(Zawgyi/Unicode)
ရိုဟင်ဂျာ မွတ်စလင်တွေအပေါ် မြန်မာနိုင်ငံဘက်က လူမျိုးတုန်းသတ်ဖြတ်မှုတွေ ကျူးလွန်တဲ့ဆိုတဲ့ စွပ်စွဲချက်နဲ့ ကုလသမဂ္ဂရဲ့ အမြင့်ဆုံးတရားရုံးဖြစ်တဲ့ ICJ မှာ ဂမ်ဘီယာနိုင်ငံက အခုလ ၁၁ ရက်နေ့မှာ အမှုတင်သွင်းလိုက်ပါတယ်။ အဲဒီလို စွဲချက်တင်လိုက်တဲ့အပေါ် လူ့အခွင့်အရေး လှုပ်ရှားနေတဲ့ အဖွဲ့အစည်းတွေက ကြိုဆိုထားပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ရခိုင်ပြည်နယ်မြောက်ပိုင်း အဖြစ်အပျက်တွေအပေါ် ရခိုင်ပြည်နယ်ဆိုင်ရာ အကြံပေးကော်မရှင်အဖွဲ့ဝင်တွေနဲ့ မြန်မာနိုင်ငံ လူ့အခွင့်အရေး ကော်မရှင်အဖွဲ့ဝင်တွေအကြား မတူညီတဲ့အမြင်တွေ ရှိနေပါတယ်။ ဒီအကြောင်းအပြည့်အစုံကို ဗွီအိုအေသတင်းထောက် စုစုကမေးမြန်း ပေးပို့ထားပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံက ရခိုင်ပြည်မြောက်ပိုင်းမှာရှိတဲ့ ရိုဟင်ဂျာမွတ်ဆလင်တွေကို နှိပ်စက်ညှဉ်းပန်းပြီး လူမျိုးတုန်းသတ်ဖြတ်မှု ကျူးလွန်ခဲ့တယ်ဆိုတဲ့ စွပ်စွဲချက်တွေနဲ့ ပတ်သက်လို့ အဲဒီလို ဖြစ်ရပ်တွေကို တားဆီးရေး နိုင်ငံတကာ သဘောတူညီချက်ကို ချိုးဖောက်တယ်ဆိုတဲ့ စွဲချက်နဲ့ ဂမ်ဘီယာနိုင်ငံက ကမကထပြုပြီး ICJ နိုင်ငံတကာ တရားရုံးမှာ အမှုစွဲတင်လိုက်တာပါ။ ဂမ်ဘီယာကတင်တဲ့ အမှုတွဲထဲမှာ ရိုဟင်ဂျာတွေအပေါ် ကျူးလွန်တဲ့ လူမျိုးတုန်းသတ်ဖြတ်မှုတွေကို မြန်မာဘက်က ချက်ချင်းရပ်တန့်စေဖို့အတွက် ယာယီအရေးယူပေးဖို့ တောင်းဆိုချက်လည်း ပါဝင်ပါတယ်။
ရခိုင်ပြည်မြောက်ပိုင်းမှာ ၂၀၁၇ခုနှစ်က ဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့ အကြမ်းဖက် တိုက်ခိုက်မှုတွေနောက်ပိုင်း မြန်မာလုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့တွေရဲ့ နယ်မြေရှင်းလင်းမှုအတွင်း ရိုဟင်ဂျာ ၇ သိန်းကျော် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံဘက်ကို ထွက်ပြေးခဲ့ရတယ်လို့ ကုလသမဂ္ဂအပါအဝင် နိုင်ငံတကာ လူ့အခွင့်အရေး အဖွဲ့အစည်းတွေက ခန့်မှန်း ပြောဆိုထားကြတာပါ။
