သုံးရလွယ်ကူစေသည့် Link များ

နောက်ဆုံးရသတင်း

ဓါးသွားထက်ထက်တဲ့ ကလောင်သွားများ


မြန်မာကဗျာဆရာခက်သီ ကဗျာစာစု (ဓါတ်ပုံ Facebook Poem Collection)
မြန်မာကဗျာဆရာခက်သီ ကဗျာစာစု (ဓါတ်ပုံ Facebook Poem Collection)

မြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်တပ်အာဏာသိမ်းပြီးတဲ့နောက် ဖမ်းဆီးထောင်ချခံရတဲ့၊ လက်လွန်အောင် နှိပ်စက်ညှဉ်းပမ်းခံရတဲ့အထဲမှာ စာရေးဆရာ ကဗျာဆရာတွေလဲ ပါဝင်ပါတယ်။ သူတို့ဟာ စစ်အာဏာပိုင်တွေအတွက် ဘယ်လောက်ထိ အန္တရာယ်များနေလို့ ဒီလို ရန်ငြိုးထားခြင်းခံရတာပါလဲ။ သူတို့ရဲ့ကလောင်သွားက စစ်အင်အားကို စိမ်ခေါ်နိုင်ပါသလား။ Pen America အဖွဲ့က ညွှန်ကြားရေးမှူးတဦးဖြစ်တဲ့ Dr. Karin Karlekar နဲ့ ဦးကျော်ဇံသာ ဆွေးနွေးသုံးသပ်ထားပါတယ်။

မေး ။ ။ ကျနော် ဒီနေ့ဆွေးနွေးချင်တာကတော့ စစ်အာဏာရှင်တွေဟာ စာရေးဆရာ၊ ကဗျာဆရာတွေကို ကြောက်သလဲဆိုတာအကြောင်းအရာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ပမာဏအနေနဲ့ စာရေးဆရာ၊ ကဗျာဆရာတွေရဲ့ အခန်းကဏ္ဍဟာ နိုင်ငံတခု၊ လူ့အဖွဲ့အစည်းတခု အပြောင်းအလဲ လုပ်တဲ့နေရာမှာ ဘယ်လောက်အထိ အရေးကြီးသလဲဆိုတာကို ပထမဦးဆုံး ပြောပါ။

ဖြေ ။ ။ စာရေးဆရာတွေရဲ့ ဘဝကို အထူးသဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံကို ကြည့်မယ်ဆိုရင် ကဗျာဆရာတွေက သိပ်ကိုအရေးပါပါတယ်။ သမိုင်းအစဉ်အလာနဲ့ကြည့်ရင် သူတို့က ပထမဦးဆုံး ဗြိတိသျှကိုလိုနီ အာဏာရှင်အုပ်စိုးမှုကို တွန်းလှန်တဲ့နေရာမှာနဲ့ လွန်ခဲ့တဲ့ ဆယ်စုနှစ်တွေအတွင်းမှာ ပုံစံအမျိုးမျိုးနဲ့ အုပ်စိုးခဲ့ကြတဲ့ အာဏာရှင်တွေ ဆန့်ကျင်ရေးမှာ အရေးကြီးတဲ့နေရာကနေ ပါဝင်ခဲ့ကြတာပါ။ နမူနာအနေနဲ့ ပြောရမယ်ဆိုရင်တော့ စစ်အုပ်ချုပ်ရေး အစောပိုင်းကာလ နာဂစ်မုန်တိုင်းဝန်းကျင် ရွှေဝါရောင်တော်လှန်ရေး စတာတွေနဲ့တကွ အခုလက်ရှိ အခြေအနေအထိပါပဲ။ ဆိုတော့ မြန်မာနိုင်ငံမှာ အာဏာရှင်စနစ်ကို ဆန့်ကျင်တွန်းလှန်တဲ့နေရာမှာ ကဗျာဆရာ၊ စာရေးဆရာတွေရဲ့ အခန်းကဏ္ဍက သိပ်ပြီးတော့ အရေးကြီးပါတယ်။

မေး ။ ။ သူတို့အရေးပါတာတော့ ဟုတ်ပါပြီ၊ ဒါပေမဲ့ သူတို့ရဲ့ အရေးပါမှု၊ သူတို့ရဲ့ လုပ်ဆောင်ချက်၊ စွမ်းဆောင်ချက်တွေဟာ အာဏာရှင်တွေ၊ စစ်အာဏာရှင်တွေကို ပြုတ်ကျသွားအောင်၊ သို့မဟုတ် သူတို့ရဲ့ အနေအထားကို ခြိမ်းခြောက်နိုင်တဲ့ အခြေအနေကော ရှိပါရဲ့လား။

ဖြေ ။ ။ စစ်အစိုးရကတော့ စာရေးဆရာတွေက သူတို့ကို ခြိမ်းခြောက်ကြမယ်လို့ ယူဆကြပါတယ်။ အာဏာသိမ်းပြီးတဲ့ ပထမနေ့မှာပဲ သူတို့ဖမ်းဆီးခဲ့တဲ့ လူတွေကို ကြည့်မယ်ဆိုရင် နိုင်ငံရေးသမားတွေကို ဖမ်းဆီးတယ်၊ NLD ခေါင်းဆောင်ပိုင်းကိုဖမ်းတယ်၊ ဒါ့အပြင် စာရေးဆရာ အနည်းဆုံး (၅) ဦးနဲ့ အနုပညာဖန်တီးတဲ့ လူတွေကိုလည်း ဖမ်းဆီးခဲ့တာကို တွေ့ရပါတယ်။ စာရေးဆရာ မောင်သာချိုအပါအဝင် အများအပြားကိုပဲ ဖမ်းဆီးခဲ့ပါတယ်။ ဒါဟာ သူတို့ကို ကြောက်ရွံနေတဲ့အတွက်ကြောင့်မို့ အာဏာသိမ်းတဲ့ စစ်တပ်က လက်ဦးမှု ရယူဖမ်းဆီးခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

