိန္႔ေၾကညာခ်က္ကုိ ကန္႔ကြက္သူေတြနဲ႔ သမၼတ Donald Trump ရဲ႕ အစုိးရအဖြဲ႔အၾကား ဥပေဒေၾကာင္းအရ အေခ်အတင္ ျဖစ္ေနတဲ့ကိစၥနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ သူ႔အေနနဲ႔ ဘယ္ေလာက္အထိ လုပ္ေဆာင္သြားဖုိ႔ရွိသလဲလုိ႔ ေမးတဲ့အခါ - ဒီကိစၥကုိ ဆုံးခန္းတုိင္အထိ လုပ္ေဆာင္သြားမွာျဖစ္ေၾကာင္း အဂၤါေန႔က သမၼတ အိမ္ျဖဴေတာ္မွာ ႏုိင္ငံတ၀ွမ္းက ခရုိင္ရဲအရာရွိေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆုံပြဲအတြင္း သမၼတ Trump က ေျပာပါတယ္။
“က်ေနာ္တုိ႔အေနနဲ႔ တည္ရွိေနတဲ့ စနစ္အတုိင္း ဆက္လက္ လုပ္ေဆာင္သြားမွာပါ။ ဒါဟာ အင္မတန္ အေရးႀကီးတဲ့ ကိစၥတခုျဖစ္ပါတယ္။ တုိင္းျပည္အတြက္လည္း အင္မတန္ အေရးႀကီးပါတယ္။ က်ေနာ့္အတြက္ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ေနာက္ပုိင္းမွာ တာ၀န္ဆက္ယူမယ့္သူအတြက္ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ တုိင္းျပည္အတြက္ လုံၿခံဳမႈရွိဖုိ႔ လုိအပ္ပါတယ္။ လူမ်ဳိးစုံ ေရာက္ေနတဲ့ ဆီးရီးယား ႏုိင္ငံကလူေတြကုိ ေခၚတဲ့အခါမွာ ဒီလူေတြကုိ အေသအခ်ာ စိစစ္ႏုိင္ဖုိ႔ လုိပါတယ္။ ေရြ႕ေျပာင္း ေနထုိင္သူေတြကတဆင့္ အေမရိကန္ႏုိင္ငံထဲကုိ ထုိးေဖာက္ ၀င္ေရာက္မယ္ဆုိၿပီး ISIS အဖြဲ႔ကလည္း ေျပာထားတယ္မဟုတ္လား။ အဲဒီလုိ အေျခအေနေတြ ရွိေနတဲ့ၾကားက တုိင္းျပည္ထဲ ၀င္လာမယ့္သူေတြကုိ က်ေနာ္တုိ႔ တင္းက်ပ္ခြင့္ မရွိဘူးဆုိေတာ့၊ အဲဒါကုိ ဘယ္လုိ ေျဖရွင္းခ်က္ေပးမလဲ”
သမၼတရဲ႕ ျပည္၀င္ခြင့္ ယာယီ ပိတ္ပင္တဲ့အမိန္႔ကို Washington ျပည္နယ္ တရားသူႀကီး James Robart ကၿပီးခဲ့တဲ့ သီတင္းပတ္အတြင္း ယာယီတားဆီးခဲ့ပါတယ္။ သမၼတရဲ႕အမိန္႔ဟာ ဖဲြ႔စည္းပံုကို ခ်ဳိးေဖာက္ရာေရာက္တယ္လို႔ဆိုၿပီး Minnesota ျပည္နယ္နဲ႔ Washington ျပည္နယ္ေတြမွာ စြဲဆိုထားတဲ့ အမႈေတြအေပၚ Hawaii ျပည္နယ္အပါအ၀င္ ဥပေဒပညာ႐ွင္ေတြ၊ ႏုိင္ငံသားလြတ္လပ္ခြင့္ ေဆာင္႐ြက္ေနတဲ့ အဖဲြ႔အစည္းေတြကလည္း ေထာက္ခံၾကပါတယ္။
