သုံးရလွယ်ကူစေသည့် Link များ

နောက်ဆုံးရသတင်း

စစ်အာဏာရှင်ဆန့်ကျင်ရေး နှင့် ဖွဲ့စည်းပုံဥပဒေ အကျပ်အတည်း


တရားလွှတ်တော်ရှေ့နေကြီးဦးကြီးမြင့် - စစ်တပ်အာဏာသိမ်းမှုနဲ့ ဖွဲ့စည်းပုံ အကျပ်အတည်း
တရားလွှတ်တော်ရှေ့နေကြီးဦးကြီးမြင့် - စစ်တပ်အာဏာသိမ်းမှုနဲ့ ဖွဲ့စည်းပုံ အကျပ်အတည်း
ဖွဲ့စည်းပုံဥပဒေ အကျပ်အတည်း
please wait

No media source currently available

0:00 0:10:55 0:00
တိုက်ရိုက် လင့်ခ်

မြန်မာနိုင်ငံမှာ သမ္မတကို ဖမ်းချုပ်ပြီး အာဏာသိမ်းထားတဲ့ စစ်တပ်ကောင်စီက သူတို့လုပ်ရပ်ဟာ ၂၀၀၈ အခြေခံဥပဒေနဲ့ ကိုက်ညီတယ်လို့ ဆိုထားပါတယ်။ တဘက်မှာလဲ လွှတ်တော်ကိုယ်စားပြုကော်မီတိ CRPH က ယာယီအစိုးရတရပ် ဖွဲ့စည်းလိုက်ပြီး ဖွဲ့စည်းပုံသစ် ရေးဆွဲရေး ကြွေးကြော်လာပါတယ်။ ဒီ ဖွဲ့စည်းပုံ အကျပ်အတည်းဟာ ဘယ်လို ပြီးပြတ်သွားနိုင်သလဲ။ လောလောဆယ် အရှိန်မြင့်လာနေတဲ့ စစ်အာဏာသိမ်းမှု ဆန့်ကျင်ရေးလှုပ်ရှားမှုအပေါ်မှာကော ရိုက်ခတ်နိုင်ပါသလား။ တရားလွှတ်တော်ရှေ့နေကြီးဦးကြီးမြင့် နဲ့ ဦးကျော်ဇံသာတို့ ဆွေးနွေးသုံးသပ်ထားပါတယ်။

မေး ။ ။ ဒီနေ့ ကျနော် ဦးကြီးမြင့်နဲ့ ဆွေးနွေးချင်တဲ့ အကြောင်းအရာကတော့ မြန်မာနိုင်ငံ ဖွဲ့စည်းပုံဥပဒေနဲ့ ပတ်သက်တဲ့အကြောင်း ဖြစ်ပါတယ်။ အခုအချိန်မှာ အာဏာသိမ်းထားတဲ့ စစ်တပ်ကလဲ သူတို့ဟာ ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအရ လုပ်ဆောင်နေတယ်လို့ ဆိုတယ်။ တချိန်တည်းမှာပဲ CRPH ကလဲ သူတို့က ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေသစ်တစ်ရပ် ပြန်လည်ပြီးတော့ ရေးဆွဲမယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ဒီနှစ်ခုကြားမှာ လောလောဆယ် Constitutional Crisis ခေါ်မှာပေါ့ ဖွဲ့စည်းပုံဆိုင်ရာ အကျပ်အတည်း ဖြစ်နေပါတယ်။ ဒီကိစ္စကို ဘယ်လိုဖြေရှင်းမလဲဆိုတာ၊ ဘယ်လိုထွက်ပေါက်ရမလဲဆိုတာကို ဆွေးနွေးချင်လို့ ဖြစ်ပါတယ်။ ပထမဦးဆုံး စစ်တပ်ဘက်က သူတို့ဟာ ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပေဒေအရ လုပ်ဆောင်နေခြင်းဆိုတဲ့ ကိစ္စကို ဘယ်လိုစောဒက တက်နိုင်ပါသလဲ။

ဖြေ ။ ။ အဲဒါကတော့ လိုသလို ဆွဲပြောတာပါ။ လုံးဝ မဟုတ်ပါဘူး။ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ Mother Law ကို ဒီလိုပဲ ကိုယ့်သဘောနဲ့ကိုယ် ဖွင့်ကြစတမ်းဆိုရင် ဒီတိုင်းပြည်ပျက်ပြီပေါ့။ Constitional Tribunal အခြေခံဥပဒေခုံရုံး ဆိုတာ အလကားထားတာ မဟုတ်ဘူး။ အဲဒါကို ဖြုတ်ပစ်ပြီးတော့ ကိုယ့်ဘာသာကိုယ် အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်ပြီး အာဏာသိမ်းလိုက်တယ်ဆိုကတည်းက ၂၀၀၈ အခြေခံဥပဒေကို စတင်ဖျက်ဆီးလိုက်ပြီ။ ဒါဟာ အသက်မဝင်တော့ဘူးလို့ ကျနော်တို့ ပြောလို့ရပါတယ်။

မေး ။ ။ အဲဒီတော့ တကယ်တမ်း ရှေ့ဆက်မယ်ဆိုရင် တရားဝင်အစိုးရ ဖြစ်ဖို့အတွက် Legitimate Government သို့တည်းမဟုတ် Constitutional Government ဖြစ်ဖို့အတွက် ဖွဲ့စည်းပုံတစ်ရပ်တော့ လိုတာပေါ့။ ဆိုတော့ CRPH ကလည်း သူတို့က အခုအခါမှာ အစိုးရ ဖွဲ့တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ သူတို့ကလဲ လောလောဆယ် ဖွဲ့စည်းပုံ မရှိတော့ ၂၀၀၈ အခြေခံနဲ့ တက်နေတဲ့ အဖွဲ့ဖြစ်နေတယ်။

