[Zawgyi/Unicode]
အာဏာရှင်ဆန့်ကျင်ရေး ဆန္ဒပြလှုပ်ရှားသူတွေဟာ ဒီကနေ့မှာတော့ လမ်းမတွေပေါ်မှာ ဆေးသပိတ်ကို ဆင်နွှဲခဲ့ကြပါတယ်။ စစ်ကောင်စီလက်အောက်ခံ လက်နက်ကိုင်တွေရဲ့ တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် ကျဆုံးသွားသူတွေကို ရည်စူးပြီး သွေးမတိတ် ဆေးသပိတ်ကို ပြုလုပ်ခဲ့တာပါ။ အချိန်ကာလ ၂ လကျော်လာချိန်အထိ စစ်အုပ်ချုပ်ရေးကို လက်မခံဘဲ ပုံစံမျိုးစုံနဲ့ ကန့်ကွက်ဆန္ဒပြနေကြတဲ့ ရန်ကုန်က လာတဲ့သတင်းကိုတော့ မဆုမွန်က တင်ပြပေးပါမယ်။
ဒီမိုကရေစီ အရေးတော်ပုံအတွင်း ကျဆုံးခဲ့ကြတဲ့ အာဇာနည်သူရဲကောင်းတွေကို ရည်စူးပြီး တနိုင်ငံလုံးအတိုင်းအတာနဲ့ ဒီကနေ့မှာ ဆေးသပိတ်ကိုဆင်နွှဲဖို့ လူငယ်တွေက တိုက်တွန်းခဲ့ကြတာပါ။ သွေးမတိတ် ဆေးသပိတ်လို့ အမည်ပေးထားတဲ့ ဒီလှုပ်ရှားမှုကို လမ်းမတွေပေါ်မှာ ဆေးအနီရောင် ပက်ဖျန်းပြီး သွေးစွန်းပြီး သေခဲ့ရသူတွေအတွက် ဝမ်းနည်းခြင်းအထိမ်းအမှတ် အပါအဝင် သူတို့ကို ပစ်ခတ်ခဲ့ကြတဲ့ စစ်ကောင်စီလက်အောက်ခံ လက်နက်ကိုင်သူတွေပါ ခြောက်ခြားစေဖို့ ရည်ရွယ်ပြီး ပြုလုပ်ခဲ့တာပါ။ အာဏာရှင်တော်လှန်ရေးအတွက် ပုံစံမျိုးစုံနဲ့ ဆန္ဒပြသပိတ်တွေ ပြုလုပ်နေကြတဲ့ အင်ဂျင်နီယာသပိတ်စစ်ကြောင်းဟာလည်း ဒီကနေ့မှာ အခက်အခဲတွေကြားထဲက ဆေးသပိတ်ကို ပြုလုပ်ခဲ့ပါတယ်။
"စီစဉ်ထားတာကတော့ မနက်စောစော ထလုပ်မယ်ပေါ့နော်။ မနက်စောစောလုပ်မှာက နည်းနည်းပဲလုပ်ဖြစ်ပြီး ကြာသွားတာ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ မနေ့က ညနေကတည်းက ကျနော်တို့ဝယ်သွားလိုက်တဲ့ ဆေးတွေက၊ ဆိုင်က မှားပြီး ထည့်ပေးလိုက်တာ အရောင်တွေက လွဲနေတာ။ အဲဒါနဲ့ သူတို့ဆိုင်ဖွင့်တဲ့အချိန်အထိ ပြန်စောင့်ပြီးတော့မှ မိုးတွေကလည်း ရွာနေသေးတာကို။ ဆေးအရောင်မှန်တဲ့ အဖွဲ့ကတော့ မနက်ပိုင်း ဆက်လုပ်တယ်ဗျာ။ မမှန်သေးတဲ့ သူတွေကတော့ အဲဒီဆိုင်ဖွင့်တဲ့ အချိန်ကိုစောင့်ပြီးတော့ လဲပြီးတော့မှ နေ့ခင်းကြောတလျှောက် တချက်ဆက်လုပ်တယ်ပေါ့နော်။"