မေး ။ ။ တကယ်တော့ အာဏာရှင်တွေအနေနဲ့ လွတ်လပ်စွာ ရေးသားပြောဆိုခွင့်တွေကို ပိတ်ပင်လိုက်ရင်ကော မဖြစ်နိုင်ဘူးလား။ များသောအားဖြင့်လဲ ပိတ်ပင်ထားကြတာပဲ။ Censor လုပ်ကြတယ်၊ ဒီလုပ်ရပ်တွေနဲ့ကော စာရေးဆရာ၊ ကဗျာဆရာတွေရဲ့ အခန်းကဏ္ဍကို မဟန့်တားနိုင်ဘူးလား။ ဖမ်းဆီးထောင်ချဖို့ လိုသေးလား။

ဖြေ ။ ။ သူတို့အနေနဲ့ ဆင်ဆာလုပ်ပေး၊ လုပ်တာတွေလည်း လုပ်ပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်အုပ်ချုပ်ရေး အစောပိုင်းကာလက အင်မတန်အတွေ့အကြုံရှိတဲ့ ဆင်ဆာဖြတ်တောက်မှုတွေ ရှိခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့လဲ ဆင်ဆာနဲ့ မထိန်းချုပ်နိုင်တဲ့ အခြေအနေကို ဖြစ်လာပါပြီ။ လူတွေရဲ့ ထင်မြင်ယူဆချက်မျိုးစုံကို ရေးသားဖော်ထုတ်တဲ့ လမ်းကြောင်းတွေ ရှိလာပါပြီ။ Facebook မှာ ကြိုက်တာရေးလို့ရတော့ အားလုံးကိုလွှမ်းခြုံနိုင်တဲ့ ဆင်ဆာမျိုး မလုပ်နိုင်တော့ပါဘူး။ နောက်ပြီးတော့ လက်ကိုင်ဖုန်းတွေ ရှိနေကြတော့ သတင်းအချက်အလက်တွေကို အလွယ်တကူ လက်လှမ်းမီလာကြပါတယ်။ ဒါကြောင့်လဲ ကဗျာ ဖန်တီးမှုတွေ၊ သတင်းအချက်အလက်တွေ ပြန့်နံှ့မှာကြောက်လို့ စစ်အာဏာပိုင်တွေက အင်တာနက်ပိတ်စို့မှုတွေကို လုပ်လာပါတယ်။ ရေးသားဖော်ထုတ်တဲ့ လူတွေကို ဖမ်းဆီးထောင်ချမှုတွေလည်း လုပ်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ လူထုကတော့ သူတို့စာပေတွေကိုပဲ ရှာဖွေဖတ်ရှုနေပြီး၊ ဖမ်းဆီးထောင်ချခံနေရတဲ့ လူတွေကို ထောက်ခံလေးစားဆဲပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့်မို့ စစ်အာဏာပိုင်တွေ ဘယ်လိုပဲ နှိပ်ကွပ်ပေမယ့် မထိရောက်နိုင်တာ တွေ့ရပါတယ်။

မေး ။ ။ နောက် အထူးသဖြင့် ကဗျာဆရာတွေရဲ့ အခန်းကဏ္ဍကိုလည်း ကျနော် မေးချင်ပါတယ်။ တကယ်တော့ ပြည်သူလူထုထဲမှာ စာဖတ်ပရိသတ်ထဲမှာ ကဗျာဖတ်တဲ့ ပရိသတ်က အင်မတန်နည်းတယ်လို့ ကျနော် ထင်ပါတယ်။ ဆိုတော့ ဒီအာဏာပိုင်တွေကို သူတို့ စိန်ခေါ်လိုက်ရအောင် ပရိသတ်က များပြားသလား။ ကဗျာ့သြဇာက ဒီလောက်အထိ ကြီးမားသလား။ ဘာကြောင့်မို့လို့ စစ်အာဏာပိုင်တွေက ကျောဆရာတွေကိုလည်း အန္တရာယ်ပြုနေရသလဲ။ ရန်ရှာနေရသလဲ။

ဖြေ ။ ။ အထူးသဖြင့် မြန်မာပြည်မှာ သရော်စာပုံစံကဗျာ အထူးသဖြင့် Satirical Poetry တွေ၊ ဇာဂနာတို့လို လူတွေရဲ့ အခန်းကဏ္ဍ၊ ဒေါင်းမျိုးဆက်သံချပ်အဖွဲ့တို့ရဲ့ အခန်းကဏ္ဍတွေက စစ်အာဏာပိုင်တွေကို ဝေဖန်ထောက်ပြတဲ့နေရာ၊ လူ့အခွင့်အရေး၊ ဒီမိုကရေစီရေးကို ထောက်ခံအားပေးတဲ့ နေရာမှာ၊ နောက်ပြီးတော့ လွတ်လပ်စွာ ဆန္ဒသဘောထား ထုတ်ဖော်ခွင့်၊ လှုံဆော်တဲ့နေရာတွေမှာ အထူးပဲ ထိရောက်မှု ရှိတယ်လို့ ကျမ တကယ်ပဲ ယူဆပါတယ်။ ဒါက မြန်မာနိုင်ငံမှာ အစဉ်အလာတရပ်နဲ့ကို ရှိနေခဲ့တာပါ။ ဒါကြောင့်လဲ စစ်အာဏာပိုင်တွေက သူတို့ကို ဖမ်းဆီးနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။

မေး ။ ။ ဒီနေရာမှာ ကျနော် တခုစဉ်းစားမိတယ်။ စာရေးဆရာတွေ၊ စာပေသမားတွေရဲ့ ရေးသားတင်ပြချက်တွေက သူတို့ရဲ့ စေတနာကတော့ လူ့အဖွဲ့အစည်းကို ကောင်းစေချင်တယ်။ နိုင်ငံကို ကောင်းစေချင်တယ်ဆိုတော့ ဒီလို ကောင်းစေချင်တဲ့ စေတနာကို အာဏာပိုင်တွေက ဖတ်ပြီးတော့ သဘောပေါက် လက်ခံတာကော မရှိပေဘူးလား။ အဲဒါကော ဘာကြောင့် မရှိနေတာလဲ။

