ဒီတပတ္ ျမန္မာ့မ်က္ေမွာက္ေရးရာ ေဆြးေႏြးခန္းမွာ လာမယ့္ဒီဇင္ဘာလမွာ က်င္းပျပဳလုပ္မယ့္ ဒုတိယပင္လံု တတိယအစည္အေဝးမွာ ဘာေတြ ေဆြးေႏြးမယ္ဆိုတာ တေန႔ကေတြ႔ဆံုခဲ႔တဲ့ ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရး ပူးတြဲညွိႏိႈင္းေရးေကာ္မတီတို႔ သေဘာတူ ခ်မွတ္ခဲ႔ၾကတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ဒါေပမယ္႔ ဒုတိယပင္လံု တတိယ အစည္းအေဝးကို သတ္မွတ္ခ်ိန္အတိုင္း က်င္းပႏိုင္ပါ႔မလား။ ျငိမ္းခ်မ္းေရးေရးခရီးရဲ႕အေကြ႔အေကာက္ အမတ္အေစာက္ေတြအေၾကာင္း ဒီၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္ကို ေတာက္ေလွ်ာက္ေစာင့္ၾကည့္ တင္ျပလာခဲ႔တဲ႔ VOA သတင္းေထာက္ ဦးမိုးေဇာ္ နဲ႔ ဦးေက်ာ္ဇံသာတုိ႔ ေဆြးေႏြးသံုးသပ္ထားပါတယ္။
ဦးမိုးေဇာ္ ။ ။ အဓိကေတာ့ NCA ထဲမွာ ခ်ထားတဲ့ အခ်က္ေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကို ဒီအစည္းအေဝးေတြမွာ အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖုိ႔ ႀကိဳးစားၾကတဲ့သေဘာ။ (၂၁) ရာစု ပင္လံု ဒုတိယအစည္းအေဝးမွာ အခ်က္ (၃၇) ခ်က္ သေဘာတူညီခ်က္ေတြ ရရွိိခဲ့တယ္ဆုိၿပီး ထုတ္ျပန္ပါတယ္။ အဲဒီအခ်က္ေတြကိုလည္း ဒီတေခါက္ အစည္းအေဝးမွာ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ကို တင္ၿပီးေတာ့မွ အဲဒီဟာေတြကို အတည္ျပဳဖို႔ ရွိပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ အဲဒီလို သေဘာတူညီမႈေတြ ရရွိိခဲ့တယ္။ တုိက္ပြဲျဖစ္ေနတယ္ဆိုတဲ့ သတင္းေတြကလည္း မၾကာခဏ ေပၚေနေတာ့ လူေတြက ေမးခြန္းထုတ္ၾကတယ္။ ဒီၿငိမ္းခ်မ္းေရးညီလာခံက တကယ္ပဲ ေရွ ႔တိုးေနလားဆိုေတာ့ ကိုမုိးေဇာ္က ဒီကိစၥကိုိ အစအဆံုး လိုက္ေနတဲ့ သတင္းေထာက္အေနနဲ႔ ဘာျပန္ေျပာခ်င္လဲ။
ဦးမိုးေဇာ္ ။ ။ (၂၁) ရာစု ပင္လံု ဒုတိယအစည္းအေဝးမွာ ဒီ (၃၇) ခ်က္ကို သေဘာတူညီခ်က္ ရရွိတယ္ဆိုတာက အခု ၿငိမ္းခ်မ္းေရးညီလာခံ (၂၁) ရာစုမွာ ပါေနတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြႀကီးပဲ ရရွိေနတဲ့အခ်က္ ျဖစ္တယ္။ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ေတြက ရွစ္ဖြဲ႔ပဲ ပါဝင္တာျဖစ္တယ္။ က်န္တဲ့အဖြဲ႔ေတြက အဲဒီထဲမွာ ပါဝင္လာတာ မရွိိေသးဘူးဆိုေတာ့ ဒီဟာက တျပည္လံုးအတိုင္းအတာနဲ႔ ျပည္ေထာင္စုတခုလံုးနဲ႔ လႊမ္းၿခံဳမလားဆိုတာမ်ဳိးကို သံုးသပ္ေနမႈ ရွိပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ က်န္တဲ့အဖြဲ႔ေတြ ပါဝင္လာႏိုင္ေရးကို အခုေဆြးေႏြးပြဲေတြက ဘယ္လို ေဆာင္ရြက္ႏုိင္သလဲ။ ပါဝင္လာႏိုင္မယ့္ အလားအလာေကာ ဘယ္ေလာက္ရွိေနတယ္ ထင္ပါသလဲ။