SEE ALSO: CDM လှုပ်ရှားမှုမှာ ပါဝင်သူတွေ ပြင်းထန်တဲ့ဖိနှိပ်မှုတွေနဲ့ ရင်ဆိုင်နေရစစ်တပ်က အာဏာသိမ်းတာ ရက်ပေါင်း ၆၀ ကျော်လာချိန်အထိ ဆန့်ကျင်တော်လှန်ရေးမှာ ပါဝင်နေကြသူတွေဟာ အကြမ်းဖက်ဖြိုခွဲမှုတွေကြားကနေ ရရာပုံစံနဲ့ ဆန္ဒပြနေကြတာပါ။ အင်ဂျင်နီယာသပိတ် စစ်ကြောင်းအနေနဲ့လည်း လုံခြုံရေးအခက်အခဲ၊ ငွေကြေးအခက်အခဲတွေ ရှိလာနေပေမဲ့ အာဏာရှင်ကို ဆက်ပြီးဆန့်ကျင်သွားမယ်လို့ သပိတ်မှာပါဝင်သူတွေက ပြောပါတယ်။
ဆန္ဒပြသူတွေအပေါ်စစ်တပ်နဲ့ရဲတွေက လက်နက်တွေသုံး အကြမ်းဖက်ပစ်ခတ်လို့ သေဆုံးသူ ၅၇၀ ဦးရှိသွားပြီလို့ နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားများ ကူညီစောင့်ရှောက်ရေးအသင်း AAPPB ရဲ့ ဧပြီလ ၅ရက်အထိ စာရင်းမှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။ ဒီအရေအတွက်ဟာ AAPPB က ကောက်ယူရရှိထားတဲ့ သေဆုံးသူအရေအတွက် ဖြစ်ပြီး၊ စစ်တပ်နဲ့ရဲတွေရဲ့ အင်အားသုံးအကြမ်းဖက်လို့ သေဆုံးခဲ့ရသူတွေဟာ ဒီထက်မက ရှိနိုင်တယ်လို့လည်း ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။ သေဆုံးသူတွေထဲမှာ ကလေးသူငယ်တွေနဲ့ ကျောင်းသားလူငယ်တွေလည်း ပါဝင်နေပါတယ်။
ဆန္ဒပြလူငယ်တွေဟာ အကြမ်းဖက်ဖြိုခွဲခံရမယ့်ဒဏ်ကို ကာကွယ်နိုင်ဖို့အတွက် ခံတပ်တွေဆောက်ပြီး ခုခံတော်လှန်ခဲ့ကြပေမဲ့ ကျဆုံး သူများလာတဲ့နောက်မှာတော့ လက်နက်ကိုင်တွေနဲ့ ထိပ်တိုက်မတွေ့တော့ဘဲ ပုံစံပြောင်းဆန့်ကျင်နိုင်ဖို့အတွက် ဆောင်ရွက်လာကြပါတယ်။
"ကျနော်တို့ အခုက ကာကွယ်ရေးနဲ့ တိုက်ခိုက်ရေးအပိုင်း ဖြစ်သွားပြီဗျ။ ဆန္ဒပြတဲ့အပိုင်း မဟုတ်တော့ဘူးပေါ့နော်။ တကယ်လို့ ဆန္ဒပြတဲ့သူတွေကို သူတို့ဖြိုခွဲမယ်ဆိုတဲ့ သတင်းကြားရင် ကျနော်တို့ ကာကွယ်ပေးမယ်၊ ထွက်ပေးမယ် ... ဒါမျိုးပဲရှိတော့မယ်။ ရပ်ကွက်တွေထဲမှာ ဆန္ဒပြတာတွေကတော့ လုပ်တယ်ခင်ဗျ။ ကျနော်တို့ သိရသလောက်တော့ တချို့ရပ်ကွက်တွေ လူနည်းစုပေါ့နော်၊ အယောက် ၂၀ - ၃၀ လောက် ထွက်ပြီးတော့ ဆန္ဒပြတာတော့ ရှိတယ်ခင်ဗျ။ ဆန္ဒပြတာနဲ့ သူတို့ကရောက်လာ၊ ရောက်လာတာနဲ့ ဖြိုခွဲမယ်ဆိုတာမျိုးကြီး ဖြစ်နေတော့ ကျနော်တို့မှာက လက်ရှိမှာ အင်အားက မမျှသေးတဲ့အတွက် နည်းနည်းလေး ငြိမ်နေတယ်ခင်ဗျ။ ငြိမ်နေတော့ ပြည်သူကလည်း မြို့နယ်စုံအုံကြွလို့ ရှိရင်တော့ ကျနော်တို့လည်း ထွက်လာပြီးတော့ ပြန်ပြီးတော့ ကာကွယ်ဖို့ပဲ ရှိတော့တယ်ခင်ဗျ။"
ဆန္ဒပြသပိတ်တွေ ဖြိုခွဲခံရတဲ့အထဲ ကျဆုံးသူအများဆုံးရှိခဲ့တဲ့ မြောက်ဥက္ကလာမြို့နယ်မှာတော့ လမ်းမတွေပေါ်မှာ ဆန္ဒပြသပိတ်တွေမရှိတော့ပေမဲ့ ခြိမ်းခြောက်မှုတွေကြားထဲကနေ အာဏာရှင်ကို ဆန့်ကျင်နေကြတုန်းပါ။
"လမ်းကြားထဲတွေမှာပဲ နည်းနည်းချင်းလုပ်လို့ရတာ။ ထွက်တာနဲ့ပစ်တာဆိုတော့ ဘယ်သူမှလမ်းပေါ်မရောက်ဘူး ဖြစ်နေတာ။ သူတို့ကားတွေ ချထားတာလည်း အများကြီးပဲ။ ခြောက်ကွေ့ရယ်၊ ကန်သာယာရယ်၊ အဝိုင်းကျတော့ မြို့နယ်ခန်းမမှာ။"
အရပ်သားအစိုးရ ခေါင်းဆောင်တွေကို ဖမ်းဆီးပြီး အာဏာသိမ်းထားတဲ့ စစ်ကောင်စီရဲ့ လုပ်ရပ်တွေအပေါ်နည်းအမျိုးမျိုးနဲ့ ဆန့်ကျင်နေသူတွေထဲက နာမည်ကျော် လူသိများသူတွေကို ရာဇသတ်ကြီးဥပဒေ ပုဒ်မ ၅၀၅ (က) နဲ့ အရေးယူတာတွေလည်း ရှိလာပါတယ်။ ၅၀၅ (က) နဲ့ ဖမ်းဝရမ်းထုတ်ခံထားရသူတွေထဲကလူရွှင်တော် ဇာဂနာ (ခ) ဦးသူရကိုလည်း ဒီကနေ့ မနက်ပိုင်းမှာ စစ်ကောင်စီကဖမ်းဆီး ခေါ်ဆောင်သွားတယ်လို့ သိရပါတယ်။ နယ်ပယ်အသီးသီးမှာ လူသိများသူတွေကို ၅၀၅ (က) နဲ့ ဖမ်းဝရမ်းထုတ်ထားတဲ့အထဲ ရုပ်ရှင်သရုပ်ဆောင် လူမင်းနဲ့ ရဲတိုက်တို့ကိုလည်း စစ်ကောင်စီက ဖမ်းဆီးထားပါတယ်။
စစ်ကောင်စီရဲ့ အာဏာသိမ်းတဲ့လုပ်ရပ်အပေါ်ကန့်ကွက်ဆန့်ကျင်နေတဲ့အချိန်မှာဘဲ မကြာခင် ရောက်လာတော့မယ့် အတာသင်္ကြန်နဲ့ နှစ်သစ်ကူးပွဲတော်ကိုလည်း မဆင်နွှဲဖို့နဲ့ သင်္ကြန်ရက်တွေမှာ အိမ်ပြင်မထွက်ဘဲ သပိတ်ဆင်နွှဲပေးဖို့ကို မြို့နယ်အသီးသီးက လူငယ်တွေက တောင်းဆိုထားကြပါတယ်။
