[Zawgyi/Unicode]
လာမယ့်ရွေးကောက်ပွဲမှာ ပါဝင်ယှဉ်ပြိုင်ဖို့ အမည်စာရင်း တင်သွင်းထားတဲ့ ကိုယ်စားလှယ်လောင်းတွေထဲက တချို့ကို သတ်မှတ်ထားတဲ့ အရည်အချင်းနဲ့ ကိုက်ညီမှုမရှိဘူးဆိုပြီး ကော်မရှင်က လက်မခံဘဲ ပယ်ဖျက်ခဲ့တဲ့အကြောင်း ပြောပြပါမယ်။ ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်းသတင်းထောက် မအိမ့်သန္တာထွန်းက သတင်းပေးပို့ထားပါတယ်။
နိုဝင်ဘာလမှာ ကျင်းပမယ့် ရွေးကောက်ပွဲမှာ ယှဉ်ပြိုင်ဖို့ စာရင်းသွင်းထားတဲ့ ကိုယ်စားလှယ်လောင်းတွေကို ကော်မရှင်က စိစစ်ရာမှာ နိုင်ငံသားဖြစ်ခွင့် စံသတ်မှတ်ချက်နဲ့ မကိုက်ညီတာ၊ နိုင်ငံရေးပါတီတခုကနေ နုတ်ထွက်ခွင့် မရသေးဘဲ နောက်ပါတီတခုကနေ အမည်စာရင်းတင်သွင်းထားသူတွေ အပါအဝင် တချို့ကို ကော်မရှင်က ပယ်ချက်ခဲ့တာပါ။
ကရင်ပြည်နယ်မှာ ဆိုရင်လည်း ကိုယ်စားလှယ်လောင်းတွေထဲက ငါး ဦးကို အရင်ပါတီ ဟောင်းက နုတ်ထွက်ခွင့်မရသေးဘဲ အခြားပါတီကနေ ကိုယ်စားလှယ်လောင်းစာရင် တင်သွင်းထားတာကြောင့် ထုတ်ပယ်လိုက်တယ်လို့ ကော်မရှင် ဥက္ကဋ္ဌ ဦးကျော်ဝင်းမောင်က ပြောပါတယ်။
“သတ်မှတ်ချက်နဲ့ မညီလို့ ပယ်တာ ငါး ယောက် ပေါ့နော်၊ ၅ ယောက် ရှိတယ် ခင်ဗျ။ ပထထမ ပါတီ တစ်ခုကနေ နုတ်ထွက်ခွင့် မရသေးဘဲနဲ့ နောက်ပါတီတစ်ခုကနေ ဝင်ပြိုင်တဲ့ ကိစ္စပါ။”
ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ လျှောက်လွှာတင်သွင်းထားတဲ့ ကိုယ်စားလှယ်လောင်းတွေထဲက ၅ ဦးကတော့ နိုင်ငံသားဖြစ်ခွင့် ဥပဒေနဲ့ မကိုက်ညီတဲ့အတွက် ပယ်ဖျက်လိုက်တယ်လို့ ရခိုင်ပြည်နယ် ရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်ဥက္ကဋ္ဌ ဒေါ်တင်လှိုင်က ပြောပါတယ်။
“ဘာလို့လည်းဆိုတော့ သူတို့ကို မွေးစဉ်က သူတို့ရဲ့ မိဘတွေဟာ နိုင်ငံသား မဟုတ်နေဘူးပေါ့နှော်။ အဲ့ဒီအကြောင်းကြောင့်ပါပဲ လွှတ်တော်နည်းဥပဒေ ၈(ခ) တို့နော်၊ ၁၀(င) တို့ ဒါတွေနဲ့ ဆုံးဖြတ်တာပေါ့နော်။”
ကိုယ်စားလှယ်လောင်းစာရင်း တင်သွင်းထားစဉ်အတွင်း သေဆုံးသွားတကြောင့် ပယ်ဖျက်လိုက်တာ၊ အသက်မပြည့်သေးတာကြောင့် ပယ်ဖျက်လိုက်တာ၊ နိုင်ငံတော်ရဲ့ တာဝန်ပေးအပ်ခြင်းခံတာကြောင့် ကိုယ့်သဘောဆန္ဒအလျောက် နုတ်ထွက်သွားတာတွေလည်း ရှိကြတယ်လို့ ကော်မရှင် တာဝန်ရှိသူတွေက ပြောပါတယ်။
