[Zawgyi/Unicode]
ကရင်ပြည်နယ်အတွင်း စစ်အုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီကို ဆန့်ကျင်ကန့်ကွက်တဲ့ ဆန္ဒပြမှုတွေ နေရာအနှံ့မှာ ဖြစ်ပေါ်နေတာမှာ တချို့နေရာတွေကတော့ မြို့ပေါ်လမ်းတွေမှာ လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့တွေရဲ့ ပိတ်ဆို့တားဆီးတာတွေ ခံနေကြရပါတယ်။ အပြည့်အစုံကိုတော့ မအေးအေးမာကပြောပြပေးမှာပါ။
ကရင်ပြည်နယ် ဘားအံ၊ ကော့ကရိတ်နဲ့ ပဲခူးတိုင်းနဲ့ကပ်နေတဲ့ ကျောက်ကြီး တနင်္သာရီတိုင်းထားဝယ်နဲ့ ကပ်လျက်ရှိနေတဲ့မြို့နယ်တွေမှာ ထောင်နဲ့ချီရှိတဲ့ လူုထုဆန္ဒပြပွဲတွေ ရှိနေပြီး မြို့ပေါ်လမ်းမကြီးတွေကို တက်လို့မရအောင် တားဆီး ပိတ်ဆို့မှုတွေရှိနေကြောင်း ကရင်သတင်းစဉ်ရဲ့ အမှုဆောင်အယ်ဒီတာချုပ် နန်းဖောဂေကပြောပြပါတယ်။
ကရင်ပြည်နယ် ကော့ကရိတ်နဲ့ ကျုံဒိုးမြို့နယ်တွေက မြို့ခံတွေရဲ့ ဆန္ဒပြပွဲ မြင်ကွင်းများ။ (ဓာတ်ပုံ - KIC - မတ် ၉ ၊ ၂၀၂၁)
"ကော့ကရိတ် မြဝတီသွားတဲ့ အာရှလမ်းမကြီးရှိတယ်။ လမ်းကြောတဘက်တချက် လမ်းကြောတဘက်တချက် ကော့ကရိတ်တောင်ပိုင်းပေါ့... လမ်းဘက် တခြမ်းက ကော့ကရိတ်မြို့ထဲ အဝင်မခံဘဲ ရဲနဲ့ စစ်တပ်ကတော့ စောင့်နေကြတယ်။ ဒီမနက်ကတော့ ဒေါန အရှေ့ဘက်ခြမ်း မြဝတီမြို့နယ်ထဲက ဒေသခံတွေကတော့ အတိအကျသိရတာ လေးကေကော်မရောက်ခင်တနေရာမှာလည်း ရဲနဲ့ စစ်တပ်က စောင့်ပြီးတားတာရှိတယ်။ အတားအဆီးခံရတယ်။ ဖြိုခွဲတာ၊ ပစ်ခတ်တာတွေတော့ မရှိဘူး။ ဒါပေမဲ့ သူတို့ကတော့ ဆက်သွားကြတယ်။ ကျောက်ကြီးမြို့နယ်ထဲက ကျေးရွာအုပ်စု ၇ စုက ရွာပေါင်း၂၀ လောက်က ဒေသခံတွေဆန္ဒထုတ်ဖော်တယ်။ အရေအတွက်က လူဦးရေ ၃,၀၀၀ နီးပါးလောက်ရှိတယ်။ ကျေးရွာတွေကနေ ကျောက်ကြီးမြို့နယ်ထဲ ဆန္ဒပြဖို့လုပ်တယ်။ ဒါပေမဲ့ အတားအဆီးခံရတယ်။ မြို့ပေါ်မတက်တော့ဘဲ အဲဒီမှာ သူတို့ လူစုခွဲရတယ်။"
တနင်္သာရီတိုင်း နီးတဲ့ နေရာမှာတော့ မနေ့က ဆန္ဒပြပွဲကို လက်နက်ကိုင်ထားတဲ့ ကေအန်ယူတပ်သားတွေကရှေ့ကနေ ဦးဆောင်ပြီး ထွက်ပေးနေတာတွေ ရှိတယ်လို့လည်းဆိုပါတယ်။
"ရွာသားတွေချည်းပဲ မဟုတ်ဘဲနဲ့ ရှေ့ကနေ KNU တပ်မဟာ (၄) ဘက်မှာ ယူနီဖောင်းအနက်နဲ့ လက်နက်ကိုင်ပြီး ရှေ့က အရင်သွားပေးတယ်။ အရှေ့နဲ့ဘေးမှာ guard လုပ်ပေးပြီး သွားတာရှိတယ်။"