ဦးမိုးေဇာ္ ။ ။ ေလာေလာဆယ္မွာဆိုရင္ေတာ့ ဒီေဆြးေႏြးပြဲမွာ NCA လို႔ေခၚတဲ့ တႏိုုင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ရပ္ဆဲေရး သေဘာတူစာခ်ဳပ္ကို လက္မွတ္မေရးထုိးေသးတဲ့ အဖြဲ႔ေတြအေနနဲ႔ဆိုရင္ အားလံုးက (၁၄) ဖြဲ႔ေလာက္ ရွိတယ္။ တရုတ္-ျမန္မာ နယ္စပ္ေဒသက ‘ဝ’ ၊ ကခ်င္တို႔ ဦးေဆာင္ထားတဲ့ အဖြဲ႔ (၇) ဖြဲ႔ ရွိမယ္။ အဲဒီအဖြဲ႔ (၇) ဖြဲ႔နဲ႔ဆိုရင္ အခုထိ NCA မွာ ပါဝင္ေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ တိတိက်က် ေဆြးေႏြးႏိုင္တဲ့ အေနအထားေတြ မေတြ႔ရေသးပါဘူး။ အဲဒီအဖြဲ႔ (၇) ဖြဲ႔က FPNCC ေပၚမွာ သူတုိ႔က ဖြဲ႔စည္းထားတယ္။ သူတုိ႔က ဒီအဖြဲ႔အစည္းေတြ (၇) ဖြဲ႔လံုးနဲ႔ တၿပိဳင္တည္း ေဆြးေႏြးဖို႔ ဆိုတဲ့ဟာကို ေတာင္းဆိုထားတယ္။ အစိုးရဘက္က ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေကာ္မရွင္ဘက္က အဲဒီဟာေပၚမွာ ေဆြးေႏြးဖို႔အတြက္ လက္ခံထားတဲ့ အေနအထားမ်ဳိး မရွိေသးဘူး။ (၇) ဖြဲ႔လံုးနဲ႔ တႀကိမ္တည္း ေတြ႔မယ္ဆိုတဲ့ဟာမ်ဳိး မရွိေသးဘူး။ အဲဒီဟာလဲ တြန္႔ဆုတ္မႈတခု အေနအထားမ်ဳိး ေတြ႔ေနရပါတယ္။ ဒီၾကားထဲမွာ UNFC လို႔ေခၚတဲ့ ထိုင္း-ျမန္မာနယ္စပ္မွာရွိတဲ့ အဖြဲ႔ေလးဖြဲ႔နဲ႔လည္း အစိုးရနဲ႔ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကတယ္။ UNFC ဘက္က တင္ျပထားခဲ့တဲ့ အခ်က္ (၉) ခ်က္ကို အဓိက ေဆြးေႏြးေနတယ္။ ေဆြးေႏြးလာတာ (၁၄ - ၁၅) လေလာက္ ၾကာျမင့္လာၿပီျဖစ္တယ္။ အခုခ်ိန္အထိ ဒီဟာေတြက သေဘာတူညီခ်က္ေတြ မရေသးဘူး။ အဓိကေတာ့ နယ္ေျမပိုင္ျခားသတ္မွတ္ေရး၊ တပ္ေတြလိုက္နာရမယ့္ အခ်က္ေတြနဲ႔ တခ်ဳိ ႔အခ်က္ေတြ က်န္ေနေသးတယ္။ အဲဒီအခ်က္ေတြ မရဘူးဆိုရင္ေတာ့ NCA မွာ ပါဝင္လာဖို႔ဆုိတာလည္း အဟန္႔အတားတခု ရွိေနတဲ့ အေနအထားမ်ဳိးမွာ ေတြ႔ရပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ အဲဒီေတာ့ အခုေလာေလာဆယ္ ဒီညီလာခံမွာ မပါႏုိင္ေသးတာက FPNCC ေခၚတဲ့ တရုတ္နယ္စပ္က အဖြဲ႔ေတြျဖစ္တဲ့ ‘ဝ’ ၊ ကခ်င္တို႔ ေခါင္းေဆာင္တဲ့အဖြဲ႔ေတြ၊ ေနာက္တခါ ထိုင္းနယ္စပ္က UNFC အဖြဲ႔ေတြဆိုေတာ့ အုပ္စုႏွစ္စု က်န္ေနေသးတယ္ဆိုတဲ့ သေဘာေပါ့။
