(Zawgyi/Unicode)
စစ်အာဏာသိမ်းမှု ဆန့်ကျင်တဲ့ အာဏာဖီဆန်ရေး CDM လှုပ်ရှားမှုထဲ တက္ကသိုလ် ဆရာဆရာမတချို့ ပါဝင်နေကြချိန်မှာ CDM မလုပ်တဲ့ ဆရာ၊ ဆရာမတွေကို ရာထူးတိုးတာ၊ တာဝန်ပြောင်းရွှေ့တာတွေကို အာဏာသိမ်း နစက စစ်ကောင်စီက လုပ်နေပါတယ်။ မြန်မာတနိုင်ငံလုံးမှာရှိတဲ့ တက္ကသိုလ်နဲ့ ကောလိပ်ပေါင်း ၁၃၀ ကျော်ကို မေလ ၅ ရက်မှာ ပြန်ဖွင့်နိုင်မှာမို့ ဆရာ ဆရာမတွေ အလုပ်ခွင်ပြန်ဝင်ကြဖို့ ပညာရေး ဝန်ကြီးဌာနက ကြေညာထားပါတယ်။
အခုလာမယ့် မေလ ၅ရက်နေ့မှာ တက္ကသိုလ်နောက်ဆုံးနှစ်နဲ့ မဟာဝိဇ္ဇာတန်းသင်တန်းတွေကို စစ်အုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ ခန့်အပ်ထားတဲ့ ပညာရေးဝန်ကြီးဌာနက စတင်ဖွင့်လှစ်ဖို့ ပြင်ဆင်နေပြီး ပညာရေးဝန်ထမ်းတွေကိုလည်း မေလ ၃ရက် နောက်ဆုံးထားပြီး လုပ်ငန်းခွင်ပြန်ဝင်ဖို့ နောက်ဆုံးအကြိမ် သတိပေးထားပါတယ်။
ဖိအားပေး ခြိမ်းခြောက်မှုတွေ ရှိနေပေမဲ့ အဆင့်မြင့်ပညာရေးက ဝန်ထမ်းအများစုဟာ မေလ ၃ ရက်မှာ အလုပ်ပြန်မဆင်းဖို့ ဆုံးဖြတ်ထားကြောင်း မြန်မာနိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာ တက္ကသိုလ်ဆရာများ သမဂ္ဂက ဒေါက်တာ ဒေါ်နှင်းနှင်းအောင်က ဗွီအိုအေကို ပြောပါတယ်။
“ သူတို့ကတော့ ခေါ်နေတယ်၊ သိထားသလောက် ဒီဘက် တက္ကသိုလ်ဆရာ အသိုင်းအဝန်းကတော့ ၈၅% လောက်ထိကတော့ လုံးဝသွားမှာ မဟုတ်ဘူးဗျ သူတို့ခေါ်လည်း။ ပုံမှန် ဒီ ဆရာ၊ ဆရာမတွေကတော့ အလုပ်ထုတ်ပစ်လည်း ဂရုမစိုက်ဘူး။ တချို့ကျတော့လည်း မိသားစုအခြေအနေကြောင့် ပြန်စဉ်းစားတဲ့ လူတွေလည်း ရှိတယ်လို့ကြားတယ်။ တကယ့် စာရင်းဇယားကတော့ ၃ ရက်နေ့မှပဲ အဖြေပေါ်မှာပါ။”
ပါမောက္ခရာထူးကနေ ဒုတိယ ပါမောက္ခချုပ်ရာထူး လျှောက်ထားသူတွေထဲက အယောက် ၈၀ ကို အခုလကုန်မှာ လူတွေ့အကဲဖြတ်ဖို့ အဆင့်မြင့်ပညာ ဦးစီးဌာနက ခေါ်ယူထားပါတယ်။ ဒီရက်ပိုင်းထဲမှာလည်း ရာထူးတိုးနဲ့ အပြောင်းအရွှေ့တွေကို ဆက်တိုက်လုပ်ဆောင်နေပါတယ်။ အခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ အတွင်းမှာ တက္ကသိုလ်ဆရာတွေရဲ့ ရာထူးတိုးနဲ့ အပြောင်းအရွှေ့ကို လုပ်ထားပြီးဖြစ်လို့ အခုအပြောင်းအရွှေ့ဟာ ရိုးသားမှုမရှိကြောင်း ဒေါက်တာဒေါ်နှင်းနှင်းအောင်က ဆက်ပြောပါတယ်။