Your browser doesn’t support HTML5
[Unicode Version]
ရနျကုနျက သှေးမတိတျတဲ့ ဆေးသပိတျ
အာဏာရှငျဆန့ျကငြျရေး ဆန်ဒပွလှုပျရှားသူတှဟော ဒီကနေ့မှာတော့ လမျးမတှပေေါျမှာ ဆေးသပိတျကို ဆငျနှှဲခဲ့ကွပါတယျ။ စဈကောငျစီလကျအောကျခံ လကျနကျကိုငျတှရေဲ့ တိုကျခိုကျမှုကွောင့ျ ကဆြုံးသှားသူတှကေို ရညျစူးပွီး သှေးမတိတျ ဆေးသပိတျကို ပွုလုပျခဲ့တာပါ။ အခြိနျကာလ ၂ လကြောျလာခြိနျအထိ စဈအုပျခြုပျရေးကို လကျမခံဘဲ ပုံစံမြိုးစုံနဲ့ ကန့ျကှကျဆန်ဒပွနကွေတဲ့ ရနျကုနျက လာတဲ့သတငျးကိုတော့ မဆုမှနျက တငျပွပေးပါမယျ။
ဒီမိုကရစေီ အရေးတောျပုံအတှငျး ကဆြုံးခဲ့ကွတဲ့ အာဇာနညျသူရဲကောငျးတှကေို ရညျစူးပွီး တနိုငျငံလုံးအတိုငျးအတာနဲ့ ဒီကနေ့မှာ ဆေးသပိတျကိုဆငျနှှဲဖို့ လူငယျတှကေ တိုကျတှနျးခဲ့ကွတာပါ။ သှေးမတိတျ ဆေးသပိတျလို့ အမညျပေးထားတဲ့ ဒီလှုပျရှားမှုကို လမျးမတှပေေါျမှာ ဆေးအနီရောငျ ပကျဖနြျးပွီး သှေးစှနျးပွီး သခေဲ့ရသူတှအေတှကျ ဝမျးနညျးခွငျးအထိမျးအမှတျ အပါအဝငျ သူတို့ကို ပဈခတျခဲ့ကွတဲ့ စဈကောငျစီလကျအောကျခံ လကျနကျကိုငျသူတှပေါ ခွောကျခွားစဖေို့ ရညျရှယျပွီး ပွုလုပျခဲ့တာပါ။ အာဏာရှငျတောျလှနျရေးအတှကျ ပုံစံမြိုးစုံနဲ့ ဆန်ဒပွသပိတျတှေ ပွုလုပျနကွေတဲ့ အငျဂငြျနီယာသပိတျစဈကွောငျးဟာလညျး ဒီကနေ့မှာ အခကျအခဲတှကွေားထဲက ဆေးသပိတျကို ပွုလုပျခဲ့ပါတယျ။
"စီစဉျထားတာကတော့ မနကျစောစော ထလုပျမယျပေါ့နောျ။ မနကျစောစောလုပျမှာက နညျးနညျးပဲလုပျဖွဈပွီး ကွာသှားတာ ဘာဖွဈလို့လဲဆိုတော့ မနေ့က ညနကေတညျးက ကနြောျတို့ဝယျသှားလိုကျတဲ့ ဆေးတှကေ၊ ဆိုငျက မှားပွီး ထည့ျပေးလိုကျတာ အရောငျတှကေ လှဲနတော။ အဲဒါနဲ့ သူတို့ဆိုငျဖှင့ျတဲ့အခြိနျအထိ ပွနျစောင့ျပွီးတော့မှ မိုးတှကေလညျး ရှာနသေေးတာကို။ ဆေးအရောငျမှနျတဲ့ အဖှဲ့ကတော့ မနကျပိုငျး ဆကျလုပျတယျဗြာ။ မမှနျသေးတဲ့ သူတှကေတော့ အဲဒီဆိုငျဖှင့ျတဲ့ အခြိနျကိုစောင့ျပွီးတော့ လဲပွီးတော့မှ နေ့ခငျးကွောတလြှောကျ တခကြျဆကျလုပျတယျပေါ့နောျ။"
