အမ်းနဲ့ ပလက်ဝမှာ ဆန်နဲ့ စားနပ်ရိက္ခာ အခက်ကြုံနေ

(Zawgyi/Unicode)

ရခိုင်ပြည်နယ် အမ်းမြို့နယ်နဲ့ ချင်းပြည်နယ်၊ ပလက်ဝမြို့နယ်တွေမှာ တပ်မတော်က စားနပ်ရိက္ခာ သယ်ယူခွင့် တားမြစ်ထားတာကြောင့် ဒေသခံပြည်သူတွေနဲ့ စစ်ရှောင်စခန်းတချို့မှာ စားဝတ်နေရေး အခက်အခဲတွေ ရင်ဆိုင်နေကြရပါတယ်။ ဒါ့အပြင် စစ်ရှောင်စခန်းတွေမှာ သောက်သုံးရေ မသန့်ရှင်းတာကြောင့် ဝမ်းပျက် ဝမ်းလျှောရောဂါတွေလည်း ဖြစ်နေပါတယ်။ ဒီအကြောင်း ဗွီအိုအေသတင်းထောက် ကိုသက်နိုင်က သတင်းပေးပို့ထားပါတယ်။

ချင်းလူမျိုးတွေ အများစုနေထိုင်ကြတဲ့ ရခိုင်ပြည်နယ် အမ်းမြို့နယ် ဒလက်ချောင်းအုပ်စုက ကျေးရွာ ၄၀ လောက်ကို ဒီလဆန်း ပိုင်းလောက်က စပြီး ဆန်ရိက္ခာသယ် ယူခွင့်တွေ တပ်မတော်ဘက်က ပိတ်ထားတယ်လို့ အမ်းမြို့နယ် အမျိုးသားလွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ် ဦးခင်မောင်လတ်က ပြောပါတယ်။

"ဒီဘက်တွေမှာက လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခတွေ ရှိတဲ့အခါကျတော့ အဲတာတွေက တဘက်ကို ပံ့ပို့ဖို့ ရောက်သွားမယ်။ သံသယ စိုးရိမ်တဲ့ဟာတွေ ရှိတယ်လို့ ထင်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ဒီနေရာတွေက ချင်းတိုင်းရင်းသားတွေလေ ရခိုင်တွေတောင် မဟုတ်ဘူး။ အခုလည်း မြို့နယ် အုပ်ချုပ်ရေးမှူး အပါအဝင် အဖွဲ့ ဖွဲ့ထားတာရှိတယ်။ ကူညီ ကယ်ဆယ်ရေး ကော်မတီလေ။ အဲဒီကော်မတီကိုလည်း လူကယ်ပြန်ကပေးတဲ့ ဆန်တွေရှိတယ်။ အရပ်ဘက် အဖွဲ့အစည်းတွေက အလှူခံလို့ ရတဲ့ ဆန်တွေ ရှိတယ်။ မြို့နယ် အုပ်ချုပ်ရေးမှူးဖွဲ့ထားတဲ့ အဖွဲ့ကိုတောင်မှ သူတို့သွားခွင့်မပေးဘူး။"

အမ်းမြို့နဲ့ မိုင်၃၀ လောက် အကွာမှာ ရှိတဲ့ အဲဒီကျေးရွာတွေဟာ ချင်းလူမျိုးတွေ နေထိုင်တဲ့ တောင်ပေါ်ကျေးရွာတွေ ဖြစ်ပြီး လယ်ယာမြေတွေ မရှိတာကြောင့် အမ်းမြို့နဲ့ မြေပုံမြိုတွေက ဆန်တွေကို ဝယ်ယူစားသောက်ကြရတာလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ အခုလို ဆန်သယ်ယူခွင့်တွေ ပိတ်ထားတာကြောင့် အဲတောင်ပေါ်ကျေးရွာ ၄၀ လောက်မှာ စားဝတ်နေရေး အခက်အခဲတွေနဲ့ ရင်ဆိုင်နေကြရတာ ဖြစ်ပါတယ်။