ဖြေ ။ ။ အရပ်သားအစိုးရခေတ်ကို ပြန်ပြီးတော့ ကြည့်မယ်ဆိုရင် ကဗျာဆရာ၊ စာရေးဆရာ အတော်များများက အစိုးရတာဝန်တွေ ထမ်းဆောင်ခဲ့ကြပါတယ်။ လွှတ်တော်အမတ်တွေအဖြစ် ထမ်းဆောင်ခဲ့ကြတာ တွေ့ရပါလိမ့်မယ်။ သူတို့က ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးအတွက် အစိုးရကို တင်ပြတောင်းဆို တိုက်တွန်းနိုင်ခဲ့ကြပါတယ်။ ဒီလူတချို့နဲ့လည်း ကျမ ထိတွေ့ဆက်ဆံမှုတွေ ရှိခဲ့ပါတယ်။ လွတ်လပ်စွာ ထုတ်ဖော်ပြောဆိုခွင့်နဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ ပိုပြီးတော့ လုပ်ဆောင်ဖို့အတွက် NLD အစိုးရကို ပြောဆိုတိုက်တွန်းမှုတွေ ရှိခဲ့ပြီးတော့ ဒါမျိုးတွေကို ဆက်လုပ်လာနိုင်မယ်လို့လည်း မျှော်လင့်ပါတယ်။ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ သူတို့ရဲ့ ရေးသားချက်တွေ၊ ဟောပြောချက်တွေကို ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးအတွက် အထိရောက်ဆုံး တွန်းအားဖြစ်နေပြီးတော့ NLD ကိုလည်း ဒီလိုမျိုး ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးတွေအတွက် တွန်းအားပေးနိုင်ခဲ့တာလည်း ဖြစ်လို့ပါပဲ။

မေး ။ ။ ဆိုတော့ သူတို့ကို အခုလို ဖမ်းဆီးထောင်ချလိုက်တာနဲ့ သူတို့တွေက နှုတ်ပိတ်သွားရောလား။ လက်တွန့်ပြီးတော့ မလုပ်ဘဲ နေကြမလား။ နောက်ဆုတ်သွားမယ်လို့ ထင်ပါသလား။

ဖြေ ။ ။ အာဏာသိမ်းစကတည်းက ဖမ်းဆီးထားတဲ့ လူတွေကို လတွေအကြာကြီး ဖမ်းထားပြီးတော့မှ အခုမှ စွဲချက်တင်နိုင်ပါတယ်။ ထောင်ဒဏ် (၂) နှစ် စသည်ဖြင့် ချမှတ်ပါတယ်။ ဆိုတော့ သူတို့က အခိုက်အတန့်အားဖြင့် နှုတ်စိတ်နေရပါလိမ့်မယ်။ ထောင်ကျနေတုန်းတော့ လွတ်လပ်စွာ ရေးသားပြောဆိုခွင့် ဘာမှရရှိမှာ မဟုတ်ပါဘူး။ ဒါပေမဲ့လဲ တခြားကဗျာဆရာ၊ စာရေးဆရာ အများအပြား သူတို့တွေရဲ့ လုံခြုံရေးအတွက် ပြည်တွင်းမှာပဲ တိမ်းရှောင်နေ၊ ဒါမှမဟုတ် ပြည်ပကို ထွက်ပြေးနိုင်ခဲ့ကြတာပါ။ သူတို့က ဆက်ပြီးတော့ ရေးနိုင်ပြောနိုင်ကြပါတယ်။ ဒါကြောင့်မို့ စစ်အာဏာပိုင်တွေ နှုတ်ပိတ်နိုင်တာက တချို့တဝက်ကို ယာယီနှုတ်ပိတ်ထားနိုင်ခြင်းပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ စာရေးဆရာတိုင်း၊ ကဗျာဆရာတိုင်းကို သူတို့ထိန်းချုပ်မထားနိုင်ပါဘူး။ သူတို့အာဏာကို ဖီဆန်တွန်းလှန်နေကြသူတွေ အများကြီး ရှိနေပါတယ်။


မေး ။ ။ ဆိုတော့ စစ်အာဏာပိုင်တွေက လောလောဆယ်မှာတော့ ကဗျာဆရာတွေကို၊ တနည်းပြောရရင် စာရေးဆရာတွေကို သူတို့ရဲ့ ကလောင်စွမ်းကို လက်နက်အင်အားနဲ့ အနိုင်ယူနေတဲ့ သဘောပေါ့။

ဖြေ ။ ။ အမှန်ပါပဲ - ဒီနှစ်အစောပိုင်းက အသတ်ခံသွားရတဲ့ ကဗျာဆရာခက်သီရဲ့ ရေးသားချက်တွေကို ကြည့်မယ်ဆိုရင် အာဏာသိမ်းမှုကို အပြင်းအထန် ဆန့်ကျင်တာတွေ တွေ့ရသလို၊ လူထုကိုလည်း အရမ်းနှစ်ထောင်အားရ ဖြစ်စေပြီး တက်ကြွစေခဲ့ပါတယ်။ သူဆုံးသွားပြီးတဲ့နောက်မှာ လူတွေကြားမှာ အချင်းချင်းဖြန့်ချီခဲ့ကြပါတယ်။ ကံမကောင်းအကြောင်းမလှစွာနဲ့ ခက်သီလိုပဲ မနှစ်က တနှစ်ထဲမှာ ဆုံးသွားခဲ့ရတဲ့ ကဗျာဆရာတွေ အနည်းဆုံး (၅) ယောက် ရှိခဲ့ပါပြီ။ စာရေးဆရာ အများအပြားလည်း ထောင်ထဲမှာ ရောက်နေခဲ့ပြီးတော့၊ ကျန်တဲ့တချို့လဲ ပြည်ပကို ထွက်ပြေးနေရပါတယ်။ တချို့လဲ ပုန်းအောင်းနေရပါတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့ ပွင့်လင်းကာလရဲ့ အတွေ့အကြုံကို လူအများအပြား ရရှိခဲ့ပြီ ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီအတွေ့အကြုံကို သူတို့က ကြိုက်ကြတယ်။ ဆက်ပြီးတော့လဲ အဲဒီလို အတွေ့အကြုံမျိုး ဖြစ်ထွန်းဖို့အတွက် လိုလားနေကြတယ်ဆိုတာကို သိကြပါတယ်။ ပွင့်လင်းလွတ်လပ်ခွင့် ထွန်းကားရေးအတွက် စာရေးဆရာ၊ ကဗျာဆရာကြီးတွေနဲ့အတူ ရေးဖော်ရေးဖက်အဖြစ်နဲ့ ဒီမျိုးဆက်သစ်တွေလည်း ပေါ်ထွန်းလာလိမ့်မယ်လို့ ယုံကြည်ပါတယ်။