ကော်မရှင်ရဲ့ စံသတ်မှတ်ချက်အရ ပယ်ဖျက်ခံရသူတွေထဲမှာ ပြည်သူ့ရှေ့ဆောင်ပါတီက ကိုယ်စားလှယ်လောင်း တချို့လည်း ပါဝင်တယ်လို့ ပါတီပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဦးမျိုးဆက်သွေးက ပြောပါတယ်။
“အဓိကကတော့ ဒီလွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် သတ်မှတ်ချက်ပေ့ါ၊ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအရ သတ်မှတ်ချက်နဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ မိဘက သူမွေးတဲ့ အချိန်မှာ နှစ်ယောက်လုံးက နိုင်ငံသား ဖြစ်မနေတဲ့ ကိစ္စပေါ့။ လဝက ဥပဒေပေါ့ဗျာ အဲ့ဒါနဲ့ ငြိတာ။ ဒါ ကျနော်တို့ လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ်လောင်းတွေ ကိစ္စ အသိပေးထားဖို့ အားနည်းသွားတာပေါ့နော်။ ကိုယ်စားလှယ်လောင်း တစ်ယောက်ချင်းစီကို ကျနော်တို့ကတော့ မှတ်ပုံတင် စိစစ်တယ်၊ နိုင်ငံသားဖြစ်မဖြစ် စိစစ်တယ်။ မိဘတွေဟာ သူတို့မွေးတဲ့ အခါ နိုင်ငံသားဖြစ်မဖြစ်ကို မစိစစ်ခဲ့ရဘူးပေါ့နော်။ အဲ့ဒါကို သူဟာသူ သိတယ်လို့ ကျနော်တို့က ယူဆပြီးတော့ မစိစစ်ခဲ့ခြင်းရဲ့ အားနည်းချက်ပေါ့။ နောက်တစ်ခါ ဒါမျိုးမဖြစ်အောင်လို့ ထည့်စဉ်းစားရမယ့် အချက်တစ်ချက် ဖြစ်သွာတာပေါ့လေ။”
နိုဝင်ဘာလ ၈ ရက်နေ့မှာ ကျင်းပမယ့် ရွေးကောက်ပွဲမှာ ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ဖို့ အမည်စာရင်းတင်သွင်းထားသူ ၇,၀၀၀ လောက် ရှိနေပြီး စိစစ်အတည်ပြုထားတဲ့ စာရင်းကိုတော့ ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်က တရားဝင် မထုတ်ပြန်ရသေးပါဘူး။ မနေ့တုန်းက ထုတ်ပြန်ဖိ့ု ပြောဆိုထားတဲ့ ကိုယ်စားလှယ်လောင်းစာရင်းနဲ့ ပတ်သက်လို့ ပြည်ထောင်စု ရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်တာဝန်ရှိသူတွေကို ဆက်သွယ်မေးမြန်းခဲ့ပေမဲ့ တုံ့ပြန်ဖြေကြားမယ့်သူ မရှိပါဘူး။