ပြစ်မှုကျူးလွန်သူတွေကို အရေးယူလိုက်မယ်ဆိုရင် ပြဿနာတွေ ပြေလည်သွားမယ်လို့ ရခိုင်ပြည်နယ်ဆိုင်ရာ အကြံပေးကော်မရှင် အဖွဲ့ဝင်ဟောင်း ဦးအေးလွင်က ဗွီအိုအေကိုပြောပါတယ်။
“နိုင်ငံတော်အစိုးရကလည်း စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုတွေ လုပ်တယ်။ တပ်မတော်ဘက်ကလည်း စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုတွေလုပ်တယ်။ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာကလည်း စုံစမ်းစစ်ဆေးရေးတွေလုပ်တယ်။ စုံစမ်းစစ်ဆေးလောက်အောင် အနိဌာရုံများသည် ဖြစ်ခဲ့သည်။ အဲတော့ အဲဒါကိုကျူးလွန်တဲ့ သူတွေဟာလည်းပဲ ဥပဒေအရ သူတို့ရဲ့ပြစ်ဒဏ်တွေကို ခံရမယ်။ အဲလို ပြည်ပနဲ့ ပြည်တွင်းနဲ့ စုံစည်းပြီးတော့ကာ ကျတော်တို့အချက်အလက်တွေ ဖလှယ်ပြီးတော့ကာ တကယ်ဒုက္ခရောက်နေတဲ့သူတွေရဲ့ ဒုက္ခကိုအသိအမှတ်ပြုမယ်။ နောက်ပြီးတော့ကာ ပြစ်မှုကျူးလွန်တဲ့ သူတွေကိုလည်းပဲ အရေးယူမယ်ဆိုရင် ကျတော့်စိတ်ထင် ပြဿနာပြေလည်သွားပါလိမ့်မယ်။”
အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံပေါင်း ၅၀ ကျော်ပါဝင်တဲ့ OIC အစ္စလာမ်မစ် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးအဖွဲ့ ကိုယ်စား ဂမ်ဘီယာနိုင်ငံက ICJ မှာ အမှုတင်သွင်းလိုက်တဲ့အပေါ် မြန်မာအစိုးရဘက်က တုံ့ပြန်မှုတစုံတရာ မပြုသေးပေမယ့် ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ မြန်မာသံအမတ်ကြီး ဦးဟောက်ဒိုဆွမ်းကတော့ ဥပဒေကြောင်းအရ တုံ့ပြန်သွားမယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံအမျိုးသား လူ့အခွင့်အရေးကော်မရှင်ကတော့ သူတို့အနေနဲ့ ရခိုင်ဒေသကိုသွားရောက်ပြီး စစ်ဆေးမှုတွေအကြိမ်ကြိမ်လုပ်ခဲ့ပြီး လူမျိုးတုန်းသတ်ဖြတ်တယ်ဆိုတဲ့ အထောက်အထားမတွေ့ခဲ့တာကြောင့် ဒါဟာ တဖတ်သက် စွပ်စွဲချက်တွေဖြစ်တယ်လို့ အဖွဲ့ဝင် ဦးယုလွင်အောင်က ပြောပါတယ်။
