[[Zawgyi/Unicode]]
ရန်ကုန်က စက်သုံးဆီအရောင်းဆိုင်တွေမှာ ဓာတ်ဆီ၊ ဒီဇယ်ဆီကို အကန့်အသတ် နဲ့ပဲ ရောင်းချနေတဲ့အတွက် ရန်ကုန်မြို့ စက်သုံးဆီအရောင်းဆိုင်တွေမှာ ကားတွေတန်းစီ စောင့်ဆိုင်း ဝယ်ယူခဲ့ကြရပါတယ်။ စက်သုံးဆီအလုံအလောက်မရတဲ့အတွက် ဓာတ်ဆီဈေးက တလီတာကို ကျပ် ၂,၀၀၀ ကျော် ဖြစ်နေတယ်လို့ လောင်စာဆီလုပ်ငန်းရှင်တချို့က ပြောပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံမှာ လောင်စာဆီ ဂါလံ သန်းနဲ့ချီရှိတဲ့အတွက် ပြတ်လပ်မှု မဖြစ်နိုင်ပါဘူးလို့ လျှပ်စစ်နဲ့စွမ်းအင်ဝန်ကြီးဌာနက ထုတ်ပြန်ပါတယ်။ ဒီနေ့ မြန်မာနိုင်ငံမှာဖြစ်နေတဲ့ လောင်စာဆီအခြေအနေ ရန်ကုန်ကသတင်းပေးပို့ထားတာကို ကိုငြိမ်းချမ်းက တင်ပြပေးထားပါတယ်။
စက်သုံးဆီသွင်းတဲ့ ကုမ္ပဏီတွေက ဓာတ်ဆီအလုံအလောက် မပေးနိုင်တော့တဲ့အတွက် ရန်ကုန်က စက်သုံးဆီဆိုင်တွေမှာ ဆီပြတ်လပ်နေပြီး ဆိုင်အများစုက ဧပြီလ ၁၈ ရက်ကစပြီး အကန့်အသတ်နဲ့ပဲ ရောင်းချလာပါတယ်။ ဓါတ်ဆီဆိုင်တွေမှာ တနင်္လာနေ့က ကားတစီးအတွက် ဓါတ်ဆီ အများဆုံး ကျပ် ၅၀,၀၀၀ ဖိုး ရောင်းချပေးပေမဲ့ ဒီနေ့မှာတော့ ကားတစီးကို ကျပ် ၂၀,၀၀၀ ဖိုးလောက်ပဲ အများဆုံးရောင်းပေးနေတဲ့ ဆိုင်တွေများ ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ဆီပြတ်လပ်မှာ စိုးရိမ်ပြီး အလုအယက် ဝယ်ယူသူတွေများတဲ့အတွက် ဒီနေ့ ရန်ကုန်မြို့က ဓါတ်ဆီဆိုင်တွေရှေ့မှာ ဝယ်ဖို့ စောင့်နေတဲ့ ကားတန်းရှည်ကြီးတွေကို မြင်တွေ့ရပါတယ်။ ကားတွေ တိုးကြိတ်ဝယ်နေကြပြီး လမ်းပိတ်ဆို့တဲ့အထိ ဖြစ်ခဲ့တယ်လို့ ရန်ကုန်တိုင်း တက္ကစီအသင်းရဲ့ ဥက္ကဋ္ဌက ဗွီအိုအေကို ပြောပါတယ်။
