[Zawgyi/Unicode]
ရခိုင်ပြည်နယ်နဲ့ ချင်းပြည်နယ်တွေမှာ အင်တာနက်တွေ ပိတ်ထားတာ အဆုံးသတ်ဖို့ တောင်းဆိုဆန္ဒပြခဲ့တဲ့ ကဗျာဆရာမောင်ဆောင်းခကို တရားရုံးက ဒဏ်ငွေ ပေးဆောင်ဖို့ စီရင်ချက်ချလိုက်တဲ့အကြောင်းကို ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်းသတင်းထောက် မအဂ္ဂနွန်က ပြောပြပါမယ်။
ရခိုင်နဲ့ ချင်းပြည်နယ်တွေမှာ အင်တာနက် ဆက်သွယ်မှုတွေ ပိတ်ထားတာတွေကို ပြန်ဖွင့်ပေးဖို့ ဇွန်လ ၂၁ ရက်နေ့က ရန်ကုန်မြို့မှာ ငြိမ်းချမ်းစွာ ဆန္ဒပြလှုပ်ရှားခဲ့တဲ့ လွတ်လပ်စွာထုတ်ဖော်ခွင့်အရေး လှုပ်ရှားသူ ကဗျာဆရာမောင်ဆောင်းခကို ငြိမ်းချမ်းစွာ စုဝေးခွင့်နဲ့ စီတန်းလှည့်လည်ခွင့်ဆိုင်ရာ ဥပဒေပုဒ်မ ၁၉ ချိုးဖောက်မှုအတွက် ငွေဒဏ် ကျပ် ၃၀,၀၀၀ ပေးဆောင်ဖို့ ကျောက်တံတားမြို့နယ် တရားရုံးက ဒီနေ့ပဲ အမိန့်ချလိုက်တာပါ။ လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခတွေကြောင့် လုံခြုံရေးအကြောင်းပြချက်နဲ့ အာဏာပိုင်တွေက ရခိုင်နဲ့ ချင်းပြည်နယ်တွေမှာ အင်တာနက်တွေ ဖြတ်တောက်ထားတာဟာ လူသတ်မှုတွေနဲ့ စစ်ရာဇဝတ်မှုတွေကို ဖုံးကွယ်ဖို့လားဆိုတဲ့ စာတမ်းပါ ပိတ်စတွေကို ဆူးလေဘုရားအနီး ဂုံးကျော်တံတားပေါ်မှာ ချိတ်ဆွဲ ဆန္ဒပြခဲ့တဲ့ လှုပ်ရှားမှုအတွက် ပြစ်ဒဏ်ချမှတ်လိုက်တာလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ မောင်ဆောင်းခကတော့ တရားရုံး ဆုံးဖြတ်ချက်ဟာ မမျှတဘူးလို့ ဒီကနေ့ စီရင်ချက်အပြီးမှာပဲ ဗွီအိုအေကို ပြောဆိုခဲ့ပါတယ်။
“ကျနော်တို့က ဒီအမိန့်အပေါ်မှာ ကျေနပ်စရာအကြောင်း မရှိဘူး၊ ဘာဖြစ်လဲဆိုတော့ နံမှတ် ၁ က ငြိမ်းစုစီပြောရအောင်လည်း ကျနော်တို့က စုဝေးခဲ့တာ၊ စီတန်းလှည့်လည်ခဲ့တာ၊ အကျင့်ပျက် ရင်ဆိုင်ခဲ့တာ မဟုတ်ဘူး၊ ဒီဟာနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ သူ့ရဲ့ထင်မြင် ယူဆမှု၊ ကိုယ့်ရဲ့ တောင်းဆိုတဲ့ ဟာကိုပေါ့နော် ... ပိတ်စပေါ်မှာ ရေးပြီးတော့ လူကူးဂုံတံတားမှာ သွားရောက်ချိတ်ဆွဲခဲ့တာပဲဖြစ်တယ်။ ကျနော်အနေနဲ့ကတော့ ဒါဟာ ဥပဒေလမ်းကြောင်းအရ မှားယွင်းသော တရားစွဲဆိုမှုဖြစ်တယ်လို့ ကျနော်က သုံးသပ်တယ်။ အဲ့ဒီတော့ ဒီနေ့တရားရုံးအမိန့်အပေါ်မှာ ကျနော်ဘက်က ကျေနပ်မှု မရှိဘူးပေါ့နော်။ ကျေနပ်စရာ မရှိပါဘူး။”
