(Zawgyi/Unicode)
ဂါဇာဒေသမှာ အစ္စရေးနဲ့ ဟာမတ်စ်စစ်သွေးကြွတွေကြား တိုက်ခိုက်မှုတွေကြောင့် သေကျေထိခိုက်မှုတွေနဲ့ ထိခိုက်ပျက်စီးမှုတွေ တိုးလာနေချိန်မှာပဲ အမြန်ဆုံး အပစ်အခတ် ရပ်စဲကြဖို့ ကုလသမဂ္ဂ အကြီးအကဲက တောင်းဆိုလိုက်ပါတယ်။
“တိုက်ခိုက်မှုတွေ ချက်ချင်းရပ်ကြပါ။ ရန်လိုတဲ့ လုပ်ရပ်တွေကို ရပ်ကြဖို့ သက်ဆိုင်သူ အားလုံးကို ပန်ကြားလိုပါတယ်။ ချက်ချင်း အပစ်အခတ် ရပ်စဲကြဖို့လည်း သက်ဆိုင်သူတွေ အားလုံးကို ထပ်မံတိုက်တွန်းလိုပါတယ်။” လို့ ကုလသမဂ္ဂ အတွင်းရေးမှူးချုပ် Antonio Guterres က နယူးယောက် ကုလသမဂ္ဂ ရုံးချုပ်မှာ ကြာသပတေးနေ့က ပြောဆိုသွားတာပါ။
ဒေသတွင်းမှာ လုံခြုံရေးနဲ့ စာနာမှုဆိုင်ရာ ပြဿနာကြီးအဖြစ် ကြီးထွားမလာအောင် တင်းမာမှုတွေ လျှော့ချဖို့လည်း အာရပ်နဲ့ မွတ်ဆလင်နိုင်ငံတွေရဲ့ ပန်ကြားချက်အရ ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေညီလာခံရဲ့ သီးသန့်အစည်းအဝေးမှာ အတွင်းရေးမှူးချုပ်က သတိပေးခဲ့ပါတယ်။ စစ်ဖြစ်တဲ့ အခါမျိုးမှာတောင် စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းနဲ့အညီ ကျင့်သုံးကြရပြီး၊ အရပ်သားပြည်သူတွေကို ဦးစားပေး ကာကွယ်စောင့်ရှောက်ကြရတယ်လို့လည်း ပြောဆိုခဲ့တာပါ။
ဂါဇာဒေသမှာ ကလေးငယ် ၆၅ ယောက် အပါအဝင် သေဆုံးသူ ၂၃၀ ရှိကြောင်း ဒေသခံကျန်းမာရေး တာဝန်ရှိသူတွေက သတင်းထုတ်ပြန်ထားသလို၊ အစ္စရေးလ်နိုင်ငံ ဖက်မှာလည်း သေဆုံးသူ ၁၂ ယောက်ရှိကြောင်း အာဏာပိုင်တွေက ပြောဆိုထားပါတယ်။ ဂါဇာဒေသမှာ နေရပ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးရသူ အရေအတွက်ကတော့ ၅၈၀၀၀ ကျော် ရှိနေပါတယ်။
ကမ္ဘာပေါ်မှာ ငရဲဆိုတာ ရှိမယ်ဆိုရင် ဂါဇာဒေသက ကလေးတွေရဲ့ ဘဝဟာ ငရဲကျနေတာနဲ့ အတူတူပဲလို့လည်း အတွင်းရေးမှူးချုပ်က ပြောခဲ့တာပါ။ ကိုဗစ်ကပ်ရောဂါကြောင့် သွားလာလှုပ်ရှားမှုတွေ ကန့်သတ်ထားရတာ ၁၄ လကြာ ကုလသမဂ္ဂ ရုံးချုပ်မှာ ပထမဆုံးအကြိမ် လူကိုယ်တိုင် တက်ရောက်ကြတဲ့ အစည်းအဝေးကိုတော့ နိုင်ငံတကာက နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ၁ ဒါဇင်လောက် တက်ရောက်ခဲ့ကြပါတယ်။
.............
