[Zawgyi/Unicode]
စစ်ရေးတင်းမာမှုတွေ ကြုံနေရတဲ့ ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ မြန်မာစစ်တပ်က ဒေသခံရွာသားတွေကို ဖမ်းဆီးမှုတွေ ရှိနေပြီး၊ လုံခြုံရေး စိုးရိမ်မှုကြောင့် နေရပ်စွန့်ခွာ တိမ်းရှောင်နေကြရတဲ့အကြောင်း ပြောပြပါမယ်။ ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်းသတင်းထောက် ကိုနိုင်ကွန်းအိန်က ရခိုင်ကနေ သတင်းပေးပို့ထားပါတယ်။
ကျောက်တော်မြို့နယ် သရက်တပင်ရွာမှာ ဒေသခံရွာသားတွေကို ဒီနေ့မနက်ပိုင်းမှာပဲ ဖမ်းဆီးခဲ့တဲ့အကြောင်း ကိုယ်တိုင်တွေ့မြင်ခဲ့သူတွေနဲ့ ဒေသခံလွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်တို့က ပြောပါတယ်။ ဒေသခံရွာသား ကိုအောင်သိန်းကတော့ ဖမ်းဆီးခံရတဲ့ရွာသား ၂၀ လောက် ရှိတယ်လို့ ပြောပါတယ်။
“သရက်တပင်မှာ စစ်ကြောင်းဝင်လျက်ရှိတယ်။ အရပ်သား ၂၀ လောက် ဖမ်းဆီးခံထားရတယ်။ ကျနော်တို့ သရက် တပင်ရွာကပါ။ လူလတ်ပိုင်းနဲ့ လူကြီးပိုင်းတွေပါ။ ကျနော်တို့လည်း မပြောတတ်တော့ဘူး။ သူတို့က အရပ်သားတွေဘဲ ရဲဘော်တွေမှ မဟုတ်ဘဲ။ ဘာလုပ်မယ်ဆိုတာ ကျနော်လည်း မပြောတတ်ဘူး။”
တပ်မတော်စစ်ကြောင်းက သရက်တပင် ကျန်းမာရေးဆေးခန်း ရဲစခန်းနဲ့ ကျောက်တလုံးရွာထဲမှာ စခန်းချပြီး ရွာသားတွေကို ဖမ်းဆီး ထိန်းသိမ်းထားတယ်လို့လည်း ပြောပါတယ်။
ဘာအကြောင်းပြချက်နဲ့ ဖမ်းဆီးတာဆိုတာမသိပေမဲ့ ဖမ်းဆီးမှုကြောင့် ဒေသခံလူငယ်တချို့ လုံခြုံရေးစိုးရိမ်တာကြောင့် တိမ်းရှောင်ခဲ့ကြတယ်လို့လည်း သရက်တပင်ရွာသား ကိုအောင်သိန်းက ပြောပါတယ်။
“သက်ကြီးပိုင်းတွေကျတော့ ရွာထဲမှာ ရှိတယ်။ တချို့လူငယ်ပိုင်းတွေကျတော့ နီးတဲ့ရွာသားတွေမှာသွားပြီးတော့ ခိုလှုံသွားတာရှိတယ်ဗျ။ စိုးရိမ်ကြောက်လန့်ပြီးတော့ သူတိုခိုလှုံနေကြတာပါ။”
ကျောက်တော်မြို့နယ် မဲဆန္ဒနယ်က အမျိုးသားလွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်ဦးမြင့်နိုင် ကလည်း တပ်မတော် စစ်ကြောင်းက ဒေသခံရွာသား ၂၀ ကျော် ဖမ်းဆီးကြောင်း သတင်းရထားတယ်လို့ ပြောပါတယ်။
“စစ်ကြောင်းကတော့ နှစ်ဘက်၊ သုံးဘက်လောက်က ဝင်လာတယ်။ တွေ့တဲ့သူကို ဖမ်းခေါ်သွားတဲ့ သဘောရှိပါတယ်။ အခုထိတော့ လွတ်တာ မရှိသေးဘူး။ ၂၁ ယောက်လို့တော့ကြားတယ်ဗျ ဖမ်းထားတာ။”
ကျောင်းဆရာတဦးအပါဝင် သရက်တပင်ကျေးရွာသားတွေ ဖမ်းဆီးခံရတဲ့ဖြစ်စဉ်နဲ့ပက်သက်ပြီး တပ်မတော် ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဗိုလ်ချုပ်ဇော်မင်းထွန်းကို ဆက်သွယ်မေးမြန်းရာမှာတော့ အကျိုးအကြောင်း မသိရသေးကြောင်း တုံ့ပြန်ထားပါတယ်။