နိုင်ငံရေးပါတီပေါင်း ၉၀ ကျော်က ကိုယ်စားလှယ်လောင်းတွေနဲ့ တသီးပုဂ္ဂလကိုယ်စားလှယ်လောင်းတွေ ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ကြမယ့် ရွေးကောက်ပွဲမှာတော့ မဲပေးခွင့်ရှိသူ ၃၇ သန်းကျော်ရှိမယ်လို့လည်း ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်က ခန့်မှန်းထားပါတယ်ရှင်။
[Unicode Version]
ရှေးကောကျပှဲဝငျမယ့ျ ကိုယျစားလှယျလောငျးတခြို့ ကောျမရှငျပယျခြ
လာမယ့ျရှေးကောကျပှဲမှာ ပါဝငျယှဉျပွိုငျဖို့ အမညျစာရငျး တငျသှငျးထားတဲ့ ကိုယျစားလှယျလောငျးတှထေဲက တခြို့ကို သတျမှတျထားတဲ့ အရညျအခငြျးနဲ့ ကိုကျညီမှုမရှိဘူးဆိုပွီး ကောျမရှငျက လကျမခံဘဲ ပယျဖကြျခဲ့တဲ့အကွောငျး ပွောပွပါမယျ။ ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျးသတငျးထောကျ မအိမ့ျသန်တာထှနျးက သတငျးပေးပို့ထားပါတယျ။
နိုဝငျဘာလမှာ ကငြျးပမယ့ျ ရှေးကောကျပှဲမှာ ယှဉျပွိုငျဖို့ စာရငျးသှငျးထားတဲ့ ကိုယျစားလှယျလောငျးတှကေို ကောျမရှငျက စိစဈရာမှာ နိုငျငံသားဖွဈခှင့ျ စံသတျမှတျခကြျနဲ့ မကိုကျညီတာ၊ နိုငျငံရေးပါတီတခုကနေ နုတျထှကျခှင့ျ မရသေးဘဲ နောကျပါတီတခုကနေ အမညျစာရငျးတငျသှငျးထားသူတှေ အပါအဝငျ တခြို့ကို ကောျမရှငျက ပယျခကြျခဲ့တာပါ။
ကရငျပွညျနယျမှာ ဆိုရငျလညျး ကိုယျစားလှယျလောငျးတှထေဲက ငါး ဦးကို အရငျပါတီ ဟောငျးက နုတျထှကျခှင့ျမရသေးဘဲ အခွားပါတီကနေ ကိုယျစားလှယျလောငျးစာရငျ တငျသှငျးထားတာကွောင့ျ ထုတျပယျလိုကျတယျလို့ ကောျမရှငျ ဥက်ကဋ်ဌ ဦးကြောျဝငျးမောငျက ပွောပါတယျ။
“သတျမှတျခကြျနဲ့ မညီလို့ ပယျတာ ငါး ယောကျ ပေါ့နောျ၊ ၅ ယောကျ ရှိတယျ ခငျဗြ။ ပထထမ ပါတီ တဈခုကနေ နုတျထှကျခှင့ျ မရသေးဘဲနဲ့ နောကျပါတီတဈခုကနေ ဝငျပွိုငျတဲ့ ကိစ်စပါ။”
ရခိုငျပွညျနယျမှာ လြှောကျလှှာတငျသှငျးထားတဲ့ ကိုယျစားလှယျလောငျးတှထေဲက ၅ ဦးကတော့ နိုငျငံသားဖွဈခှင့ျ ဥပဒနေဲ့ မကိုကျညီတဲ့အတှကျ ပယျဖကြျလိုကျတယျလို့ ရခိုငျပွညျနယျ ရှေးကောကျပှဲ ကောျမရှငျဥက်ကဋ်ဌ ဒေါျတငျလှိုငျက ပွောပါတယျ။
“ဘာလို့လညျးဆိုတော့ သူတို့ကို မှေးစဉျက သူတို့ရဲ့ မိဘတှဟော နိုငျငံသား မဟုတျနဘေူးပေါ့နှောျ။ အဲ့ဒီအကွောငျးကွောင့ျပါပဲ လှှတျတောျနညျးဥပဒေ ၈(ခ) တို့နောျ၊ ၁၀(င) တို့ ဒါတှနေဲ့ ဆုံးဖွတျတာပေါ့နောျ။”