တရားရုံးဆုံးဖြတ်ချက်အရ မောင်ဆောင်းခက ဒဏ်ငွေ ၃၀,၀၀၀ ပေးဆောင်ရမှာဖြစ်ပြီး မပေးဘူးဆိုရင်တော့ ထောင်ဒဏ် ၁၅ ရက် ကျခံရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ မောင်ဆောင်းခကတော့ တရားရုံးစီရင်ချက်ကို သဘောမတူပေမဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်အတိုင်း ဒဏ်ငွေပေးဆောင်ခဲ့တယ်လို့ ပြောပါတယ်။ တရားရုံးက အပြစ်ရှိကြောင်းဆုံးဖြတ်ပြီး ပြစ်ဒဏ်ချမှတ်ခဲ့ပေမဲ့လည်း လွတ်လပ်ခွင့်တွေရရေး ဆက်လက် လှုပ်ရှားသွားမယ်လို့လည်း လွတ်လပ်စွာထုတ်ဖော်ပြောဆိုခွင့်တွေအတွက် လှုပ်ရှားနေတဲ့ အသံအဖွဲ့ အမှုဆောင်ဒါရိုက်တာလည်းဖြစ်တဲ့ မောင်ဆောင်းခက ပြောပါတယ်။
“တဘက်မှာက လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်ခံရမှု ရှိတယ်။ အဲ့လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်ခံရမှုကို ဖော်ထုတ်ပြောကြားတဲ့ လူတွေက လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှု ဆက်ခံရတယ်။ အဲ့ဒီတော့ သူတို့ရဲ့ မူလပြောကြားချက်တွေပေါ်မှာ အစိုးရက ဂရုမစိုက်ဘူး၊ လျစ်လျုရှုချင်တယ်။ ပြီးတော့ ဒီလိုပြောတဲ့ လူတွေကို နောက်မပြောရဲအောင်၊ ဒီလိုပြောဆိုမှုတွေ ရပ်တန့်သွားအောင်၊ ဒီလို မတရားတဲ့ ဥပဒေတွေကို လက်ဆက်သုံးစွဲပြီးတော့ ဖမ်းဆီးထောင်ချတာတွေ လုပ်တယ်လို့ပဲ ကျနော်က မြင်တယ်။ အဲဒီတော့ ဒီကိစ္စအပေါ်မှာ အစိုးရအနေနဲ့ တကယ်ဒီမိုကရေစီကို တကယ်သွားချင်တယ်၊ နောက်တခုက လူ့အခွင့်အရေးကိစ္စရပ်တွေပေါ်မှာ အလေးအနက်ထားချင်တယ်ဆိုရင် လူထုရဲ့ လွတ်လပ်စွာ ထုတ်ဖော်ပြောဆိုခွင့်ကို အပြည့်အ၀ ကာကွယ်ပေးဖို့လိုအပ်မယ်လို့ ကျနော်မြင်ပါတယ်။”
အမှုမှာ ကဗျာဆရာမောင်ဆောင်းခအတွက် လိုက်ပါအကျိုးဆောင်ပေးခဲ့တဲ့ တရားလွှတ်တော်ရှေ့နေ ဦးသန်းဇော်အောင်ကလည်း ပြောပါတယ်။
“ဒီမိုကရေစီကို သွားနေတဲ့ အစိုးရတစ်ရပ်အနေနဲ့ နိုင်ငံရေး အရေထူဖို့လိုမယ်။ တောင်းဆိုချက်တွေက နိုင်ငံသားတွေအတွက် တောင်းဆိုတာလား၊ အကျိုးရှိဖို့အတွက် တောင်းဆိုတာလား၊ အကျိုးမဲ့အောင် တောင်းဆိုတာလား။ ဒီအပေါ်သုံးသပ်ပြီးတော့ ဒီဥပဒေတွေကို ပြင်ဆင်သင့်ရင် ပြင်ဆင်ရမှာပေါ့။ ဒီလွတ်လပ်စွာ ထုတ်ဖော်ခွင့်နဲ့ ပတ်သက်တာ ငြိမ်းစုစီဥပဒေအပါအဝင် တခြားသော ဥပဒေတွေ ပြန်ပြင်ရမယ့်ဟာတွေ အများကြီးရှိတယ်။”