မေး ။ ။ နောက်ဆုံးမေးချင်တာက ‘The pen is mightier than the sword’ ဆိုတဲ့ ‘ဆိုရိုးစကား၊ ဓါးသွားထက် ကလောင်သွားထက်တယ်’ ဆိုတဲ့ ဆိုရိုးစကားဟာ မြန်မာနိုင်ငံအတွက်လည်း မှန်ကန်နေတယ်ဆိုတဲ့သဘော ပြောနိုင်ပါသလား။ Karin ရဲ့ သဘောထားကို သိပါရစေ။

ဖြေ ။ ။ ဒါကို မှန်တယ်လို့ ကျမ တကယ်ပဲယူဆပါတယ်။ ကဗျာဆရာတွေကို စစ်တပ်က ပစ်သတ်လိုက်တဲ့ ကိစ္စကိုပဲကြည့်ပါ။ ခက်သီတို့ကို သတ်ပြစ်လိုက်ပေမယ့် သူ့ကဗျာတွေ ရှင်သန်နေဆဲပါ။ သူ့ကဗျာတွေ၊ သူ့စကားတွေ ရှိနေဆဲပါ။ လူထုက ဒါတွေကို ဖြန့်ဝေနေဆဲပါ။ ဘာသာပြန်နေကြဆဲပါ။ ကမ္ဘာတဝှမ်းက ရွတ်ဖတ်နေကြဆဲပါ။ ခက်သီ အသတ်မခံရသေးခင်က သူ့ရဲ့နာမည်ကို မြန်မာပြည်ထဲကလူတွေ၊ ကမ္ဘာကလူတွေ တခါမှ မကြားဖူးကြပါဘူး။ အခုအခါမှာတော့ ကမ္ဘာတဝှမ်းက ကဗျာဆရာတွေ အများကြီး ခက်သီကို သိသွားကြပါပြီ။ သူ့ရဲ့ကဗျာတွေကို ရွတ်ဆိုကြားနာနေကြပါပြီ။ ဒါကြောင့်မို့ စစ်အာဏာရှင်တွေက ကဗျာဆရာတယောက်ကို သတ်ဖြတ်နိုင်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ သူတို့ရဲ့ ကဗျာကို မသတ်နိုင်ပါဘူး။ အသတ်ဆုံးရှုံးသွားရပေမယ့် သူ့ရဲ့ကဗျာတွေက ပိုပြီးတော့ ရှင်သန်ပြန့်နံှ့သွားခဲ့ပါပြီ။ ချုပ်ပြောရမယ်ဆိုရင်တော့ ဓါးသွားထက် ကလောင်သွားထက်တယ်ဆိုတဲ့ ဆိုရိုးစကားကို ကျမ ယုံကြည်ပါတယ်။

ကဗျာဆရာကို သတ်သတ်၊ ထောင်ချချ ကဗျာကတော့ ဆက်ပြီးတော့ ရှင်သန်နေပါမယ်။

ဦးကျော်ဇံသာ ။ ။ သောတရှင်များခင်များ - အခုတင်ပြခဲ့တာတော့ Pen America ရဲ့ ညွှန်ကြားရေးမှူးတယောက်ဖြစ်တဲ့ Dr. Karin Karlekar နဲ့ ကို ဆက်သွယ်မေးမြန်းခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ စစ်ကောင်စီ ဖမ်းဆီးပြီး (၂၄) နာရီအတွင်းမှာ ညှဉ်းပမ်းနှိပ်စက်ခံရလို့ သေဆုံးသွားခဲ့တဲ့ ခက်သီရဲ့ ကဗျာတချို့ကိုလည်း အခွင့်သင့်တုန်း ဆက်လက်ဖော်ပြလိုပါတယ်။ ကိုသားညွှန့်ဦးက ဖတ်ပေးထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။

သူတို့က ခေါင်းကိုပစ်တယ် တော်လှန်ရေးက နှလုံးသားမှာရှိတာ မသိကြဘူး
ငါ သေနတ် မပစ်တတ်ဘူး
ငါ သေနတ်မပစ်တတ်ဘူး
ငါ့လက်က ဂစ်တာတီးခဲ့တာ။
ငါ သေနတ်မပစ်တတ်ဘူး
ငါ့လက်က ကဗျာပဲရေးတတ်တာ။
ငါ သေနတ်မပစ်တတ်ဘူး
ငါ မွေးနေ့ကိတ်ပဲ အလှဆင်တတ်တာ။
အခု ငါ့လူတွေ သေနတ်ပစ်ခံရတယ်
ငါကတော့ ကဗျာနဲ့ပဲ ပြန်ပစ်နိုင်ခဲ့တယ်။
အဲ့ဒါဟာ မမျှတဘူးလို့ ခံစားနေရတယ်
လိပ်ပြာမလုံဘူးလို့ တွေးရိပ်ထင်နေတယ်။
ငါ သေနတ်ပစ်မယ်
ငါ သေနတ်ပစ်မယ်
ပါးစပ်နဲ့မရတာ သေချာတဲ့အခါ
သေနတ်ကို သေသေချာချာ ရွေးချယ်ရတော့မယ်
ငါ သေနတ်ပစ်မယ် ။ ။