ဖြေ ။ ။ အဲဒီ အခြေခံဥပဒေ Mother Law ဆိုတာ လူ့ယဉ်ကျေးတွေ တိုင်းတာတာ၊ လူမိုက်တွေ၊ လူရမ်းကားတွေ လက်နက်နဲ့ အုပ်စိုးမယ့် လူတွေကတော့ ဘယ်တော့မှ မလိုက်နာဘူး။ အတိတ်သမိုင်းကို နည်းနည်းလေး ပြောချင်တယ်။ ၁၉၄၇ အခြေခံဥပဒေကို ၁၉၆၂ ခုနှစ်မှာ ဗိုလ်နေဝင်းက အာဏာသိမ်းလိုက်တဲ့အခါကြတော့ (၁၂) နှစ်တိတိ အခြေခံဥပဒေ မရှိဘဲနဲ့ အုပ်စိုးခဲ့တယ်။ အဲဒီအခါမှာ အခြေခံဥပဒေရှိမှ အုပ်စိုးမှာပဲ ဘာညာဆိုတာလဲ ပြဿနာ မပေါ်ပါဘူး။ ဘယ်သူမှလဲ မပြောရဲပါဘူး။ နောက်တခါ ၁၉၇၄ ကျတော့ ဗိုလ်နေဝင်းက ၁၉၇၄ အခြေခံဥပဒေကို ဆွဲလိုက်ပြီးတော့ (၁၄) နှစ် အုပ်ချုပ်တယ်။ ၁၉၈၈ ကျတော့ ၁၉၇၄ အခြေခံဥပဒေကို ဖျက်သိမ်းလိုက်ပြီးတော့ သူတို့စစ်တပ်ကပဲ ဆက်အုပ်ချုပ်တယ်။ အဲဒီတော့ ဒီဥပဒေကို Mother Law လိုဟာမျိုးကိုတောင်မှ မရိုသေ၊ မလေးစားတဲ့ လူတွေကို ကျနော်တို့ လူ့ယဉ်ကျေးတွေက ဒါကြီးကိုဖက်ပြီးတော့ ဒါကြီးမရှိရင်တော့ ငါတို့က အုပ်ချုပ်မရဘူး။ ဒါကြီးမရှိရင်တော့ မဖြစ်ဘူးဆိုပြီးတော့ အဲဒီလိုလုပ်နေမယ်ဆိုရင် ကျနော်တို့က အရှုံးဖြစ်သွားလိမ့်မယ်။ ဒီဟာက အကျပ်အတည်း ဟုတ်တယ်လို့တော့ မယူဆပါဘူး။

မေး ။ ။ တချို့က အဲဒါကို ထောက်ပြနေလို့ပါ။ အခြေခံဥပဒေ မရှိဘဲနဲ့ ဘယ်လိုလုပ်ပြီးတော့ အစိုးရဖွဲ့မလဲဆိုတာကို ပြောနေကြတာကို ကြားလို့ပါ။ အဓိက ဒီနေရာမှာ အခြေခံဥပဒေ ရှိရေး၊ မရှိရေး ဆိုတာထက်၊ အာဏာသိမ်းအစိုးရကို သူတို့ အန်တုယှဉ်ပြိုင်မယ်ဆိုရင် အဓိက ဘယ်ဟာကို အားထားပြီးတော့ လုပ်ရမလဲ။

ဖြေ ။ ။ တခြားလူတွေတော့ မသိဘူး။ ကျနော်ကတော့ အတော်အမြင်ရှင်းတယ်။ CRPH ခေါ်တဲ့ NLD အစိုးရက ပြည်သူလူထုက တခဲနက် ရွေးချယ်တင်မြှောက်ထားပြီးတော့၊ စစ်တပ်ကလဲ အသိအမှတ်ပြုပြီသား။ နိုင်ငံတကာ လေ့လာအကဲခတ်တွေကလဲ အသိအမှတ်ပြုပြီသား။ အဲဒါကို ဘာမှ အငြင်းပွားစရာ မရှိဘူး။ ၂၀၀၈ အခြေခံဥပဒေနဲ့လည်း ညီညွှတ်တယ်။ ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင် အဆုံးအဖြတ်က အပြီးအပြတ်ပဲ။ အဲဒီလောက် ရှင်းလင်းပြတ်သားနေတဲ့ဟာကြီးကို မဟုတ်ဘူး၊ ကျနော်တို့ တောဖဲဝိုင်းလိုပေါ့ - ဖဲရိုက်ပြီးတော့ ရှုံးတဲ့အခါမှာ ဓါးမြောင်းကို စားပွဲပေါ်စိုက်ပြီး မင်းတို့မထနဲ့ ပြန်ရိုက်မယ်ဆိုတော့၊ ခင်များမှာ ကုန်နေပြီဆိုတော့ ငါကအကြွေးထိုးမယ်တဲ့။ သူရှုံးရင် မပေးဘူး။ နိုင်ရင်အကုန်ယူမယ်။ အဲဒီလို ဖြစ်နေတဲ့ဟာမျိုးတော့ ကျနော်တို့က သိပ်ကြီးကြီးကျယ်ကျယ် စဉ်းစားနေမယ်ဆိုရင် ကျနော်တို့ပဲ ရှုံးမှာပဲ။

မေး ။ ။ အဲဒီတော့ ဘယ်လိုလုပ်ပြီးတော့ ရှေ့ကိုဆက်ကြမလဲ။ စစ်တပ်ကတော့ သူတို့ (၁) နှစ်အတွင်းမှာ ၂၀၀၈ ဥပဒေမှာလည်း ပြဌာန်းထားတဲ့ ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်ကို အာဏာလွှဲပေးပြီး (၁) နှစ်အတွင်း ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပပြီးတော့ အာဏာလွဲပေးရမယ်ဆိုတော့ အဲဒီအတိုင်း လုပ်ပေးမယ်လို့ ပြောထားပါတယ်။ ဆိုတော့ အခုပဲ (၁) လ ကျော်လာခဲ့ပြီ၊ (၂) လထဲ ရောက်လာခဲ့ပြီ။ ဒီလိုနဲ့ အချိန်ဆွဲပြီးတော့ သူတို့သတ်မှတ်ထားတဲ့ အချိန်ကို ရောက်သွားနိုင်သလား။ သို့တည်းမဟုတ် ဒီကြားထဲမှာ တစုံတရာ စောစောက ဦးကြီးမြင့်ပြောတဲ့ လူထုရွေးကောက်တင်မြှောက်ထားတဲ့ အစိုးရဘက်က ဘယ်လိုထွက်ပေါက် ရရှိနိုင်ပါသလဲ။