အစ်စရေး- ပါလကျစတိုငျး ခကြျခငြျးအပဈရပျဖို့ ကုလအကွီးအကဲ တောငျးဆို
(Unicode)
ဂါဇာဒသေမှာ အစ်စရေးနဲ့ ဟာမတျဈစဈသှေးကွှတှကွေား တိုကျခိုကျမှုတှကွေောင့ျ သကြေထေိခိုကျမှုတှနေဲ့ ထိခိုကျပကြျစီးမှုတှေ တိုးလာနခြေိနျမှာပဲ အမွနျဆုံး အပဈအခတျ ရပျစဲကွဖို့ ကုလသမဂ်ဂ အကွီးအကဲက တောငျးဆိုလိုကျပါတယျ။
“တိုကျခိုကျမှုတှေ ခကြျခငြျးရပျကွပါ။ ရနျလိုတဲ့ လုပျရပျတှကေို ရပျကွဖို့ သကျဆိုငျသူ အားလုံးကို ပနျကွားလိုပါတယျ။ ခကြျခငြျး အပဈအခတျ ရပျစဲကွဖို့လညျး သကျဆိုငျသူတှေ အားလုံးကို ထပျမံတိုကျတှနျးလိုပါတယျ။” လို့ ကုလသမဂ်ဂ အတှငျးရေးမှူးခြုပျ Antonio Guterres က နယူးယောကျ ကုလသမဂ်ဂ ရုံးခြုပျမှာ ကွာသပတေးနေ့က ပွောဆိုသှားတာပါ။
ဒသေတှငျးမှာ လုံခွုံရေးနဲ့ စာနာမှုဆိုငျရာ ပွူနာကွီးအဖွဈ ကွီးထှားမလာအောငျ တငျးမာမှုတှေ လြှော့ခဖြို့လညျး အာရပျနဲ့ မှတျဆလငျနိုငျငံတှရေဲ့ ပနျကွားခကြျအရ ကုလသမဂ်ဂ အထှထှေညေီလာခံရဲ့ သီးသန့ျအစညျးအဝေးမှာ အတှငျးရေးမှူးခြုပျက သတိပေးခဲ့ပါတယျ။ စဈဖွဈတဲ့ အခါမြိုးမှာတောငျ စညျးမဉြျးစညျးကမျးနဲ့အညီ ကငြ့ျသုံးကွရပွီး၊ အရပျသားပွညျသူတှကေို ဦးစားပေး ကာကှယျစောင့ျရှောကျကွရတယျလို့လညျး ပွောဆိုခဲ့တာပါ။
ဂါဇာဒသေမှာ ကလေးငယျ ၆၅ ယောကျ အပါအဝငျ သဆေုံးသူ ၂၃၀ ရှိကွောငျး ဒသေခံကနြျးမာရေး တာဝနျရှိသူတှကေ သတငျးထုတျပွနျထားသလို၊ အစ်စရေးလျနိုငျငံ ဖကျမှာလညျး သဆေုံးသူ ၁၂ ယောကျရှိကွောငျး အာဏာပိုငျတှကေ ပွောဆိုထားပါတယျ။ ဂါဇာဒသေမှာ နရေပျစှန့ျခှာ ထှကျပွေးရသူ အရအေတှကျကတော့ ၅၈၀၀၀ ကြောျ ရှိနပေါတယျ။
ကမ်ဘာပေါျမှာ ငရဲဆိုတာ ရှိမယျဆိုရငျ ဂါဇာဒသေက ကလေးတှရေဲ့ ဘဝဟာ ငရဲကနြတောနဲ့ အတူတူပဲလို့လညျး အတှငျးရေးမှူးခြုပျက ပွောခဲ့တာပါ။ ကိုဗဈကပျရောဂါကွောင့ျ သှားလာလှုပျရှားမှုတှေ ကန့ျသတျထားရတာ ၁၄ လကွာ ကုလသမဂ်ဂ ရုံးခြုပျမှာ ပထမဆုံးအကွိမျ လူကိုယျတိုငျ တကျရောကျကွတဲ့ အစညျးအဝေးကိုတော့ နိုငျငံတကာက နိုငျငံခွားရေးဝနျကွီး ၁ ဒါဇငျလောကျ တကျရောကျခဲ့ကွပါတယျ။