ကရင်ပြည်နယ်အတွင်းမှာ ဆန္ဒပြပွဲတွေသာမက စစ်တပ်တွေ ထိန်းချုပ်ရာနေရာတချို့မှာလက်နက်ကြီးကျတာ ရှိတယ်လို့ဒေသခံဆီက သိရကြောင်းကိုလည်းပြောပြပါတယ်။
"စစ်တပ် ၂၀၄ ဝန်းထဲကို လက်နက်ကြီးကျတယ်လို့ နယ်မြေခံတွေက ပြောဆိုတာရှိတယ်။ အဲဒီလိုပြောတာရှိပေမဲ့ အတိတော့မပြုနိုင်သေးဘူး။ ဘိလပ်မြေစက်ရုံတွေကလည်း ဦးပိုင်က ပိုင်ဆိုတာဆိုတော့ လေမြိုင်က လေးဘက်မှာတော့ ဘားအံအနောက်ဘက်ကမ်းမြိုင်ကလေးဘက်မှာတော့ စစ်တပ်နေရာတွေရှိတယ်။"
ကရင်ပြည်နယ်အတွင်းမှာ မြန်မာစစ်တပ်နဲ့ အပစ်အခတ်ရပ်စဲထားတဲ့ ကရင်လက်နက်ကိုင်တွေ ရှိတာကြောင့် ထိပ်တိုက်တွေ့မှုတွေ မဖြစ်အောင်၊ အတတ်နိုင်ဆုံး ပစ်ခတ်မှုတွေမဖြစ်အောင် စစ်တပ်ဘက်က ညှိနှိုင်းတာတွေ ရှိတယ်လို့လည်း ဆိုပါတယ်။ လက်ရှိမှာတော့ စစ်ကောင်စီ အုပ်ချုပ်နေတဲ့ ကာလအတွင်း ကရင်ပြည်နယ်မှာ ပစ်ခတ်မှု၊ ဖမ်းဆီးမှုတွေ အနည်းငယ်သာရှိပေမဲ့ သေဆုံးတာမျိုးတွေတော့ မရှိသေးပါဘူး။
Your browser doesn’t support HTML5
ကရင်ပြည်နယ်နဲ့ ပဲခူးတိုင်း ကျေးရွာတချို့ဆန္ဒပြမှု မြို့ပေါ်တက်မရအောင်တားဆီးခံရ
[Unicode Version]
ကရငျပွညျနယျနဲ့ ပဲခူးတိုငျး ကြေးရှာတခြို့ဆန်ဒပွမှု မွို့ပေါျတကျမရအောငျတားဆီးခံရ
ကရငျပွညျနယျအတှငျး စဈအုပျခြုပျရေးကောငျစီကို ဆန့ျကငြျကန့ျကှကျတဲ့ ဆန်ဒပွမှုတှေ နရောအနှံ့မှာ ဖွဈပေါျနတောမှာ တခြို့နရောတှကေတော့ မွို့ပေါျလမျးတှမှော လကျနကျကိုငျတပျဖှဲ့တှရေဲ့ ပိတျဆို့တားဆီးတာတှေ ခံနကွေရပါတယျ။ အပွည့ျအစုံကိုတော့ မအေးအေးမာကပွောပွပေးမှာပါ။
ကရငျပွညျနယျ ဘားအံ၊ ကော့ကရိတျနဲ့ ပဲခူးတိုငျးနဲ့ကပျနတေဲ့ ကြောကျကွီး တနငျ်သာရီတိုငျးထားဝယျနဲ့ ကပျလကြျရှိနတေဲ့မွို့နယျတှမှော ထောငျနဲ့ခြီရှိတဲ့ လူုထုဆန်ဒပွပှဲတှေ ရှိနပွေီး မွို့ပေါျလမျးမကွီးတှကေို တကျလို့မရအောငျ တားဆီး ပိတျဆို့မှုတှရှေိနကွေောငျး ကရငျသတငျးစဉျရဲ့ အမှုဆောငျအယျဒီတာခြုပျ နနျးဖောဂကေပွောပွပါတယျ။
