(Zawgyi/Unicode)
လူမည်းအမျိုးသား Geroge Floyd ရဲလက်ထဲ သေဆုံးသွားပြီးတဲ့နောက်ပိုင်း အမေရိကန် နိုင်ငံတဝန်း ဆန္ဒပြပွဲတွေ ဖြစ်ပွားပြီး အမေရိကန် အစိုးရ အနေနဲ့ ရဲတပ်ဖွဲ့ ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးကို လုပ်ဆောင်လာရပါတယ်။ အင်္ဂါနေ့တုန်းကလည်း ရဲတပ်ဖွဲ့ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးအတွက် သမ္မတအမိန့် တရပ်ကို အမေရိကန် သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်က လက်မှတ်ရေးထိုး ထုတ်ပြန်ခဲ့ပြီး ဗုဒ္ဓဟူးနေ့မှာတော့ အမေရိကန် အထက်လွှတ်တော် ရီပါဗလစ်ကန်အမတ်တွေ ဦးဆောင်ရေးဆွဲတဲ့ ရဲတပ်ဖွဲ့ ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေး ဥပဒေကြမ်းကို ထုတ်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။ ဒီဥပဒေကြမ်း နဲ့ ပတ်သက်ပြီးနောက်ဆုံး အခြေအနေတွေကို ဗွီအိုအေ မြန်မာပိုင်း အယ်ဒီတာ ဦးကျော်ဇံသာကို ကို ငြိမ်းချမ်း ဆက်သွယ်မေးမြန်းထားပါတယ်။
ကို ငြိမ်းချမ်း။ ။ အန်ကယ်ရေ ရီပတ်ဘလီကန်အမတ်တွေ ဦးဆောင်ရေးဆွဲတဲ့ ဒီမူကြမ်းကိုဒီမိုကရက်တွေကလည်း ချက်ချင်း ဝေဖန်နေကြတော့ သူတို့အောက်လွှတ်တော် မှာ တင်သွင်းခဲ့တဲ့ မူကြမ်း နဲ့ ဘာတွေ ကွာလဲ ခင်ဗျ။
ဦးကျော်ဇံသာ။ ။ ဗုဒ္ဓဟူးနေ့မနက်က တင်သွင်းတဲ့ အထက်လွှတ်တော်ဆိုင်ရာ Republican အမတ် Tim Scott က လူမည်းအမျိုးသားပေါ့လေ သူဦးဆောင်ပြီးတော့ ရေးဆွဲတဲ့ ဥပဒေကြမ်းလို့ဆိုပါတယ်။ အဓိကတော့ သူတို့လည်း ရဲပြုပြင်ရေးပါပဲ၊ အဓိက အသေးစိတ်ကွာခြားမှုကို နမူနာ ပြောမယ်ဆိုရင်တော့ choke hold လို့ခေါ်တဲ့ လည်ပင်းညစ်ပြီးဖမ်းတဲ့ ကိစ္စ အဲဒါနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ အောက်လွှတ်တော် ဒီမိုကရက်တွေကတော့ ဒါကို လုံး၀ တားမြစ်ပိတ်ပင်လိုက်မယ်လို့ ဆိုတယ် ။ အထက်လွှတ်တော်ကတော့ မလွှဲမရှောင်သာ လိုအပ်တဲ့အခါ သုံးခွင့်ပေးမယ် ။ ဆိုတော့ အဲလိုပဲ ရဲတွေရဲ့ လုပ်ရက်ကို ဟိုဘက်က အတင်းအကျပ် တားမြစ်လိုက်ချင်တယ် သူတို့ပြောတဲ့အတိုင်း မလိုက်နာဘူးဆိုရင် ဗဟိုက ပေးနေတဲ့ ငွေကြေးကို ဖြတ်တောက်မယ်ဆိုတဲ့အထိ လုပ်တယ် ။