စဈတပျက အာဏာသိမျးတာ ရကျပေါငျး ၆၀ ကြောျလာခြိနျအထိ ဆန့ျကငြျတောျလှနျရေးမှာ ပါဝငျနကွေသူတှဟော အကွမျးဖကျဖွိုခှဲမှုတှကွေားကနေ ရရာပုံစံနဲ့ ဆန်ဒပွနကွေတာပါ။ အငျဂငြျနီယာသပိတျ စဈကွောငျးအနနေဲ့လညျး လုံခွုံရေးအခကျအခဲ၊ ငှကွေေးအခကျအခဲတှေ ရှိလာနပေမေဲ့ အာဏာရှငျကို ဆကျပွီးဆန့ျကငြျသှားမယျလို့ သပိတျမှာပါဝငျသူတှကေ ပွောပါတယျ။
SEE ALSO: ကျောက်မဲမြို့အဝင် စစ်ဆေးရေးဂိတ် ပေါက်ကွဲမှု ၃ ဦး ဒဏ်ရာရဆန်ဒပွသူတှအေပေါျစဈတပျနဲ့ရဲတှကေ လကျနကျတှသေုံး အကွမျးဖကျပဈခတျလို့ သဆေုံးသူ ၅၇၀ ဦးရှိသှားပွီလို့ နိုငျငံရေးအကဉြျးသားမြား ကူညီစောင့ျရှောကျရေးအသငျး AAPPB ရဲ့ ဧပွီလ ၅ရကျအထိ စာရငျးမှာ ဖောျပွထားပါတယျ။ ဒီအရအေတှကျဟာ AAPPB က ကောကျယူရရှိထားတဲ့ သဆေုံးသူအရအေတှကျ ဖွဈပွီး၊ စဈတပျနဲ့ရဲတှရေဲ့ အငျအားသုံးအကွမျးဖကျလို့ သဆေုံးခဲ့ရသူတှဟော ဒီထကျမက ရှိနိုငျတယျလို့လညျး ထုတျပွနျထားပါတယျ။ သဆေုံးသူတှထေဲမှာ ကလေးသူငယျတှနေဲ့ ကြောငျးသားလူငယျတှလေညျး ပါဝငျနပေါတယျ။
ဆန်ဒပွလူငယျတှဟော အကွမျးဖကျဖွိုခှဲခံရမယ့ျဒဏျကို ကာကှယျနိုငျဖို့အတှကျ ခံတပျတှဆေောကျပွီး ခုခံတောျလှနျခဲ့ကွပမေဲ့ ကဆြုံး သူမြားလာတဲ့နောကျမှာတော့ လကျနကျကိုငျတှနေဲ့ ထိပျတိုကျမတှေ့တော့ဘဲ ပုံစံပွောငျးဆန့ျကငြျနိုငျဖို့အတှကျ ဆောငျရှကျလာကွပါတယျ။
"ကနြောျတို့ အခုက ကာကှယျရေးနဲ့ တိုကျခိုကျရေးအပိုငျး ဖွဈသှားပွီဗြ။ ဆန်ဒပွတဲ့အပိုငျး မဟုတျတော့ဘူးပေါ့နောျ။ တကယျလို့ ဆန်ဒပွတဲ့သူတှကေို သူတို့ဖွိုခှဲမယျဆိုတဲ့ သတငျးကွားရငျ ကနြောျတို့ ကာကှယျပေးမယျ၊ ထှကျပေးမယျ ... ဒါမြိုးပဲရှိတော့မယျ။ ရပျကှကျတှထေဲမှာ ဆန်ဒပွတာတှကေတော့ လုပျတယျခငျဗြ။ ကနြောျတို့ သိရသလောကျတော့ တခြို့ရပျကှကျတှေ လူနညျးစုပေါ့နောျ၊ အယောကျ ၂၀ - ၃၀ လောကျ ထှကျပွီးတော့ ဆန်ဒပွတာတော့ ရှိတယျခငျဗြ။ ဆန်ဒပွတာနဲ့ သူတို့ကရောကျလာ၊ ရောကျလာတာနဲ့ ဖွိုခှဲမယျဆိုတာမြိုးကွီး ဖွဈနတေော့ ကနြောျတို့မှာက လကျရှိမှာ အငျအားက မမြှသေးတဲ့အတှကျ နညျးနညျးလေး ငွိမျနတေယျခငျဗြ။ ငွိမျနတေော့ ပွညျသူကလညျး မွို့နယျစုံအုံကွှလို့ ရှိရငျတော့ ကနြောျတို့လညျး ထှကျလာပွီးတော့ ပွနျပွီးတော့ ကာကှယျဖို့ပဲ ရှိတော့တယျခငျဗြ။"
ဆန်ဒပွသပိတျတှေ ဖွိုခှဲခံရတဲ့အထဲ ကဆြုံးသူအမြားဆုံးရှိခဲ့တဲ့ မွောကျဥက်ကလာမွို့နယျမှာတော့ လမျးမတှပေေါျမှာ ဆန်ဒပွသပိတျတှမေရှိတော့ပမေဲ့ ခွိမျးခွောကျမှုတှကွေားထဲကနေ အာဏာရှငျကို ဆန့ျကငြျနကွေတုနျးပါ။
"လမျးကွားထဲတှမှောပဲ နညျးနညျးခငြျးလုပျလို့ရတာ။ ထှကျတာနဲ့ပဈတာဆိုတော့ ဘယျသူမှလမျးပေါျမရောကျဘူး ဖွဈနတော။ သူတို့ကားတှေ ခထြားတာလညျး အမြားကွီးပဲ။ ခွောကျကှေ့ရယျ၊ ကနျသာယာရယျ၊ အဝိုငျးကတြော့ မွို့နယျခနျးမမှာ။"
အရပျသားအစိုးရ ခေါငျးဆောငျတှကေို ဖမျးဆီးပွီး အာဏာသိမျးထားတဲ့ စဈကောငျစီရဲ့ လုပျရပျတှအေပေါျနညျးအမြိုးမြိုးနဲ့ ဆန့ျကငြျနသေူတှထေဲက နာမညျကြောျ လူသိမြားသူတှကေို ရာဇသတျကွီးဥပဒေ ပုဒျမ ၅၀၅ (က) နဲ့ အရေးယူတာတှလေညျး ရှိလာပါတယျ။ ၅၀၅ (က) နဲ့ ဖမျးဝရမျးထုတျခံထားရသူတှထေဲကလူရှှငျတောျ ဇာဂနာ (ခ) ဦးသူရကိုလညျး ဒီကနေ့ မနကျပိုငျးမှာ စဈကောငျစီကဖမျးဆီး ခေါျဆောငျသှားတယျလို့ သိရပါတယျ။ နယျပယျအသီးသီးမှာ လူသိမြားသူတှကေို ၅၀၅ (က) နဲ့ ဖမျးဝရမျးထုတျထားတဲ့အထဲ ရုပျရှငျသရုပျဆောငျ လူမငျးနဲ့ ရဲတိုကျတို့ကိုလညျး စဈကောငျစီက ဖမျးဆီးထားပါတယျ။
စဈကောငျစီရဲ့ အာဏာသိမျးတဲ့လုပျရပျအပေါျကန့ျကှကျဆန့ျကငြျနတေဲ့အခြိနျမှာဘဲ မကွာခငျ ရောကျလာတော့မယ့ျ အတာသငျ်ကွနျနဲ့ နှဈသဈကူးပှဲတောျကိုလညျး မဆငျနှှဲဖို့နဲ့ သငျ်ကွနျရကျတှမှော အိမျပွငျမထှကျဘဲ သပိတျဆငျနှှဲပေးဖို့ကို မွို့နယျအသီးသီးက လူငယျတှကေ တောငျးဆိုထားကွပါတယျ။