"ကော့ကရိတျ မွဝတီသှားတဲ့ အာရှလမျးမကွီးရှိတယျ။ လမျးကွောတဘကျတခကြျ လမျးကွောတဘကျတခကြျ ကော့ကရိတျတောငျပိုငျးပေါ့... လမျးဘကျ တခွမျးက ကော့ကရိတျမွို့ထဲ အဝငျမခံဘဲ ရဲနဲ့ စဈတပျကတော့ စောင့ျနကွေတယျ။ ဒီမနကျကတော့ ဒေါန အရှေ့ဘကျခွမျး မွဝတီမွို့နယျထဲက ဒသေခံတှကေတော့ အတိအကသြိရတာ လေးကကေောျမရောကျခငျတနရောမှာလညျး ရဲနဲ့ စဈတပျက စောင့ျပွီးတားတာရှိတယျ။ အတားအဆီးခံရတယျ။ ဖွိုခှဲတာ၊ ပဈခတျတာတှတေော့ မရှိဘူး။ ဒါပမေဲ့ သူတို့ကတော့ ဆကျသှားကွတယျ။ ကြောကျကွီးမွို့နယျထဲက ကြေးရှာအုပျစု ၇ စုက ရှာပေါငျး၂၀ လောကျက ဒသေခံတှဆေန်ဒထုတျဖောျတယျ။ အရအေတှကျက လူဦးရေ ၃,၀၀၀ နီးပါးလောကျရှိတယျ။ ကြေးရှာတှကေနေ ကြောကျကွီးမွို့နယျထဲ ဆန်ဒပွဖို့လုပျတယျ။ ဒါပမေဲ့ အတားအဆီးခံရတယျ။ မွို့ပေါျမတကျတော့ဘဲ အဲဒီမှာ သူတို့ လူစုခှဲရတယျ။"
တနငျ်သာရီတိုငျး နီးတဲ့ နရောမှာတော့ မနေ့က ဆန်ဒပွပှဲကို လကျနကျကိုငျထားတဲ့ ကအေနျယူတပျသားတှကေရှေ့ကနေ ဦးဆောငျပွီး ထှကျပေးနတောတှေ ရှိတယျလို့လညျးဆိုပါတယျ။
"ရှာသားတှခေညြျးပဲ မဟုတျဘဲနဲ့ ရှေ့ကနေ KNU တပျမဟာ (၄) ဘကျမှာ ယူနီဖောငျးအနကျနဲ့ လကျနကျကိုငျပွီး ရှေ့က အရငျသှားပေးတယျ။ အရှေ့နဲ့ဘေးမှာ guard လုပျပေးပွီး သှားတာရှိတယျ။"
SEE ALSO: CDM ကြောင့် ဘဏ်နဲ့လုပ်ငန်းအများစု ပြန်မဖွင့်နိုင်ကရငျပွညျနယျအတှငျးမှာ ဆန်ဒပွပှဲတှသောမက စဈတပျတှေ ထိနျးခြုပျရာနရောတခြို့မှာလကျနကျကွီးကတြာ ရှိတယျလို့ဒသေခံဆီက သိရကွောငျးကိုလညျးပွောပွပါတယျ။
"စဈတပျ ၂၀၄ ဝနျးထဲကို လကျနကျကွီးကတြယျလို့ နယျမွခေံတှကေ ပွောဆိုတာရှိတယျ။ အဲဒီလိုပွောတာရှိပမေဲ့ အတိတော့မပွုနိုငျသေးဘူး။ ဘိလပျမွစေကျရုံတှကေလညျး ဦးပိုငျက ပိုငျဆိုတာဆိုတော့ လမွေိုငျက လေးဘကျမှာတော့ ဘားအံအနောကျဘကျကမျးမွိုငျကလေးဘကျမှာတော့ စဈတပျနရောတှရှေိတယျ။"
ကရငျပွညျနယျအတှငျးမှာ မွနျမာစဈတပျနဲ့ အပဈအခတျရပျစဲထားတဲ့ ကရငျလကျနကျကိုငျတှေ ရှိတာကွောင့ျ ထိပျတိုကျတှေ့မှုတှေ မဖွဈအောငျ၊ အတတျနိုငျဆုံး ပဈခတျမှုတှမေဖွဈအောငျ စဈတပျဘကျက ညှိနှိုငျးတာတှေ ရှိတယျလို့လညျး ဆိုပါတယျ။ လကျရှိမှာတော့ စဈကောငျစီ အုပျခြုပျနတေဲ့ ကာလအတှငျး ကရငျပွညျနယျမှာ ပဈခတျမှု၊ ဖမျးဆီးမှုတှေ အနညျးငယျသာရှိပမေဲ့ သဆေုံးတာမြိုးတှတေော့ မရှိသေးပါဘူး။