“ကျနော်တို့လည်း ရခိုင်ကို နှစ်ကြိမ်၊ သုံးကြိမ်လောက် ရောက်ခဲ့ပြီးပြီ။ ဘင်္ဂါလီတွေကို လူမျိုးတုန်းသတ်ဖြတ်တယ် ဆိုတဲ့ အထောက်အထား ကျနော်တို့က မတွေ့ဘူးဗျ။ မတွေ့တော့ ကျနော်တို့လည်း ဒါနဲ့ပတ်သက်လို့ ဘာမှမပြောခဲ့ဘူးပေါ့လေ။ သူတို့က ဘယ်ဟာကိုကြည့်ပြီးတော့ လူမျိုးတုန်းသတ်ဖြတ်တယ်လို့ စွပ်စွဲလည်း ကျနော်တို့လည်း နားတော့မလည်ဘူး။ တကယ်တမ်းကျတော့ တဘတ်သက်စွပ်စွဲချက်လို့တော့ ကျတော်တို့ကမြင်တာပေါ့။ သို့သော် ကျနော်တို့ကိုယ်တိုင်လည်း ကွင်းဆင်းကြည့်တယ်။ အဲဒီမှာရှိတဲ့ ဘင်္ဂါလီရွာတွေကိုလည်း ကျတော်တို့သွားပြီးတော့ မေးမြန်းတယ်။ နောက်တခါ တဘက်နိုင်ငံကိုကူးသွားမယ့်သူတွေကိုလည်း နှစ်သုတ်လောက်ရှိတယ်။ ကျနော် ပင်လယ်ကမ်းခြေမှာ သူတို့သွားဆွေးနွေးတယ်။ ကျနော်တို့ကတော့ ဒီဒေသမှာ ဘင်္ဂါလီတွေအပေါ်ကို လူမျိုးတုန်းသတ်ဖြတ်တာ လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်တာကို ကျနော်တို့က မတွေ့ခဲ့ဘူးဆိုပြီးတော့ပဲ ကျနော်တို့အစီရင်ခံစာတွေမှာ ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်ခင်ဗျ။”
ရခိုင်ပြည်မြောက်ပိုင်းက ရိုဟင်ဂျာအရေးနဲ့ပတ်သက်ပြီး နိုင်ငံတကာက မြန်မာနိုင်ငံအပေါ် အရေးယူပိတ်ဆို့မှုတွေ ရှိနေပြီး အခုချိန်ထိ ဒုက္ခသည်တွေ နေရပ်ပြန်ရေးကိစ္စနဲ့ပတ်သက်လို့ ဝေဖန်ခံနေရတာပါ။ မြန်မာအစိုးရက ရိုဟင်ဂျာဆိုတဲ့အသုံးအနှုန်းကို လက်မခံပေမယ့် ဒုက္ခသည်တွေ နေရပ်ပြန်နိုင်ရေးအတွက်ကိုတော့ နိုင်ငံတကာနဲ့ ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်နေပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံအနေနဲ့ အခုလို တခြားနိုင်ငံတခုက ကုလသမဂ္ဂရဲ့ အမြင့်ဆုံးတရားရုံးဖြစ်တဲ့ ICJ မှာ အမှုစွဲတင်လိုက်တာဟာ တနိုင်ငံလုံးနဲ့ဆိုင်တဲ့ ကိစ္စဖြစ်ပြီး ဒီအပေါ်ကို အားလုံးပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ပြီး တုံ့ပြန်ဖို့လိုတယ်လို့ ဥပဒေပညာရှင် ဒေါက်တာ ဆလိုင်း ငုံကျုံးလျန်က ပြောပါတယ်။
“ဒီကိစ္စက တပ်မတော်ကိစ္စတခုတည်း မဟုတ်ဘူး။ အစိုးရကိစ္စတခုတည်း မဟုတ်ဘူး။ လွှတ်တော်တခုတည်း ကိစ္စလည်းမဟုတ်ဘူး။ အစိုးရလို့ ပြောတဲ့အချိန်မှာ ဒီအုပ်ချုပ်ရေးပိုင်းကို တာဝန်ယူတဲ့ အစိုးရအဖွဲ့တခုတည်းကို ပြောတာမဟုတ်ဘူး။ တနိုင်ငံလုံးနဲ့ဆိုင်တဲ့ ကိစ္စဖြစ်တယ်။ ဒီလိုမျိုး နိုင်ငံတကာမျက်နှာမှာ မြန်မာနိုင်ငံသိက္ခာကျစရာတွေ ဖြစ်လာတဲ့အချိန်မှာ ကိုယ့်အကျိုးစီးပွား၊ ကိုယ့်ပါတီ၊ ကိုယ့်လူမျိုး အဲဒါမျိုးတွေမထားဘဲနဲ့ ကျတော်တို့အားလုံးက မြန်မာဖြစ်တယ်ဆိုတဲ့ စိတ်ထားနဲ့ ပြန်ပြီးတော့တုံ့ပြန်ဖို့ လိုတယ်လို့ ထင်ပါတယ်။ နောက်ပြီးတော့ ပြဿနာတခုနဲ့ တခုကို ကျနော်တို့ မရောဖို့လိုပါတယ်။ ပြည်တွင်းမှာဖြစ်တဲ့ ပြဿနာက ပြည်တွင်းပြဿနာပါ။ အခုကပြည်တွင်းပြဿနာ မဟုတ်ပါဘူး။ ပြည်တွင်းမှာဖြစ်တဲ့ ပြဿနာအတွက် နိုင်ငံတကာပြဿနာ ဖြစ်လာတာကို ခွဲပြီးတော့ မြင်တတ်ဖို့ လိုပါတယ်လို့ ကျတော်ကတော့ ယူဆပါတယ်။”
အခုမြန်မာနိုင်ငံကို ICJ တရားရုံးမှာ အမှုစွဲတင်ထားတဲ့ ဂမ်ဘီယာနိုင်ငံဟာ သူတို့ရဲ့အစိုးရသစ်လက်ထက်မှာ ဆိုးရွားလွန်းတဲ့ အာဏာရှင်စနစ်နဲ့ လူ့အခွင့်အရေးပြဿနာတွေကို ရင်ဆိုင်ခဲ့ရတဲ့ အတွေ့အကြုံရှိတာကြောင့် ဒီကိစ္စမှာ အခုလိုဦးဆောင်လုပ်ကိုင်တဲ့အပေါ် နိုင်ငံတကာအသိုင်းအဝန်းက ကြိုဆိုနေကြပါတယ်။
Your browser doesn’t support HTML5
[Unicode Version]
ICJ နိုငျငံတကာခုံရုံးရောကျ အမှုအပေါျ မွနျမာအဖှဲ့အစညျးမြားအမွငျ
ရိုဟငျဂြာ မှတျစလငျတှအေပေါျ မွနျမာနိုငျငံဘကျက လူမြိုးတုနျးသတျဖွတျမှုတှေ ကြူးလှနျတဲ့ဆိုတဲ့ စှပျစှဲခကြျနဲ့ ကုလသမဂ်ဂရဲ့ အမွင့ျဆုံးတရားရုံးဖွဈတဲ့ ICJ မှာ ဂမျဘီယာနိုငျငံက အခုလ ၁၁ ရကျနေ့မှာ အမှုတငျသှငျးလိုကျပါတယျ။ အဲဒီလို စှဲခကြျတငျလိုကျတဲ့အပေါျ လူ့အခှင့ျအရေး လှုပျရှားနတေဲ့ အဖှဲ့အစညျးတှကေ ကွိုဆိုထားပါတယျ။ ဒါပမေဲ့ ရခိုငျပွညျနယျမွောကျပိုငျး အဖွဈအပကြျတှအေပေါျ ရခိုငျပွညျနယျဆိုငျရာ အကွံပေးကောျမရှငျအဖှဲ့ဝငျတှနေဲ့ မွနျမာနိုငျငံ လူ့အခှင့ျအရေး ကောျမရှငျအဖှဲ့ဝငျတှအေကွား မတူညီတဲ့အမွငျတှေ ရှိနပေါတယျ။ ဒီအကွောငျးအပွည့ျအစုံကို ဗှီအိုအသေတငျးထောကျ စုစုကမေးမွနျး ပေးပို့ထားပါတယျ။