ဒီဘက်ကတော့ အဲဒီလိုမလုပ်ဘူး သူတို့ အယူအဆကတော့ မစ္စတာ Tim Scott သူတို့ ဥပဒေကြမ်းဟာ Law Enforcement လို့ခေါ်တဲ့ ရဲတပ်ဖွဲ့ဝင်တွေနဲ့ Black community အသွေးအရောင်ရှိတဲ့ လူမှုအသိုင်းအဝိုင်းတွေကြားမှာ ပေါင်းကူးလုပ်ပေးမယ့် bridge သာဖြစ်တယ် ဆိုတဲ့သဘောမျိုးပြောပါတယ်။ ဆိုတော့ ၂ ဘက်ကလုံးက ရဲတပ်ဖွဲ့ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးတွေကို လုပ်ကြတာပါပဲ အပြင်းအထန်ကွာတယ်တော့ မဟုတ်ဘူးပေါ့နော် ကျနော့်သုံးသပ်ချက်ကို ပြောရရင်တော့ ဒါပေမယ့် ကပ်ပြီးတော့ ပြောတာ သူဟာပိုကောင်းတယ် ၊ ငါ့ဟာပိုကောင်းတယ် ဆိုပြီး လုပ်နေကြတဲ့သဘောလို့ တွေ့ရပါတယ်။
ကို ငြိမ်းချမ်း။ ။ အမေရိကန်မှာ ဥပဒေတစ်ခု ဖြစ်လာဖို့ဆိုတာ အထက်လွှတ်တော်နဲ့ အောက်လွှတ်တော် ညှိနှိုင်းပြီးမှ ဥပေဒ တခု ဖြစ်လာနိုင်တာမျိုးမလား။ အဲ့ဒီတော့ သူတို့ဘယ်လို ဆက်လုပ်ဖို့ရှိမလဲခင်ဗျ။
ဦးကျော်ဇံသာ။ ။ နှစ်ဖက်လုံးကတော့ နောက်အပတ် အထူးသဖြင့် ဗုဒ္ဓဟူးနေ့မှာ တင်သွင်းမယ်ထင်တယ် သူတို့ အထက်လွှတ်တော်ဆိုရင်လည်း အထက်လွှတ်တော်တခုလုံးရဲ့ အဆုံးအဖြတ်ကို ခံယူမယ် ဒါကို မဲပေးမယ် သူတို့က Pass လုပ်မယ် အထက်လွှတ်တော်မှာလည်း Republican တွေရှိတာကို ။ ထိုနည်းလည်းကောင်း အောက်လွှတ်တော်ကလည်း နောက်အပတ်မှာ အောက်လွှတ်တော်မှာ Pass လုပ်လိမ့်မယ်။ ဆိုတော့ အဲဒီ ၂ ခု Pass လုပ်ပြီးတဲ့အခါမှာတော့ သူတို့ စောစောကလို အသေးစိတ်တွေကိုတော့ ညှိရမှာပေါ့ ။
နှစ်ဖက်လုံးကတော့ ရဲတပ်ဖွဲ့ကို ပြုပြင်စေချင်တယ်။ ပြည်သူက လက်ခံလာအောင် သူတို့ ဖြစ်လာစေချင်တာပဲ ဒါကို အသေးစိတ် ညှိတဲ့အခါမှာ နိုင်ငံရေးအားဖြင့် သူသာ ကိုယ်သာပေါ့လေ အခုက ရွေးကောက်ပွဲလည်း နီးလာပြီဆိုတော့ နိုင်ငံရေးအားဖြင့် ငါတို့လုပ်တာ သာသွားတယ်၊ ကောင်းသွားတယ် ဆိုတာမျိုးလည်း လိုချင်နေတဲ့သဘောဖြစ်ပါတယ် ဆိုတော့ ရွေးကောက်ပွဲ မတိုင်ခင်တော့ တော်တော်လေး ခဲရာခဲဆစ် ညှိနှိုင်းကြရလိမ့်မယ် ၊ ညှိနှိုင်းလို့ ရပါ့မလား ဆိုတာကတော့ မေးခွန်းထုတ်စရာပါပဲ။