“ ဒါကပုံမှန်လုပ်တဲ့ အနေအထားမျိုး မဟုတ်တော့ဘူး အခုခေါက်လုပ်တာက။ CDM လုပ်တဲ့ ဝန်ထမ်းတွေကို ခြိမ်းခြောက်ဖို့အတွက် နောက်ပြီး တဖက်က ဆွယ်ဖို့ပေါ့နော်။ CDM လုပ်တဲ့သူတွေ မင်းတို့လုပ်သွားလည်း ဂရုမစိုက်ဘူး၊ ငါတို့မှာ အခြားအစားထိုးစရာ ရှိတယ်ဆိုတဲ့ ပုံစံမျိုးနဲ့ ဒီဘက်မှာ ရာထူးမတက်လို့ ရာထူးတိုးပေးလိုက်တယ်၊ လျော့သွားတဲ့ သူတွေနေရာကိုလည်း သူတို့အစားထိုးစရာ ရှိတယ်ဆိုတဲ့ ပုံစံကို ချိုးဖို့အတွက် ဒီလိုလုပ်နေတယ်လို့ အကြိမ်းဖျင်း ပြောလို့ရပါတယ်။”
လက်ရှိမှာ ၅၀၅ (က) နဲ့ ဖမ်းဝရမ်း ထုတ်ခံထားရတဲ့ တက္ကသိုလ်ဆရာ၊ ဆရာမ ၃၀ ကျော်ရှိပြီး၊ တာဝန်က ယာယီရပ်ဆိုင်းခံထားရတဲ့ သူကတော့ ၂၀၀ ကျော်ရှိပါတယ်။ စစ်အုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ လက်အောက်မှာ တာဝန်မထမ်းဆောင်ဘဲနေဖို့ ပညာရေးဝန်ထမ်းအများစုက ဆုံးဖြတ်ထားသလို စစ်ကောင်စီ ဘက်ကလည်း တက္ကသိုလ် အသီးသီးက ဆရာ၊ ဆရာမတွေကို အပြောင်းအရွှေ့တွေ ဆက်တိုက်လုပ်လာပါတယ်။
အခုလို အပြောင်းအရွှေတွေက ကျောင်းသားတွေ ကျောင်းပြန်လာအောင်လုပ်တဲ့ နည်းလမ်းတခုဖြစ်နိုင်ကြောင်း လားရှိုးတက္ကသိုလ် ရူပဗေဒဌာနက ကထိက ဒေါက်တာထွန်းထွန်းနိုင်က ပြောပါတယ်။
“ ကျောင်းသား ကျောင်းသူတွေဟာ သူတို့ ဆရာ၊ ဆရာမတွေကို social punishment တို့ ဆဲထားဆိုထားတာတွေရှိတယ်၊ ရှိတော့ ကျောင်းပြန်ဖွင့်ပြီဆိုရင် ကျောင်းသား၊ ကျောင်းသူတွေဟာ ကျောင်းပြန်တက်ချင်ရင်တောင် သူတို့ဆဲထား ဆိုထားတာတွေ ဖြစ်နေတယ် သူတို့ဆရာတွေကို။ အဲဒီအတွက် ရွှေ့လိုက်တယ် တခြားတက္ကသိုလ်ကို။ တခြားတက္ကသိုလ်ကနေ တယောက်လာလိမ့်မယ် အဲဒါဆိုရင် သူတို့ဆဲထားဆိုထားသူ မဟုတ်တဲ့အတွက် ကျောင်းသား ကျောင်းသူဟာ ကျောင်းလာတက်မယ်၊ ပါမောက္ခချုပ်လည်း အသစ်ဖြစ်နေရမယ် ကျောင်းပြန်တက်ရင်၊ ဒုတိယ ပါမောက္ခချုပ်လည်း အသစ်ဖြစ်ရမယ်၊ စီမံဘဏ္ဍာဌာနလည်း အသစ်ဖြစ်ရမယ်၊ သင်တန်းရေးရာဌာနမှုးလည်း အသစ်ဖြစ်ရမယ်။ အဲလိုသဘောမျိုးနဲ့ အပြောင်းအရွှေ့ လုပ်တယ်လို့ ကျနော်ကတော့ သုံးသပ်တယ်ပေါ့။”