"ဆိုင်တွေတော်တော်များများမှာ ကားတန်းက သိတဲ့အတိုင်းပဲ။ ရန်ကုန်- အင်းစိန် လမ်းမကြီးနဲ့ ဘုရင့်နောင်လမ်း။ အဓိကတော့ ဆီဆိုင်ရှိတဲ့နေရာတွေမှာ လမ်းတွေက Traffic တွေဖြစ်ပြီး ယာဉ်ကြောတွေ နှစ်ထပ်သုံးထပ်တောင် ဖြစ်နေတယ်။ ဘယ်တတ်နိုင်မလဲ၊ ကျနော်တို့ကတော့ ဆီဈေးကိုအားထားပြီး တက္ကစီဆွဲတဲ့ သူတွေဆိုတော့ အဓိကတော့ သူတို့ရောင်းပေးနိုင်တဲ့အထိပဲ ကျနော်တို့ ဆွဲလို့ရမယ်လေ။ မရောင်းပေးနိုင်ဘူး ဆိုရင်တော့...အကန့်အသတ်နဲ့ မရှိနိုင်တော့ဘူးဆိုရင် ကျနော်တို့လည်း ရပ်နားရမယ့်သဘော ရှိတယ်။"
ဒီနေ့ညနေပိုင်းမှာတော့ ဆီဆိုင်ကြီးတချို့က ဆီတွေကို အကန့်အသတ်မရှိ ပြန်ရောင်းနေပါပြီလို့ ကြေညာပေမယ့် တကယ်တမ်း ဝယ်လို့မရတဲ့ အခြေအနေကြုံရသူတွေလည်း ရှိနေပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံမှာ စက်သုံးဆီ ပြတ်လပ်မှု လုံးဝ မဖြစ်နိုင်ပါဘူးလို့ လျှပ်စစ်နဲ့ စွမ်းအင်ဝန်ကြီးဌာနရဲ့ ရေနံထွက်ပစ္စည်း ကြီးကြပ်စစ်ဆေးရေးဦးစီးဌာနက ဒီနေ့ထုတ်ပြန်ပါတယ်။ ပြည်တွင်းလက်ကျန် ဓါတ်ဆီဂါလံ ၄၅ သန်း၊ ဒီဇယ်ဆီ ဂါလံသန်း ၇၀ လောက် ရှိတယ်လို့ဆိုပါတယ်။ သင်္ကြန်ပိတ်ရက်ကြောင့် ဆီမချရသေးတဲ့ သင်္ဘော ၂ စီးလည်းရှိသေးတယ်လို့ ထုတ်ပြန်ချက်မှာ ဖော်ပြပါတယ်။
ဒါ့အပြင် မြန်မာနိုင်ငံအတွက် စက်သုံးဆီတွေကို စင်္ကာပူ၊ မလေးရှားနဲ့ တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံတွေကပဲ အဓိက တင်သွင်းနေတာဖြစ်ပြီး တရုတ်ကဆီတွေကို သီရိလင်္ကာ နိုင်ငံကတဆင့် ကြားခံတင်သွင်းနေတယ်ဆိုလည်း မဟုတ်ဘူးလို့ ရေနံထွက်ပစ္စည်းကြီးကြပ်စစ်ဆေးရေးဦးစီးဌာနရဲ့ ထုတ်ပြန်ချက်မှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။ စစ်ကောင်စီပြောခွင့်ရ ဗိုလ်ချုပ်ဇော်မင်းထွန်းကလည်း အရင်ထက်တောင် စက်သုံးဆီတွေ ရှိနေပါတယ်လို့ သတင်းမီဒီယာတွေကို ခုလို ပြောကြားပါတယ်။
