အာဖဂန်အစိုးရသစ်ဖွဲ့ရေး တာလီဘန်တွေပြင်ဆင်

Taliban fighters take control of Afghan presidential palace after the Afghan President Ashraf Ghani fled the country, in Kabul, Afghanistan, Sunday, Aug. 15, 2021. (AP Photo/Zabi Karimi)

အာဖဂန်နစ္စတန်နိုင်ငံမှာ အစိုးရသစ်တရပ်ကို ရှေ့သီတင်းပတ်ထဲ ကြေညာဖို့ရှိနေပြီး၊ လွန်ခဲ့တဲ့ သီတင်း ၂ ပတ်က တိုင်းပြည်အာဏာကို ထိန်းချုပ်လိုက်ပြီးနောက်ပိုင်း စီးပွားရေးပြဿနာတွေနဲ့ ငွေကြေးတန်ဘိုး ကျဆင်းလာတဲ့ ပြဿနာတွေဟာလည်း မကြာခင် လျော့ပါးသွားမယ်လို့ ခန့်မှန်းထားကြောင်း တာလီဘန်အဖွဲ့က စနေနေ့မှာပဲ ပြောလိုက်ပါတယ်။

အာဖဂန်နစ္စတန် နိုင်ငံကနေ အမေရိကန်တပ်ဖွဲ့တွေ ဒီလကုန် နောက်ဆုံးထား ရုပ်သိမ်းဖို့ သမ္မတ Joe Biden ညွှန်ကြားထားတဲ့အတွက် အမေရိကန်တွေနဲ့ နိုင်ငံမှာ ဆက်နေရင် အန္တရာယ်ကြုံရနိုင်တဲ့ အာဖဂန်တွေကို အရေးပေါ် ကယ်ထုတ်နေတဲ့ အစီအစဉ်တွေ အဆုံးသတ်ကာနီးမှာပဲ တာလီဘန်အဖွဲ့က ပြောလိုက်တာလည်း ဖြစ်ပါတယ်။

ကဘူးမြို့တော် လေဆိပ် အပြင်မှာ ကြာသပတေးနေ့က အမေရိကန် တပ်ဖွဲ့ဝင် ၁၃ ယောက်နဲ့ အာဖဂန် ၁၇၀ ထက်မနည်း သေဆုံးခဲ့တဲ့ အသေခံဗုံးခွဲ တိုက်ခိုက်မှုအတွက် တာဝန်ရှိတဲ့ IS အစ္စလာမ် စစ်သွေးကြွအဖွဲ့ကို အမေရိကန်က အဝေးထိန်း ဒရုန်းနဲ့ တိုက်ခိုက်တဲ့ လုပ်ရပ် အပေါ်မှာတော့ တာလီဘန်ပြောခွင့်ရက အာဖဂန်နစ္စတန် ပိုင်နက်မှာ တိုက်ခိုက်မှုအဖြစ် ပြစ်တင်ရှုတ်ချလိုက်ပါတယ်။

တချိန်တည်းမှာပဲ အမေရိကန်နဲ့ တခြားအနောက်နိုင်ငံတွေ အနေနဲ့ မကြာခင် အဆုံးသတ်မယ်လို့ မျှော်လင့်ထားတဲ့ တပ်ရုပ်သိမ်းရေး အစီအစဉ်တွေ ပြီးဆုံးသွားပြီး နောက်ပိုင်းမှာလည်း သံတမန်အဆက်အဆံတွေ ဆက်လက် ထားရှိဖို့လည်း တိုက်တွန်းထားပါတယ်။

တာလီဘန်တွေ နိုင်ငံကို သိမ်းပိုက်လိုက်ပြီးနောက် ကုန်ဈေးနှုန်း ကြီးမြင့်မှု၊ ငွေတန်ဘိုး ကျဆင်းမှုနဲ့ ဘဏ်လုပ်ငန်းတွေမှာလည်း ဖရိုဖရဲ အခြေအနေတွေ ကြုံနေရတာပါ။

တာလီဘန် ပြောခွင့်ရကတော့ ပညာရေး၊ ကျန်းမာရေးနဲ့ ဗဟိုဘဏ် အပါအဝင် အရေးကြီးတဲ့ နေရာတွေအတွက် တာဝန်ပေးထားပြီး ဖြစ်ကြောင်း ပြောဆိုခဲ့ပါတယ်။

....................................................