ဖြေ ။ ။ ဒီဟာကတော့ အခုပဲ နိုင်ငံတကာ ထောက်ခံမှုတွေ တခဲနက် ရနေတယ်။ ပြည်တွင်းမှာလဲ တိုက်ပွဲကို တိုက်နေတာကတော့ အဓိကတော့ NLD မဲပေးလိုက်တဲ့ ပြည်သူတွေနဲ့ ဝန်းရံခဲ့တဲ့လူတွေ။ သူတို့တွေရဲ့ သားသမီးတွေဖြစ်တဲ့ Generation Z တွေ။ သူတို့တွေ တိုက်နေတာ။ အနိုင်ရထားတဲ့ ပါတီကို အာဏာပြန်အပ်ရေး။ ဒါပဲ ဘာမှရှုပ်ရှုပ်ထွေထွေ မရှိဘူး။ အဲဒါတွေကို ကျန်တဲ့လူတွေက ဝိုင်းရံကြတာ။ ပြီးတော့ ရန်ကုန်တမြို့တည်းမှာ ပြနေကြတာ မဟုတ်ဘူး။ တပြည်လုံးမှာ ပြနေတာ။ NLD ပါတီရဲ့ ရွေးကောက်ပွဲ အနိုင်ရတဲ့ ရလဒ်က တပြည်လုံးကို လွှမ်းခြုံတာ။ သူ့ရဲ့ပါတီအဖွဲ့ဝင်တွေက တပြည်လုံးမှာ ရှိတယ်။ သူကို ထောက်ခံတဲ့လူတွေက တပြည်လုံးမှာ ရှိတယ်။ အဲဒီလူတွေက ရွေးကောက်ပွဲ အနိုင်ရထားတဲ့ ပါတီကို အာဏာပြန်အပ်ရေးကို အဓိက လုပ်တဲ့အခါမှာ တပြည်လုံးတိုက်ပွဲကြီး တိုက်နေတာ။ ကျနော်တို့ ပါဝင်တာကတော့ ၂၀၀၈ အခြေခံဥပဒေကို ဖျက်သိမ်းမှ ဖြစ်မယ်။ ဒီဥပဒေ ရှိနေသမျှတော့ မဖြစ်ဘူး။ နောက်ထပ် စစ်အာဏာရှင် ပြန်သိမ်းဖို့ လမ်းဖွင့်ပေးသလိုပဲ ဖြစ်အုံးမှာပဲ။ ဒါကြောင့်မို့ ကျနော်တို့က ဒီတိုက်ပွဲကြီးကို ဝင်ရောက်ဆင်နွှဲနေရတာ။ သို့သော် ကျနော်တို့နဲ့ NLD နဲ့ လုံးဝပဋိပက္ခ မဖြစ်ဘူး။ အတူတူပဲ ဘုံရန်သူကို တိုက်တဲ့နေရာမှာ အတူတူပဲ။ ဒါကြောင့်မို့လို့ CRPH လို့ခေါ်တဲ့ NLD ရဲ့ တိုက်ပွဲဗျူဟာက အောင်မြင်မယ်။ လုံးဝအနိုင်ရမယ်လို့ ကျနော်တို့ကတော့ ယုံကြည်ပါတယ်။

မေး ။ ။ ဒါပေမဲ့ ဥပဒေကို ဂရုမစိုက်ဘူးဆိုတဲ့ စစ်တပ်ကလဲ သူတို့မှာ လက်နက်ရှိတယ်။ အခုလဲပဲ ဒီလူတွေ ပြောနေတာကို နိုင်ငံတကာက ထောက်ခံတယ်၊ ပြည်သူလူထုတရပ်လုံး ထောက်ခံတယ်။ နောက်ပြီးတော့ အပြစ်မဲ့တဲ့ တကယ့် Generation Z ကလေးတွေကလဲ သိပ်သနားစရာ ကောင်းပါတယ်။ သူတို့စွန့်စားပြီးတော့ အသေခံနေကြရတယ်။ ဒီဟာတွေကို သူတို့သိရဲ့သားနဲ့ လက်နက်အားကိုးနဲ့ တင်းခံနေတယ်ဆိုတော့ ဒီဟာကို ဘယ်လိုထိုးဖောက်နိုင်မလဲဆိုတာ အဓိက စဉ်းစားစရာလို့ ထင်ပါတယ်။ ဖြစ်နိုင်ပါ့မလား။ ဒီအချိန်မှာ သူတို့ရွေးကောက်ပွဲ လုပ်လာမယ်ဆိုပြီးတော့ လုပ်လာခဲ့ရင် သူတို့ကို လိုလားတဲ့ ပါတီတချို့ကလဲ အာဏာမသိမ်းခင်ကပဲ သွားတွေ့ထားတဲ့ ပါတီတွေကလဲ ရှိနေတယ်။ သူတို့နဲ့ပဲ တွေ့ပြီးတော့ ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်သစ်ကို ပြန်ဖွဲ့ဖို့ ဘာညာ။ နောက်ပြီးတော့ PR စနစ်ကို ကျင့်သုံးဖို့ လေသံတွေ ပစ်လာတယ်ဆိုတော့ အဲဒီအချိန်တွေ ဆွဲနေတာနဲ့ အဲဒီဘက်က ဖြစ်မသွားနိုင်ဘူးလား။ ဒါကို စဉ်းစားမိတာပါ။

ဖြေ ။ ။ ကျနော်လဲ အဲဒီလို အလေးအနက် စဉ်းစားခဲ့တယ်။ ကျနော် အဆိုတစ်ခု တင်လိုက်သေးတယ်။ အာဏာသိမ်းပြီးတော့ (၄) ရက်အကြာမှာ။ ခင်များတို့ကို စစ်အာဏာရှင်က ဘယ်တော့မှ လျှော့မှာမဟုတ်ဘူး။ လူသတ်ဖို့လဲ ဝန်မလေးဘူး။ ဒါကြောင့်မို့ ကြားဖြတ်အစိုးရတစ်ရပ်ကို ပြန်လည်ပြီးတော့ ဖွဲ့ရမယ်။ အဲဒီကြားဖြတ်အစိုးရတစ်ရပ်မှာ စစ်အာဏာရှင်လဲ မပါနဲ့။ ရွေးကောက်ပွဲ အနိုင်ရတဲ့ ပါတီတွေလည်း လုံးဝမပါနဲ့။ Statemen တွေပဲပါ။ (၁) နှစ်အတွင်း ရွေးကောက်ပွဲလုပ်ပေး။ ပြီးတော့မှ အခြေခံဥပဒေကို နောက်မှ ပြန်ရေးဆွဲပေါ့။ အဲဒီတော့ ကြားဖြတ်အစိုးရဆိုတာက ရွေးကောက်ပွဲမှာဝင်တဲ့ ပါတီတွေ ဝင်လို့ မရဘူး။ အဲဒီလို အဆိုပြုတဲ့အခါမှာ ကျနော့်ကို ဝိုင်းကန့်ကွက်ကြတယ်။ အများကြီးပေါ်လာတယ်။ ကျနော့်လူရင်းတွေပါ။ ခင်များဥစ္စာက ကျနော်တို့ နိုင်မယ့်တိုက်ပွဲက - ဒီတိုက်ပွဲကြီးက ကျနော်တို့ နိုင်ကိုနိုင်ရမယ့် တိုက်ပွဲ။ ဒီတိုက်ပွဲကြီးမှာ ဘယ်လိုအဆိုပြုလိုက်တာလဲ။ ပြန်စဉ်းစားပေးပါအုံးလို့ ပြောတဲ့အခါမှာ ကျနော်က အဲဒီဟာကို ယာယီရပ်ထားရတယ်။ ကျနော်ကတော့ အင်မတန် စိုးရိမ်စိတ်နဲ့ ခင်များပြောသလို တွေးပြီးတော့ ကြားလမ်းတစ်ခုကို ချပေးတာ။ သို့ပေမဲ့ ကျနော်တို့က တိုက်ပွဲကို ရစ်လာတဲ့အခါမှာ အခု (၂၃) ရက် ဖြစ်လာတဲ့အခါမှာ ဒီတိုက်ပွဲကို နိုင်မှဖြစ်တော့မယ်။ စေ့စပ်ရေးလဲ မရတော့ဘူး။ မနိုင်လို့ မရတော့ဘူးဆိုတာ ကျနော် လုံးဝယုံကြည်တယ်။ သံဓိဌာန်လည်း ချလိုက်ပြီ။