“စက်သုံးဆီနဲ့ပတ်သက်ပြီး တင်သွင်းထားတဲ့ စက်သုံးဆီ အလုံအလောက်ရှိပြီး ဖြစ်ပါတယ်ဗျ။ နဂိုတုန်းကတော့ ကျနော်တို့က ရက်နဲ့ပဲ သွားတာပေါ့ဗျာ။ စက်သုံးဆီ “ဘယ်နှစ်ရက်စာ” ကျနော်တို့ဆီမှာ အလုံအလောက်ရှိတယ်တို့... ဒါရှိတယ်။ အခုဆိုရင် ကျနော်တို့က အရင်တုန်းက ရှိနေကျ ပမာဏထက်တောင်မှ ပိုပြီး ရှိနေသေးတဲ့ဟာဖြစ်ပါတယ်။ အဓိက ပြဿနာဖြစ်ရတဲ့အကြောင်းရင်းကတော့ ကျနော်တို့အနေနဲ့က စက်သုံးဆီဈေးနှုန်းတည်ငြိမ်ရေးအတွက် ဒေါ်လာတွေ ရောင်းချပေးထားတာ ရှိတယ်။ ရောင်းချပေးထားပေမယ့် ထုတ်သွင်းတဲ့ ကုမ္ပဏီတွေကို ကျနော်တို့က အခုနောက်ပိုင်းမှာ ၁၈၅၀ ဈေးနဲ့ ရောင်းချခိုင်းတယ်။ ရောင်းချခိုင်းတဲ့အချိန်မှာ သူတို့အနေနဲ့ နောက်ထပ်လည်း ဒေါ်လာမပေးနိုင်တော့ဘူး၊ ဒါကြောင့်မို့လို့ - ဒါနဲ့ မရောင်းချချင်တဲ့အတွက်ကြောင့်မို့လို့ ဆီတွေ မရှိတော့ဘူး” ဆိုတဲ့ ကောလဟာလတွေကို ဖြန့်နေတာရှိပါတယ်။ ဒါနဲ့ပတ်သက်လို့ ကျနော်တို့က သက်ဆိုင်တဲ့သူတွေကို အသိပေးတာတွေ၊ သတိပေးတာတွေ ဆောင်ရွက်နေတာ ရှိပါတယ်။
ဓါတ်ဆီဆိုင် တော်တော်များများမှာတော့ ဧပြီလ ၁၈ ရက်၊ တနင်္လာနေ့ကစပြီး စက်သုံးဆီဆိုင်တွေက အကန့်အသတ်နဲ့ ရောင်းနေကြပါတယ်။ အောက်တိန်း 95 တလီတာကို ကျပ် ၂,၁၀၀ ကျော်၊ ပရီမီယံဒီဇယ် တလီတာကို ကျပ် ၂,၂၀၀ ဝန်းကျင်ဈေးရှိပါတယ်။
စက်သုံးဆီဈေးက တလီတာကို ၂,၀၀၀ လောက်ပြန်ပြီး ဖြစ်လာတာက ပြည်ပကနေဝယ်ဖို့အတွက် လိုအပ်တဲ့ နိုင်ငံခြားငွေ၊ အထူးသဖြင့် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ပြည် တွင်း မှာ ရှားပါးနေတာနဲ့ အဓိကသက်ဆိုင်နေပါတယ်။ ပြည်ပကနေ စက်သုံးဆီဝယ်ဖို့အတွက် လိုအပ်တဲ့နိုင်ငံခြားငွေကို ဗဟိုဘဏ်က ရောင်းမပေးတာနည်းနည်းကြာနေပြီး ဒီရက်ပိုင်းထဲမှာ ရောင်းချပေးမယ်ဆိုတဲ့ သတင်းတွေတော့ ထွက်နေတယ်လို့ စက်သုံးဆီဆိုင်တချို့က ဗွီအိုအေကို ပြောပါတယ်။ လောလောဆယ်တော့ အမေရိကန်ဒေါ်လာကို အလုံအလောက်ဝယ်ဖို့ အခက်အခဲရှိနေတယ်လို့ စက်သုံးဆီတင်သွင်းတဲ့ လုပ်ငန်းရှင်တဦးက ဗွီအိုအေကို ပြောပြပါတယ်။