မွနျမာနိုငျငံက ရခိုငျပွညျမွောကျပိုငျးမှာရှိတဲ့ ရိုဟငျဂြာမှတျဆလငျတှကေို နှိပျစကျညှဉျးပနျးပွီး လူမြိုးတုနျးသတျဖွတျမှု ကြူးလှနျခဲ့တယျဆိုတဲ့ စှပျစှဲခကြျတှနေဲ့ ပတျသကျလို့ အဲဒီလို ဖွဈရပျတှကေို တားဆီးရေး နိုငျငံတကာ သဘောတူညီခကြျကို ခြိုးဖောကျတယျဆိုတဲ့ စှဲခကြျနဲ့ ဂမျဘီယာနိုငျငံက ကမကထပွုပွီး ICJ နိုငျငံတကာ တရားရုံးမှာ အမှုစှဲတငျလိုကျတာပါ။ ဂမျဘီယာကတငျတဲ့ အမှုတှဲထဲမှာ ရိုဟငျဂြာတှအေပေါျ ကြူးလှနျတဲ့ လူမြိုးတုနျးသတျဖွတျမှုတှကေို မွနျမာဘကျက ခကြျခငြျးရပျတန့ျစဖေို့အတှကျ ယာယီအရေးယူပေးဖို့ တောငျးဆိုခကြျလညျး ပါဝငျပါတယျ။
ရခိုငျပွညျမွောကျပိုငျးမှာ ၂၀၁၇ခုနှဈက ဖွဈပှားခဲ့တဲ့ အကွမျးဖကျ တိုကျခိုကျမှုတှနေောကျပိုငျး မွနျမာလုံခွုံရေးတပျဖှဲ့တှရေဲ့ နယျမွရှေငျးလငျးမှုအတှငျး ရိုဟငျဂြာ ၇ သိနျးကြောျ ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှနိုငျငံဘကျကို ထှကျပွေးခဲ့ရတယျလို့ ကုလသမဂ်ဂအပါအဝငျ နိုငျငံတကာ လူ့အခှင့ျအရေး အဖှဲ့အစညျးတှကေ ခန့ျမှနျး ပွောဆိုထားကွတာပါ။
ပွဈမှုကြူးလှနျသူတှကေို အရေးယူလိုကျမယျဆိုရငျ ပွူနာတှေ ပွလေညျသှားမယျလို့ ရခိုငျပွညျနယျဆိုငျရာ အကွံပေးကောျမရှငျ အဖှဲ့ဝငျဟောငျး ဦးအေးလှငျက ဗှီအိုအကေိုပွောပါတယျ။
“နိုငျငံတောျအစိုးရကလညျး စုံစမျးစဈဆေးမှုတှေ လုပျတယျ။ တပျမတောျဘကျကလညျး စုံစမျးစဈဆေးမှုတှလေုပျတယျ။ အပွညျပွညျဆိုငျရာကလညျး စုံစမျးစဈဆေးရေးတှလေုပျတယျ။ စုံစမျးစဈဆေးလောကျအောငျ အနိဌာရုံမြားသညျ ဖွဈခဲ့သညျ။ အဲတော့ အဲဒါကိုကြူးလှနျတဲ့ သူတှဟောလညျးပဲ ဥပဒအေရ သူတို့ရဲ့ပွဈဒဏျတှကေို ခံရမယျ။ အဲလို ပွညျပနဲ့ ပွညျတှငျးနဲ့ စုံစညျးပွီးတော့ကာ ကတြောျတို့အခကြျအလကျတှေ ဖလှယျပွီးတော့ကာ တကယျဒုက်ခရောကျနတေဲ့သူတှရေဲ့ ဒုက်ခကိုအသိအမှတျပွုမယျ။ နောကျပွီးတော့ကာ ပွဈမှုကြူးလှနျတဲ့ သူတှကေိုလညျးပဲ အရေးယူမယျဆိုရငျ ကတြော့ျစိတျထငျ ပွူနာပွလေညျသှားပါလိမ့ျမယျ။”