သမၼတရဲ႕ ျပည္ဝင္ခြင့္တားျမစ္မိန္႔ကို ျပန္လည္ျပဌာန္းေပးဖုိ႔ သမၼတTrump အစိုးရရဲ႕ ေတာင္းဆိုခ်က္ကို San Francisco ၿမိဳ႕မွာရွိတဲ့ ႏိုင္ငံအေနာက္ျခမ္း အယူခံတရား႐ံုးက တနဂၤေႏြေန႔က ပယ္ခ်ခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္မွာေတာ့ တားျမစ္ခံထားရတဲ့ ႏုိင္ငံေတြကလူေတြ အေမရိကန္ႏုိင္ငံကုိ ၀င္လာခြင့္ ရသြားခဲ့ျပန္ပါတယ္။
သမၼတ Trump ရဲ႕ အမိန္႔ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ၿပီးၿပီးခ်င္းမွာပဲ ေရြ႕ေျပာင္း အေျခခ် ေနထုိင္ေရးအစီအစဥ္နဲ႔ အေမရိကန္ကုိ မူလက လာဖုိ႔ရွိတဲ့ ျမန္မာ ဒုကၡသည္တခ်ဳိ႕ဟာလည္း ယာယီ ပိတ္ပင္ခံရၿပီးတဲ့ေနာက္ ေလာေလာဆယ္မွာ ျပန္လာခြင့္ ရေနၾကၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။
Pennsylvania ျပည္နယ္၊ Philadelphia ၿမိဳ႕မွာ ေရာက္ေနတဲ့ ေဒၚေဖာ၀ါးရဲ႕ သမီးျဖစ္သူဟာ အေမရိကန္ႏုိ္င္ငံကုိ လာဖုိ႔ ထုိင္း-ျမန္မာ နယ္စပ္ ဒုကၡသည္စခန္းကေန ထြက္လာၿပီးမွ သမၼတရဲ႕ အမိန္႔ေၾကာင့္ လာခြင့္မရဘူးဆုိၿပီး ျပန္လွည့္သြားခဲ့ရာက အခုေတာ့ လာခြင့္ရတယ္ဆုိၿပီး ျပန္လာေနၿပီလုိ႔ ဆုိပါတယ္။
ျမန္မာလုိ ကၽြမ္းက်င္စြာ မေျပာတတ္တဲ့အတြက္ ဘာသာျပန္နဲ႔တဆင့္ ေမးၾကည့္တဲ့အခါ သူ႔သမီး ထုိင္းနယ္စပ္ ဒုကၡသည္စခန္းကေန ထြက္လာေနၿပီျဖစ္ေၾကာင္း ေဒၚေဖာ၀ါးက အခုလုိ ေျပာပါတယ္။
“အခုေတာ့ သမီးက အေမရိကန္ကုိ ထြက္လာၿပီလုိ႔ အသိေတြက ေျပာပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ သမီးရဲ႕ သတင္းက ဘာမွ မၾကားရေသးပါဘူး။”
ေမး။ ေဒၚေဖာ၀ါးရဲ႕ သမီးက နယ္စပ္ ဘယ္စခန္းကေန ထြက္လာတာပါလဲ။
ေျဖ။ “မယ္ရာမူး စခန္းကေန ထြက္လာတာပါ။”
ေမး။ ေဒၚေဖာ၀ါးရဲ႕ သမီးက တေယာက္ထဲလာတာလား၊ တျခား အေဖာ္ေတြပါေသးလား၊ သူနဲ႔ ဘယ္ႏွစ္ေယာက္ လာတာပါလဲ။
ေျဖ။ “သမီးကေတာ့ တေယာက္ထဲပါ၊ ဒါေပမယ့္ သူနဲ႔အတူ တျခား မိသားစု တခုလည္း ပါပါတယ္။”
သမၼတ Trump ရဲ႕ အမိန္႔ေၾကညာခ်က္ေၾကာင့္ အစပုိင္းမွာ သူ႔သမီး လုံး၀ လာလုိ႔မရေတာ့ဘူးထင္ၿပီး သမီးအတြက္ စုိးရိမ္ေနခဲ့ေၾကာင္းလည္း ေဒၚေဖာ၀ါးက အခုလုိ ဆက္ ရွင္းျပပါတယ္။
“သမီးက ဟုိး… စခန္းမွာ တေယာက္ထဲပဲ က်န္ခဲ့တယ္။ (သမၼတ Trump က ျပည္၀င္ခြင့္ ယာယီ ပိတ္လုိက္ၿပီးတဲ့ေနာက္) ဘာမွ လုပ္လုိ႔မရလုိ႔ သမီးအတြက္ စိတ္ပူမိတယ္။”