"ပြည်ပကနေ သွင်းကုန်တွေကို Import တွေကို သူတို့ ဗဟိုဘဏ်ကနေပြီးတော့ (သုံးကျပ်) ၃ ရာခိုင်နှုန်း ဆောင်းပြီးတော့ ကျနော်တို့ကို ရောင်းပေးမယ်ပေါ့။ အဲဒါလည်း တကယ်များများစားစားနဲ့ လုံလုံလောက်လောက် ရောင်းပေးနိုင်ရင်တော့ ဒီကုန်ဈေးနှုန်း ပြန်ကျသွားမှာပါပဲ။ တကယ် ရောင်းမပေးနိုင်ရင်တော့လည်း နည်းနည်းကျဖို့ရာ အချိန်ပေးရမယ့်သဘော ဖြစ်သွားလိမ့်မယ်။"
စက်သုံးဆီတွေ ပုံမှန်ပြန်ရောင်းနိုင်ပါလိမ့်မယ်လို့ လျှပ်စစ်နဲ့ စွမ်းအင်ဝန်ကြီးဌာနက ပြောပေမယ့် အငှားယာဉ်မောင်းသူကတော့ မြန်မြန်ပုံမှန်ပြန်ဖြစ်ပါ့မလားလို့ စိုးရိမ်နေပါတယ်။
"ဒီကာလ ဒီအခက်အခဲ ဘယ်လောက်အထိ တာရှည်မလဲဆိုတာ ဘယ်သူမှ ခန့်မှန်းလို့မရနိုင်ဘူးလေ၊ ဒါကတော့။ သူတို့ရဲ့ ဆီလက်ကျန်ရှိတဲ့အပေါ် မူတည်ပြီးတော့ ထိန်းရောင်းတဲ့သဘောပဲ မြင်ပါတယ်။"
မကြာသေးခင်က ဗဟိုဘဏ်က မြန်မာကျပ်ငွေနဲ့ အမေရိကန်တဒေါ်လာ လဲလှယ်နှုန်းကို ၁,၈၅၀ ကျပ်သတ်မှတ်လိုက်သလို လုပ်ငန်းရှင်တွေရဲ့ ဒေါ်လာကိုင်ဆောင်ခွင့်ကိုလည်း တင်းကျပ်လိုက်ပါတယ်။ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ရတဲ့သူအားလုံးကို ဒီငွေလဲနှုန်းအတိုင်း မြန်မာကျပ်ငွေနဲ့ လဲလှယ်ဖို့ ဗဟိုဘဏ်က အမိန့်ထုတ်ပြန်ခဲ့တဲ့နောက် သွင်းကုန်သမားတွေ အနေနဲ့လည်း ဒေါ်လာကို အလွယ်တကူပြန်ဝယ်ဖို့ ခက်ခဲသွားပါတယ်။ ဗဟိုဘဏ်က သတ်မှတ်ထားတဲ့ တဒေါ်လာကို ၁,၈၅၀ ကျပ်နှုန်းအတိုင်း ပုဂ္ဂလိကဘဏ်တွေမှာ အလုံအလောက် ဝယ်လို့မရသေးဘူးလို့ သွင်းကုန်လုပ်ငန်းရှင်တချို့က ဗွီအိုအေကို ပြောပါတယ်။
"ပြင်ပပေါက်ဈေးက ၂,၀၀၀ အောက်ကိုမရောက်သေးဘူးဗျ။ သူတို့ money changer တွေကနေ ရောင်းပေးမယ်ဆိုရင်တော့ ကျသွားမှာပါပဲ။ ကျနော်တို့လည်း Money changer တွေ ရောင်းပေးမယ့်အချိန်ကို စောင့်ကြည့်နေပါတယ်။"
မြန်မာနိုင်ငံမှာ စက်သုံးဆီဈေးတွေ တက်နေသလို အခြေခံသွင်းကုန်တွေဖြစ်တဲ့ စားသုံးဆီ၊ စားသောက်ကုန်၊ တရိစ္ဆာန်အစာနဲ့ ဆေးဝါးတွေလည်း ပစ္စည်းပြတ်လပ်နေပြီး ဈေးတွေ ပိုတက်နေပါတယ်။