အဖှဲ့ဝငျနိုငျငံပေါငျး ၅၀ ကြောျပါဝငျတဲ့ OIC အစ်စလာမျမဈ ပူးပေါငျးဆောငျရှကျရေးအဖှဲ့ ကိုယျစား ဂမျဘီယာနိုငျငံက ICJ မှာ အမှုတငျသှငျးလိုကျတဲ့အပေါျ မွနျမာအစိုးရဘကျက တုံ့ပွနျမှုတစုံတရာ မပွုသေးပမေယ့ျ ကုလသမဂ်ဂဆိုငျရာ မွနျမာသံအမတျကွီး ဦးဟောကျဒိုဆှမျးကတော့ ဥပဒကွေောငျးအရ တုံ့ပွနျသှားမယျလို့ ဆိုပါတယျ။
မွနျမာနိုငျငံအမြိုးသား လူ့အခှင့ျအရေးကောျမရှငျကတော့ သူတို့အနနေဲ့ ရခိုငျဒသေကိုသှားရောကျပွီး စဈဆေးမှုတှအေကွိမျကွိမျလုပျခဲ့ပွီး လူမြိုးတုနျးသတျဖွတျတယျဆိုတဲ့ အထောကျအထားမတှေ့ခဲ့တာကွောင့ျ ဒါဟာ တဖတျသကျ စှပျစှဲခကြျတှဖွေဈတယျလို့ အဖှဲ့ဝငျ ဦးယုလှငျအောငျက ပွောပါတယျ။
“ကနြောျတို့လညျး ရခိုငျကို နှဈကွိမျ၊ သုံးကွိမျလောကျ ရောကျခဲ့ပွီးပွီ။ ဘငျ်ဂါလီတှကေို လူမြိုးတုနျးသတျဖွတျတယျ ဆိုတဲ့ အထောကျအထား ကနြောျတို့က မတှေ့ဘူးဗြ။ မတှေ့တော့ ကနြောျတို့လညျး ဒါနဲ့ပတျသကျလို့ ဘာမှမပွောခဲ့ဘူးပေါ့လေ။ သူတို့က ဘယျဟာကိုကွည့ျပွီးတော့ လူမြိုးတုနျးသတျဖွတျတယျလို့ စှပျစှဲလညျး ကနြောျတို့လညျး နားတော့မလညျဘူး။ တကယျတမျးကတြော့ တဘတျသကျစှပျစှဲခကြျလို့တော့ ကတြောျတို့ကမွငျတာပေါ့။ သို့သောျ ကနြောျတို့ကိုယျတိုငျလညျး ကှငျးဆငျးကွည့ျတယျ။ အဲဒီမှာရှိတဲ့ ဘငျ်ဂါလီရှာတှကေိုလညျး ကတြောျတို့သှားပွီးတော့ မေးမွနျးတယျ။ နောကျတခါ တဘကျနိုငျငံကိုကူးသှားမယ့ျသူတှကေိုလညျး နှဈသုတျလောကျရှိတယျ။ ကနြောျ ပငျလယျကမျးခွမှော သူတို့သှားဆှေးနှေးတယျ။ ကနြောျတို့ကတော့ ဒီဒသေမှာ ဘငျ်ဂါလီတှအေပေါျကို လူမြိုးတုနျးသတျဖွတျတာ လူ့အခှင့ျအရေး ခြိုးဖောကျတာကို ကနြောျတို့က မတှေ့ခဲ့ဘူးဆိုပွီးတော့ပဲ ကနြောျတို့အစီရငျခံစာတှမှော ထုတျပွနျထားပါတယျခငျဗြ။”