==Unicode==

မွနျမာနိုငျငံမှာ စဈတပျအာဏာသိမျးပွီးတဲ့နောကျ ဖမျးဆီးထောငျခခြံရတဲ့၊ လကျလှနျအောငျ နှိပျစကျညှဉျးပမျးခံရတဲ့အထဲမှာ စာရေးဆရာ ကဗြာဆရာတှလေဲ ပါဝငျပါတယျ။ သူတို့ဟာ စဈအာဏာပိုငျတှအေတှကျ ဘယျလောကျထိ အန်တရာယျမြားနလေို့ ဒီလို ရနျငွိုးထားခွငျးခံရတာပါလဲ။ သူတို့ရဲ့ကလောငျသှားက စဈအငျအားကို စိမျခေါျနိုငျပါသလား။ Pen America အဖှဲ့က ညှှနျကွားရေးမှူးတဦးဖွဈတဲ့ Dr. Karin Karlekar နဲ့ ဦးကြောျဇံသာ ဆှေးနှေးသုံးသပျထားပါတယျ။

မေး ။ ။ ကနြောျ ဒီနေ့ဆှေးနှေးခငြျတာကတော့ စဈအာဏာရှငျတှဟော စာရေးဆရာ၊ ကဗြာဆရာတှကေို ကွောကျသလဲဆိုတာအကွောငျးအရာပဲ ဖွဈပါတယျ။ ပမာဏအနနေဲ့ စာရေးဆရာ၊ ကဗြာဆရာတှရေဲ့ အခနျးကဏ်ဍဟာ နိုငျငံတခု၊ လူ့အဖှဲ့အစညျးတခု အပွောငျးအလဲ လုပျတဲ့နရောမှာ ဘယျလောကျအထိ အရေးကွီးသလဲဆိုတာကို ပထမဦးဆုံး ပွောပါ။

ဖွေ ။ ။ စာရေးဆရာတှရေဲ့ ဘဝကို အထူးသဖွင့ျ မွနျမာနိုငျငံကို ကွည့ျမယျဆိုရငျ ကဗြာဆရာတှကေ သိပျကိုအရေးပါပါတယျ။ သမိုငျးအစဉျအလာနဲ့ကွည့ျရငျ သူတို့က ပထမဦးဆုံး ဗွိတိသြှကိုလိုနီ အာဏာရှငျအုပျစိုးမှုကို တှနျးလှနျတဲ့နရောမှာနဲ့ လှနျခဲ့တဲ့ ဆယျစုနှဈတှအေတှငျးမှာ ပုံစံအမြိုးမြိုးနဲ့ အုပျစိုးခဲ့ကွတဲ့ အာဏာရှငျတှေ ဆန့ျကငြျရေးမှာ အရေးကွီးတဲ့နရောကနေ ပါဝငျခဲ့ကွတာပါ။ နမူနာအနနေဲ့ ပွောရမယျဆိုရငျတော့ စဈအုပျခြုပျရေး အစောပိုငျးကာလ နာဂဈမုနျတိုငျးဝနျးကငြျ ရှှဝေါရောငျတောျလှနျရေး စတာတှနေဲ့တကှ အခုလကျရှိ အခွအေနအေထိပါပဲ။ ဆိုတော့ မွနျမာနိုငျငံမှာ အာဏာရှငျစနဈကို ဆန့ျကငြျတှနျးလှနျတဲ့နရောမှာ ကဗြာဆရာ၊ စာရေးဆရာတှရေဲ့ အခနျးကဏ်ဍက သိပျပွီးတော့ အရေးကွီးပါတယျ။

မေး ။ ။ သူတို့အရေးပါတာတော့ ဟုတျပါပွီ၊ ဒါပမေဲ့ သူတို့ရဲ့ အရေးပါမှု၊ သူတို့ရဲ့ လုပျဆောငျခကြျ၊ စှမျးဆောငျခကြျတှဟော အာဏာရှငျတှေ၊ စဈအာဏာရှငျတှကေို ပွုတျကသြှားအောငျ၊ သို့မဟုတျ သူတို့ရဲ့ အနအေထားကို ခွိမျးခွောကျနိုငျတဲ့ အခွအေနကေော ရှိပါရဲ့လား။

ဖွေ ။ ။ စဈအစိုးရကတော့ စာရေးဆရာတှကေ သူတို့ကို ခွိမျးခွောကျကွမယျလို့ ယူဆကွပါတယျ။ အာဏာသိမျးပွီးတဲ့ ပထမနေ့မှာပဲ သူတို့ဖမျးဆီးခဲ့တဲ့ လူတှကေို ကွည့ျမယျဆိုရငျ နိုငျငံရေးသမားတှကေို ဖမျးဆီးတယျ၊ NLD ခေါငျးဆောငျပိုငျးကိုဖမျးတယျ၊ ဒါ့အပွငျ စာရေးဆရာ အနညျးဆုံး (၅) ဦးနဲ့ အနုပညာဖနျတီးတဲ့ လူတှကေိုလညျး ဖမျးဆီးခဲ့တာကို တှေ့ရပါတယျ။ စာရေးဆရာ မောငျသာခြိုအပါအဝငျ အမြားအပွားကိုပဲ ဖမျးဆီးခဲ့ပါတယျ။ ဒါဟာ သူတို့ကို ကွောကျရှံနတေဲ့အတှကျကွောင့ျမို့ အာဏာသိမျးတဲ့ စဈတပျက လကျဦးမှု ရယူဖမျးဆီးခဲ့တာ ဖွဈပါတယျ။

မေး ။ ။ တကယျတော့ အာဏာရှငျတှအေနနေဲ့ လှတျလပျစှာ ရေးသားပွောဆိုခှင့ျတှကေို ပိတျပငျလိုကျရငျကော မဖွဈနိုငျဘူးလား။ မြားသောအားဖွင့ျလဲ ပိတျပငျထားကွတာပဲ။ Censor လုပျကွတယျ၊ ဒီလုပျရပျတှနေဲ့ကော စာရေးဆရာ၊ ကဗြာဆရာတှရေဲ့ အခနျးကဏ်ဍကို မဟန့ျတားနိုငျဘူးလား။ ဖမျးဆီးထောငျခဖြို့ လိုသေးလား။