Your browser doesn’t support HTML5
==============
[[Unicode]]
စကျသုံးဆီအရောငျးဆိုငျတှမှော ကားတနျးရှညျ စောင့ျဆိုငျးဝယျယူနရေ
ရနျကုနျက စကျသုံးဆီအရောငျးဆိုငျတှမှော ဓာတျဆီ၊ ဒီဇယျဆီကို အကန့ျအသတျ နဲ့ပဲ ရောငျးခနြတေဲ့အတှကျ ရနျကုနျမွို့ စကျသုံးဆီအရောငျးဆိုငျတှမှော ကားတှတေနျးစီ စောင့ျဆိုငျး ဝယျယူခဲ့ကွရပါတယျ။ စကျသုံးဆီအလုံအလောကျမရတဲ့အတှကျ ဓာတျဆီဈေးက တလီတာကို ကပြျ ၂,၀၀၀ ကြောျ ဖွဈနတေယျလို့ လောငျစာဆီလုပျငနျးရှငျတခြို့က ပွောပါတယျ။ မွနျမာနိုငျငံမှာ လောငျစာဆီ ဂါလံ သနျးနဲ့ခြီရှိတဲ့အတှကျ ပွတျလပျမှု မဖွဈနိုငျပါဘူးလို့ လြှပျစဈနဲ့စှမျးအငျဝနျကွီးဌာနက ထုတျပွနျပါတယျ။ ဒီနေ့ မွနျမာနိုငျငံမှာဖွဈနတေဲ့ လောငျစာဆီအခွအေနေ ရနျကုနျကသတငျးပေးပို့ထားတာကို ကိုငွိမျးခမြျးက တငျပွပေးထားပါတယျ။
စကျသုံးဆီသှငျးတဲ့ ကုမ်ပဏီတှကေ ဓာတျဆီအလုံအလောကျ မပေးနိုငျတော့တဲ့အတှကျ ရနျကုနျက စကျသုံးဆီဆိုငျတှမှော ဆီပွတျလပျနပွေီး ဆိုငျအမြားစုက ဧပွီလ ၁၈ ရကျကစပွီး အကန့ျအသတျနဲ့ပဲ ရောငျးခလြာပါတယျ။ ဓါတျဆီဆိုငျတှမှော တနငျ်လာနေ့က ကားတစီးအတှကျ ဓါတျဆီ အမြားဆုံး ကပြျ ၅၀,၀၀၀ ဖိုး ရောငျးခပြေးပမေဲ့ ဒီနေ့မှာတော့ ကားတစီးကို ကပြျ ၂၀,၀၀၀ ဖိုးလောကျပဲ အမြားဆုံးရောငျးပေးနတေဲ့ ဆိုငျတှမြေား ပါတယျ။ ဒါကွောင့ျ ဆီပွတျလပျမှာ စိုးရိမျပွီး အလုအယကျ ဝယျယူသူတှမြေားတဲ့အတှကျ ဒီနေ့ ရနျကုနျမွို့က ဓါတျဆီဆိုငျတှရှေေ့မှာ ဝယျဖို့ စောင့ျနတေဲ့ ကားတနျးရှညျကွီးတှကေို မွငျတှေ့ရပါတယျ။ ကားတှေ တိုးကွိတျဝယျနကွေပွီး လမျးပိတျဆို့တဲ့အထိ ဖွဈခဲ့တယျလို့ ရနျကုနျတိုငျး တက်ကစီအသငျးရဲ့ ဥက်ကဋ်ဌက ဗှီအိုအကေို ပွောပါတယျ။