ဦးမိုးေဇာ္ ။ ။ ဟုတ္ပါတယ္။ တခ်ဳိ ႔သံုးသပ္ခ်က္ေတြမွာဆိုရင္ ဒီအင္အားစုေတြက ျမန္မာျပည္မွာရွိတဲ့ လက္နက္ကိုင္အင္အားစုေတြရဲ ႔ သံုးပံုႏွစ္ပံု ဒါမွမဟုတ္ ေလးပံုသံုးပံု - အဓိကေတာ့ လက္နက္ကိုင္ အင္အားစုအမ်ားေတြက အဲဒီအဖြဲ႔အစည္းေတြမွာ ရွိေနတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ တရုတ္နယ္စပ္မွာရွိိတဲ့ ‘ဝ’ ၊ ကခ်င္တို႔ ဖြဲ႔စည္းထားတဲ့ အဖြဲ႔က သူတုိ႔က အစိုးရကိုယ္စားလွယ္ေတြနဲ႔ တေပါင္းတည္းသာ ေတြ႔ခ်င္တယ္ဆိုတဲ့ အဖြဲ႔ေတြရဲ ႔ ေနာက္ကြယ္မွာ တရုတ္ရဲ ႔ ၾသဇာလႊမ္းမိုးမႈ ဘယ္ေလာက္အထိ ရွိေနပါလဲ။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ သူတို႔ဆီက ကိုယ္စားလွယ္ကို ဒုတိယညီလာခံတုန္းက တေပါင္းတည္း လာတက္သြားတယ္လို႔ သတင္းၾကားလိုက္ရပါတယ္။ ဆုိေတာ့ တရုတ္ရဲ ႔ ၾသဇာလႊမ္းမိုးမႈေၾကာင့္ ေႏွာင့္ေႏွးေနလား။ တရုတ္က တြန္းေပးရင္ ေရြ ႔ႏိုင္မလားဆိုတာကို သံုးသပ္ေပးပါအံုး။
ဦးမိုးေဇာ္ ။ ။ အဓိကေတာ့ တရုတ္ဘက္က တိုက္တိုက္တြန္းတြန္းနဲ႔ ေဆာင္ရြက္လာရင္ေတာ့ သူတို႔အေနနဲ႔ ပါဝင္လာႏိုင္မယ့္ အေနအထားေတြ တစိတ္တပိုင္းေတာ့ ရွိလာႏိုင္မယ္လို႔ သံုးသပ္ႏုိင္ပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ တရုတ္အစိုးရရဲ ႔ အာေဘာ္သတင္းစာ Global Times တို႔ကို က်ေနာ္တို႔ အၿမဲတမ္း ဖတ္ေန၊ ေတြ႔ေနရတာေတာ့ သူတုိ႔က ျမန္မာႏုိင္ငံ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို သိပ္လိုလားတယ္ဆိုတဲ့ တခ်ိန္တည္းမွာ ေျပာေနတ။ တရုတ္ရဲ ႔ မူဝါဒက အေျပာတမ်ဳိး အလုပ္တမ်ဳိးမ်ား ျဖစ္ေနသလား။
ဦးမိုးေဇာ္ ။ ။ တရုတ္ႏုိင္ငံရဲ ႔ ရင္းႏီွးျမွဳပ္ႏံွမႈေတြက ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အမ်ားႀကီး ရွိိေနတယ္။ ေရနံနဲ႔ သဘာဝဓါတ္ေငြ႔ပိုက္လိုင္းဆိုရင္ တရုတ္ႏုိင္ငံရဲ ႔ စြမ္းအင္အရင္းအျမစ္ရဲ ႔ အဓိကေသြးေၾကာတခုလို႔ ေျပာလို႔ရႏိုင္တယ္။ ဒီလိုရွိေနေတာ့ ပိုက္လိုင္းလုပ္ႏုိင္ေရး ကိစၥေတြက တရုတ္-ျမန္မာနယ္စပ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး တည္ၿငိမ္ေရးေပၚမွာ အမ်ားႀကီး တည္ေနတယ္။ တရုတ္ဘက္ကေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အမ်ားႀကီး လိုလားေနတယ္ဆုိတဲ့ အေနအထားမ်ဳိးေတြေတာ့ သိထားရပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဆိုေတာ့ ဘာေၾကာင့္ သူတုိ႔က ဒီၿငိမ္းခ်မ္းေရး စင္လံုးေခ်ာ ျဖစ္သြားေအာင္ တြန္႔မပို႔ႏိုင္သလဲဆိုတာကို ေမးစရာ ရွိေနတာေပါ့။