"ဒလက်အုပ်စုဆိုတာ ကျေးရွာပေါင်း ၄၇ ရွာရှိတယ်။ အိမ်ထောင်စုလည်း ထောင်နဲ့ ချီပြီးတော့ ရှိတယ်။ ဒလက်ချောင်းဆိုတာ ချောင်းဖျားမှာ ရှိတာ တောင်ကမ်းပါးမှာ တောင်ယာတွေကို လုပ်ကိုင်စားသောက်ကြတဲ့ ချင်းတိုင်းသားတွေ နေထိုင်ကြတာ။ သူတို့မှာ လယ်ယာမြေ မရှိတော့ သစ်ဝါးတွေ ခုတ်ပြီးတော့ တပ်တောင် ထမ်းထောင်းကြီး အမ်းမြို့တွေကို မှီခိုပြီးတော့ လုပ်ကိုင် စားသောက်ကြတယ်။ နှမ်းတွေပေါ်တဲ့ အခါ နှမ်းတွေနဲ့ ဆန်နဲ့ လဲတာရှိတယ်။ ဝယ်တာ ရှိတယ်။ အဲတာတွေကို မသယ်ရဘူးဆိုတော့ သူတို့က ရပ်တည်လို့မရဘူး စားစရာမှမရှိတာ။

အလားတူပဲ ချင်းပြည်နယ် ပလက်ဝမြို့နယ်မှာလည်း ရေလမ်းခရီးကို ဖေဖော်ဝါရီလ အစောပိုင်းကတည်းက ပိတ်ပင်ထားတာကြောင့် စားနပ်ရိက္ခာ ပြတ်လတ်မှုတွေနဲ့ ရင်ဆိုင်နေကြရတယ်လို့ ချင်းပြည်နယ် အစိုးရအဖွဲ့ ပြောခွင့်ရ စည်ပင်သာယာရေး ဝန်ကြီး ဦးစိုးထက်က ပြောပါတယ်။

"ဆန်ကတော့ ကျနော်တို့ နဂိုပုံမှန် ကျောက်တော်ဘက်က ဆန်ကို ကုန်သည်တွေက ဝယ်ပြီးတော့ ပလက်ဝမှာ ပြန်ရောင်းကြတယ်။ ချင်းလက်ဝအထိ တင်ပြီးတော့ ရောင်းကြဝယ်ကြ ပုံမှန် စီးပွားရေးက လည်ပတ်နေတာ ကုလားတန်မြစ်ရိုး တစ်လျောက် သွားနေတာ အဲတာကို တားဆီးတာကျတော့ တော်တော်ကို လူထုမှာ ထိခိုက် တယ်။"

ဒီကိစ္စနဲ့ ပတ်သတ်ပြီးတော့ ကျနော်တို့ ပြည်နယ် အစိုးရကနေပြီးတော့ ပြည်ထောင်စုကို ဖြစ်စဉ်မှန်ကို တင်ပြတယ်။ ပြည်ထောင်စုကပဲ လုပ်လို့ရမယ့် အနေအထားပေါ့။ ဒါက နှစ်ဘက် စစ်ဖြစ်နေတဲ့ နေရာဆိုတော့ မြို့နယ်၊ ပြည်နယ်၊ ခရိုင် အဆင့်တွေက ဘာမှ လုပ်ပေးလို့ရတဲ့ အနေအထား မဟုတ်တော့ဘူး။ နေမြေအေးချမ်းသွားရင် တော့ စားနပ်ရိက္ခာက သူ့ဟာသူ လည်ပတ်သွားမှာပါ။ အခုက ပြည်သူလူထု ပုံမှန်သွားနေတဲ့ လမ်းကြောင်းကို ပိတ်ထားတာတော့ မဖြစ်သင့်ဘူးပေါ့နော်။

တပ်မတော်ဘက်က ပြည်သူတွေ သွားလာနေကြတဲ့ လမ်းတွေနဲ့ ရိက္ခာသယ်ယူနေတဲ့ လမ်းကြောင်းတွေကို ပိတ်ထားတာနဲ့ ပတ်သတ်ပြီး တပ်မတော်ပြောဆိုခွင့်ရှိသူတွေကို ဆက်သွယ်ခဲ့ပေမယ့်လည်း မရခဲ့ပါဘူး။