"ဆိုငျတှတေောျတောျမြားမြားမှာ ကားတနျးက သိတဲ့အတိုငျးပဲ။ ရနျကုနျ- အငျးစိနျ လမျးမကွီးနဲ့ ဘုရင့ျနောငျလမျး။ အဓိကတော့ ဆီဆိုငျရှိတဲ့နရောတှမှော လမျးတှကေ Traffic တှဖွေဈပွီး ယာဉျကွောတှေ နှဈထပျသုံးထပျတောငျ ဖွဈနတေယျ။ ဘယျတတျနိုငျမလဲ၊ ကနြောျတို့ကတော့ ဆီဈေးကိုအားထားပွီး တက်ကစီဆှဲတဲ့ သူတှဆေိုတော့ အဓိကတော့ သူတို့ရောငျးပေးနိုငျတဲ့အထိပဲ ကနြောျတို့ ဆှဲလို့ရမယျလေ။ မရောငျးပေးနိုငျဘူး ဆိုရငျတော့...အကန့ျအသတျနဲ့ မရှိနိုငျတော့ဘူးဆိုရငျ ကနြောျတို့လညျး ရပျနားရမယ့ျသဘော ရှိတယျ။"
ဒီနေ့ညနပေိုငျးမှာတော့ ဆီဆိုငျကွီးတခြို့က ဆီတှကေို အကန့ျအသတျမရှိ ပွနျရောငျးနပေါပွီလို့ ကွညောပမေယ့ျ တကယျတမျး ဝယျလို့မရတဲ့ အခွအေနကွေုံရသူတှလေညျး ရှိနပေါတယျ။
မွနျမာနိုငျငံမှာ စကျသုံးဆီ ပွတျလပျမှု လုံးဝ မဖွဈနိုငျပါဘူးလို့ လြှပျစဈနဲ့ စှမျးအငျဝနျကွီးဌာနရဲ့ ရနေံထှကျပစ်စညျး ကွီးကွပျစဈဆေးရေးဦးစီးဌာနက ဒီနေ့ထုတျပွနျပါတယျ။ ပွညျတှငျးလကျကနြျ ဓါတျဆီဂါလံ ၄၅ သနျး၊ ဒီဇယျဆီ ဂါလံသနျး ၇၀ လောကျ ရှိတယျလို့ဆိုပါတယျ။ သွငျ်ကနျပိတျရကျကွောင့ျ ဆီမခရြသေးတဲ့ သငျ်ဘော ၂ စီးလညျးရှိသေးတယျလို့ ထုတျပွနျခကြျမှာ ဖောျပွပါတယျ။
ဒါ့အပွငျ မွနျမာနိုငျငံအတှကျ စကျသုံးဆီတှကေို စငျ်ကာပူ၊ မလေးရှားနဲ့ တောငျကိုရီးယားနိုငျငံတှကေပဲ အဓိက တငျသှငျးနတောဖွဈပွီး တရုတျကဆီတှကေို သီရိလငျ်ကာ နိုငျငံကတဆင့ျ ကွားခံတငျသှငျးနတေယျဆိုလညျး မဟုတျဘူးလို့ ရနေံထှကျပစ်စညျးကွီးကွပျစဈဆေးရေးဦးစီးဌာနရဲ့ ထုတျပွနျခကြျမှာ ဖောျပွထားပါတယျ။ စဈကောငျစီပွောခှင့ျရ ဗိုလျခြုပျဇောျမငျးထှနျးကလညျး အရငျထကျတောငျ စကျသုံးဆီတှေ ရှိနပေါတယျလို့ သတငျးမီဒီယာတှကေို ခုလို ပွောကွားပါတယျ။