ဦးမိုးေဇာ္ ။ ။ တခ်ဳိ ႔အခ်က္ေတြမွာေတာ့ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ေတြဘက္ကလည္း သူတုိ႔ ရပ္တည္ခ်က္နဲ႔ သူတုိ႔ ေတာင္းဆိုခ်က္ေတြက ညိွႏိႈင္းလို႔ မရေသးတဲ့ အေျခအေနမ်ဳိးေတြ ရွိေနေသးတယ္လို႔ အဲဒီလိုပဲ ေျပာလို႔ရမယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ကိုမိုးေဇာ္ေျပာတာ တရုတ္-ျမန္မာနယ္စပ္မွာရွိတဲ့ ‘ဝ’ ၊ ကခ်င္တို႔အဖြဲ႔ေတြအျပင္ MNDDA, TNLA, AA အဖြဲ႔ (၃) ဖြဲ႔တို႔နဲ႔ ဆက္ဆံေရး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးမွာ ဘယ္လိုရွိလဲ။
ဦးမိုးေဇာ္ ။ ။ တရုတ္-ျမန္မာနယ္စပ္မွာရွိတဲ့ FPNCC အဖြဲ႔မွာဆိုရင္ ‘ဝ’ ၊ မိုင္းလား၊ KIO ပါမယ္။ SSDP လို႔ေခၚတဲ့ ရွမ္းေျမာက္ပါမယ္။ ေနာက္ အဲဒီအထဲမွာ ပေလာင္၊ ကိုးကန္႔၊ AA အဖြဲ႔ေတြပါမယ္။ အဲဒီမွာ ‘ဝ’ ၊ မုိင္းလားတို႔ ကခ်င္၊ ရွမ္းေျမာက္တို႔ဆုိရင္ bilateral စာခ်ဳပ္မ်ဳိးေတြကို လက္မွတ္ေရးထိုးထားျခင္း ရွိတယ္။ ပေလာင္၊ ကိုးကန္႔၊ AA တို႔ အဖြဲ႔ေတြနဲ႔ၾကေတာ့ လက္မွတ္ေရးထိုးထားတဲ့ စာခ်ဳပ္မ်ဳိးေတြ မရွိေသးတဲ့ အေနအထားမ်ဳိးေတြမွာ ေဆြးေႏြးမႈပံုစံကို အတူတကြ မေဆြးေႏြးႏိုင္ဘူးဆိုတဲ့ အေနအထားမ်ဳိးေတြ ရွိေနတာမ်ဳိး ျဖစ္ပါတယ္။ ကခ်င္တို႔ ရွမ္းတို႔ဘက္က ေတာင္းဆိုထားတာကေတာ့ ပေလာင္၊ ကိုးကန္႔တို႔ မပါဝင္လာတဲ့ ေနာက္မွာဆိုရင္ ပါဝင္လက္မွတ္မေရးထိုးေသးဘူးဆိုတဲ့ အေနအထားမ်ဳိးေတြ ေတြ႔ရပါတယ္။ ပေလာင္၊ ကိုးကန္႔၊ AA တို႔ၾကေတာ့ NCA လက္မွတ္ေရးထိုးေရးမွာ အရင္ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရလက္ထက္မွာ သူတုိ႔ကို လက္မွတ္ေရးထိုးဖုိ႔ မဖိတ္ေခၚဘဲနဲ႔ က်န္ရွိိေနေသးတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြလုိပဲ ေျပာရလိမ့္မယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ အဲဒီေတာ့ လက္မွတ္ထိုးၿပီးသာ ရွစ္ဖြဲ႔နဲ႔ၾကေတာ့ NCA ေပၚမွာ အျငင္းပြားမႈ အခက္အခဲ သိပ္မရွိေတာ့ဘူးဆိုတဲ့ သေဘာေပါ့။
ဦးမိုးေဇာ္ ။ ။ လက္မွတ္ထိုးၿပီးသာ ရွစ္ဖြဲ႔ကလည္း ဒီ NCA ေပၚမွာ တခ်ဳိ ႔အခ်က္ေတြေပၚမွာ လက္ေတြ႔ အေကာင္အထည္ေဖာ္ရတဲ့ အခ်ိန္မွာလည္း အခက္အခဲေတြေတြ႔တဲ့ အေနအထားမ်ဳိးေတြမွာ ျပန္လည္သံုးသပ္ဖို႔ဆိုတာေတြ ေျပာတာေတြရွိတယ္။ ေနာက္ က်ေနာ္တုိ႔ UNFC ရဲ ႔ အေနအထားမွာဆိုရင္လည္း NCA ထဲမွာပါတဲ့ အခ်က္ေတြ တခ်ဳိ ႔ဟာေတြက သူတုိ႔က လက္မခံႏိုင္ေသးတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ အခ်က္ (၈) ခ်က္ တင္ျပတယ္။ အဲဒီေတာ့မွ အဲဒီအခ်က္ေတြ ရတယ္ဆိုရင္ သူတုိ႔အေနနဲ႔ လက္မွတ္ထိုးမယ္ဆိုၿပီးေတာ့ တင္ျပထားတာရွိတယ္။ အဲဒါေတြကလဲ ေဆြးေႏြးမႈ မျပတ္ေသးဘူး။ ေနာက္ FPNCC ဘက္ကဆိုရင္ေတာ့ ‘ဝ’ တို႔ဘက္က ထုတ္ျပန္ခ်က္ထဲမွာဆိုရင္ NCA က တဘက္လွည့္နဲ႔ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ေတြကို စိုးမိုးဖို႔ ႀကိဳးစားေနတယ္ဆိုတဲ့ သေဘာမ်ဳိးေတြကို ထုတ္ျပန္ခဲ့တာေတြရွိတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ေနာက္တခု ေမးခ်င္တာကေတာ့ ဒီလို အစိုးရနဲ႔ သေဘာတူညီမႈ ရထားတဲ့အဖြဲ႔၊ သေဘာတူညီမႈ မရေသးတဲ့အဖြဲ႔ေတြ စသည္ျဖင့္ အုပ္စုေတြ ရွိေနေတာ့ အဲဒီ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ အင္အားစုေတြအထဲမွာေကာ အခ်င္းခ်င္း သေဘာထားကြဲလြဲမႈေတြ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ရွိေနတယ္လို႔ သံုးသပ္ႏုိင္ပါသလား။
ဦးမိုးေဇာ္ ။ ။ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ကြဲလြဲတယ္လို႔ေတာ့ ေျပာဖို႔ေတာ့ ခက္မယ္ထင္ပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ NCA လက္မွတ္ေရးထိုးၿပီးေနာက္ပိုင္းမွာလည္း NCA ကို လက္မွတ္ေရးထိုးတဲ့ အဖြဲ႔ဝင္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက UNFC အဖြဲ႔ဝင္ေဟာင္းေတြနဲ႔ ျပန္လည္ေတြ႔ဆံုၾကတာရွိတယ္။ ျပန္လည္ညိွႏိႈင္းတာေတြ ရွိတယ္ဆိုေတာ့ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ကြဲလြဲတယ္လို႔ေတာ့ ေျပာလို႔မရဘူးလို႔ ထင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ သူတို႔ၾကားထဲမွာလည္း တခ်ဳိ ႔ဟာေလးေတြမွာေတာ့ မတူညီတဲ့အခ်က္ေတြ ရွိတယ္လို႔ေတာ့ မျငင္းလို႔ရပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဆုိေတာ့ အဲဒါကေတာ့ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ေတြဘက္ေပါ့။ အစိုးရနဲ႔ တပ္မေတာ္ၾကားထဲမွာေကာ ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ သေဘာထား ကြဲလြဲမႈေတြ ရွိေနတယ္လို႔ လူေတြက ေျပာေနၾကပါတယ္။ ကိုမုိးေဇာ္ရဲ ႔ သံုးသပ္ခ်က္ကိုလည္း ၾကားခ်င္ပါတယ္။