ရခိုင်နဲ့ ချင်းပြည်နယ်တွေမှာ တနှစ်ကျော်ကြာ အင်တာနက် အဆက်အသွယ်တွေ ဖြတ်တောက်ထားတာတွေကို အစိုးရက ပြန်ဖွင့်ပေးလိုက်ပေမဲ့ မြန်နှုန်းမြင့် 4G အစား၊ 2G သာ ရတဲ့အတွက် အင်တာနက် ဆက်သွယ်မှုတွေ မရသလောက် ဖြစ်နေဆဲပါ။ မောင်ဆောင်းခကတော့ အင်တာနက် ဝန်ဆောင်မှုတွေ အပြည့်အဝရတဲ့ အထိ ဆက်လက် လှုပ်ရှားသွားမယ်လို့လည်း ပြောပါတယ်။
ဒီသီတင်းပတ် အစောပိုင်းမှာပဲ လွတ်လပ်စွာ ပြောဆိုခွင့် တက်ကြွလှုပ်ရှားသူ ကဗျာဆရာ မောင်ဆောင်းခအပေါ် တရားစွဲဆို ထားတာကို ရုပ်သိမ်းပေးဖို့လည်း လူ့အခွင့်အရေး လှုပ်ရှားမှုအဖွဲ့ ၇ ဖွဲ့ ပူးတွဲပြီး တောင်းဆိုခဲ့ကြပါတယ်။ မောင်ဆောင်းခအပေါ် အရေးယူတဲ့ လုပ်ရပ်ဟာ လွတ်လပ်စွာဝေဖန်မှုတွေ ငြိမ်းချမ်းတဲ့ ကန့်ကွက်ဆန္ဒပြမှုတွေအပေါ် သည်းမခံနိုင်တဲ့ မြန်မာအစိုးရရဲ့ လုပ်ရပ်ကို သက်သေပြသရာရောက်တဲ့ လုပ်ရပ်ဖြစ်ကြောင်းလည်း ပူးတွဲကြေညာချက်မှာ ပါဝင်တဲ့ FORUM-ASIA အဖွဲ့ အမှုဆောင်ဒါရိုက်တာ Shamini Darshni Kaliemuthu ကပြောဆိုထားပါတယ်။
[Unicode Version]
ရခိုငျမှာ အငျတာနကျဖှင့ျပေးဖို့တောငျးဆိုသူ မောငျဆောငျးခ ဒဏျငှခေမြှတျခံရ
ရခိုငျပွညျနယျနဲ့ ခငြျးပွညျနယျတှမှော အငျတာနကျတှေ ပိတျထားတာ အဆုံးသတျဖို့ တောငျးဆိုဆန်ဒပွခဲ့တဲ့ ကဗြာဆရာမောငျဆောငျးခကို တရားရုံးက ဒဏျငှေ ပေးဆောငျဖို့ စီရငျခကြျခလြိုကျတဲ့အကွောငျးကို ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျးသတငျးထောကျ မအဂ်ဂနှနျက ပွောပွပါမယျ။
ရခိုငျနဲ့ ခငြျးပွညျနယျတှမှော အငျတာနကျ ဆကျသှယျမှုတှေ ပိတျထားတာတှကေို ပွနျဖှင့ျပေးဖို့ ဇှနျလ ၂၁ ရကျနေ့က ရနျကုနျမွို့မှာ ငွိမျးခမြျးစှာ ဆန်ဒပွလှုပျရှားခဲ့တဲ့ လှတျလပျစှာထုတျဖောျခှင့ျအရေး လှုပျရှားသူ ကဗြာဆရာမောငျဆောငျးခကို ငွိမျးခမြျးစှာ စုဝေးခှင့ျနဲ့ စီတနျးလှည့ျလညျခှင့ျဆိုငျရာ ဥပဒပေုဒျမ ၁၉ ခြိုးဖောကျမှုအတှကျ ငှဒေဏျ ကပြျ ၃၀,၀၀၀ ပေးဆောငျဖို့ ကြောကျတံတားမွို့နယျ တရားရုံးက ဒီနေ့ပဲ အမိန့ျခလြိုကျတာပါ။ လကျနကျကိုငျ ပဋိပက်ခတှကွေောင့ျ လုံခွုံရေးအကွောငျးပွခကြျနဲ့ အာဏာပိုငျတှကေ ရခိုငျနဲ့ ခငြျးပွညျနယျတှမှော အငျတာနကျတှေ ဖွတျတောကျထားတာဟာ လူသတျမှုတှနေဲ့ စဈရာဇဝတျမှုတှကေို ဖုံးကှယျဖို့လားဆိုတဲ့ စာတမျးပါ ပိတျစတှကေို ဆူးလဘေုရားအနီး ဂုံးကြောျတံတားပေါျမှာ ခြိတျဆှဲ ဆန်ဒပွခဲ့တဲ့ လှုပျရှားမှုအတှကျ ပွဈဒဏျခမြှတျလိုကျတာလညျး ဖွဈပါတယျ။ မောငျဆောငျးခကတော့ တရားရုံး ဆုံးဖွတျခကြျဟာ မမြှတဘူးလို့ ဒီကနေ့ စီရငျခကြျအပွီးမှာပဲ ဗှီအိုအကေို ပွောဆိုခဲ့ပါတယျ။
“ကနြောျတို့က ဒီအမိန့ျအပေါျမှာ ကြနေပျစရာအကွောငျး မရှိဘူး၊ ဘာဖွဈလဲဆိုတော့ နံမှတျ၁ က ငွိမျးစုစီပွောရအောငျလညျး ကနြောျတို့က စုဝေးခဲ့တာ၊ စီတနျးလှည့ျလညျခဲ့တာ၊ အကငြ့ျပကြျ ရငျဆိုငျခဲ့တာ မဟုတျဘူး၊ ဒီဟာနဲ့ ပတျသကျတဲ့ သူ့ရဲ့ထငျမွငျ ယူဆမှု၊ ကိုယ့ျရဲ့ တောငျးဆိုတဲ့ ဟာကိုပေါ့နောျ ... ပိတျစပေါျမှာ ရေးပွီးတော့ လူကူးဂုံတံတားမှာ သှားရောကျခြိတျဆှဲခဲ့တာပဲဖွဈတယျ။ ကနြောျအနနေဲ့ကတော့ ဒါဟာ ဥပဒလေမျးကွောငျးအရ မှားယှငျးသော တရားစှဲဆိုမှုဖွဈတယျလို့ ကနြောျက သုံးသပျတယျ။ အဲ့ဒီတော့ ဒီနေ့တရားရုံးအမိန့ျအပေါျမှာ ကနြောျဘကျက ကြနေပျမှု မရှိဘူးပေါ့နောျ။ ကြနေပျစရာ မရှိပါဘူး။”
တရားရုံးဆုံးဖွတျခကြျအရ မောငျဆောငျးခက ဒဏျငှေ ၃၀,၀၀၀ ပေးဆောငျရမှာဖွဈပွီး မပေးဘူးဆိုရငျတော့ ထောငျဒဏျ ၁၅ ရကျ ကခြံရမှာ ဖွဈပါတယျ။ မောငျဆောငျးခကတော့ တရားရုံးစီရငျခကြျကို သဘောမတူပမေဲ့ ဆုံးဖွတျခကြျအတိုငျး ဒဏျငှပေေးဆောငျခဲ့တယျလို့ ပွောပါတယျ။ တရားရုံးက အပွဈရှိကွောငျးဆုံးဖွတျပွီး ပွဈဒဏျခမြှတျခဲ့ပမေဲ့လညျး လှတျလပျခှင့ျတှရေရေး ဆကျလကျ လှုပျရှားသှားမယျလို့လညျး လှတျလပျစှာထုတျဖောျပွောဆိုခှင့ျတှအေတှကျ လှုပျရှားနတေဲ့ အသံအဖှဲ့ အမှုဆောငျဒါရိုကျတာလညျးဖွဈတဲ့ မောငျဆောငျးခက ပွောပါတယျ။
“တဘကျမှာက လူ့အခှင့ျအရေးခြိုးဖောကျခံရမှု ရှိတယျ။ အဲ့လူ့အခှင့ျအရေး ခြိုးဖောကျခံရမှုကို ဖောျထုတျပွောကွားတဲ့ လူတှကေ လူ့အခှင့ျအရေးခြိုးဖောကျမှု ဆကျခံရတယျ။ အဲ့ဒီတော့ သူတို့ရဲ့ မူလပွောကွားခကြျတှပေေါျမှာ အစိုးရက ဂရုမစိုကျဘူး၊ လစြျလြုရှုခငြျတယျ။ ပွီးတော့ ဒီလိုပွောတဲ့ လူတှကေို နောကျမပွောရဲအောငျ၊ ဒီလိုပွောဆိုမှုတှေ ရပျတန့ျသှားအောငျ၊ ဒီလို မတရားတဲ့ ဥပဒတှေကေို လကျဆကျသုံးစှဲပွီးတော့ ဖမျးဆီးထောငျခတြာတှေ လုပျတယျလို့ပဲ ကနြောျက မွငျတယျ။ အဲဒီတော့ ဒီကိစ်စအပေါျမှာ အစိုးရအနနေဲ့ တကယျဒီမိုကရစေီကို တကယျသှားခငြျတယျ၊ နောကျတခုက လူ့အခှင့ျအရေးကိစ်စရပျတှပေေါျမှာ အလေးအနကျထားခငြျတယျဆိုရငျ လူထုရဲ့ လှတျလပျစှာ ထုတျဖောျပွောဆိုခှင့ျကို အပွည့ျအ၀ ကာကှယျပေးဖို့လိုအပျမယျလို့ ကနြောျမွငျပါတယျ။”
အမှုမှာ ကဗြာဆရာမောငျဆောငျးခအတှကျ လိုကျပါအကြိုးဆောငျပေးခဲ့တဲ့ တရားလှှတျတောျရှေ့နေ ဦးသနျးဇောျအောငျကလညျး ပွောပါတယျ။
“ဒီမိုကရစေီကို သှားနတေဲ့ အစိုးရတဈရပျအနနေဲ့ နိုငျငံရေး အရထေူဖို့လိုမယျ။ တောငျးဆိုခကြျတှကေ နိုငျငံသားတှအေတှကျ တောငျးဆိုတာလား၊ အကြိုးရှိဖို့အတှကျ တောငျးဆိုတာလား၊ အကြိုးမဲ့အောငျ တောငျးဆိုတာလား။ ဒီအပေါျသုံးသပျပွီးတော့ ဒီဥပဒတှေကေို ပွငျဆငျသင့ျရငျ ပွငျဆငျရမှာပေါ့။ ဒီလှတျလပျစှာ ထုတျဖောျခှင့ျနဲ့ ပတျသကျတာ ငွိမျးစုစီဥပဒအေပါအဝငျ တခွားသော ဥပဒတှေေ ပွနျပွငျရမယ့ျဟာတှေ အမြားကွီးရှိတယျ။”
ရခိုငျနဲ့ ခငြျးပွညျနယျတှမှော တနှဈကြောျကွာ အငျတာနကျ အဆကျအသှယျတှေ ဖွတျတောကျထားတာတှကေို အစိုးရက ပွနျဖှင့ျပေးလိုကျပမေဲ့ မွနျနှုနျးမွင့ျ 4G အစား၊ 2G သာ ရတဲ့အတှကျ အငျတာနကျ ဆကျသှယျမှုတှေ မရသလောကျ ဖွဈနဆေဲပါ။ မောငျဆောငျးခကတော့ အငျတာနကျ ဝနျဆောငျမှုတှေ အပွည့ျအဝရတဲ့ အထိ ဆကျလကျ လှုပျရှားသှားမယျလို့လညျး ပွောပါတယျ။
ဒီသီတငျးပတျ အစောပိုငျးမှာပဲ လှတျလပျစှာ ပွောဆိုခှင့ျ တကျကွှလှုပျရှားသူ ကဗြာဆရာ မောငျဆောငျးခအပေါျ တရားစှဲဆို ထားတာကို ရုပျသိမျးပေးဖို့လညျး လူ့အခှင့ျအရေး လှုပျရှားမှုအဖှဲ့ ၇ ဖှဲ့ ပူးတှဲပွီး တောငျးဆိုခဲ့ကွပါတယျ။ မောငျဆောငျးခအပေါျ အရေးယူတဲ့ လုပျရပျဟာ လှတျလပျစှာဝဖေနျမှုတှေ ငွိမျးခမြျးတဲ့ ကန့ျကှကျဆန်ဒပွမှုတှအေပေါျ သညျးမခံနိုငျတဲ့ မွနျမာအစိုးရရဲ့ လုပျရပျကို သကျသပွေသရာရောကျတဲ့ လုပျရပျဖွဈကွောငျးလညျး ပူးတှဲကွညောခကြျမှာ ပါဝငျတဲ့ FORUM-ASIA အဖှဲ့ အမှုဆောငျဒါရိုကျတာ Shamini Darshni Kaliemuthu ကပွောဆိုထားပါတယျ။