မေး ။ ။ နောက်ဆုံး ကျနော့်စိုးရိမ်ချက်တစ်ခုကို ပြောချင်ပါသေးတယ်။ အဲဒါက စောစောကပြောတဲ့ ဂုဏ်သရေရှိ လူကြီးလူကောင်းတွေ၊ နိုင်ငံပြုသုခမိန်တွေခေါ်တဲ့ Statemen တွေ အဲဒီလို ပုဂ္ဂိုလ်တွေနဲ့ ဖွဲ့စည်းထားပြီးတော့ တကယ်မှန်ကန်တဲ့ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေတစ်ရပ် ရေးဆွဲပြီး တက်လာသည့်တိုင်အောင် စစ်တပ်ဆိုတဲ့ဟာက သူတို့လက်နက်ရှိနေရင်၊ စိတ်ကူးပေါက်ရင် ပြန်သိမ်းရင် သိမ်းမှာပဲ။ ထိုင်းမှာပဲကြည့်။ ၁၉၉၇ ခုနှစ်တုန်းက ဥပဒေဆိုရင် ၁၉၃၂ ခုနှစ်ကတည်းက လုပ်လာတဲ့အထဲမှာ ၉၇ ဥပဒေကို အတော်လေး ချီးကျူးကြတယ်။ တကယ့် ဥပဒေပညာရှင်တွေ တရားမျှတစွာ ရေးဆွဲကြတယ်။ အဲဒီဟာကိုလဲ နောက်ပိုင်းမှာ စစ်တပ်က ပြန်ဖျက်ပြီးတော့ အာဏာပြန်သိမ်းတယ်။ ဆိုတော့ စစ်တပ်ဆိုတာက ဖွဲ့စည်ညးပုံဥပဒေ ဘယ်လောက်ပဲကောင်းနေ ကောင်းနေ။ စစ်တပ်အင်အားကြီးနေသမျှကတော့ ဒီသံသရာထဲမှာ ပြန်ရောက်နိုင်တယ်ဆိုတဲ့ စိုးရိမ်စိတ်လည်း ရှိနေတော့ အဲဒါကို ဘယ်လိုမြင်ပါလဲ။

ဖြေ ။ ။ အဲဒါကို လုံးဝစိုးရိမ်သင့်တာပေါ့။ တစ်ရာရာခိုင်နှုန်းမှန်တယ်။ ကျော်ရင်တောင် ကျော်နေအုံးမယ်။ သို့သော် အဲဒါကိုလဲ ထည့်စဉ်းစားပြီသားပါ။ အဲဒါက တခြားတော့ မဟုတ်ဘူး။ စစ်တပ်က လုံးဝပြန်ပြီးတော့ ပြောင်းရလိမ့်မယ်။ သို့သော် သူတို့ကို အာမခံချက် ပေးရလိမ့်မယ်။ အဲဒါ ပြည်သူလူထုဆန္ဒနဲ့ ပြည်သူလူထုကတော့ သဘောတူချင်မှ တူမယ်။ ဒါပေမဲ့ အများဆန္ဒနဲ့ ဆုံးဖြတ်ပေါ့။ ကျနော်တို့က သူတို့ကိုတော့ ဂရန်တီ ပေးရမယ်။ အခုနလို ကြားဖြတ်အစိုးရတရပ်နဲ့ သွားမယ်ဆိုရင်တော့ ဂရန်တီ ပေးရမယ်။ အဲဒီ ဂရန်တီကတော့ နောက်ကြောင်းလဲ အရေးမယူရဘူး။ အခု ၂၀၂၀ အာဏာသိမ်းတာတွေကိုလဲ ခင်များတို့ကို အရေးမယူဘူး။ ခင်များတို့ကလဲ ၂၀၀၈ အခြေခံဥပဒေ ဖျက်သိမ်းတာကို လက်ခံရမယ်။ နောက်ရေးဆွဲမယ့် ဥပဒေကတော့ ဖယ်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံ ဖြစ်မယ့်၊ တိုင်းရင်းသားတွေ ကိုယ့် အခြေခံဥပဒေနဲ့ကိုယ်၊ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရတဲ့ဟာ အာမခံချက်ကို ပေးရမယ်။ နောက်တခါ ကျနော်တို့ စစ်တပ်ကို (၄) နှစ် တစ်ကြိမ် စစ်ဦးစီးချုပ်ပြောင်းမယ်။ ပူးတွဲ Joint Chief of Staff နဲ့ အလှည့်ကျ အုပ်ချုပ်မယ်ဆိုတဲ့ ပုံစံတွေ - အမေရိကလိုပေါ့ - Joint Chief of Staff နဲ့ အလှည့်ကျ အုပ်ချုပ်မယ်။ အဲဒါမျိုးတွေ အပါအဝင် စစ်တပ်ကြီးကတော့ လုံးုဝကြီး ပြောင်းပြစ်ရမယ်။ ဘယ်လိုပြောင်းမလဲဆိုရင် ကျနော်တို့ တိုင်းရင်းသားတပ်တွေပါ ပါလာတဲ့ ဖယ်ဒရယ်တပ်မတော်ကြီးဖြစ်အောင် ပြန်ပြင်ရမယ်။ အဲဒါကတွေကို စစ်တပ်က လက်မခံဘူးဆိုရင်တော့ ကျနော်တို့ ဆက်တိုက်ဖို့ကလွဲလို့ မရှိတော့ဘူး။ အဲဒါကြောင့်မို့ ကျွဲကူးရေပါ ပြည်သူလူထုက တိုက်နေတာ၊ အသက်တွေ အသေခံနေတာကို ကျနော်တို့လဲ မကြည့်ရက်ပေမယ့်လို့ ဒီတိုက်ပွဲကြီးကို နိုင်အောင်တိုက်မယ်ဆိုတဲ့ စိတ်ဓါတ်နဲ့ ထောက်ခံနေပါတယ်။