ကို ငြိမ်းချမ်း။ ။ အခုလို နိုင်ငံရေး အခြေအနေပေါ့။ ရွေးကောက်ပွဲလည်း ရှိနေချိန်မှာအဲ့ဒါနဲ့ ဆက်စပ်ပြီး အခုတလောမှာ အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီ်း Mike Pompeo နဲ့တရုတ်အစိုးရ တာဝန်ရှိသူတွေ နဲ့တွေ့ဖို့ရှိတယ်လို့ကြားတယ်ခင်ဗျာ။ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် အရေး၊ ဟောင်ကောင်အရေးတွေ မှာ တရုတ် ကို တင်းတင်းမာမာပြောဆိုထားတာတွေ ရှိတယ်ဆိုတော့ ဒီတွေ့ဆုံမှုက ဘယ်လောက် အရေးကြီးလဲခင်ဗျ။
ဦးကျော်ဇံသာ။ ။ သိပ်အရေးပါတဲ့ကိစ္စပါ ဒါဟာ နိုင်ငံတကာ ဆက်ဆံရေးအနေနဲ့ ကြည့်ရင်လည်း စောစောက ကိုရိုနာ ကိစ္စ တယောက်နဲ့ တယောက် အပြစ်တင်တာအပြင် ဟောင်ကောင်ကိစ္စ ဆိုရင် ဟောင်ကောင်မှာ ရရှိနေတဲ့ ဒီမိုကရေစီအခွင့်အရေးတွေကို တရုတ်က လုံးဝပိတ်ပင်တဲ့ သဘောလုပ်လာတဲ့ အတွက်ကြောင့် အမေရိကန်က သူတို့ကို ဟောင်ကောင်အတွက် ခွင့်ပြုထားတဲ့ အထူးကုန်သွယ်မှုအခွင့်အရေးကို ရုပ်သိမ်းတော့မယ်ဆိုတော့ ဒါက အရေးတကြီးညှိရပါလိမ့်မယ်။
ထို့အတူ တောင်တရုတ်ပင်လယ်ကိစ္စတို့လည်း အများကြီးရှိနေပါတယ်။ နောက်ပိုပြီးအရေးကြီတာက တရုတ်နဲ့ဆက်ဆံရေးမှာ သူအသာစီးရတယ်ဆိုတာဟာ သူ့ရွေးကောက်ပွဲနိုင်ဖို့အတွက် အရေးကြီးတဲ့ issue ဖြစ်နေပါတယ် တရုတ်ကို ငါတို့ စီးပွားရေးအရ အသာစီးရတယ် ၊ တရုတ်ရဲ့ အနိုင်ကျင့်နေတဲ့ စီးပွားရေးကို ဘယ်လို တွန်းလှန်နိုင်ခဲ့တယ်၊ ဘယ်လို ကိုင်တွယ်နိုင်ခဲ့တယ်ဆိုတာ Donald Trump အနေနဲ့ ပြသဖို့လိုမယ်ထင်ပါတယ်။ ဒါက သူ ရွှေးကောက်ပွဲအတွက် မဲဆွယ်မယ့် အကြောင်းအချက် တခုအဖြစ်နဲ့ သူတို့ ယူဆထားတာပါ ဒါကြောင့် ဒီကိစ္စဟာ တကယ်တမ်း သူတို့ အချင်းချင်း သဘောတူညီမှု ရသည်ဖြစ်စေပေါ့လေ နားလည်မှု တစုံတရာရဖို့ဆိုရင်လည်း တရုတ်ရဲ့ သဘောတူညီမှု ဖြစ်လိမ့်မယ် ဒါကြောင့် ဒီတွေ့ဆုံမှုကို သူတို့ တရားဝင်ထုတ်ပြန်တာ သူတို့မတွေ့ရပါဘူး ။ အဲဒီတော့ အရေးကြီးတဲ့ပွဲဖြစ်တယ်။ ညှိရမယ် ဒီဘက်ကလည်း အနိုင်ရတယ်ဆိုတာလည်း လူထုသိအောင် ပြသဖို့ လိုပါလိမ့်မယ် Donald Trump ဘက်က။
ကို ငြိမ်းချမ်း။ ။ အခုလို သုံးသပ်ပေးတဲ့ အန်ကယ် ဦးကျော်ဇံသာကို ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။
ဗွီအိုအေ မြန်မာပိုင်း အယ်ဒီတာ ဦးကျော်ဇံသာကို ကို ငြိမ်းချမ်း ဆက်သွယ်မေးမြန်းထားပါတယ်။
..............