ဖွေ ။ ။ သူတို့အနနေဲ့ ဆငျဆာလုပျပေး၊ လုပျတာတှလေညျး လုပျပါတယျ။ မွနျမာနိုငျငံမှာ စဈအုပျခြုပျရေး အစောပိုငျးကာလက အငျမတနျအတှေ့အကွုံရှိတဲ့ ဆငျဆာဖွတျတောကျမှုတှေ ရှိခဲ့ပါတယျ။ ဒါပမေဲ့လဲ ဆငျဆာနဲ့ မထိနျးခြုပျနိုငျတဲ့ အခွအေနကေို ဖွဈလာပါပွီ။ လူတှရေဲ့ ထငျမွငျယူဆခကြျမြိုးစုံကို ရေးသားဖောျထုတျတဲ့ လမျးကွောငျးတှေ ရှိလာပါပွီ။ Facebook မှာ ကွိုကျတာရေးလို့ရတော့ အားလုံးကိုလှှမျးခွုံနိုငျတဲ့ ဆငျဆာမြိုး မလုပျနိုငျတော့ပါဘူး။ နောကျပွီးတော့ လကျကိုငျဖုနျးတှေ ရှိနကွေတော့ သတငျးအခကြျအလကျတှကေို အလှယျတကူ လကျလှမျးမီလာကွပါတယျ။ ဒါကွောင့ျလဲ ကဗြာ ဖနျတီးမှုတှေ၊ သတငျးအခကြျအလကျတှေ ပွန့ျနံှ့မှာကွောကျလို့ စဈအာဏာပိုငျတှကေ အငျတာနကျပိတျစို့မှုတှကေို လုပျလာပါတယျ။ ရေးသားဖောျထုတျတဲ့ လူတှကေို ဖမျးဆီးထောငျခမြှုတှလေညျး လုပျပါတယျ။ ဒါပမေဲ့ လူထုကတော့ သူတို့စာပတှေကေိုပဲ ရှာဖှဖေတျရှုနပွေီး၊ ဖမျးဆီးထောငျခခြံနရေတဲ့ လူတှကေို ထောကျခံလေးစားဆဲပဲ ဖွဈပါတယျ။ ဒါကွောင့ျမို့ စဈအာဏာပိုငျတှေ ဘယျလိုပဲ နှိပျကှပျပမေယ့ျ မထိရောကျနိုငျတာ တှေ့ရပါတယျ။

မေး ။ ။ နောကျ အထူးသဖွင့ျ ကဗြာဆရာတှရေဲ့ အခနျးကဏ်ဍကိုလညျး ကနြောျ မေးခငြျပါတယျ။ တကယျတော့ ပွညျသူလူထုထဲမှာ စာဖတျပရိသတျထဲမှာ ကဗြာဖတျတဲ့ ပရိသတျက အငျမတနျနညျးတယျလို့ ကနြောျ ထငျပါတယျ။ ဆိုတော့ ဒီအာဏာပိုငျတှကေို သူတို့ စိနျခေါျလိုကျရအောငျ ပရိသတျက မြားပွားသလား။ ကဗြာ့သွဇာက ဒီလောကျအထိ ကွီးမားသလား။ ဘာကွောင့ျမို့လို့ စဈအာဏာပိုငျတှကေ ကြောဆရာတှကေိုလညျး အန်တရာယျပွုနရေသလဲ။ ရနျရှာနရေသလဲ။

ဖွေ ။ ။ အထူးသဖွင့ျ မွနျမာပွညျမှာ သရောျစာပုံစံကဗြာ အထူးသဖွင့ျ Satirical Poetry တှေ၊ ဇာဂနာတို့လို လူတှရေဲ့ အခနျးကဏ်ဍ၊ ဒေါငျးမြိုးဆကျသံခပြျအဖှဲ့တို့ရဲ့ အခနျးကဏ်ဍတှကေ စဈအာဏာပိုငျတှကေို ဝဖေနျထောကျပွတဲ့နရော၊ လူ့အခှင့ျအရေး၊ ဒီမိုကရစေီရေးကို ထောကျခံအားပေးတဲ့ နရောမှာ၊ နောကျပွီးတော့ လှတျလပျစှာ ဆန်ဒသဘောထား ထုတျဖောျခှင့ျ၊ လှုံဆောျတဲ့နရောတှမှော အထူးပဲ ထိရောကျမှု ရှိတယျလို့ ကမြ တကယျပဲ ယူဆပါတယျ။ ဒါက မွနျမာနိုငျငံမှာ အစဉျအလာတရပျနဲ့ကို ရှိနခေဲ့တာပါ။ ဒါကွောင့ျလဲ စဈအာဏာပိုငျတှကေ သူတို့ကို ဖမျးဆီးနတော ဖွဈပါတယျ။

မေး ။ ။ ဒီနရောမှာ ကနြောျ တခုစဉျးစားမိတယျ။ စာရေးဆရာတှေ၊ စာပသေမားတှရေဲ့ ရေးသားတငျပွခကြျတှကေ သူတို့ရဲ့ စတေနာကတော့ လူ့အဖှဲ့အစညျးကို ကောငျးစခေငြျတယျ။ နိုငျငံကို ကောငျးစခေငြျတယျဆိုတော့ ဒီလို ကောငျးစခေငြျတဲ့ စတေနာကို အာဏာပိုငျတှကေ ဖတျပွီးတော့ သဘောပေါကျ လကျခံတာကော မရှိပဘေူးလား။ အဲဒါကော ဘာကွောင့ျ မရှိနတောလဲ။