==Unicode==

မွနျမာနိုငျငံမှာ သမ်မတကို ဖမျးခြုပျပွီး အာဏာသိမျးထားတဲ့ စဈတပျကောငျစီက သူတို့လုပျရပျဟာ ၂၀၀၈ အခွခေံဥပဒနေဲ့ ကိုကျညီတယျလို့ ဆိုထားပါတယျ။ တဘကျမှာလဲ လှှတျတောျကိုယျစားပွုကောျမီတိ CRPH က ယာယီအစိုးရတရပျ ဖှဲ့စညျးလိုကျပွီး ဖှဲ့စညျးပုံသဈ ရေးဆှဲရေး ကွှေးကွောျလာပါတယျ။ ဒီ ဖှဲ့စညျးပုံ အကပြျအတညျးဟာ ဘယျလို ပွီးပွတျသှားနိုငျသလဲ။ လောလောဆယျ အရှိနျမွင့ျလာနတေဲ့ စဈအာဏာသိမျးမှု ဆန့ျကငြျရေးလှုပျရှားမှုအပေါျမှာကော ရိုကျခတျနိုငျပါသလား။ တရားလှှတျတောျရှေ့နကွေီးဦးကွီးမွင့ျ နဲ့ ဦးကြောျဇံသာတို့ ဆှေးနှေးသုံးသပျထားပါတယျ။

မေး ။ ။ ဒီနေ့ ကနြောျ ဦးကွီးမွင့ျနဲ့ ဆှေးနှေးခငြျတဲ့ အကွောငျးအရာကတော့ မွနျမာနိုငျငံ ဖှဲ့စညျးပုံဥပဒနေဲ့ ပတျသကျတဲ့အကွောငျး ဖွဈပါတယျ။ အခုအခြိနျမှာ အာဏာသိမျးထားတဲ့ စဈတပျကလဲ သူတို့ဟာ ၂၀၀၈ ဖှဲ့စညျးပုံအခွခေံဥပဒအေရ လုပျဆောငျနတေယျလို့ ဆိုတယျ။ တခြိနျတညျးမှာပဲ CRPH ကလဲ သူတို့က ဖှဲ့စညျးပုံအခွခေံဥပဒသေဈတဈရပျ ပွနျလညျပွီးတော့ ရေးဆှဲမယျလို့ ဆိုပါတယျ။ ဒီနှဈခုကွားမှာ လောလောဆယျ Constitutional Crisis ခေါျမှာပေါ့ ဖှဲ့စညျးပုံဆိုငျရာ အကပြျအတညျး ဖွဈနပေါတယျ။ ဒီကိစ်စကို ဘယျလိုဖွရှေငျးမလဲဆိုတာ၊ ဘယျလိုထှကျပေါကျရမလဲဆိုတာကို ဆှေးနှေးခငြျလို့ ဖွဈပါတယျ။ ပထမဦးဆုံး စဈတပျဘကျက သူတို့ဟာ ၂၀၀၈ ဖှဲ့စညျးပုံ အခွခေံဥပဒေအေရ လုပျဆောငျနခွေငျးဆိုတဲ့ ကိစ်စကို ဘယျလိုစောဒက တကျနိုငျပါသလဲ။

ဖွေ ။ ။ အဲဒါကတော့ လိုသလို ဆှဲပွောတာပါ။ လုံးဝ မဟုတျပါဘူး။ ဖှဲ့စညျးပုံအခွခေံဥပဒေ Mother Law ကို ဒီလိုပဲ ကိုယ့ျသဘောနဲ့ကိုယျ ဖှင့ျကွစတမျးဆိုရငျ ဒီတိုငျးပွညျပကြျပွီပေါ့။ Constitional Tribunal အခွခေံဥပဒခေုံရုံး ဆိုတာ အလကားထားတာ မဟုတျဘူး။ အဲဒါကို ဖွုတျပဈပွီးတော့ ကိုယ့ျဘာသာကိုယျ အဓိပ်ပါယျဖှင့ျပွီး အာဏာသိမျးလိုကျတယျဆိုကတညျးက ၂၀၀၈ အခွခေံဥပဒကေို စတငျဖကြျဆီးလိုကျပွီ။ ဒါဟာ အသကျမဝငျတော့ဘူးလို့ ကနြောျတို့ ပွောလို့ရပါတယျ။

မေး ။ ။ အဲဒီတော့ တကယျတမျး ရှေ့ဆကျမယျဆိုရငျ တရားဝငျအစိုးရ ဖွဈဖို့အတှကျ Legitimate Government သို့တညျးမဟုတျ Constitutional Government ဖွဈဖို့အတှကျ ဖှဲ့စညျးပုံတဈရပျတော့ လိုတာပေါ့။ ဆိုတော့ CRPH ကလညျး သူတို့က အခုအခါမှာ အစိုးရ ဖှဲ့တယျလို့ ဆိုပါတယျ။ သူတို့ကလဲ လောလောဆယျ ဖှဲ့စညျးပုံ မရှိတော့ ၂၀၀၈ အခွခေံနဲ့ တကျနတေဲ့ အဖှဲ့ဖွဈနတေယျ။