အာဏာဖီဆန့်တဲ့ CDM လှုပ်ရှားမှုမှာမပါဖို့၊ နိုင်ငံ့ဝန်ထမ်း စည်းမျဉ်းတွေကို ကျေပွန်ဖို့ ၊ စည်းကမ်းထပ်ပြီး ဖောက်ဖျက်ရင် အရေးယူသွားမယ်လို့ တက္ကသိုလ်တချို့က ဖိအားပေးနေပါတယ်။
မန္တလေးမြို့မှာ တက္ကသိုလ်ကျောင်းသားများသမဂ္ဂ ( တကသ) ဦးဆောင်ပြီး ကျောင်းပြန်မတက်ရေး လှုံ့ဆော်တဲ့ လှုပ်ရှားမှုတွေ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် လုပ်လာနေပါတယ်။
၂၀၁၉- ၂၀၂၀ ပညာသင်နှစ် စာရင်းအရဆိုရင် ဝိဇ္ဇာသိပ္ပံတက္ကသိုလ် ၄၈ခုမှာ ကျောင်းသား ၃၂၀၀၀၀ ကျော်၊ နည်းပညာနဲ့ ကွန်ပျူတာ တက္ကသိုလ်တွေမှာ ၅၈၀၀၀ ကျော်၊ ပညာရေး ဒီဂရီကောလိပ် ၂၅ ခုမှာ ၁၀၇၀၀ ကျော်ရှိပြီး ဝိဇ္ဇာသိပ္ပံတက္ကသိုလ် ၃၈ ခုမှာ အဝေးသင်တက်နေတဲ့ ကျောင်းသားကတော့ ၆၂၀၀၀၀ ကျော်ရှိပါတယ်။ ပညာသင်နှစ်အသီးသီးမှာ တက်ရောက်နေတဲ့ တက္ကသိုလ်ကျောင်းသား အားလုံးပေါင်းကတော့ ၁၀ သိန်းကျော်ရှိတယ်လို့ လက်ရှိ ပညာရေးဝန်ကြီးဌာနက ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။
.......................................................................
Your browser doesn’t support HTML5
တက္ကသိုလ်ရာထူးတိုးနဲ့ အပြောင်းအရွှေ့တွေအပေါ် ဝေဖန်မှုတွေရှိလာ
တက်ကသိုလျရာထူးတိုးနဲ့အပွောငျးအရှှေ့တှအေပေါျဝဖေနျမှုတှရှေိလာ
(Unicode)
စဈအာဏာသိမျးမှု ဆန့ျကငြျတဲ့ အာဏာဖီဆနျရေး CDM လှုပျရှားမှုထဲ တက်ကသိုလျ ဆရာဆရာမတခြို့ ပါဝငျနကွေခြိနျမှာ CDM မလုပျတဲ့ ဆရာ၊ ဆရာမတှကေို ရာထူးတိုးတာ၊ တာဝနျပွောငျးရှှေ့တာတှကေို အာဏာသိမျး နစက စဈကောငျစီက လုပျနပေါတယျ။ မွနျမာတနိုငျငံလုံးမှာရှိတဲ့ တက်ကသိုလျနဲ့ ကောလိပျပေါငျး ၁၃၀ ကြောျကို မလေ ၅ ရကျမှာ ပွနျဖှင့ျနိုငျမှာမို့ ဆရာ ဆရာမတှေ အလုပျခှငျပွနျဝငျကွဖို့ ပညာရေး ဝနျကွီးဌာနက ကွညောထားပါတယျ။
အခုလာမယ့ျ မလေ ၅ရကျနေ့မှာ တက်ကသိုလျနောကျဆုံးနှဈနဲ့ မဟာဝိဇ်ဇာတနျးသငျတနျးတှကေို စဈအုပျခြုပျရေးကောငျစီ ခန့ျအပျထားတဲ့ ပညာရေးဝနျကွီးဌာနက စတငျဖှင့ျလှဈဖို့ ပွငျဆငျနပွေီး ပညာရေးဝနျထမျးတှကေိုလညျး မလေ ၃ရကျ နောကျဆုံးထားပွီး လုပျငနျးခှငျပွနျဝငျဖို့ နောကျဆုံးအကွိမျ သတိပေးထားပါတယျ။