ဖွေ ။ ။ အရပျသားအစိုးရခတျေကို ပွနျပွီးတော့ ကွည့ျမယျဆိုရငျ ကဗြာဆရာ၊ စာရေးဆရာ အတောျမြားမြားက အစိုးရတာဝနျတှေ ထမျးဆောငျခဲ့ကွပါတယျ။ လှှတျတောျအမတျတှအေဖွဈ ထမျးဆောငျခဲ့ကွတာ တှေ့ရပါလိမ့ျမယျ။ သူတို့က ပွုပွငျပွောငျးလဲရေးအတှကျ အစိုးရကို တငျပွတောငျးဆို တိုကျတှနျးနိုငျခဲ့ကွပါတယျ။ ဒီလူတခြို့နဲ့လညျး ကမြ ထိတှေ့ဆကျဆံမှုတှေ ရှိခဲ့ပါတယျ။ လှတျလပျစှာ ထုတျဖောျပွောဆိုခှင့ျနဲ့ ပတျသကျပွီးတော့ ပိုပွီးတော့ လုပျဆောငျဖို့အတှကျ NLD အစိုးရကို ပွောဆိုတိုကျတှနျးမှုတှေ ရှိခဲ့ပွီးတော့ ဒါမြိုးတှကေို ဆကျလုပျလာနိုငျမယျလို့လညျး မြှောျလင့ျပါတယျ။ ဘာကွောင့ျလဲဆိုတော့ သူတို့ရဲ့ ရေးသားခကြျတှေ၊ ဟောပွောခကြျတှကေို ပွုပွငျပွောငျးလဲရေးအတှကျ အထိရောကျဆုံး တှနျးအားဖွဈနပွေီးတော့ NLD ကိုလညျး ဒီလိုမြိုး ပွုပွငျပွောငျးလဲရေးတှအေတှကျ တှနျးအားပေးနိုငျခဲ့တာလညျး ဖွဈလို့ပါပဲ။

မေး ။ ။ ဆိုတော့ သူတို့ကို အခုလို ဖမျးဆီးထောငျခလြိုကျတာနဲ့ သူတို့တှကေ နှုတျပိတျသှားရောလား။ လကျတှန့ျပွီးတော့ မလုပျဘဲ နကွေမလား။ နောကျဆုတျသှားမယျလို့ ထငျပါသလား။

ဖွေ ။ ။ အာဏာသိမျးစကတညျးက ဖမျးဆီးထားတဲ့ လူတှကေို လတှအေကွာကွီး ဖမျးထားပွီးတော့မှ အခုမှ စှဲခကြျတငျနိုငျပါတယျ။ ထောငျဒဏျ (၂) နှဈ စသညျဖွင့ျ ခမြှတျပါတယျ။ ဆိုတော့ သူတို့က အခိုကျအတန့ျအားဖွင့ျ နှုတျစိတျနရေပါလိမ့ျမယျ။ ထောငျကနြတေုနျးတော့ လှတျလပျစှာ ရေးသားပွောဆိုခှင့ျ ဘာမှရရှိမှာ မဟုတျပါဘူး။ ဒါပမေဲ့လဲ တခွားကဗြာဆရာ၊ စာရေးဆရာ အမြားအပွား သူတို့တှရေဲ့ လုံခွုံရေးအတှကျ ပွညျတှငျးမှာပဲ တိမျးရှောငျနေ၊ ဒါမှမဟုတျ ပွညျပကို ထှကျပွေးနိုငျခဲ့ကွတာပါ။ သူတို့က ဆကျပွီးတော့ ရေးနိုငျပွောနိုငျကွပါတယျ။ ဒါကွောင့ျမို့ စဈအာဏာပိုငျတှေ နှုတျပိတျနိုငျတာက တခြို့တဝကျကို ယာယီနှုတျပိတျထားနိုငျခွငျးပဲ ဖွဈပါတယျ။ စာရေးဆရာတိုငျး၊ ကဗြာဆရာတိုငျးကို သူတို့ထိနျးခြုပျမထားနိုငျပါဘူး။ သူတို့အာဏာကို ဖီဆနျတှနျးလှနျနကွေသူတှေ အမြားကွီး ရှိနပေါတယျ။


မေး ။ ။ ဆိုတော့ စဈအာဏာပိုငျတှကေ လောလောဆယျမှာတော့ ကဗြာဆရာတှကေို၊ တနညျးပွောရရငျ စာရေးဆရာတှကေို သူတို့ရဲ့ ကလောငျစှမျးကို လကျနကျအငျအားနဲ့ အနိုငျယူနတေဲ့ သဘောပေါ့။

ဖွေ ။ ။ အမှနျပါပဲ - ဒီနှဈအစောပိုငျးက အသတျခံသှားရတဲ့ ကဗြာဆရာခကျသီရဲ့ ရေးသားခကြျတှကေို ကွည့ျမယျဆိုရငျ အာဏာသိမျးမှုကို အပွငျးအထနျ ဆန့ျကငြျတာတှေ တှေ့ရသလို၊ လူထုကိုလညျး အရမျးနှဈထောငျအားရ ဖွဈစပွေီး တကျကွှစခေဲ့ပါတယျ။ သူဆုံးသှားပွီးတဲ့နောကျမှာ လူတှကွေားမှာ အခငြျးခငြျးဖွန့ျခြီခဲ့ကွပါတယျ။ ကံမကောငျးအကွောငျးမလှစှာနဲ့ ခကျသီလိုပဲ မနှဈက တနှဈထဲမှာ ဆုံးသှားခဲ့ရတဲ့ ကဗြာဆရာတှေ အနညျးဆုံး (၅) ယောကျ ရှိခဲ့ပါပွီ။ စာရေးဆရာ အမြားအပွားလညျး ထောငျထဲမှာ ရောကျနခေဲ့ပွီးတော့၊ ကနြျတဲ့တခြို့လဲ ပွညျပကို ထှကျပွေးနရေပါတယျ။ တခြို့လဲ ပုနျးအောငျးနရေပါတယျ။ ပွီးခဲ့တဲ့ ပှင့ျလငျးကာလရဲ့ အတှေ့အကွုံကို လူအမြားအပွား ရရှိခဲ့ပွီ ဖွဈပါတယျ။ အဲဒီအတှေ့အကွုံကို သူတို့က ကွိုကျကွတယျ။ ဆကျပွီးတော့လဲ အဲဒီလို အတှေ့အကွုံမြိုး ဖွဈထှနျးဖို့အတှကျ လိုလားနကွေတယျဆိုတာကို သိကွပါတယျ။ ပှင့ျလငျးလှတျလပျခှင့ျ ထှနျးကားရေးအတှကျ စာရေးဆရာ၊ ကဗြာဆရာကွီးတှနေဲ့အတူ ရေးဖောျရေးဖကျအဖွဈနဲ့ ဒီမြိုးဆကျသဈတှလေညျး ပေါျထှနျးလာလိမ့ျမယျလို့ ယုံကွညျပါတယျ။