ဖွေ ။ ။ အဲဒီ အခွခေံဥပဒေ Mother Law ဆိုတာ လူ့ယဉျကြေးတှေ တိုငျးတာတာ၊ လူမိုကျတှေ၊ လူရမျးကားတှေ လကျနကျနဲ့ အုပျစိုးမယ့ျ လူတှကေတော့ ဘယျတော့မှ မလိုကျနာဘူး။ အတိတျသမိုငျးကို နညျးနညျးလေး ပွောခငြျတယျ။ ၁၉၄၇ အခွခေံဥပဒကေို ၁၉၆၂ ခုနှဈမှာ ဗိုလျနဝေငျးက အာဏာသိမျးလိုကျတဲ့အခါကွတော့ (၁၂) နှဈတိတိ အခွခေံဥပဒေ မရှိဘဲနဲ့ အုပျစိုးခဲ့တယျ။ အဲဒီအခါမှာ အခွခေံဥပဒရှေိမှ အုပျစိုးမှာပဲ ဘာညာဆိုတာလဲ ပွူနာ မပေါျပါဘူး။ ဘယျသူမှလဲ မပွောရဲပါဘူး။ နောကျတခါ ၁၉၇၄ ကတြော့ ဗိုလျနဝေငျးက ၁၉၇၄ အခွခေံဥပဒကေို ဆှဲလိုကျပွီးတော့ (၁၄) နှဈ အုပျခြုပျတယျ။ ၁၉၈၈ ကတြော့ ၁၉၇၄ အခွခေံဥပဒကေို ဖကြျသိမျးလိုကျပွီးတော့ သူတို့စဈတပျကပဲ ဆကျအုပျခြုပျတယျ။ အဲဒီတော့ ဒီဥပဒကေို Mother Law လိုဟာမြိုးကိုတောငျမှ မရိုသေ၊ မလေးစားတဲ့ လူတှကေို ကနြောျတို့ လူ့ယဉျကြေးတှကေ ဒါကွီးကိုဖကျပွီးတော့ ဒါကွီးမရှိရငျတော့ ငါတို့က အုပျခြုပျမရဘူး။ ဒါကွီးမရှိရငျတော့ မဖွဈဘူးဆိုပွီးတော့ အဲဒီလိုလုပျနမေယျဆိုရငျ ကနြောျတို့က အရှုံးဖွဈသှားလိမ့ျမယျ။ ဒီဟာက အကပြျအတညျး ဟုတျတယျလို့တော့ မယူဆပါဘူး။

မေး ။ ။ တခြို့က အဲဒါကို ထောကျပွနလေို့ပါ။ အခွခေံဥပဒေ မရှိဘဲနဲ့ ဘယျလိုလုပျပွီးတော့ အစိုးရဖှဲ့မလဲဆိုတာကို ပွောနကွေတာကို ကွားလို့ပါ။ အဓိက ဒီနရောမှာ အခွခေံဥပဒေ ရှိရေး၊ မရှိရေး ဆိုတာထကျ၊ အာဏာသိမျးအစိုးရကို သူတို့ အနျတုယှဉျပွိုငျမယျဆိုရငျ အဓိက ဘယျဟာကို အားထားပွီးတော့ လုပျရမလဲ။

ဖွေ ။ ။ တခွားလူတှတေော့ မသိဘူး။ ကနြောျကတော့ အတောျအမွငျရှငျးတယျ။ CRPH ခေါျတဲ့ NLD အစိုးရက ပွညျသူလူထုက တခဲနကျ ရှေးခယြျတငျမွှောကျထားပွီးတော့၊ စဈတပျကလဲ အသိအမှတျပွုပွီသား။ နိုငျငံတကာ လေ့လာအကဲခတျတှကေလဲ အသိအမှတျပွုပွီသား။ အဲဒါကို ဘာမှ အငွငျးပှားစရာ မရှိဘူး။ ၂၀၀၈ အခွခေံဥပဒနေဲ့လညျး ညီညှှတျတယျ။ ရှေးကောကျပှဲကောျမရှငျ အဆုံးအဖွတျက အပွီးအပွတျပဲ။ အဲဒီလောကျ ရှငျးလငျးပွတျသားနတေဲ့ဟာကွီးကို မဟုတျဘူး၊ ကနြောျတို့ တောဖဲဝိုငျးလိုပေါ့ - ဖဲရိုကျပွီးတော့ ရှုံးတဲ့အခါမှာ ဓါးမွောငျးကို စားပှဲပေါျစိုကျပွီး မငျးတို့မထနဲ့ ပွနျရိုကျမယျဆိုတော့၊ ခငျမြားမှာ ကုနျနပွေီဆိုတော့ ငါကအကွှေးထိုးမယျတဲ့။ သူရှုံးရငျ မပေးဘူး။ နိုငျရငျအကုနျယူမယျ။ အဲဒီလို ဖွဈနတေဲ့ဟာမြိုးတော့ ကနြောျတို့က သိပျကွီးကွီးကယြျကယြျ စဉျးစားနမေယျဆိုရငျ ကနြောျတို့ပဲ ရှုံးမှာပဲ။

မေး ။ ။ အဲဒီတော့ ဘယျလိုလုပျပွီးတော့ ရှေ့ကိုဆကျကွမလဲ။ စဈတပျကတော့ သူတို့ (၁) နှဈအတှငျးမှာ ၂၀၀၈ ဥပဒမှောလညျး ပွဌာနျးထားတဲ့ ကာကှယျရေးဦးစီးခြုပျကို အာဏာလှှဲပေးပွီး (၁) နှဈအတှငျး ရှေးကောကျပှဲ ကငြျးပပွီးတော့ အာဏာလှဲပေးရမယျဆိုတော့ အဲဒီအတိုငျး လုပျပေးမယျလို့ ပွောထားပါတယျ။ ဆိုတော့ အခုပဲ (၁) လ ကြောျလာခဲ့ပွီ၊ (၂) လထဲ ရောကျလာခဲ့ပွီ။ ဒီလိုနဲ့ အခြိနျဆှဲပွီးတော့ သူတို့သတျမှတျထားတဲ့ အခြိနျကို ရောကျသှားနိုငျသလား။ သို့တညျးမဟုတျ ဒီကွားထဲမှာ တစုံတရာ စောစောက ဦးကွီးမွင့ျပွောတဲ့ လူထုရှေးကောကျတငျမွှောကျထားတဲ့ အစိုးရဘကျက ဘယျလိုထှကျပေါကျ ရရှိနိုငျပါသလဲ။