ကနျ ရဲတပျဖှဲ့ပွုပွငျရေး ရီပတျဘလီကနျနဲ့ ဒီမိုကရကျအမတျတှကွေား သဘောထားကှဲ
(Unicode)
လူမညျးအမြိုးသား Geroge Floyd ရဲလကျထဲ သဆေုံးသှားပွီးတဲ့နောကျပိုငျး အမရေိကနျ နိုငျငံတဝနျး ဆန်ဒပွပှဲတှေ ဖွဈပှားပွီး အမရေိကနျ အစိုးရ အနနေဲ့ ရဲတပျဖှဲ့ ပွုပွငျပွောငျးလဲရေးကို လုပျဆောငျလာရပါတယျ။ အငျ်ဂါနေ့တုနျးကလညျး ရဲတပျဖှဲ့ပွုပွငျပွောငျးလဲရေးအတှကျ သမ်မတအမိန့ျ တရပျကို အမရေိကနျ သမ်မတ ဒေါျနယျထရမ့ျက လကျမှတျရေးထိုး ထုတျပွနျခဲ့ပွီး ဗုဒ်ဓဟူးနေ့မှာတော့ အမရေိကနျ အထကျလှှတျတောျ ရီပါဗလဈကနျအမတျတှေ ဦးဆောငျရေးဆှဲတဲ့ ရဲတပျဖှဲ့ ပွုပွငျပွောငျးလဲရေး ဥပဒကွေမျးကို ထုတျပွနျခဲ့ပါတယျ။ ဒီဥပဒကွေမျး နဲ့ ပတျသကျပွီးနောကျဆုံး အခွအေနတှေကေို ဗှီအိုအေ မွနျမာပိုငျး အယျဒီတာ ဦးကြောျဇံသာကို ကို ငွိမျးခမြျး ဆကျသှယျမေးမွနျးထားပါတယျ။
ကို ငွိမျးခမြျး။ ။ အနျကယျရေ ရီပတျဘလီကနျအမတျတှေ ဦးဆောငျရေးဆှဲတဲ့ ဒီမူကွမျးကိုဒီမိုကရကျတှကေလညျး ခကြျခငြျး ဝဖေနျနကွေတော့ သူတို့အောကျလှှတျတောျ မှာ တငျသှငျးခဲ့တဲ့ မူကွမျး နဲ့ ဘာတှေ ကှာလဲ ခငျဗြ။
ဦးကြောျဇံသာ။ ။ ဗုဒ်ဓဟူးနေ့မနကျက တငျသှငျးတဲ့ အထကျလှှတျတောျဆိုငျရာ Republican အမတျ Tim Scott က လူမညျးအမြိုးသားပေါ့လေ သူဦးဆောငျပွီးတော့ ရေးဆှဲတဲ့ ဥပဒကွေမျးလို့ဆိုပါတယျ။ အဓိကတော့ သူတို့လညျး ရဲပွုပွငျရေးပါပဲ၊ အဓိက အသေးစိတျကှာခွားမှုကို နမူနာ ပွောမယျဆိုရငျတော့ choke hold လို့ခေါျတဲ့ လညျပငျးညဈပွီးဖမျးတဲ့ ကိစ်စ အဲဒါနဲ့ ပတျသကျပွီးတော့ အောကျလှှတျတောျ ဒီမိုကရကျတှကေတော့ ဒါကို လုံး၀ တားမွဈပိတျပငျလိုကျမယျလို့ ဆိုတယျ ။ အထကျလှှတျတောျကတော့ မလှှဲမရှောငျသာ လိုအပျတဲ့အခါ သုံးခှင့ျပေးမယျ ။ ဆိုတော့ အဲလိုပဲ ရဲတှရေဲ့ လုပျရကျကို ဟိုဘကျက အတငျးအကပြျ တားမွဈလိုကျခငြျတယျ သူတို့ပွောတဲ့အတိုငျး မလိုကျနာဘူးဆိုရငျ ဗဟိုက ပေးနတေဲ့ ငှကွေေးကို ဖွတျတောကျမယျဆိုတဲ့အထိ လုပျတယျ ။