ရခိုင်မြောက်ပိုင်းက မြို့နယ်တချို့နဲ့ ချင်းပြည်နယ် ပလက်ဝမြို့နယ်တွေမှာ အင်တာနက်လိုင်းတွေလည်း ဖြတ်တောက်ထားသလို အစိုးရတပ်နဲ့ ရခိုင်လက်နက်ကိုင် AA အဖွဲ့တို့ရဲ့တိုက်ပွဲတွေဟာလည်း ယခင်ကထက် ပြင်းထန်လာနေတာပါ။ ဒါကြောင့် နေရပ်စွန့်ခွာ ထွက် ပြေးလာသူတွေ များပြားလာပြီး စစ်ရှောင်စခန်းတွေမှာ စားဝတ်နေရေး အပြင် ကျန်းမာရေး ပြဿနာတွေနဲ့ ရင်ဆိုင်နေကြရပါတယ်။

လူဦးရေ ၅၀၀ နီးပါးနေထိုင်တဲ့ ကျောက်တော်မြို့နယ် တောင်မင်း ကုလားစစ်ရှောင်စခန်းမှာတော့ သောက်သုံးရေး ရှားပါးမှုနဲ့အတူ အသက် တနှစ်အောက် ကလေးတွေဟာ ဝမ်းပျက်၊ ဝမ်းလျှော ဖြစ်နေကြတယ်လို့ စစ်ရှောင်စခန်းက မအေးခိုင်က ပြောပါတယ်။

"ကလေးတွေ ဝမ်းရောဂါ ဖြစ်နေတာက ၉ ယောက်ရှိတယ်။ ဖြစ်နေတာ တစ်ပတ်ကျော်သွားတဲ့ သူတွေ ရှိတယ်။ ၉ ရက်ရှိတယ်၊ ၃ ရက်ရှိတယ်၊ ၄ ရက်ရှိတယ်။ မနေ့က တရက်တည်းမှာ ၄ ယောက်ဖြစ်တယ်။ အခုက ဆရာဝန်တွေ လာကုပေးလို့ အခြေအနေ နည်းနည်း ကောင်းသွားပြီ ရေတွေ အဆင်မပြေဘူး အခက်အခဲရှိတယ်။

လက်ရှိအချိန်ထိ ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ အစိုးရတပ်နဲ့ ရခိုင်လက်နက်ကိုင် AA အဖွဲ့တို့ ရဲ့ တိုက်ပွဲတွေကြောင့် စစ်ဘေးရှောင်ဦးရေဟာလည်း ၁၀၆,၀၀၀ ကျော်အထိ ရှိလာနေတာပါ။

အမ်းနဲ့ ပလက်ဝမှာ ဆန်နဲ့ စားနပ်ရိက္ခာ အခက်ကြုံနေ

[Unicode Version]

အမျးနဲ့ပလကျဝမှာ ဆနျနဲ့စားနပျရိက်ခာ အခကျကွုံနေ

ရခိုငျပွညျနယျ အမျးမွို့နယျနဲ့ ခငြျးပွညျနယျ၊ ပလကျဝမွို့နယျတှမှော တပျမတောျက စားနပျရိက်ခာ သယျယူခှင့ျ တားမွဈထားတာကွောင့ျ ဒသေခံပွညျသူတှနေဲ့ စဈရှောငျစခနျးတဈခြို့မှာ စားဝတျနရေေး အခကျအခဲတှေ ရငျဆိုငျနကွေရပါတယျ။ ဒါ့အပွငျ စဈရှောငျစခနျးတှမှော သောကျသုံးရေ မသန့ျရှငျးတာကွောင့ျ ဝမျးပကြျ ဝမျးလြှောရောဂါတှလေညျး ဖွဈနပေါတယျ။ ဒီအကွောငျး ဗှီအိုအသေတငျးထောကျ ကိုသကျနိုငျက သတငျးပေးပို့ထားပါတယျ။

