၇၄ နှစ်မြောက် ချင်းနှစ်သစ်ကူးနေ့ အထိမ်းအမှတ်ပွဲကို ဝါရှင်တန်ဒီစီ ဒေသတဝိုက်မှာ နေထိုင်ကြတဲ့ ချင်းလူမျိုးတွေ အောက်တိုဘာ ၁၄ ရက်နေ့မှာကျင်းပပါတယ်။ အာဏာပိုင်အဆက်ဆက်က ဖျောက်ဖျက်ခဲ့တဲ့ ချင်းလူမျိုးတွေရဲ့ အစဥ်အလာတရပ်ကို ဖေါ်ထုတ်တာဖြစ်တယ်လို့ တာဝန်ရှိသူတွေက ပြောပါတယ်။ ကိုအောင်အောင် ရိုက်ကူးတင်ပြထားပါတယ်။
ရဲဌာနတွေမရှိတဲ့ မြို့ရွာငယ်ေတွကို ဘယ်သူတွေက ေစာင့်ရှောက်လဲ၊ စားကြွင်းစားကြန်တွေကို အကျိုးရှိအောင် ဘယ်လို ပြန်အသုံးချမလဲ၊ ကော်လိုရာဒိုအကျဉ်းထောင်က အသံလွှင့်ရေဒီယိုအစီအစဥ် စတာေတွကို ဒီတပတ် သုတစုံလင် အမေရိကန်တခွင် အစီအစဉ်မှာ ကိုအောင်အောင် တင်ပြထားပါတယ်။
အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး Antony Blinken ဟာ အစ္စရေးနိုင်ငံရဲ့ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် ခုခံကာကွယ်ပိုင်ခွင့်နဲ့ ပတ်သတ်လို့ ထောက်ခံကြောင်း ပြသတဲ့အနေနဲ့ အစ္စရေး နိုင်ငံကို သွားရောက်ပါတယ်။ အစ္စရေးအပြင် ဂျော်ဒန် နိုင်ငံကိုလည်း သွားရောက်မှာဖြစ်ပြီး အစ္စရေးပါလက်စတိုင်း စစ်ပွဲ ကိစ္စတွေ ဆွေးနွေးပါလိမ့်မယ်။
အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး Antony Blinken ဟာ ဒီသီတင်းပတ်အတွင်း အစ္စရေးနဲ့ ဂျော်ဒန်နိုင်ငံကို သွားပြီး အစ္စရေး ပါလက်စတိုင်းစစ်ပွဲအရေးနဲ့ ပတ်သက်လို့ ဆွေးနွေးမှာ ဖြစ်သလို အစ္စရေးနိုင်ငံရဲ့ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် ခုခံကာကွယ်ပိုင်ခွင့်နဲ့ ပတ်သက်လို့ ထောက်ခံကြောင်း ပြသတဲ့အနေနဲ့လည်း သွားရောက်တာဖြစ်ပါတယ်။
"တနေကုန်ကြီးရော့ကက်တွေ အကြိမ်ကြိမ်ပစ်တာမျိုး၊ ပြီးတော့ ထောင်နဲ့သောင်းနဲ့ချီပြီး ကောင်းကင်မှာဝဲနေတာမျိုး မဖြစ်တာတော်တော်ကြာပြီ။ ကျနော်တို့ရှိတဲ့ တောက်လျှောက်မှာ။ ပြီးတော့ နယ်စပ်ကိုကျော်ပြီး ဟားမတ်စ်တွေဝင်လာပြီး မြို့ထဲတွေအထိ ပစ်ခတ်တယ်ဆိုတာမျိုးကတော့ အရင်က မကြုံဖူးဘူးပေါ့။" (ဆေးဂင်မန်-တဲလ်အဗစ်မှာနေသူ)
အစ္စရေးနိုင်ငံကို ဟားမတ်စ်စစ်သွေးကြွတွေ ဝင်တိုက်တဲ့ စစ်ပွဲအတွင်း ၂ ဖက်လုံးက လူပေါင်း ထောင်ကျော် သေဆုံးခဲ့ပြီဖြစ်သလို အများအပြားလည်း ဓါးစာခံ ဖမ်းဆီးခံထားရပါတယ်။ အစ္စရေးနိုင်ငံ တယ်လ်အဗီးမှာ နေထိုင်တဲ့ ဆေးဂင်မန်ကို ကိုအောင်အောင်က ဆက်သွယ်မေးမြန်းတင်ပြပေးထားပါတယ်။
လက်ရှိဉက္ကဋ္ဌရာထူးက ဖြုတ်ချခံခဲ့ရပြီးတဲ့နောက် အမေရိကန်အောက်လွှတ်တော်မှာ နောင်တက်လာမယ့် ဥက္ကဋ္ဌ ဘယ်သူဖြစ်နိုင်မလဲ၊ သမ္မတ Biden ရဲ့ ဒီမိုကရက် အစိုးရနဲ့ ညှိနှိုင်းဆောင်ရွက်နိုင်မယ့် အခြေအနေရှိမလား စတာတွေကို ကိုအောင်အောင်က အိုဟိုင်းယိုးပြည်နယ် စင်စင်နတီက ဦးကိုကိုသော်ကို ဆက်သွယ်မေးမြန်းတင်ပြထားပါတယ်။