ဖိအားပေး ခွိမျးခွောကျမှုတှေ ရှိနပေမေဲ့ အဆင့ျမွင့ျပညာရေးက ဝနျထမျးအမြားစုဟာ မလေ ၃ ရကျမှာ အလုပျပွနျမဆငျးဖို့ ဆုံးဖွတျထားကွောငျး မွနျမာနိုငျငံလုံးဆိုငျရာ တက်ကသိုလျဆရာမြား သမဂ်ဂက ဒေါကျတာ ဒေါျနှငျးနှငျးအောငျက ဗှီအိုအကေို ပွောပါတယျ။
“ သူတို့ကတော့ ခေါျနတေယျ၊ သိထားသလောကျ ဒီဘကျ တက်ကသိုလျဆရာ အသိုငျးအဝနျးကတော့ ၈၅% လောကျထိကတော့ လုံးဝသှားမှာ မဟုတျဘူးဗြ သူတို့ခေါျလညျး။ ပုံမှနျ ဒီ ဆရာ၊ ဆရာမတှကေတော့ အလုပျထုတျပဈလညျး ဂရုမစိုကျဘူး။ တခြို့ကတြော့လညျး မိသားစုအခွအေနကွေောင့ျ ပွနျစဉျးစားတဲ့ လူတှလေညျး ရှိတယျလို့ကွားတယျ။ တကယ့ျ စာရငျးဇယားကတော့ ၃ ရကျနေ့မှပဲ အဖွပေေါျမှာပါ။”
ပါမောက်ခရာထူးကနေ ဒုတိယ ပါမောက်ခခြုပျရာထူး လြှောကျထားသူတှထေဲက အယောကျ ၈၀ ကို အခုလကုနျမှာ လူတှေ့အကဲဖွတျဖို့ အဆင့ျမွင့ျပညာ ဦးစီးဌာနက ခေါျယူထားပါတယျ။ ဒီရကျပိုငျးထဲမှာလညျး ရာထူးတိုးနဲ့ အပွောငျးအရှှေ့တှကေို ဆကျတိုကျလုပျဆောငျနပေါတယျ။ အခုနှဈ ဇနျနဝါရီလ အတှငျးမှာ တက်ကသိုလျဆရာတှရေဲ့ ရာထူးတိုးနဲ့ အပွောငျးအရှှေ့ကို လုပျထားပွီးဖွဈလို့ အခုအပွောငျးအရှှေ့ဟာ ရိုးသားမှုမရှိကွောငျး ဒေါကျတာဒေါျနှငျးနှငျးအောငျက ဆကျပွောပါတယျ။
“ ဒါကပုံမှနျလုပျတဲ့ အနအေထားမြိုး မဟုတျတော့ဘူး အခုခေါကျလုပျတာက။ CDM လုပျတဲ့ ဝနျထမျးတှကေို ခွိမျးခွောကျဖို့အတှကျ နောကျပွီး တဖကျက ဆှယျဖို့ပေါ့နောျ။ CDM လုပျတဲ့သူတှေ မငျးတို့လုပျသှားလညျး ဂရုမစိုကျဘူး၊ ငါတို့မှာ အခွားအစားထိုးစရာ ရှိတယျဆိုတဲ့ ပုံစံမြိုးနဲ့ ဒီဘကျမှာ ရာထူးမတကျလို့ ရာထူးတိုးပေးလိုကျတယျ၊ လြော့သှားတဲ့ သူတှနေရောကိုလညျး သူတို့အစားထိုးစရာ ရှိတယျဆိုတဲ့ ပုံစံကို ခြိုးဖို့အတှကျ ဒီလိုလုပျနတေယျလို့ အကွိမျးဖငြျး ပွောလို့ရပါတယျ။”
လကျရှိမှာ ၅၀၅ (က) နဲ့ ဖမျးဝရမျး ထုတျခံထားရတဲ့ တက်ကသိုလျဆရာ၊ ဆရာမ ၃၀ ကြောျရှိပွီး၊ တာဝနျက ယာယီရပျဆိုငျးခံထားရတဲ့ သူကတော့ ၂၀၀ ကြောျရှိပါတယျ။ စဈအုပျခြုပျရေးကောငျစီ လကျအောကျမှာ တာဝနျမထမျးဆောငျဘဲနဖေို့ ပညာရေးဝနျထမျးအမြားစုက ဆုံးဖွတျထားသလို စဈကောငျစီ ဘကျကလညျး တက်ကသိုလျ အသီးသီးက ဆရာ၊ ဆရာမတှကေို အပွောငျးအရှှေ့တှေ ဆကျတိုကျလုပျလာပါတယျ။