ခငြျးလူမြိုးတှေ အမြားစုနထေိုငျကွတဲ့ ရခိုငျပွညျနယျ အမျးမွို့နယျ ဒလကျခြောငျးအုပျစုက ကြေးရှာ ၄၀ လောကျကို ဒီလဆနျး ပိုငျးလောကျက စပွီး ဆနျရိက်ခာသယျ ယူခှင့ျတှေ တပျမတောျဘကျက ပိတျထားတယျလို့ အမျးမွို့နယျ အမြိုးသားလှှတျတောျ ကိုယျစားလှယျ ဦးခငျမောငျလတျက ပွောပါတယျ။
"ဒီဘကျတှမှောက လကျနကျကိုငျ ပဋိပက်ခတှေ ရှိတဲ့အခါကတြော့ အဲတာတှကေ တဈဘကျကို ပံ့ပို့ဖို့ ရောကျသှားမယျ။ သံသယ စိုးရိမျတဲ့ဟာတှေ ရှိတယျလို့ ထငျပါတယျ။ ဒါပမေဲ့ ဒီနရောတှကေ ခငြျးတိုငျးရငျးသားတှလေေ ရခိုငျတှတေောငျ မဟုတျဘူး။ အခုလညျး မွို့နယျ အုပျခြုပျရေးမှူး အပါအဝငျ အဖှဲ့ ဖှဲ့ထားတာရှိတယျ။ ကူညီ ကယျဆယျရေး ကောျမတီလေ။ အဲဒီကောျမတီကိုလညျး လူကယျပွနျကပေးတဲ့ ဆနျတှရှေိတယျ။ အရပျဘကျ အဖှဲ့အစညျးတှကေ အလှူခံလို့ ရတဲ့ ဆနျတှေ ရှိတယျ။ မွို့နယျ အုပျခြုပျရေးမှူးဖှဲ့ထားတဲ့ အဖှဲ့ကိုတောငျမှ သူတို့သှားခှင့ျမပေးဘူး။"

အမျးမွို့နဲ့ မိုငျ၃၀ လောကျ အကှာမှာ ရှိတဲ့ အဲဒီကြေးရှာတှဟော ခငြျးလူမြိုးတှေ နထေိုငျတဲ့ တောငျပေါျကြေးရှာတှေ ဖွဈပွီး လယျယာမွတှေေ မရှိတာကွောင့ျ အမျးမွို့နဲ့ မွပေုံမွိုတှကေ ဆနျတှကေို ဝယျယူစားသောကျကွရတာလညျး ဖွဈပါတယျ။ အခုလို ဆနျသယျယူခှင့ျတှေ ပိတျထားတာကွောင့ျ အဲတောငျပေါျကြေးရှာ ၄၀ လောကျမှာ စားဝတျနရေေး အခကျအခဲတှနေဲ့ ရငျဆိုငျနကွေရတာ ဖွဈပါတယျ။

"ဒလကျအုပျစုဆိုတာ ကြေးရှာပေါငျး ၄၇ ရှာရှိတယျ။ အိမျထောငျစုလညျး ထောငျနဲ့ ခြီပွီးတော့ ရှိတယျ။ ဒလကျခြောငျးဆိုတာ ခြောငျးဖြားမှာ ရှိတာ တောငျကမျးပါးမှာ တောငျယာတှကေို လုပျကိုငျစားသောကျကွတဲ့ ခငြျးတိုငျးသားတှေ နထေိုငျကွတာ။ သူတို့မှာ လယျယာမွေ မရှိတော့ သဈဝါးတှေ ခုတျပွီးတော့ တပျတောငျ ထမျးထောငျးကွီး အမျးမွို့တှကေို မှီခိုပွီးတော့ လုပျကိုငျ စားသောကျကွတယျ။ နှမျးတှပေေါျတဲ့ အခါ နှမျးတှနေဲ့ ဆနျနဲ့ လဲတာရှိတယျ။ ဝယျတာ ရှိတယျ။ အဲတာတှကေို မသယျရဘူးဆိုတော့ သူတို့က ရပျတညျလို့မရဘူး စားစရာမှမရှိတာ။

အလားတူပဲ ခငြျးပွညျနယျ ပလကျဝမွို့နယျမှာလညျး ရလေမျးခရီးကို ဖဖေောျဝါရီလ အစောပိုငျးကတညျးက ပိတျပငျထားတာကွောင့ျ စားနပျရိက်ခာ ပွတျလတျမှုတှနေဲ့ ရငျဆိုငျနကွေရတယျလို့ ခငြျးပွညျနယျ အစိုးရအဖှဲ့ ပွောခှင့ျရ စညျပငျသာယာရေး ဝနျကွီး ဦးစိုးထကျက ပွောပါတယျ။

"ဆနျကတော့ ကနြောျတို့ နဂိုပုံမှနျ ကြောကျတောျဘကျက ဆနျကို ကုနျသညျတှကေ ဝယျပွီးတော့ ပလကျဝမှာ ပွနျရောငျးကွတယျ။ ခငြျးလကျဝအထိ တငျပွီးတော့ ရောငျးကွဝယျကွ ပုံမှနျ စီးပှားရေးက လညျပတျနတော ကုလားတနျမွဈရိုး တဈလြောကျ သှားနတော အဲတာကို တားဆီးတာကတြော့ တောျတောျကို လူထုမှာ ထိခိုကျ တယျ။"