ဖွေ ။ ။ ဒီဟာကတော့ အခုပဲ နိုငျငံတကာ ထောကျခံမှုတှေ တခဲနကျ ရနတေယျ။ ပွညျတှငျးမှာလဲ တိုကျပှဲကို တိုကျနတောကတော့ အဓိကတော့ NLD မဲပေးလိုကျတဲ့ ပွညျသူတှနေဲ့ ဝနျးရံခဲ့တဲ့လူတှေ။ သူတို့တှရေဲ့ သားသမီးတှဖွေဈတဲ့ Generation Z တှေ။ သူတို့တှေ တိုကျနတော။ အနိုငျရထားတဲ့ ပါတီကို အာဏာပွနျအပျရေး။ ဒါပဲ ဘာမှရှုပျရှုပျထှထှေေ မရှိဘူး။ အဲဒါတှကေို ကနြျတဲ့လူတှကေ ဝိုငျးရံကွတာ။ ပွီးတော့ ရနျကုနျတမွို့တညျးမှာ ပွနကွေတာ မဟုတျဘူး။ တပွညျလုံးမှာ ပွနတော။ NLD ပါတီရဲ့ ရှေးကောကျပှဲ အနိုငျရတဲ့ ရလဒျက တပွညျလုံးကို လှှမျးခွုံတာ။ သူ့ရဲ့ပါတီအဖှဲ့ဝငျတှကေ တပွညျလုံးမှာ ရှိတယျ။ သူကို ထောကျခံတဲ့လူတှကေ တပွညျလုံးမှာ ရှိတယျ။ အဲဒီလူတှကေ ရှေးကောကျပှဲ အနိုငျရထားတဲ့ ပါတီကို အာဏာပွနျအပျရေးကို အဓိက လုပျတဲ့အခါမှာ တပွညျလုံးတိုကျပှဲကွီး တိုကျနတော။ ကနြောျတို့ ပါဝငျတာကတော့ ၂၀၀၈ အခွခေံဥပဒကေို ဖကြျသိမျးမှ ဖွဈမယျ။ ဒီဥပဒေ ရှိနသေမြှတော့ မဖွဈဘူး။ နောကျထပျ စဈအာဏာရှငျ ပွနျသိမျးဖို့ လမျးဖှင့ျပေးသလိုပဲ ဖွဈအုံးမှာပဲ။ ဒါကွောင့ျမို့ ကနြောျတို့က ဒီတိုကျပှဲကွီးကို ဝငျရောကျဆငျနှှဲနရေတာ။ သို့သောျ ကနြောျတို့နဲ့ NLD နဲ့ လုံးဝပဋိပက်ခ မဖွဈဘူး။ အတူတူပဲ ဘုံရနျသူကို တိုကျတဲ့နရောမှာ အတူတူပဲ။ ဒါကွောင့ျမို့လို့ CRPH လို့ခေါျတဲ့ NLD ရဲ့ တိုကျပှဲဗြူဟာက အောငျမွငျမယျ။ လုံးဝအနိုငျရမယျလို့ ကနြောျတို့ကတော့ ယုံကွညျပါတယျ။

မေး ။ ။ ဒါပမေဲ့ ဥပဒကေို ဂရုမစိုကျဘူးဆိုတဲ့ စဈတပျကလဲ သူတို့မှာ လကျနကျရှိတယျ။ အခုလဲပဲ ဒီလူတှေ ပွောနတောကို နိုငျငံတကာက ထောကျခံတယျ၊ ပွညျသူလူထုတရပျလုံး ထောကျခံတယျ။ နောကျပွီးတော့ အပွဈမဲ့တဲ့ တကယ့ျ Generation Z ကလေးတှကေလဲ သိပျသနားစရာ ကောငျးပါတယျ။ သူတို့စှန့ျစားပွီးတော့ အသခေံနကွေရတယျ။ ဒီဟာတှကေို သူတို့သိရဲ့သားနဲ့ လကျနကျအားကိုးနဲ့ တငျးခံနတေယျဆိုတော့ ဒီဟာကို ဘယျလိုထိုးဖောကျနိုငျမလဲဆိုတာ အဓိက စဉျးစားစရာလို့ ထငျပါတယျ။ ဖွဈနိုငျပါ့မလား။ ဒီအခြိနျမှာ သူတို့ရှေးကောကျပှဲ လုပျလာမယျဆိုပွီးတော့ လုပျလာခဲ့ရငျ သူတို့ကို လိုလားတဲ့ ပါတီတခြို့ကလဲ အာဏာမသိမျးခငျကပဲ သှားတှေ့ထားတဲ့ ပါတီတှကေလဲ ရှိနတေယျ။ သူတို့နဲ့ပဲ တှေ့ပွီးတော့ ရှေးကောကျပှဲကောျမရှငျသဈကို ပွနျဖှဲ့ဖို့ ဘာညာ။ နောကျပွီးတော့ PR စနဈကို ကငြ့ျသုံးဖို့ လသေံတှေ ပဈလာတယျဆိုတော့ အဲဒီအခြိနျတှေ ဆှဲနတောနဲ့ အဲဒီဘကျက ဖွဈမသှားနိုငျဘူးလား။ ဒါကို စဉျးစားမိတာပါ။

ဖွေ ။ ။ ကနြောျလဲ အဲဒီလို အလေးအနကျ စဉျးစားခဲ့တယျ။ ကနြောျ အဆိုတဈခု တငျလိုကျသေးတယျ။ အာဏာသိမျးပွီးတော့ (၄) ရကျအကွာမှာ။ ခငျမြားတို့ကို စဈအာဏာရှငျက ဘယျတော့မှ လြှော့မှာမဟုတျဘူး။ လူသတျဖို့လဲ ဝနျမလေးဘူး။ ဒါကွောင့ျမို့ ကွားဖွတျအစိုးရတဈရပျကို ပွနျလညျပွီးတော့ ဖှဲ့ရမယျ။ အဲဒီကွားဖွတျအစိုးရတဈရပျမှာ စဈအာဏာရှငျလဲ မပါနဲ့။ ရှေးကောကျပှဲ အနိုငျရတဲ့ ပါတီတှလေညျး လုံးဝမပါနဲ့။ Statemen တှပေဲပါ။ (၁) နှဈအတှငျး ရှေးကောကျပှဲလုပျပေး။ ပွီးတော့မှ အခွခေံဥပဒကေို နောကျမှ ပွနျရေးဆှဲပေါ့။ အဲဒီတော့ ကွားဖွတျအစိုးရဆိုတာက ရှေးကောကျပှဲမှာဝငျတဲ့ ပါတီတှေ ဝငျလို့ မရဘူး။ အဲဒီလို အဆိုပွုတဲ့အခါမှာ ကနြော့ျကို ဝိုငျးကန့ျကှကျကွတယျ။ အမြားကွီးပေါျလာတယျ။ ကနြော့ျလူရငျးတှပေါ။ ခငျမြားဥစ်စာက ကနြောျတို့ နိုငျမယ့ျတိုကျပှဲက - ဒီတိုကျပှဲကွီးက ကနြောျတို့ နိုငျကိုနိုငျရမယ့ျ တိုကျပှဲ။ ဒီတိုကျပှဲကွီးမှာ ဘယျလိုအဆိုပွုလိုကျတာလဲ။ ပွနျစဉျးစားပေးပါအုံးလို့ ပွောတဲ့အခါမှာ ကနြောျက အဲဒီဟာကို ယာယီရပျထားရတယျ။ ကနြောျကတော့ အငျမတနျ စိုးရိမျစိတျနဲ့ ခငျမြားပွောသလို တှေးပွီးတော့ ကွားလမျးတဈခုကို ခပြေးတာ။ သို့ပမေဲ့ ကနြောျတို့က တိုကျပှဲကို ရဈလာတဲ့အခါမှာ အခု (၂၃) ရကျ ဖွဈလာတဲ့အခါမှာ ဒီတိုကျပှဲကို နိုငျမှဖွဈတော့မယျ။ စေ့စပျရေးလဲ မရတော့ဘူး။ မနိုငျလို့ မရတော့ဘူးဆိုတာ ကနြောျ လုံးဝယုံကွညျတယျ။ သံဓိဌာနျလညျး ခလြိုကျပွီ။