Your browser doesn’t support HTML5

အာဖဂန်အစိုးရသစ်ဖွဲ့ရေး တာလီဘန်တွေပြင်ဆင်

အာဖဂနျနစ်စတနျနိုငျငံမှာ အစိုးရသဈတရပျကို ရှေ့သီတငျးပတျထဲ ကွညောဖို့ရှိနပွေီး၊ လှနျခဲ့တဲ့ သီတငျး ၂ ပတျက တိုငျးပွညျအာဏာကို ထိနျးခြုပျလိုကျပွီးနောကျပိုငျး စီးပှားရေးပွူနာတှနေဲ့ ငှကွေေးတနျဘိုး ကဆြငျးလာတဲ့ ပွူနာတှဟောလညျး မကွာခငျ လြော့ပါးသှားမယျလို့ ခန့ျမှနျးထားကွောငျး တာလီဘနျအဖှဲ့က စနနေေ့မှာပဲ ပွောလိုကျပါတယျ။

အာဖဂနျနစ်စတနျ နိုငျငံကနေ အမရေိကနျတပျဖှဲ့တှေ ဒီလကုနျ နောကျဆုံးထား ရုပျသိမျးဖို့ သမ်မတ Joe Biden ညှှနျကွားထားတဲ့အတှကျ အမရေိကနျတှနေဲ့ နိုငျငံမှာ ဆကျနရေငျ အန်တရာယျကွုံရနိုငျတဲ့ အာဖဂနျတှကေို အရေးပေါျ ကယျထုတျနတေဲ့ အစီအစဉျတှေ အဆုံးသတျကာနီးမှာပဲ တာလီဘနျအဖှဲ့က ပွောလိုကျတာလညျး ဖွဈပါတယျ။

ကဘူးမွို့တောျ လဆေိပျ အပွငျမှာ ကွာသပတေးနေ့က အမရေိကနျ တပျဖှဲ့ဝငျ ၁၃ ယောကျနဲ့ အာဖဂနျ ၁၇၀ ထကျမနညျး သဆေုံးခဲ့တဲ့ အသခေံဗုံးခှဲ တိုကျခိုကျမှုအတှကျ တာဝနျရှိတဲ့ IS အစ်စလာမျ စဈသှေးကွှအဖှဲ့ကို အမရေိကနျက အဝေးထိနျး ဒရုနျးနဲ့ တိုကျခိုကျတဲ့ လုပျရပျ အပေါျမှာတော့ တာလီဘနျပွောခှင့ျရက အာဖဂနျနစ်စတနျ ပိုငျနကျမှာ တိုကျခိုကျမှုအဖွဈ ပွဈတငျရှုတျခလြိုကျပါတယျ။

တခြိနျတညျးမှာပဲ အမရေိကနျနဲ့ တခွားအနောကျနိုငျငံတှေ အနနေဲ့ မကွာခငျ အဆုံးသတျမယျလို့ မြှောျလင့ျထားတဲ့ တပျရုပျသိမျးရေး အစီအစဉျတှေ ပွီးဆုံးသှားပွီး နောကျပိုငျးမှာလညျး သံတမနျအဆကျအဆံတှေ ဆကျလကျ ထားရှိဖို့လညျး တိုကျတှနျးထားပါတယျ။

တာလီဘနျတှေ နိုငျငံကို သိမျးပိုကျလိုကျပွီးနောကျ ကုနျဈေးနှုနျး ကွီးမွင့ျမှု၊ ငှတေနျဘိုး ကဆြငျးမှုနဲ့ ဘဏျလုပျငနျးတှမှောလညျး ဖရိုဖရဲ အခွအေနတှေေ ကွုံနရေတာပါ။

တာလီဘနျ ပွောခှင့ျရကတော့ ပညာရေး၊ ကနြျးမာရေးနဲ့ ဗဟိုဘဏျ အပါအဝငျ အရေးကွီးတဲ့ နရောတှအေတှကျ တာဝနျပေးထားပွီး ဖွဈကွောငျး ပွောဆိုခဲ့ပါတယျ။