ဒီကိစ်စနဲ့ ပတျသတျပွီးတော့ ကနြောျတို့ ပွညျနယျ အစိုးရကနပွေီးတော့ ပွညျထောငျစုကို ဖွဈစဉျမှနျကို တငျပွတယျ။ ပွညျထောငျစုကပဲ လုပျလို့ရမယ့ျ အနအေထားပေါ့။ ဒါက နှဈဘကျ စဈဖွဈနတေဲ့ နရောဆိုတော့ မွို့နယျ၊ ပွညျနယျ၊ ခရိုငျ အဆင့ျတှကေ ဘာမှ လုပျပေးလို့ရတဲ့ အနအေထား မဟုတျတော့ဘူး။ နမွေအေေးခမြျးသှားရငျ တော့ စားနပျရိက်ခာက သူ့ဟာသူ လညျပတျသှားမှာပါ။ အခုက ပွညျသူလူထု ပုံမှနျသှားနတေဲ့ လမျးကွောငျးကို ပိတျထားတာတော့ မဖွဈသင့ျဘူးပေါ့နောျ။

တပျမတောျဘကျက ပွညျသူတှေ သှားလာနကွေတဲ့ လမျးတှနေဲ့ ရိက်ခာသယျယူနတေဲ့ လမျးကွောငျးတှကေို ပိတျထားတာနဲ့ ပတျသတျပွီး တပျမတောျပွောဆိုခှင့ျရှိသူတှကေို ဆကျသှယျခဲ့ပမေယ့ျလညျး မရခဲ့ပါဘူး။

ရခိုငျမွောကျပိုငျးက မွို့နယျတခြို့နဲ့ ခငြျးပွညျနယျ ပလကျဝမွို့နယျတှမှော အငျတာနကျလိုငျးတှလေညျး ဖွတျတောကျထားသလို အစိုးရတပျနဲ့ ရခိုငျလကျနကျကိုငျ AA အဖှဲ့တို့ရဲ့တိုကျပှဲတှဟောလညျး ယခငျကထကျ ပွငျးထနျလာနတောပါ။ ဒါကွောင့ျ နရေပျစှန့ျခှာ ထှကျ ပွေးလာသူတှေ မြားပွားလာပွီး စဈရှောငျစခနျးတှမှော စားဝတျနရေေး အပွငျ ကနြျးမာရေး ပွူနာတှနေဲ့ ရငျဆိုငျနကွေရပါတယျ။

လူဦးရေ ၅၀၀ နီးပါးနထေိုငျတဲ့ ကြောကျတောျမွို့နယျ တောငျမငျး ကုလားစဈရှောငျစခနျးမှာတော့ သောကျသုံးရေး ရှားပါးမှုနဲ့အတူ အသကျ တနှဈအောကျ ကလေးတှဟော ဝမျးပကြျ၊ ဝမျးလြှော ဖွဈနကွေတယျလို့ စဈရှောငျစခနျးက မအေးခိုငျက ပွောပါတယျ။

"ကလေးတှေ ဝမျးရောဂါ ဖွဈနတောက ၉ ယောကျရှိတယျ။ ဖွဈနတော တဈပတျကြောျသှားတဲ့ သူတှေ ရှိတယျ။ ၉ ရကျရှိတယျ၊ ၃ ရကျရှိတယျ၊ ၄ ရကျရှိတယျ။ မနေ့က တရကျတညျးမှာ ၄ ယောကျဖွဈတယျ။ အခုက ဆရာဝနျတှေ လာကုပေးလို့ အခွအေနေ နညျးနညျး ကောငျးသှားပွီ ရတှေေ အဆငျမပွဘေူး အခကျအခဲရှိတယျ။
လကျရှိအခြိနျထိ ရခိုငျပွညျနယျမှာ အစိုးရတပျနဲ့ ရခိုငျလကျနကျကိုငျ AA အဖှဲ့တို့ ရဲ့ တိုကျပှဲတှကွေောင့ျ စဈဘေးရှောငျဦးရဟောလညျး ၁၀၆,၀၀၀ ကြောျအထိ ရှိလာနတောပါ။