ကိုယျစားလှယျလောငျးစာရငျး တငျသှငျးထားစဉျအတှငျး သဆေုံးသှားတကွောင့ျ ပယျဖကြျလိုကျတာ၊ အသကျမပွည့ျသေးတာကွောင့ျ ပယျဖကြျလိုကျတာ၊ နိုငျငံတောျရဲ့ တာဝနျပေးအပျခွငျးခံတာကွောင့ျ ကိုယ့ျသဘောဆန်ဒအလြောကျ နုတျထှကျသှားတာတှလေညျး ရှိကွတယျလို့ ကောျမရှငျ တာဝနျရှိသူတှကေ ပွောပါတယျ။
ကောျမရှငျရဲ့ စံသတျမှတျခကြျအရ ပယျဖကြျခံရသူတှထေဲမှာ ပွညျသူ့ရှေ့ဆောငျပါတီက ကိုယျစားလှယျလောငျး တခြို့လညျး ပါဝငျတယျလို့ ပါတီပွောရေးဆိုခှင့ျရှိသူ ဦးမြိုးဆကျသှေးက ပွောပါတယျ။
“အဓိကကတော့ ဒီလှှတျတောျကိုယျစားလှယျ သတျမှတျခကြျပေ့ါ၊ ဖှဲ့စညျးပုံအခွခေံဥပဒအေရ သတျမှတျခကြျနဲ့ ပတျသကျပွီးတော့ မိဘက သူမှေးတဲ့ အခြိနျမှာ နှဈယောကျလုံးက နိုငျငံသား ဖွဈမနတေဲ့ ကိစ်စပေါ့။ လဝက ဥပဒပေေါ့ဗြာ အဲ့ဒါနဲ့ ငွိတာ။ ဒါ ကနြောျတို့ လှှတျတောျ ကိုယျစားလှယျလောငျးတှေ ကိစ်စ အသိပေးထားဖို့ အားနညျးသှားတာပေါ့နောျ။ ကိုယျစားလှယျလောငျး တဈယောကျခငြျးစီကို ကနြောျတို့ကတော့ မှတျပုံတငျ စိစဈတယျ၊ နိုငျငံသားဖွဈမဖွဈ စိစဈတယျ။ မိဘတှဟော သူတို့မှေးတဲ့ အခါ နိုငျငံသားဖွဈမဖွဈကို မစိစဈခဲ့ရဘူးပေါ့နောျ။ အဲ့ဒါကို သူဟာသူ သိတယျလို့ ကနြောျတို့က ယူဆပွီးတော့ မစိစဈခဲ့ခွငျးရဲ့ အားနညျးခကြျပေါ့။ နောကျတဈခါ ဒါမြိုးမဖွဈအောငျလို့ ထည့ျစဉျးစားရမယ့ျ အခကြျတဈခကြျ ဖွဈသှာတာပေါ့လေ။”
နိုဝငျဘာလ ၈ ရကျနေ့မှာ ကငြျးပမယ့ျ ရှေးကောကျပှဲမှာ ဝငျရောကျယှဉျပွိုငျဖို့ အမညျစာရငျးတငျသှငျးထားသူ ၇,၀၀၀ လောကျ ရှိနပွေီး စိစဈအတညျပွုထားတဲ့ စာရငျးကိုတော့ ပွညျထောငျစုရှေးကောကျပှဲ ကောျမရှငျက တရားဝငျ မထုတျပွနျရသေးပါဘူး။ မနေ့တုနျးက ထုတျပွနျဖိ့ု ပွောဆိုထားတဲ့ ကိုယျစားလှယျလောငျးစာရငျးနဲ့ ပတျသကျလို့ ပွညျထောငျစု ရှေးကောကျပှဲ ကောျမရှငျတာဝနျရှိသူတှကေို ဆကျသှယျမေးမွနျးခဲ့ပမေဲ့ တုံ့ပွနျဖွကွေားမယ့ျသူ မရှိပါဘူး။
နိုငျငံရေးပါတီပေါငျး ၉၀ ကြောျက ကိုယျစားလှယျလောငျးတှနေဲ့ တသီးပုဂ်ဂလကိုယျစားလှယျလောငျးတှေ ဝငျရောကျယှဉျပွိုငျကွမယ့ျ ရှေးကောကျပှဲမှာတော့ မဲပေးခှင့ျရှိသူ ၃၇ သနျးကြောျရှိမယျလို့လညျး ပွညျထောငျစုရှေးကောကျပှဲ ကောျမရှငျက ခန့ျမှနျးထားပါတယျရှငျ။