ဦးမိုးေဇာ္ ။ ။ အဲဒီဟာကေတာ့ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ အစိုးရမတက္ခင္ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရ လက္ထက္မွာကတည္းက ဒီကိစၥေတြမွာ ေဝဖန္တာေတြ ရွိပါတယ္။ ဥပမာ ၂၀၁၃ ကခ်င္မွာ ထိုးစစ္ဆင္ႏႊဲေနတဲ့ အခ်ိန္မွာဆိုရင္ ဦးသိန္းစိန္က ထုိးစစ္ေတြကို ရပ္ဆိုင္းဖို႔ကို ေၾကညာခဲ့တယ္။ ဒါေပမဲ့ ထိုးစစ္ေတြ ရပ္ဆိုင္းသြားတာ မရွိဘူး။ မရွိတဲ့အခါမွာ အစိုးရနဲ႔ တပ္မေတာ္နဲ႔က အၿပိဳင္မ်ဳိးလားဆိုတဲ့ ေဝဖန္မႈမ်ဳိးေတြ ရွိပါတယ္။ ရွိတယ္ဆိုေတာ့ အခု အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအစိုးရ တက္လာၿပီးတဲ့အခ်ိန္မွာဆိုရင္ တပ္မေတာ္ဘက္ကေတာ့ အၿမဲတမ္းပဲ ဒီအစိုးရနဲ႔ တသားတည္းရွိိတဲ့ဟာမ်ဳိး၊ အစိုးရရဲ ႔ ဦးေဆာင္မႈေအာက္မွာ ေဆာင္ရြက္ေနတယ္လို႔ ေျပာေနေပမယ့္ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားရဲ ႔ ေစာင့္ၾကည့္ေဝဖန္မႈေတြမွာေတာ့ တသေဘာတည္း မရွိဘူးဆိုတဲ့ ေဝဖန္မႈေတြကိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ တခ်ိန္လံုး ၾကားသိေနရပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ တခ်ဳိ ႔က ေျပာၾကတာရွိတယ္။ အစဥ္အလာအားျဖင့္ ဟို ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေနဝင္းလက္ထက္ကတည္းက သံုးသပ္လာၾကတာ တပ္မေတာ္ဟာ ျပည္တြင္းစစ္ကို သူတုိ႔က လိုလိုလားလား မရပ္ဆဲခ်င္ဘူး။ Political Will မရွိဘူး။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ တပ္မေတာ္ရဲ ႔ အခန္းက႑ဟာ သိပ္အေရးႀကီးတယ္ဆိုတာကို ျပသခ်င္လို႔ ဒီဟာကိုထားၿပီးေတာ့ အခ်ိန္ကိုဆြဲေနတယ္ဆိုတဲ့ သံုးသပ္ခ်က္ေတြ ဟိုတုန္းကတည္းက ရွိိခဲ့ပါတယ္။ ကိုမိုးေဇာ္ရဲ ႔ သံုးသပ္ခ်က္ကို ၾကားသိခ်င္ပါတယ္။
ဦးမိုးေဇာ္ ။ ။ ေျပာဖို႔ေတာ့ နည္းနည္းေတာ့ ခက္မယ္ထင္ပါတယ္။ တပ္မေတာ္ဘက္ကလည္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို အၿမဲလိုလားပါတယ္ဆိုတာမ်ဳိးကို ေတာက္ေလွ်ာက္ေျပာလာတာရွိတယ္။ တခ်ဳိ ႔အပိုင္းေတြမွာဆိုရင္လည္း ျပည္ေထာင္စု မၿပိဳကြဲေရးအတြက္ သူတုိ႔တပ္မေတာ္က အဓိက ထိန္းသိမ္းေဆာင္ရြက္လာတယ္ဆုိတဲ့ဟာမ်ဳိးေတြ ေျပာေနေတြ ရွိပါတယ္။ ဆိုေတာ့ ႏုိင္ငံတကာမွာ ျဖစ္ပ်က္ေနတဲ့ အေနအထားေတြနဲ႔ ႏိႈင္းယွဥ္ခ်ိန္းထိုးၿပီးေတာ့မွ ေျပာမယ္ဆိုရင္လည္း ေျပာလို႔ရပါတယ္။ ဒါက တကယ္တမ္း သူတို႔အေနနဲ႔ လိုလိုလားလား ေဆာင္ရြက္လား။ မေဆာင္ရြက္ဘူးလားဆိုတာကို ေျပာလို႔ ရႏိုင္တဲ့ အေနအထားမ်ဳိး ရွိပါတယ္။ တျခားတဘက္မွာၾကေတာ့ တပ္မေတာ္စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ တပ္မေတာ္ကို ထိန္းခ်ဳပ္ထားၿပီး အာဏာခ်ဳပ္ကိုင္လာတဲ့ အေနအထားတရပ္မွာ သူတို႔ရဲ ႔ မိသားစု စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြ ႀကီးပြားလာတဲ့ အေနအထားေတြကေတာ့ တပ္မေတာ္က ျပည္တြင္းစစ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ မရပ္ဆဲေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေနတယ္ဆိုတဲ့ ေဝဖန္သံုးသပ္သူေတြအတြက္ ေထာက္ျပစရာအကြက္တခုလို႔ပဲ က်ေနာ္တုိ႔ ေျပာရမွာျဖစ္ပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ေနာက္ဆံုးေမးခ်င္တာကေတာ့ မၾကာခင္မွာ တတိယအႀကိမ္ (၂၁) ရာစု ပင္လံုကို က်င္းပလာမယ္ဆိုေတာ့ အဲဒီအထိ လွမ္းေမွ်ာ္ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ဒီၿငိမ္းခ်မ္းေရး အလားအလာဟာ ဆက္ၿပီးေတာ့ ေကာင္းသြားႏုိင္မယ့္ အေျခအေန ရွိပါလား။ ေတာ္ေတာ္ေလး ေရွ ႔ကိုတိုးသြားလိမ့္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါလား။
ဦးမိုးေဇာ္ ။ ။ လက္ရွိအေနအထားအရ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဒီဇင္ဘာလထဲမွာ က်င္းပႏုိင္မယ့္ အေနအထားကို မေတြ႔ျမင္ရေသးပါဘူး။ ေခတ္က ရခုိင္နဲ႔ ရွမ္းဘက္မွာဆိုရင္ အမ်ဳိးသားအဆင့္ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြ က်င္းပဖို႔ဆိုတာကို သေဘာတူညီမႈ မရေသးဘူး။ ေနာက္တခ်က္ကလည္း ႏိုင္ငံေရးမူေဘာင္ေတြကို ျပန္လည္ျပင္ဆင္ေရးဆြဲဖို႔တုိ႔၊ ျပင္ဆင္ဖုိ႔ ဆိုတာေတြကလည္း အခုအခ်ိန္အထိ မၿပီေသးဘူးဆိုေတာ့ ဒီအခ်ိိန္အတြင္းမွာ ေနာက္တႀကိမ္ အစည္းအေဝးကို စႏုိင္မလား။ စမယ္ဆိုရင္ ဒေရာေသာပါးနဲ႔ အျမန္လုပ္သြားတဲ့ဟာေတြ။ တခ်ဳိ ႔အခ်က္ေတြ မေျပလဲဘဲနဲ႔ မၿပီျပတ္ဘဲနဲ႔ အစည္းအေဝး စတင္ရမယ့္ အေနအထားမ်ဳိးေတြ ျဖစ္လာမလားဆိုတဲ့ ျမင္ေနရပါတယ္။ ဒီအေပၚမွာ ဘက္ေတြအားလံုးက အမ်ားသေဘာတူ လက္ခံႏိုင္မယ့္ အေနအထားတခုကို ညိွၿပီးေဆာင္ရြက္ႏိုင္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ေနာက္ေဆြးေႏြးပြဲေတြမွာ ပိုၿပီးေတာ့ ေအာင္ျမင္လာႏုိင္မယ္လို႔ ျမင္လုိ႔ရပါတယ္။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲဆိုေတာ့ အခု ေဆြးေႏြးေနတဲ့ ပင္လံုညီလာခံထဲမွာ NCA ကို လက္မွတ္ေရးထိုးထားတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြ ပါဝင္ေနတယ္။ သူတုိ႔နဲ႔ ေဆြးေႏြးမႈေတြရဲ ႔ ေအာင္ျမင္မႈေတြေပၚ မူတည္ၿပီးေတာ့ လက္မွတ္မထိုးရေသးတဲ့ အဖြဲ႔ေတြ လိုက္ပါလာမယ့္ အေနအထားမ်ဳိးေတြ ရွိေနတာဆုိေတာ့ အဲဒီဟာ ပိုၿပီးအေရးႀကီးမယ္လို႔ ေျပာႏိုင္ပါတယ္။