“စကျသုံးဆီနဲ့ပတျသကျပွီး တငျသှငျးထားတဲ့ စကျသုံးဆီ အလုံအလောကျရှိပွီး ဖွဈပါတယျဗြ။ နဂိုတုနျးကတော့ ကနြောျတို့က ရကျနဲ့ပဲ သှားတာပေါ့ဗြာ။ စကျသုံးဆီ “ဘယျနှဈရကျစာ” ကနြောျတို့ဆီမှာ အလုံအလောကျရှိတယျတို့... ဒါရှိတယျ။ အခုဆိုရငျ ကနြောျတို့က အရငျတုနျးက ရှိနကြေ ပမာဏထကျတောငျမှ ပိုပွီး ရှိနသေေးတဲ့ဟာဖွဈပါတယျ။ အဓိက ပွူနာဖွဈရတဲ့အကွောငျးရငျးကတော့ ကနြောျတို့အနနေဲ့က စကျသုံးဆီဈေးနှုနျးတညျငွိမျရေးအတှကျ ဒေါျလာတှေ ရောငျးခပြေးထားတာ ရှိတယျ။ ရောငျးခပြေးထားပမေယ့ျ ထုတျသှငျးတဲ့ ကုမ်ပဏီတှကေို ကနြောျတို့က အခုနောကျပိုငျးမှာ ၁၈၅၀ ဈေးနဲ့ ရောငျးခခြိုငျးတယျ။ ရောငျးခခြိုငျးတဲ့အခြိနျမှာ သူတို့အနနေဲ့ နောကျထပျလညျး ဒေါျလာမပေးနိုငျတော့ဘူး၊ ဒါကွောင့ျမို့လို့ - ဒါနဲ့ မရောငျးခခြငြျတဲ့အတှကျကွောင့ျမို့လို့ ဆီတှေ မရှိတော့ဘူး” ဆိုတဲ့ ကောလဟာလတှကေို ဖွန့ျနတောရှိပါတယျ။ ဒါနဲ့ပတျသကျလို့ ကနြောျတို့က သကျဆိုငျတဲ့သူတှကေို အသိပေးတာတှေ၊ သတိပေးတာတှေ ဆောငျရှကျနတော ရှိပါတယျ။
ဓါတျဆီဆိုငျ တောျတောျမြားမြားမှာတော့ ဧပွီလ ၁၈ ရကျ၊ တနငျ်လာနေ့ကစပွီး စကျသုံးဆီဆိုငျတှကေ အကန့ျအသတျနဲ့ ရောငျးနကွေပါတယျ။ အောကျတိနျး 95 တလီတာကို ကပြျ ၂,၁၀၀ ကြောျ၊ ပရီမီယံဒီဇယျ တလီတာကို ကပြျ ၂,၂၀၀ ဝနျးကငြျဈေးရှိပါတယျ။
စကျသုံးဆီဈေးက တလီတာကို ၂,၀၀၀ လောကျပွနျပွီး ဖွဈလာတာက ပွညျပကနဝေယျဖို့အတှကျ လိုအပျတဲ့ နိုငျငံခွားငှေ၊ အထူးသဖွင့ျ အမရေိကနျဒေါျလာ ပွညျ တှငျး မှာ ရှားပါးနတောနဲ့ အဓိကသကျဆိုငျနပေါတယျ။ ပွညျပကနေ စကျသုံးဆီဝယျဖို့အတှကျ လိုအပျတဲ့နိုငျငံခွားငှကေို ဗဟိုဘဏျက ရောငျးမပေးတာနညျးနညျးကွာနပွေီး ဒီရကျပိုငျးထဲမှာ ရောငျးခပြေးမယျဆိုတဲ့ သတငျးတှတေော့ ထှကျနတေယျလို့ စကျသုံးဆီဆိုငျတခြို့က ဗှီအိုအကေို ပွောပါတယျ။ လောလောဆယျတော့ အမရေိကနျဒေါျလာကို အလုံအလောကျဝယျဖို့ အခကျအခဲရှိနတေယျလို့ စကျသုံးဆီတငျသှငျးတဲ့ လုပျငနျးရှငျတဦးက ဗှီအိုအကေို ပွောပွပါတယျ။