ရခိုငျပွညျမွောကျပိုငျးက ရိုဟငျဂြာအရေးနဲ့ပတျသကျပွီး နိုငျငံတကာက မွနျမာနိုငျငံအပေါျ အရေးယူပိတျဆို့မှုတှေ ရှိနပွေီး အခုခြိနျထိ ဒုက်ခသညျတှေ နရေပျပွနျရေးကိစ်စနဲ့ပတျသကျလို့ ဝဖေနျခံနရေတာပါ။ မွနျမာအစိုးရက ရိုဟငျဂြာဆိုတဲ့အသုံးအနှုနျးကို လကျမခံပမေယ့ျ ဒုက်ခသညျတှေ နရေပျပွနျနိုငျရေးအတှကျကိုတော့ နိုငျငံတကာနဲ့ ပူးပေါငျး ဆောငျရှကျနပေါတယျ။
မွနျမာနိုငျငံအနနေဲ့ အခုလို တခွားနိုငျငံတခုက ကုလသမဂ်ဂရဲ့ အမွင့ျဆုံးတရားရုံးဖွဈတဲ့ ICJ မှာ အမှုစှဲတငျလိုကျတာဟာ တနိုငျငံလုံးနဲ့ဆိုငျတဲ့ ကိစ်စဖွဈပွီး ဒီအပေါျကို အားလုံးပူးပေါငျးဆောငျရှကျပွီး တုံ့ပွနျဖို့လိုတယျလို့ ဥပဒပေညာရှငျ ဒေါကျတာ ဆလိုငျး ငုံကြုံးလနြျက ပွောပါတယျ။
“ဒီကိစ်စက တပျမတောျကိစ်စတခုတညျး မဟုတျဘူး။ အစိုးရကိစ်စတခုတညျး မဟုတျဘူး။ လှှတျတောျတခုတညျး ကိစ်စလညျးမဟုတျဘူး။ အစိုးရလို့ ပွောတဲ့အခြိနျမှာ ဒီအုပျခြုပျရေးပိုငျးကို တာဝနျယူတဲ့ အစိုးရအဖှဲ့တခုတညျးကို ပွောတာမဟုတျဘူး။ တနိုငျငံလုံးနဲ့ဆိုငျတဲ့ ကိစ်စဖွဈတယျ။ ဒီလိုမြိုး နိုငျငံတကာမကြျနှာမှာ မွနျမာနိုငျငံသိက်ခာကစြရာတှေ ဖွဈလာတဲ့အခြိနျမှာ ကိုယ့ျအကြိုးစီးပှား၊ ကိုယ့ျပါတီ၊ ကိုယ့ျလူမြိုး အဲဒါမြိုးတှမေထားဘဲနဲ့ ကတြောျတို့အားလုံးက မွနျမာဖွဈတယျဆိုတဲ့ စိတျထားနဲ့ ပွနျပွီးတော့တုံ့ပွနျဖို့ လိုတယျလို့ ထငျပါတယျ။ နောကျပွီးတော့ ပွူနာတခုနဲ့ တခုကို ကနြောျတို့ မရောဖို့လိုပါတယျ။ ပွညျတှငျးမှာဖွဈတဲ့ ပွူနာက ပွညျတှငျးပွူနာပါ။ အခုကပွညျတှငျးပွူနာ မဟုတျပါဘူး။ ပွညျတှငျးမှာဖွဈတဲ့ ပွူနာအတှကျ နိုငျငံတကာပွူနာ ဖွဈလာတာကို ခှဲပွီးတော့ မွငျတတျဖို့ လိုပါတယျလို့ ကတြောျကတော့ ယူဆပါတယျ။”
အခုမွနျမာနိုငျငံကို ICJ တရားရုံးမှာ အမှုစှဲတငျထားတဲ့ ဂမျဘီယာနိုငျငံဟာ သူတို့ရဲ့အစိုးရသဈလကျထကျမှာ ဆိုးရှားလှနျးတဲ့ အာဏာရှငျစနဈနဲ့ လူ့အခှင့ျအရေးပွူနာတှကေို ရငျဆိုငျခဲ့ရတဲ့ အတှေ့အကွုံရှိတာကွောင့ျ ဒီကိစ်စမှာ အခုလိုဦးဆောငျလုပျကိုငျတဲ့အပေါျ နိုငျငံတကာအသိုငျးအဝနျးက ကွိုဆိုနကွေပါတယျ။