ဒီဘကျကတော့ အဲဒီလိုမလုပျဘူး သူတို့ အယူအဆကတော့ မစ်စတာ Tim Scott သူတို့ ဥပဒကွေမျးဟာ Law Enforcement လို့ခေါျတဲ့ ရဲတပျဖှဲ့ဝငျတှနေဲ့ Black community အသှေးအရောငျရှိတဲ့ လူမှုအသိုငျးအဝိုငျးတှကွေားမှာ ပေါငျးကူးလုပျပေးမယ့ျ bridge သာဖွဈတယျ ဆိုတဲ့သဘောမြိုးပွောပါတယျ။ ဆိုတော့ ၂ ဘကျကလုံးက ရဲတပျဖှဲ့ပွုပွငျပွောငျးလဲရေးတှကေို လုပျကွတာပါပဲ အပွငျးအထနျကှာတယျတော့ မဟုတျဘူးပေါ့နောျ ကနြော့ျသုံးသပျခကြျကို ပွောရရငျတော့ ဒါပမေယ့ျ ကပျပွီးတော့ ပွောတာ သူဟာပိုကောငျးတယျ ၊ ငါ့ဟာပိုကောငျးတယျ ဆိုပွီး လုပျနကွေတဲ့သဘောလို့ တှေ့ရပါတယျ။
ကို ငွိမျးခမြျး။ ။ အမရေိကနျမှာ ဥပဒတေဈခု ဖွဈလာဖို့ဆိုတာ အထကျလှှတျတောျနဲ့ အောကျလှှတျတောျ ညှိနှိုငျးပွီးမှ ဥပဒေ တခု ဖွဈလာနိုငျတာမြိုးမလား။ အဲ့ဒီတော့ သူတို့ဘယျလို ဆကျလုပျဖို့ရှိမလဲခငျဗြ။
ဦးကြောျဇံသာ။ ။ နှဈဖကျလုံးကတော့ နောကျအပတျ အထူးသဖွင့ျ ဗုဒ်ဓဟူးနေ့မှာ တငျသှငျးမယျထငျတယျ သူတို့ အထကျလှှတျတောျဆိုရငျလညျး အထကျလှှတျတောျတခုလုံးရဲ့ အဆုံးအဖွတျကို ခံယူမယျ ဒါကို မဲပေးမယျ သူတို့က Pass လုပျမယျ အထကျလှှတျတောျမှာလညျး Republican တှရှေိတာကို ။ ထိုနညျးလညျးကောငျး အောကျလှှတျတောျကလညျး နောကျအပတျမှာ အောကျလှှတျတောျမှာ Pass လုပျလိမ့ျမယျ။ ဆိုတော့ အဲဒီ ၂ ခု Pass လုပျပွီးတဲ့အခါမှာတော့ သူတို့ စောစောကလို အသေးစိတျတှကေိုတော့ ညှိရမှာပေါ့ ။
နှဈဖကျလုံးကတော့ ရဲတပျဖှဲ့ကို ပွုပွငျစခေငြျတယျ။ ပွညျသူက လကျခံလာအောငျ သူတို့ ဖွဈလာစခေငြျတာပဲ ဒါကို အသေးစိတျ ညှိတဲ့အခါမှာ နိုငျငံရေးအားဖွင့ျ သူသာ ကိုယျသာပေါ့လေ အခုက ရှေးကောကျပှဲလညျး နီးလာပွီဆိုတော့ နိုငျငံရေးအားဖွင့ျ ငါတို့လုပျတာ သာသှားတယျ၊ ကောငျးသှားတယျ ဆိုတာမြိုးလညျး လိုခငြျနတေဲ့သဘောဖွဈပါတယျ ဆိုတော့ ရှေးကောကျပှဲ မတိုငျခငျတော့ တောျတောျလေး ခဲရာခဲဆဈ ညှိနှိုငျးကွရလိမ့ျမယျ ၊ ညှိနှိုငျးလို့ ရပါ့မလား ဆိုတာကတော့ မေးခှနျးထုတျစရာပါပဲ။
