[Zawgyi/Unicode]
မြန်မာနိုင်ငံကို ဒီနေ့ပဲ ရောက်လာတဲ့ တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး Wang Yi ဟာ မြန်မာအစိုးရ ထိပ်တန်းခေါင်းဆောင်တွေနဲ့ တွေ့ဆုံခဲ့ပြီး ခရီးစဉ်အတွင်း ၂ နိုင်ငံကြား အရေးကြီးတဲ့ ကိစ္စတွေကို ဆွေးနွေးဖြစ်လိ့မ်မယ်လို့လည်း အကဲခတ်တွေ သုံးသပ်နေတဲ့အကြောင်း တင်ပြပါမယ်။ ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်း သတင်းထောက် ကိုမိုးဇော်က သတင်းပေးပို့ထားပါတယ်။
အထူးလေယာဉ်နဲ့ ဒီကနေ့မွန်းလွဲပိုင်းက နေပြည်တော်ကို ရောက်ရှိလာတဲ့ တရုတ်နိုင်ငံ နိုင်ငံတော်ကောင်စီဝင်နဲ့ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး Wang Yi ဦးဆောင်တဲ့ ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့ဟာ ဒီကနေ့မှာပဲ နိုင်ငံတော်သမ္မတဦးဝင်းမြင့်၊ နိုင်ငံတော်အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်တို့နဲ့ တွေ့ဆုံခဲ့ပြီး တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်နဲ့လည်း တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှာ ဖြစ်ပါတယ်။
တွေ့ဆုံမှုအတွင်း ဆွေးနွေးတဲ့ ကိစ္စတွေနဲ့ ပတ်သက်လို့ အသေးစိတ် ထုတ်ပြန်တာ မရှိပေမဲ့ ၂ ရက်ကြာ ခရီးစဉ်အတွင်း ကိုဗစ်ကပ်ရောဂါကြောင့် ထိခိုက်မှုတွေကနေ ပြန်လည်ထူထောင်ရေး၊ ငြိမ်းချမ်းရေးနဲ့ ကပ်ရောဂါ ကာကွယ်ဆေး ကိစ္စတွေ အပါအဝင် အရေးကြီးတဲ့ကိစ္စ တော်တော်များများကို အာရုံစိုက် ဆွေးနွေးလိမ့်မယ်လို့လည်း ခန့်မှန်းထားကြပါတယ်။
တရုတ်နိုင်ငံမှာ နေထိုင်တဲ့ မြန်မာအရေးသုံးသပ်သူ ဒေါက်တာလှကျော်ဇောကတော့ ကပ်ရောဂါကြောင့် ထိခိုက်နေရတဲ့ စီးပွားရေး ပြန်လည်နာလန်ထူရေးကို ဦးစားပေးလိမ့်မယ်လို့ပြောပါတယ်။
“အဓိကက ကိုဗစ်အလွန် စီးပွားရေးတွေ ပြန်ပြီး နာလံထူဖို့ပဲ။ အဲဒီအတွက် သူက ပတ်ပတ်လည်ကို သွားနေတာပဲ။ ဟိုတစ်နေ့ကလည်း အာဖရိကကို သွားတာ။ ၅နိုင်ငံသွားတာလေ။ မနေ့ကလည်း တစ်နေ့ကလားပဲ ပြန်ရောက်တာ။ ပြန်ရောက်ပြီး ခု ဗမာပြည်ထွက်တာပဲ။ စီးပွားရေး နာလံထူဖို့ တော်တော် သွက်သွက်လက်လက်လုပ်နေတဲ့အခါမှာ အာဆီယံနိုင်ငံတွေကိုလည်း တော်တော်စည်းရုံးတယ်ထင်တယ်။ သူတို့ရဲ့ Belt and Road က ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုတွေရော၊ သူတို့နိုင်ငံရဲ့ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုအခြေအနေရော ဘာတွေရော၊ အဲဒါတွေကို ဆက်စပ်ပြီးတော့ လာတယ်ထင်တယ်။”
တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး Wang Yi ဟာ ပြီးခဲ့တဲ့နှစ်ကုန်ပိုင်းက ကမ္ဘောဒီယားနဲ့ လာအိုကို သွားရောက်ခဲ့သလို လက်ရှိခရီးစဉ်မှာတော့ အင်ဒိုနီးရှား၊ ဘရူးနိုင်းနဲ့ ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံတို့ကိုလည်းသွားရောက်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။
တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး မြန်မာခေါင်းဆောင်တွေနဲ့ တွေ့ဆုံ
မြန်မာနိုင်ငံခရီးစဉ်မှာ အခြား ဆွေးနွေးဖွယ်ရှိတဲ့အချက်တွေကတော့ မြန်မာပြည်ငြိမ်းချမ်းရေး၊ တရုတ်ရဲ့ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု အများဆုံးရှိရာ ရခိုင်ပြည်နယ်အရေးနဲ့ ကိုဗစ်ရောဂါ ကာကွယ်ရေးကိစ္စတွေ ပါဝင်ဖွယ်ရှိကြောင်း ဒေါက်တာလှကျော်ဇောက ထည့်သွင်း ပြောဆိုပါတယ်။
နိုင်ငံရေးသုံးသပ်သူ ဒေါက်တာ ရန်မျိုးသိမ်းကလည်း တရုတ်ဘက်က ဒီအချက်တွေ ထည့်သွင်းဆိုဆွေးနွေးနိုင်ကြောင်း ပြောဆိုပြီး ၂၀၂၁ နှစ်ဆန်းမှာ အာရှဒေသအတွင်း မြန်မာနိုင်ငံကို ပထမဆုံး လာရောက်တဲ့ခရီးစဉ်ဟာ နိုင်ငံတကာ အခြေအနေနဲ့လည်း ဆက်စပ်မှုရှိတယ်လို့ သုံးသပ်ထားပါတယ်။
“ဂျိုးဘိုင်ဒန်ဦးဆောင်တဲ့ အမေရိကန်အစိုးရအဖွဲ့နဲ့ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ဦးဆောင်တဲ့ မြန်မာအစိုးရကြားမှာ ဖြစ်လာနိုင်တဲ့ ၂ နိုင်ငံ ဆက်ဆံရေး အခင်းအကျင်းပေါ်မှာလည်းပဲ တရုတ်အစိုးရအနေနဲ့ စိုးရိမ်မှုအတန်အသင့် ရှိတယ်လို့ သုံးသပ်လို့ ရတယ်။ ဒီအရှေ့တောင်အာရှ ခရီးစဉ်ကို ကြည့်ရင်လည်းပဲ အဓိကကပေါ့လေ လာမယ့် နိုင်ငံတကာ ဆက်ဆံရေး အခင်းအကျင်းမှာ အမေရိကန်အစိုးရသစ် အဲဒီအစိုးရရဲ့ အင်ဒိုပစိဖိတ် မဟာဗျူဟာတွေနဲ့ ဆက်စပ်ပြီးတော့ မြန်မာနိုင်ငံမှာရော၊ ဒေသတွင်းမှာရော သံခင်းတမန်ခင်းအရ ကြိုတင်ပြီး ထိန်းညှိတဲ့ ခြေလှမ်းလည်း ဖြစ်လိမ့်မယ်လို့ မြင်တယ်။”
တနင်္ဂနွေနေ့ကတော့ နေပြည်တော်မှာ မန္တလေး-ကျောက်ဖြူရထားလမ်း စီမံကိန်း ဖြစ်မြောက်နိုင်ခြေလေ့လာမှုဆိုင်ရာ နားလည်မှု စာချွန်လွှာကို တရုတ်နဲ့ မြန်မာအကြား လက်မှတ် ရေးထိုးခဲ့ပါတယ်။
တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး Wang Yi ဟာ ပြီးခဲ့တဲ့နှစ် ဇန်နဝါရီလမှာတုန်းကလည်း တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင်နဲ့အတူ မြန်မာနိုင်ငံကို လာရောက်ခဲ့ဖူးပါတယ်။
[Unicode Version]
တရုတျနိုငျငံခွားရေးဝနျကွီး မွနျမာခေါငျးဆောငျတှနေဲ့ တှေ့ဆုံ
မွနျမာနိုငျငံကို ဒီနေ့ပဲ ရောကျလာတဲ့ တရုတျနိုငျငံခွားရေးဝနျကွီး Wang Yi ဟာ မွနျမာအစိုးရ ထိပျတနျးခေါငျးဆောငျတှနေဲ့ တှေ့ဆုံခဲ့ပွီး ခရီးစဉျအတှငျး ၂ နိုငျငံကွား အရေးကွီးတဲ့ ကိစ်စတှကေို ဆှေးနှေးဖွဈလိ့မျမယျလို့လညျး အကဲခတျတှေ သုံးသပျနတေဲ့အကွောငျး တငျပွပါမယျ။ ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျး သတငျးထောကျ ကိုမိုးဇောျက သတငျးပေးပို့ထားပါတယျ။
အထူးလယောဉျနဲ့ ဒီကနေ့မှနျးလှဲပိုငျးက နပွေညျတောျကို ရောကျရှိလာတဲ့ တရုတျနိုငျငံ နိုငျငံတောျကောငျစီဝငျနဲ့ နိုငျငံခွားရေးဝနျကွီး Wang Yi ဦးဆောငျတဲ့ ကိုယျစားလှယျအဖှဲ့ဟာ ဒီကနေ့မှာပဲ နိုငျငံတောျသမ်မတဦးဝငျးမွင့ျ၊ နိုငျငံတောျအတိုငျပငျခံပုဂ်ဂိုလျ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျတို့နဲ့ တှေ့ဆုံခဲ့ပွီး တပျမတောျကာကှယျရေးဦးစီးခြုပျ ဗိုလျခြုပျမှူးကွီးမငျးအောငျလှိုငျနဲ့လညျး တှေ့ဆုံဆှေးနှေးမှာ ဖွဈပါတယျ။
တှေ့ဆုံမှုအတှငျး ဆှေးနှေးတဲ့ ကိစ်စတှနေဲ့ ပတျသကျလို့ အသေးစိတျ ထုတျပွနျတာ မရှိပမေဲ့ ၂ ရကျကွာ ခရီးစဉျအတှငျး ကိုဗဈကပျရောဂါကွောင့ျ ထိခိုကျမှုတှကေနေ ပွနျလညျထူထောငျရေး၊ ငွိမျးခမြျးရေးနဲ့ ကပျရောဂါ ကာကှယျဆေး ကိစ်စတှေ အပါအဝငျ အရေးကွီးတဲ့ကိစ်စ တောျတောျမြားမြားကို အာရုံစိုကျ ဆှေးနှေးလိမ့ျမယျလို့လညျး ခန့ျမှနျးထားကွပါတယျ။
တရုတျနိုငျငံမှာ နထေိုငျတဲ့ မွနျမာအရေးသုံးသပျသူ ဒေါကျတာလှကြောျဇောကတော့ ကပျရောဂါကွောင့ျ ထိခိုကျနရေတဲ့ စီးပှားရေး ပွနျလညျနာလနျထူရေးကို ဦးစားပေးလိမ့ျမယျလို့ပွောပါတယျ။
“အဓိကက ကိုဗဈအလှနျ စီးပှားရေးတှေ ပွနျပွီး နာလံထူဖို့ပဲ။ အဲဒီအတှကျ သူက ပတျပတျလညျကို သှားနတောပဲ။ ဟိုတဈနေ့ကလညျး အာဖရိကကို သှားတာ။ ၅နိုငျငံသှားတာလေ။ မနေ့ကလညျး တဈနေ့ကလားပဲ ပွနျရောကျတာ။ ပွနျရောကျပွီး ခု ဗမာပွညျထှကျတာပဲ။ စီးပှားရေး နာလံထူဖို့ တောျတောျ သှကျသှကျလကျလကျလုပျနတေဲ့အခါမှာ အာဆီယံနိုငျငံတှကေိုလညျး တောျတောျစညျးရုံးတယျထငျတယျ။ သူတို့ရဲ့ Belt and Road က ရငျးနှီးမွှုပျနှံမှုတှရေော၊ သူတို့နိုငျငံရဲ့ ရငျးနှီးမွှုပျနှံမှုအခွအေနရေော ဘာတှရေော၊ အဲဒါတှကေို ဆကျစပျပွီးတော့ လာတယျထငျတယျ။”