Philadelphia ၿမိဳ႕မွာ ေရာက္ေနတဲ့ မခုိင္ဇာရဲ႕ အမ်ဳိးသားျဖစ္သူဟာလည္း မူလက ေဖေဖာ္၀ါရီလဆန္းပုိင္းမွာ မေလးရွားႏုိင္ငံကေန အေမရိကန္ႏုိင္ငံကုိ ေရြ႕ေျပာင္း အေျခခ်ေနထုိင္ေရး အစီအစဥ္နဲ႔ ေရာက္ဖုိ႔ ရွိေပမယ့္လည္း လူအရမ္းမ်ားလြန္းတဲ့အတြက္ဆုိတဲ့ အေၾကာင္းျပခ်က္နဲ႔ ဒုကၡသည္မ်ား ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရးအဖြဲ႔က သူ႔ခရီးစဥ္ကုိ ယာယီ ဆုိင္းငံ့ထားတယ္လုိ႔ ေျပာပါတယ္။
“ညီမတုိ႔ထင္တာကေတာ့ လူအရမ္းမ်ားလုိ႔ေပါ့ေနာ္။ Donald Trump နဲ႔ေတာ့ မဆုိင္ဘူးလုိ႔ ထင္တာပဲ။”
ေမး။ သူ႔ကုိ ဘယ္သူကေန အေၾကာင္းၾကားတာလဲ။
ေျဖ။ “ညီမကုိ ေအဂ်င္စီက ဖုန္းေခၚတာပါ။”
Indiana ျပည္နယ္၊ Indianapolis ၿမိဳ႕က ဒုကၡသည္ေတြအေရး ကူညီေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ ေဒါက္တာ Ro Dinga ကေတာ့ မေလးရွားကေန ခ်င္းတုိင္းရင္းသား၊ ျမန္မာဒုကၡသည္ မိသားစုတခု အခု ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၁၄ ရက္ေန႔ထြက္လာဖုိ႔ အစီအစဥ္ရွိေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။
“အခု က်ေနာ့္ကုိ ဆက္သြယ္တဲ့သူက သူ႔ကုိ UNHCR ကပဲ ေခၚတာ ျဖစ္တယ္။ အနီးကပ္သင္တန္းေတြ ဘာေတြ ေပးဖုိ႔ေပါ့ေနာ္။ အဲဒါ ရယ္ဒီ (အဆင္သင့္) လုပ္ခုိင္းတဲ့သေဘာ။ ေနာက္ဆုံးမွာမွ အေမရိကန္သံရုံးကေန သူတုိ႔ကုိ ဗီစာ ထုတ္ေပးရမွာကုိ။ အဲဒါဆုိေတာ့ သူ႔ဘက္ကလည္း မေသမခ်ာ ျဖစ္ေနတယ္ေလ။”
ေမး။ မူလအစီအစဥ္အတုိင္းဆုိရင္ (ေဖေဖာ္၀ါရီလ) ၁၄ - ၁၅ မွာ ေရာက္ဖုိ႔ ရွိတယ္ေပါ့။
ေျဖ။ “ဟုတ္တယ္။ သူ႔ကုိ ရက္ခ်ိန္းကေတာ့ ေသခ်ာ ေပးလုိက္တယ္။ ၁၄ ရက္ေန႔ ထြက္မယ္၊ Indianapolis ကုိ ၁၅ ရက္ေန႔ ေရာက္မယ္၊ အဲဒီလုိ သူေျပာတယ္ေလ။”
တရားသူႀကီး ၃ ဦး ပါ၀င္တဲ့ ျပည္ေထာင္စု အယူခံ တရားရုံးက အဂၤါေန႔မွာ ၾကားနာမႈကေန တိခ် ျပတ္သားတဲ့ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ တစုံတရာ ထြက္မလာဘူးဆုိရင္ေတာ့ ဒီအမႈဟာ ႏုိင္ငံေတာ္ တရားရုံးခ်ဳပ္မွာ ေနာက္ဆုံး ၾကားနာရမယ့္ အေျခအေနကုိ ဆုိက္ေရာက္ႏုိင္ပါတယ္ ခင္ဗ်ား။