ကို ငွိမျးခမြျး။ ။ အခုလို နိုငျငံရေး အခွအေနပေေါ့။ ရှေးကောကျပှဲလညျး ရှိနခြေိနျမှာအဲ့ဒါနဲ့ ဆကျစပျပွီး အခုတလောမှာ အမရေိကနျ နိုငျငံခွားရေးဝနျကျွီး Mike Pompeo နဲ့တရုတျအစိုးရ တာဝနျရှိသူတှေ နဲ့တှေ့ဖို့ရှိတယျလို့ကွားတယျခငျဗြာ။ ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈ အရေး၊ ဟောငျကောငျအရေးတှေ မှာ တရုတျ ကို တငျးတငျးမာမာပွောဆိုထားတာတှေ ရှိတယျဆိုတော့ ဒီတှေ့ဆုံမှုက ဘယျလောကျ အရေးကွီးလဲခငျဗြ။
ဦးကြောျဇံသာ။ ။ သိပျအရေးပါတဲ့ကိစ်စပါ ဒါဟာ နိုငျငံတကာ ဆကျဆံရေးအနနေဲ့ ကွည့ျရငျလညျး စောစောက ကိုရိုနာ ကိစ်စ တယောကျနဲ့ တယောကျ အပွဈတငျတာအပွငျ ဟောငျကောငျကိစ်စ ဆိုရငျ ဟောငျကောငျမှာ ရရှိနတေဲ့ ဒီမိုကရစေီအခှင့ျအရေးတှကေို တရုတျက လုံးဝပိတျပငျတဲ့ သဘောလုပျလာတဲ့ အတှကျကွောင့ျ အမရေိကနျက သူတို့ကို ဟောငျကောငျအတှကျ ခှင့ျပွုထားတဲ့ အထူးကုနျသှယျမှုအခှင့ျအရေးကို ရုပျသိမျးတော့မယျဆိုတော့ ဒါက အရေးတကွီးညှိရပါလိမ့ျမယျ။
ထို့အတူ တောငျတရုတျပငျလယျကိစ်စတို့လညျး အမြားကွီးရှိနပေါတယျ။ နောကျပိုပွီးအရေးကွီတာက တရုတျနဲ့ဆကျဆံရေးမှာ သူအသာစီးရတယျဆိုတာဟာ သူ့ရှေးကောကျပှဲနိုငျဖို့အတှကျ အရေးကွီးတဲ့ issue ဖွဈနပေါတယျ တရုတျကို ငါတို့ စီးပှားရေးအရ အသာစီးရတယျ ၊ တရုတျရဲ့ အနိုငျကငြ့ျနတေဲ့ စီးပှားရေးကို ဘယျလို တှနျးလှနျနိုငျခဲ့တယျ၊ ဘယျလို ကိုငျတှယျနိုငျခဲ့တယျဆိုတာ Donald Trump အနနေဲ့ ပွသဖို့လိုမယျထငျပါတယျ။ ဒါက သူ ရှှေးကောကျပှဲအတှကျ မဲဆှယျမယ့ျ အကွောငျးအခကြျ တခုအဖွဈနဲ့ သူတို့ ယူဆထားတာပါ ဒါကွောင့ျ ဒီကိစ်စဟာ တကယျတမျး သူတို့ အခငြျးခငြျး သဘောတူညီမှု ရသညျဖွဈစပေေါ့လေ နားလညျမှု တစုံတရာရဖို့ဆိုရငျလညျး တရုတျရဲ့ သဘောတူညီမှု ဖွဈလိမ့ျမယျ ဒါကွောင့ျ ဒီတှေ့ဆုံမှုကို သူတို့ တရားဝငျထုတျပွနျတာ သူတို့မတှေ့ရပါဘူး ။ အဲဒီတော့ အရေးကွီးတဲ့ပှဲဖွဈတယျ။ ညှိရမယျ ဒီဘကျကလညျး အနိုငျရတယျဆိုတာလညျး လူထုသိအောငျ ပွသဖို့ လိုပါလိမ့ျမယျ Donald Trump ဘကျက။
ကို ငွိမျးခမြျး။ ။ အခုလို သုံးသပျပေးတဲ့ အနျကယျ ဦးကြောျဇံသာကို ကြေးဇူးတငျပါတယျ။
ဗှီအိုအေ မွနျမာပိုငျး အယျဒီတာ ဦးကြောျဇံသာကို ကို ငွိမျးခမြျး ဆကျသှယျမေးမွနျးထားပါတယျ။