"ပွညျပကနေ သှငျးကုနျတှကေို Import တှကေို သူတို့ ဗဟိုဘဏျကနပွေီးတော့ (သုံးကပြျ) ၃ ရာခိုငျနှုနျး ဆောငျးပွီးတော့ ကနြောျတို့ကို ရောငျးပေးမယျပေါ့။ အဲဒါလညျး တကယျမြားမြားစားစားနဲ့ လုံလုံလောကျလောကျ ရောငျးပေးနိုငျရငျတော့ ဒီကုနျဈေးနှုနျး ပွနျကသြှားမှာပါပဲ။ တကယျ ရောငျးမပေးနိုငျရငျတော့လညျး နညျးနညျးကဖြို့ရာ အခြိနျပေးရမယ့ျသဘော ဖွဈသှားလိမ့ျမယျ။"
စကျသုံးဆီတှေ ပုံမှနျပွနျရောငျးနိုငျပါလိမ့ျမယျလို့ လြှပျစဈနဲ့ စှမျးအငျဝနျကွီးဌာနက ပွောပမေယ့ျ အငှားယာဉျမောငျးသူကတော့ မွနျမွနျပုံမှနျပွနျဖွဈပါ့မလားလို့ စိုးရိမျနပေါတယျ။
"ဒီကာလ ဒီအခကျအခဲ ဘယျလောကျအထိ တာရှညျမလဲဆိုတာ ဘယျသူမှ ခန့ျမှနျးလို့မရနိုငျဘူးလေ၊ ဒါကတော့။ သူတို့ရဲ့ ဆီလကျကနြျရှိတဲ့အပေါျ မူတညျပွီးတော့ ထိနျးရောငျးတဲ့သဘောပဲ မွငျပါတယျ။"
မကွာသေးခငျက ဗဟိုဘဏျက မွနျမာကပြျငှနေဲ့ အမရေိကနျတဒေါျလာ လဲလှယျနှုနျးကို ၁,၈၅၀ ကပြျသတျမှတျလိုကျသလို လုပျငနျးရှငျတှရေဲ့ ဒေါျလာကိုငျဆောငျခှင့ျကိုလညျး တငျးကပြျလိုကျပါတယျ။ အမရေိကနျဒေါျလာ ရတဲ့သူအားလုံးကို ဒီငှလေဲနှုနျးအတိုငျး မွနျမာကပြျငှနေဲ့ လဲလှယျဖို့ ဗဟိုဘဏျက အမိန့ျထုတျပွနျခဲ့တဲ့နောကျ သှငျးကုနျသမားတှေ အနနေဲ့လညျး ဒေါျလာကို အလှယျတကူပွနျဝယျဖို့ ခကျခဲသှားပါတယျ။ ဗဟိုဘဏျက သတျမှတျထားတဲ့ တဒေါျလာကို ၁,၈၅၀ ကပြျနှုနျးအတိုငျး ပုဂ်ဂလိကဘဏျတှမှော အလုံအလောကျ ဝယျလို့မရသေးဘူးလို့ သှငျးကုနျလုပျငနျးရှငျတခြို့က ဗှီအိုအကေို ပွောပါတယျ။
"ပွငျပပေါကျဈေးက ၂,၀၀၀ အောကျကိုမရောကျသေးဘူးဗြ။ သူတို့ money changer တှကေနေ ရောငျးပေးမယျဆိုရငျတော့ ကသြှားမှာပါပဲ။ ကနြောျတို့လညျး Money changer တှေ ရောငျးပေးမယ့ျအခြိနျကို စောင့ျကွည့ျနပေါတယျ။"
မွနျမာနိုငျငံမှာ စကျသုံးဆီဈေးတှေ တကျနသေလို အခွခေံသှငျးကုနျတှဖွေဈတဲ့ စားသုံးဆီ၊ စားသောကျကုနျ၊ တရိစ်ဆာနျအစာနဲ့ ဆေးဝါးတှလေညျး ပစ်စညျးပွတျလပျနပွေီး ဈေးတှေ ပိုတကျနပေါတယျ။
==============