အခုလို အပွောငျးအရှှတှေကေ ကြောငျးသားတှေ ကြောငျးပွနျလာအောငျလုပျတဲ့ နညျးလမျးတခုဖွဈနိုငျကွောငျး လားရှိုးတက်ကသိုလျ ရူပဗဒေဌာနက ကထိက ဒေါကျတာထှနျးထှနျးနိုငျက ပွောပါတယျ။
“ ကြောငျးသား ကြောငျးသူတှဟော သူတို့ ဆရာ၊ ဆရာမတှကေို social punishment တို့ ဆဲထားဆိုထားတာတှရှေိတယျ၊ ရှိတော့ ကြောငျးပွနျဖှင့ျပွီဆိုရငျ ကြောငျးသား၊ ကြောငျးသူတှဟော ကြောငျးပွနျတကျခငြျရငျတောငျ သူတို့ဆဲထား ဆိုထားတာတှေ ဖွဈနတေယျ သူတို့ဆရာတှကေို။ အဲဒီအတှကျ ရှှေ့လိုကျတယျ တခွားတက်ကသိုလျကို။ တခွားတက်ကသိုလျကနေ တယောကျလာလိမ့ျမယျ အဲဒါဆိုရငျ သူတို့ဆဲထားဆိုထားသူ မဟုတျတဲ့အတှကျ ကြောငျးသား ကြောငျးသူဟာ ကြောငျးလာတကျမယျ၊ ပါမောက်ခခြုပျလညျး အသဈဖွဈနရေမယျ ကြောငျးပွနျတကျရငျ၊ ဒုတိယ ပါမောက်ခခြုပျလညျး အသဈဖွဈရမယျ၊ စီမံဘဏ်ဍာဌာနလညျး အသဈဖွဈရမယျ၊ သငျတနျးရေးရာဌာနမှုးလညျး အသဈဖွဈရမယျ။ အဲလိုသဘောမြိုးနဲ့ အပွောငျးအရှှေ့ လုပျတယျလို့ ကနြောျကတော့ သုံးသပျတယျပေါ့။”
အာဏာဖီဆန့ျတဲ့ CDM လှုပျရှားမှုမှာမပါဖို့၊ နိုငျငံ့ဝနျထမျး စညျးမဉြျးတှကေို ကြပှေနျဖို့ ၊ စညျးကမျးထပျပွီး ဖောကျဖကြျရငျ အရေးယူသှားမယျလို့ တက်ကသိုလျတခြို့က ဖိအားပေးနပေါတယျ။
မန်တလေးမွို့မှာ တက်ကသိုလျကြောငျးသားမြားသမဂ်ဂ ( တကသ) ဦးဆောငျပွီး ကြောငျးပွနျမတကျရေး လှုံ့ဆောျတဲ့ လှုပျရှားမှုတှေ ကယြျကယြျပွန့ျပွန့ျ လုပျလာနပေါတယျ။
၂၀၁၉- ၂၀၂၀ ပညာသငျနှဈ စာရငျးအရဆိုရငျ ဝိဇ်ဇာသိပ်ပံတက်ကသိုလျ ၄၈ခုမှာ ကြောငျးသား ၃၂၀၀၀၀ ကြောျ၊ နညျးပညာနဲ့ ကှနျပြူတာ တက်ကသိုလျတှမှော ၅၈၀၀၀ ကြောျ၊ ပညာရေး ဒီဂရီကောလိပျ ၂၅ ခုမှာ ၁၀၇၀၀ ကြောျရှိပွီး ဝိဇ်ဇာသိပ်ပံတက်ကသိုလျ ၃၈ ခုမှာ အဝေးသငျတကျနတေဲ့ ကြောငျးသားကတော့ ၆၂၀၀၀၀ ကြောျရှိပါတယျ။ ပညာသငျနှဈအသီးသီးမှာ တကျရောကျနတေဲ့ တက်ကသိုလျကြောငျးသား အားလုံးပေါငျးကတော့ ၁၀ သိနျးကြောျရှိတယျလို့ လကျရှိ ပညာရေးဝနျကွီးဌာနက ထုတျပွနျထားပါတယျ။