အမေရိကန်အစိုးရလုပ်ငန်းတွေ ရပ်တန့်သွားနိုင်တဲ့အခြေအနေကို ရှောင်လွှဲနိုင်ခဲ့ပေမယ့်လည်း အောက်လွှတ်တော် ရီပတ်ဘလစ်ကန်ဥက္ကဋ္ဌကို ရာထူးက ဖြတ်ချမယ်ဆိုပြီး ရီပတ်ဘလစ်ကန်အောက်လွှတ်တော် အမတ်တဉီးက အခိုင်အမာ ပြောဆိုထားတာကြောင့် ခုသီတင်းပတ်အတွင်းမှာလည်း ကန်လွှတ်တော်မှာ မတည်မငြိမ်ဆက်ဖြစ်နေနိုင်ပါတယ်။
ကယ်လီဖိုးနီးယား Simi Valley မှာ ကျင်းပတဲ့ ဒု-အကြိမ် ရီပတ်ဘလစ်ကန် စကားစစ်ထိုးပွဲမှာ ကိုယ်စားလှယ်လောင်း ၇ ဦးက ကမ္ဘာ့ရေးရာနဲ့ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု ရင်ဆိုင်နေရတဲ့ ပြဿနာတွေ ဖြေရှင်းဖို့ ငြင်းခုံ စကားစစ်ထိုးခဲ့ပါတယ်။ နိုင်ငံရေးသိပ္ပံကျောင်းသူ မခင်သီရိနန္ဒာစိုးကို ကိုအောင်အောင်က ဆက်သွယ်မေးမြန်းထားပါတယ်။
ငယ်ရွယ်စဉ်ကတည်းက မြင်းစီးတာကို ဝါသနာပါတဲ့ ကိုနိုင်လတ်ဝင်း ခေါ် (Fred Win) ဟာ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုက မြင်းအလှစီးပြိုင်ပွဲတွေမှာ ဆုအများအပြား ရရှိခဲ့သူပါ။ ကိုနိုင်လတ်ဝင်း အနေနဲ့ မသန်စွမ်းမြင်းစီးချန်ပီယံတဦးရဲ့ အပိုင်း ၂ တင်ပြထားပါတယ်။ ရေမြေခြားမှ ရုပ်ပုံလွှာအတွက် ကိုအောင်အောင်က တင်ပြထားပါတယ်။
ရီပတ်ဘလစ်ကန်ကြီးစိုးထားတဲ့ အမေရိကန်အောက်လွှတ်တော်ကနေ ဒီသီတင်းပတ်ကုန်မှာ အစိုးရအသုံးစားရိတ်ချမှတ်ပေးဖို့ သဘောတူညီမှုမရဘူးဆိုရင်တော့ အစိုးရလုပ်ငန်းတွေ ရပ်ဆိုင်းသွားမယ့် အခြေအနေ ဆိုက်ရောက်မှာပါ။ VOA သတင်းထောက် Arash Arabasadi ပေးပို့ထားတဲ့ သတင်းကို တင်ပြပေးထားပါတယ်။
ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ မြန်မာသံအမတ်ကြီး ဦးကျော်မိုးထွန်း ၊ ကုလသမဂ္ဂမှာ မြန်မာလူထုကိုယ်စား ဆက်လက်ကိုယ်စားပြုနိုင်ရေး ထောက်ခံဆန္ဒပြပွဲတွေ နယူးယောက်မြို့ ကုလသမဂ္ဂဌာနချုပ်ရုံးရှေ့အပါအဝင် ကမ္ဘာ့မြို့တချို့မှာ စက်တင်ဘာ ၁၆ ရက်နေ့က ကျင်းပခဲ့ပါတယ်။
ဒီမိုကရေစီစနစ် ကျင့်သုံးနိုင်ဖို့၊ စစ်အာဏာရှင် ချုပ်ငြိမ်းဖို့နဲ့ ဖက်ဒရယ်ပြည်ထောင်စု တည်ဆောက်နိုင်ဖို့ဆိုရင် ကုလသမဂ္ဂမှာ မြန်မာနိုင်ငံကိုယ်စားပြုနေရာ အတည်ပြုသတ်မှတ်ပေးဖို့ လိုအပ်တယ်လို့ ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ မြန်မာသံအမတ် ဦးကျော်မိုးထွန်းက ပြောလိုက်ပါတယ်။ ကိုအောင်အောင် ရိုက်ကူးတင်ပြထားပါတယ်။