မေး ။ ။ နောကျဆုံး ကနြော့ျစိုးရိမျခကြျတဈခုကို ပွောခငြျပါသေးတယျ။ အဲဒါက စောစောကပွောတဲ့ ဂုဏျသရရှေိ လူကွီးလူကောငျးတှေ၊ နိုငျငံပွုသုခမိနျတှခေေါျတဲ့ Statemen တှေ အဲဒီလို ပုဂ်ဂိုလျတှနေဲ့ ဖှဲ့စညျးထားပွီးတော့ တကယျမှနျကနျတဲ့ ဖှဲ့စညျးပုံအခွခေံဥပဒတေဈရပျ ရေးဆှဲပွီး တကျလာသည့ျတိုငျအောငျ စဈတပျဆိုတဲ့ဟာက သူတို့လကျနကျရှိနရေငျ၊ စိတျကူးပေါကျရငျ ပွနျသိမျးရငျ သိမျးမှာပဲ။ ထိုငျးမှာပဲကွည့ျ။ ၁၉၉၇ ခုနှဈတုနျးက ဥပဒဆေိုရငျ ၁၉၃၂ ခုနှဈကတညျးက လုပျလာတဲ့အထဲမှာ ၉၇ ဥပဒကေို အတောျလေး ခြီးကြူးကွတယျ။ တကယ့ျ ဥပဒပေညာရှငျတှေ တရားမြှတစှာ ရေးဆှဲကွတယျ။ အဲဒီဟာကိုလဲ နောကျပိုငျးမှာ စဈတပျက ပွနျဖကြျပွီးတော့ အာဏာပွနျသိမျးတယျ။ ဆိုတော့ စဈတပျဆိုတာက ဖှဲ့စညျညးပုံဥပဒေ ဘယျလောကျပဲကောငျးနေ ကောငျးနေ။ စဈတပျအငျအားကွီးနသေမြှကတော့ ဒီသံသရာထဲမှာ ပွနျရောကျနိုငျတယျဆိုတဲ့ စိုးရိမျစိတျလညျး ရှိနတေော့ အဲဒါကို ဘယျလိုမွငျပါလဲ။

ဖွေ ။ ။ အဲဒါကို လုံးဝစိုးရိမျသင့ျတာပေါ့။ တဈရာရာခိုငျနှုနျးမှနျတယျ။ ကြောျရငျတောငျ ကြောျနအေုံးမယျ။ သို့သောျ အဲဒါကိုလဲ ထည့ျစဉျးစားပွီသားပါ။ အဲဒါက တခွားတော့ မဟုတျဘူး။ စဈတပျက လုံးဝပွနျပွီးတော့ ပွောငျးရလိမ့ျမယျ။ သို့သောျ သူတို့ကို အာမခံခကြျ ပေးရလိမ့ျမယျ။ အဲဒါ ပွညျသူလူထုဆန်ဒနဲ့ ပွညျသူလူထုကတော့ သဘောတူခငြျမှ တူမယျ။ ဒါပမေဲ့ အမြားဆန်ဒနဲ့ ဆုံးဖွတျပေါ့။ ကနြောျတို့က သူတို့ကိုတော့ ဂရနျတီ ပေးရမယျ။ အခုနလို ကွားဖွတျအစိုးရတရပျနဲ့ သှားမယျဆိုရငျတော့ ဂရနျတီ ပေးရမယျ။ အဲဒီ ဂရနျတီကတော့ နောကျကွောငျးလဲ အရေးမယူရဘူး။ အခု ၂၀၂၀ အာဏာသိမျးတာတှကေိုလဲ ခငျမြားတို့ကို အရေးမယူဘူး။ ခငျမြားတို့ကလဲ ၂၀၀၈ အခွခေံဥပဒေ ဖကြျသိမျးတာကို လကျခံရမယျ။ နောကျရေးဆှဲမယ့ျ ဥပဒကေတော့ ဖယျဒရယျဒီမိုကရစေီနိုငျငံ ဖွဈမယ့ျ၊ တိုငျးရငျးသားတှေ ကိုယ့ျ အခွခေံဥပဒနေဲ့ကိုယျ၊ ကိုယျပိုငျအုပျခြုပျခှင့ျရတဲ့ဟာ အာမခံခကြျကို ပေးရမယျ။ နောကျတခါ ကနြောျတို့ စဈတပျကို (၄) နှဈ တဈကွိမျ စဈဦးစီးခြုပျပွောငျးမယျ။ ပူးတှဲ Joint Chief of Staff နဲ့ အလှည့ျကြ အုပျခြုပျမယျဆိုတဲ့ ပုံစံတှေ - အမရေိကလိုပေါ့ - Joint Chief of Staff နဲ့ အလှည့ျကြ အုပျခြုပျမယျ။ အဲဒါမြိုးတှေ အပါအဝငျ စဈတပျကွီးကတော့ လုံးုဝကွီး ပွောငျးပွဈရမယျ။ ဘယျလိုပွောငျးမလဲဆိုရငျ ကနြောျတို့ တိုငျးရငျးသားတပျတှပေါ ပါလာတဲ့ ဖယျဒရယျတပျမတောျကွီးဖွဈအောငျ ပွနျပွငျရမယျ။ အဲဒါကတှကေို စဈတပျက လကျမခံဘူးဆိုရငျတော့ ကနြောျတို့ ဆကျတိုကျဖို့ကလှဲလို့ မရှိတော့ဘူး။ အဲဒါကွောင့ျမို့ ကြှဲကူးရပေါ ပွညျသူလူထုက တိုကျနတော၊ အသကျတှေ အသခေံနတောကို ကနြောျတို့လဲ မကွည့ျရကျပမေယ့ျလို့ ဒီတိုကျပှဲကွီးကို နိုငျအောငျတိုကျမယျဆိုတဲ့ စိတျဓါတျနဲ့ ထောကျခံနပေါတယျ။

XS
SM
MD
LG