မေး ။ ။ နောကျဆုံးမေးခငြျတာက ‘The pen is mightier than the sword’ ဆိုတဲ့ ‘ဆိုရိုးစကား၊ ဓါးသှားထကျ ကလောငျသှားထကျတယျ’ ဆိုတဲ့ ဆိုရိုးစကားဟာ မွနျမာနိုငျငံအတှကျလညျး မှနျကနျနတေယျဆိုတဲ့သဘော ပွောနိုငျပါသလား။ Karin ရဲ့ သဘောထားကို သိပါရစေ။

ဖွေ ။ ။ ဒါကို မှနျတယျလို့ ကမြ တကယျပဲယူဆပါတယျ။ ကဗြာဆရာတှကေို စဈတပျက ပဈသတျလိုကျတဲ့ ကိစ်စကိုပဲကွည့ျပါ။ ခကျသီတို့ကို သတျပွဈလိုကျပမေယ့ျ သူ့ကဗြာတှေ ရှငျသနျနဆေဲပါ။ သူ့ကဗြာတှေ၊ သူ့စကားတှေ ရှိနဆေဲပါ။ လူထုက ဒါတှကေို ဖွန့ျဝနေဆေဲပါ။ ဘာသာပွနျနကွေဆဲပါ။ ကမ်ဘာတဝှမျးက ရှတျဖတျနကွေဆဲပါ။ ခကျသီ အသတျမခံရသေးခငျက သူ့ရဲ့နာမညျကို မွနျမာပွညျထဲကလူတှေ၊ ကမ်ဘာကလူတှေ တခါမှ မကွားဖူးကွပါဘူး။ အခုအခါမှာတော့ ကမ်ဘာတဝှမျးက ကဗြာဆရာတှေ အမြားကွီး ခကျသီကို သိသှားကွပါပွီ။ သူ့ရဲ့ကဗြာတှကေို ရှတျဆိုကွားနာနကွေပါပွီ။ ဒါကွောင့ျမို့ စဈအာဏာရှငျတှကေ ကဗြာဆရာတယောကျကို သတျဖွတျနိုငျပါတယျ။ ဒါပမေဲ့ သူတို့ရဲ့ ကဗြာကို မသတျနိုငျပါဘူး။ အသတျဆုံးရှုံးသှားရပမေယ့ျ သူ့ရဲ့ကဗြာတှကေ ပိုပွီးတော့ ရှငျသနျပွန့ျနံှ့သှားခဲ့ပါပွီ။ ခြုပျပွောရမယျဆိုရငျတော့ ဓါးသှားထကျ ကလောငျသှားထကျတယျဆိုတဲ့ ဆိုရိုးစကားကို ကမြ ယုံကွညျပါတယျ။

ကဗြာဆရာကို သတျသတျ၊ ထောငျခခြြ ကဗြာကတော့ ဆကျပွီးတော့ ရှငျသနျနပေါမယျ။

ဦးကြောျဇံသာ ။ ။ သောတရှငျမြားခငျမြား - အခုတငျပွခဲ့တာတော့ Pen America ရဲ့ ညှှနျကွားရေးမှူးတယောကျဖွဈတဲ့ Dr. Karin Karlekar နဲ့ ကို ဆကျသှယျမေးမွနျးခဲ့တာ ဖွဈပါတယျ။ စဈကောငျစီ ဖမျးဆီးပွီး (၂၄) နာရီအတှငျးမှာ ညှဉျးပမျးနှိပျစကျခံရလို့ သဆေုံးသှားခဲ့တဲ့ ခကျသီရဲ့ ကဗြာတခြို့ကိုလညျး အခှင့ျသင့ျတုနျး ဆကျလကျဖောျပွလိုပါတယျ။ ကိုသားညှှန့ျဦးက ဖတျပေးထားတာ ဖွဈပါတယျ။

သူတို့က ခေါငျးကိုပဈတယျ တောျလှနျရေးက နှလုံးသားမှာရှိတာ မသိကွဘူး
ငါ သနေတျ မပဈတတျဘူး
ငါ သနေတျမပဈတတျဘူး
ငါ့လကျက ဂဈတာတီးခဲ့တာ။
ငါ သနေတျမပဈတတျဘူး
ငါ့လကျက ကဗြာပဲရေးတတျတာ။
ငါ သနေတျမပဈတတျဘူး
ငါ မှေးနေ့ကိတျပဲ အလှဆငျတတျတာ။
အခု ငါ့လူတှေ သနေတျပဈခံရတယျ
ငါကတော့ ကဗြာနဲ့ပဲ ပွနျပဈနိုငျခဲ့တယျ။
အဲ့ဒါဟာ မမြှတဘူးလို့ ခံစားနရေတယျ
လိပျပွာမလုံဘူးလို့ တှေးရိပျထငျနတေယျ။
ငါ သနေတျပဈမယျ
ငါ သနေတျပဈမယျ
ပါးစပျနဲ့မရတာ သခြောတဲ့အခါ
သနေတျကို သသေခြောခြာ ရှေးခယြျရတော့မယျ
ငါ သနေတျပဈမယျ ။ ။

XS
SM
MD
LG