တရုတျနိုငျငံခွားရေးဝနျကွီး Wang Yi ဟာ ပွီးခဲ့တဲ့နှဈကုနျပိုငျးက ကမ်ဘောဒီယားနဲ့ လာအိုကို သှားရောကျခဲ့သလို လကျရှိခရီးစဉျမှာတော့ အငျဒိုနီးရှား၊ ဘရူးနိုငျးနဲ့ ဖိလဈပိုငျနိုငျငံတို့ကိုလညျးသှားရောကျမှာ ဖွဈပါတယျ။
မွနျမာနိုငျငံခရီးစဉျမှာ အခွား ဆှေးနှေးဖှယျရှိတဲ့အခကြျတှကေတော့ မွနျမာပွညျငွိမျးခမြျးရေး၊ တရုတျရဲ့ ရငျးနှီးမွှုပျနှံမှု အမြားဆုံးရှိရာ ရခိုငျပွညျနယျအရေးနဲ့ ကိုဗဈရောဂါ ကာကှယျရေးကိစ်စတှေ ပါဝငျဖှယျရှိကွောငျး ဒေါကျတာလှကြောျဇောက ထည့ျသှငျး ပွောဆိုပါတယျ။
နိုငျငံရေးသုံးသပျသူ ဒေါကျတာ ရနျမြိုးသိမျးကလညျး တရုတျဘကျက ဒီအခကြျတှေ ထည့ျသှငျးဆိုဆှေးနှေးနိုငျကွောငျး ပွောဆိုပွီး ၂၀၂၁ နှဈဆနျးမှာ အာရှဒသေအတှငျး မွနျမာနိုငျငံကို ပထမဆုံး လာရောကျတဲ့ခရီးစဉျဟာ နိုငျငံတကာ အခွအေနနေဲ့လညျး ဆကျစပျမှုရှိတယျလို့ သုံးသပျထားပါတယျ။
“ဂြိုးဘိုငျဒနျဦးဆောငျတဲ့ အမရေိကနျအစိုးရအဖှဲ့နဲ့ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျဦးဆောငျတဲ့ မွနျမာအစိုးရကွားမှာ ဖွဈလာနိုငျတဲ့ ၂ နိုငျငံ ဆကျဆံရေး အခငျးအကငြျးပေါျမှာလညျးပဲ တရုတျအစိုးရအနနေဲ့ စိုးရိမျမှုအတနျအသင့ျ ရှိတယျလို့ သုံးသပျလို့ ရတယျ။ ဒီအရှေ့တောငျအာရှ ခရီးစဉျကို ကွည့ျရငျလညျးပဲ အဓိကကပေါ့လေ လာမယ့ျ နိုငျငံတကာ ဆကျဆံရေး အခငျးအကငြျးမှာ အမရေိကနျအစိုးရသဈ အဲဒီအစိုးရရဲ့ အငျဒိုပစိဖိတျ မဟာဗြူဟာတှနေဲ့ ဆကျစပျပွီးတော့ မွနျမာနိုငျငံမှာရော၊ ဒသေတှငျးမှာရော သံခငျးတမနျခငျးအရ ကွိုတငျပွီး ထိနျးညှိတဲ့ ခွလှေမျးလညျး ဖွဈလိမ့ျမယျလို့ မွငျတယျ။”
တနငျ်ဂနှနေေ့ကတော့ နပွေညျတောျမှာ မန်တလေး-ကြောကျဖွူရထားလမျး စီမံကိနျး ဖွဈမွောကျနိုငျခွလေေ့လာမှုဆိုငျရာ နားလညျမှု စာခြှနျလှှာကို တရုတျနဲ့ မွနျမာအကွား လကျမှတျ ရေးထိုးခဲ့ပါတယျ။
တရုတျနိုငျငံခွားရေးဝနျကွီး Wang Yi ဟာ ပွီးခဲ့တဲ့နှဈ ဇနျနဝါရီလမှာတုနျးကလညျး တရုတျသမ်မတ ရှီကငြ့ျဖငြျနဲ့အတူ မွနျမာနိုငျငံကို လာရောကျခဲ့ဖူးပါတယျ။