မြန်မာပြည်သူတွေလိုလားတဲ့ ဒီမိုကရေစီစနစ် ကျင့်သုံးနိုင်ဖို့ စစ်အာဏာရှင် ချုပ်ငြိမ်းဖို့နဲ့ ဖက်ဒရယ်ပြည်ထောင်စု တည်ဆောက်နိုင်ဖို့ဆိုရင် ကုလသမဂ္ဂမှာ မြန်မာနိုင်ငံကိုယ်စားပြုနေရာအတွက် အတည်ပြုသတ်မှတ်ပေးဖို့ လိုအပ်တယ်လို့ ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ မြန်မာသံအမတ်ကြီး ဦးကျော်မိုးထွန်းက ပြောလိုက်ပါတယ်။
လူအစုလိုက် အပြုံလိုက်သေစေဖို့ ရည်ရွယ်တဲ့ သေနတ်ပစ်ခတ်မှုတွေကြောင့် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုက မိဘတွေဟာ ခုလို ကျောင်းဖွင့်ချိန်ရာသီမှာ ကလေးတွေ ဘေးအန္တရာယ်ကင်းရေး တာဝန်ရှိသူတွေအနေနဲ့ ဦးစားပေးဆောင်ရွက်ဖို့ လိုလားနေပါတယ်။ တက္ကဆတ်ပြည်နယ် ဒါးလတ်စ်မြို့က မြန်မာမိခင်တဦးကို ကိုအောင်အောင် ဆက်သွယ်မေးမြန်းထားပါတယ်။
ငယ်ရွယ်စဉ်ကတည်းကမြင်းစီးဝါသနာပါတဲ့ကိုနိုင်လတ်ဝင်း ခေါ် (Fred Win) ဟာအမေရိကန်ပြည်ထောင်စုကမြင်းအလှစီးပြိုင်ပွဲတွေမှာဆုတံဆိပ်တွေရရှိထားပါတယ်။ဒါပြင်မြင်းစီးနည်းနဲ့ ပတ်သတ်တဲ့ဟောပြောပွဲတွေပြိုင်ပွဲတွေမှာပါဒိုင်အဖြစ်နဲ့ ဆောင်ရွက်နေသလိုအမေရိကမှာရှေ့နေအဖြစ်လည်းလုပ်နေပါတယ်။ကိုအောင်အောင် ရိုက်ကူးတင်ပြထားပါတယ်။
ယူကရိန်းနိုင်ငံကို အမေရိကန်နဲ့ မဟာမိတ်တွေက ဆက်လက်ထောက်ပံ့ပေးသွားမယ့်အကြောင်း အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး Antony Blinken က တနင်္ဂနွေနေ့မှာ ထပ်လောင်းပြောဆိုပါတယ်။ VOA သတင်းထောက် Veronica Balderas Iglesias ပေးပို့ထားတဲ့ သတင်းကို ကိုအောင်အောင် တင်ပြပေးထားပါတယ်။
အကြမ်းဖက်တိုက်ခိုက်မှုတိုင်းကို ဆန့်ကျင်ရှုတ်ချသလို လူမျိုးရေးမုန်းတီးမှု အခြေခံတဲ့ တိုက်ခိုက်မှုတွေကိုလည်း လက်သင့်မခံကြောင်း 9/11 ကမ္ဘာ့ကုန်သွယ်ရေးစင်တာ တိုက်ခိုက်ခံရမှုကို ကြုံတွေ့ခဲ့ရသူတွေက ပြောပါတယ်။ နယူးယောက်မြို့က ကိုရွှေ ကို ကိုအောင်အောင်က ဆက်သွယ်မေးမြန်းတင်ပြပေးထားပါတယ်။
အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန်ဟာ အိန္ဒိယနိုင်ငံမှာ ဒီသီတင်းပတ်ကုန် စတင်ကျင်းပမယ့်ကမ္ဘာ့စီးပွားအင်အားကြီး ဂျီ ၂၀ နိုင်ငံတွေရဲ့ ထိပ်သီးညီလာခံ တက်ရောက်မှာပါ။ ဗွီအိုအေသတင်းထောက် Anita Powell ပေးပို့ထားတဲ့ သတင်းကို ကိုအောင်အောင် တင်ပြပေးထားပါတယ်။
အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုတလွှား အခြေခံပညာကျောင်းတွေမှာပါ သေနတ်သမားတွေက ဝင်ရောက်ပစ်ခတ်တာကြောင့် လက်နက်ကိုင် လုံခြုံရေးတွေချထားပေးဖို့ တချို့ပြည်နယ်တွေမှာ စီစဉ်နေပါတယ်။ ဒါပေမယ့်လည်း လိုအပ်တဲ့ ရဲအင်အားရော၊ ငွေကြေးရော အလုံအလောက် မရှိတာကြောင့် အခက်တွေ့နေကြောင်း အေပီသတင်းကို ကိုအောင်အောင် တင်ပြထားပါတယ်။
နောက်ထပ်ကြည့်ရှုရန်