ရခိုင်ပြည်နယ် မြောက်ပိုင်းဒေသမှာ မြန်မာစစ်တပ်နဲ့ AA ရခိုင်လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တို့အကြား ၂ နှစ်နီးပါးကြာ လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခအတွင်း ဒေသခံတွေ သေဆုံးမှုတွေ၊ ဖမ်းဆီးခံရမှုတွေ မကြာခဏ ကြုံနေရတာပါ။ လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခတွေအတွင်း ဥပဒေမဲ့ ဖမ်းဆီးတာ၊ သတ်ဖြတ်တာ အပါအဝင် အရပ်သားတွေကို ပစ်မှတ်ထားတဲ့ လုပ်ရပ်တွေဟာ စစ်ရာဇဝတ်မှုနဲ့ လူသားထုအပေါ် ကျူးလွန်တဲ့ ရာဇဝတ်မှု မြောက်နိုင်ကြောင်းလည်း ဒီလထဲ ကျင်းပခဲ့တဲ့ လူ့အခွင့်အရေးကောင်စီ အစည်းအဝေးမှာ၊ လူ့အခွင့်အရေးဆိုင်ရာ ကုလသမဂ္ဂ မဟာမင်းကြီး Michelle Bachelet က သတိပေးထားပါတယ်။
[Unicode Version]
ရခိုငျ ကြောကျတောျရှာသား၂၀ ခန့ျ မွနျမာစဈတပျဖမျးဆီး
စဈရေးတငျးမာမှုတှေ ကွုံနရေတဲ့ ရခိုငျပွညျနယျမှာ မွနျမာစဈတပျက ဒသေခံရှာသားတှကေို ဖမျးဆီးမှုတှေ ရှိနပွေီး၊ လုံခွုံရေး စိုးရိမျမှုကွောင့ျ နရေပျစှန့ျခှာ တိမျးရှောငျနကွေရတဲ့အကွောငျး ပွောပွပါမယျ။ ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျးသတငျးထောကျ ကိုနိုငျကှနျးအိနျက ရခိုငျကနေ သတငျးပေးပို့ထားပါတယျ။
ကြောကျတောျမွို့နယျ သရကျတပငျရှာမှာ ဒသေခံရှာသားတှကေို ဒီနေ့မနကျပိုငျးမှာပဲ ဖမျးဆီးခဲ့တဲ့အကွောငျး ကိုယျတိုငျတှေ့မွငျခဲ့သူတှနေဲ့ ဒသေခံလှှတျတောျကိုယျစားလှယျတို့က ပွောပါတယျ။ ဒသေခံရှာသား ကိုအောငျသိနျးကတော့ ဖမျးဆီးခံရတဲ့ရှာသား ၂၀ လောကျ ရှိတယျလို့ ပွောပါတယျ။
“သရကျတပငျမှာ စဈကွောငျးဝငျလကြျရှိတယျ။ အရပျသား ၂၀ လောကျ ဖမျးဆီးခံထားရတယျ။ ကနြောျတို့ သရကျ တပငျရှာကပါ။ လူလတျပိုငျးနဲ့ လူကွီးပိုငျးတှပေါ။ ကနြောျတို့လညျး မပွောတတျတော့ဘူး။ သူတို့က အရပျသားတှဘေဲ ရဲဘောျတှမှေ မဟုတျဘဲ။ ဘာလုပျမယျဆိုတာ ကနြောျလညျး မပွောတတျဘူး။”
တပျမတောျစဈကွောငျးက သရကျတပငျ ကနြျးမာရေးဆေးခနျး ရဲစခနျးနဲ့ ကြောကျတလုံးရှာထဲမှာ စခနျးခပြွီး ရှာသားတှကေို ဖမျးဆီး ထိနျးသိမျးထားတယျလို့လညျး ပွောပါတယျ။
ဘာအကွောငျးပွခကြျနဲ့ ဖမျးဆီးတာဆိုတာမသိပမေဲ့ ဖမျးဆီးမှုကွောင့ျ ဒသေခံလူငယျတခြို့ လုံခွုံရေးစိုးရိမျတာကွောင့ျ တိမျးရှောငျခဲ့ကွတယျလို့လညျး သရကျတပငျရှာသား ကိုအောငျသိနျးက ပွောပါတယျ။
“သကျကွီးပိုငျးတှကေတြော့ ရှာထဲမှာ ရှိတယျ။ တခြို့လူငယျပိုငျးတှကေတြော့ နီးတဲ့ရှာသားတှမှောသှားပွီးတော့ ခိုလှုံသှားတာရှိတယျဗြ။ စိုးရိမျကွောကျလန့ျပွီးတော့ သူတိုခိုလှုံနကွေတာပါ။”
ကြောကျတောျမွို့နယျ မဲဆန်ဒနယျက အမြိုးသားလှှတျတောျကိုယျစားလှယျဦးမွင့ျနိုငျ ကလညျး တပျမတောျ စဈကွောငျးက ဒသေခံရှာသား ၂၀ ကြောျ ဖမျးဆီးကွောငျး သတငျးရထားတယျလို့ ပွောပါတယျ။
“စဈကွောငျးကတော့ နှဈဘကျ၊ သုံးဘကျလောကျက ဝငျလာတယျ။ တှေ့တဲ့သူကို ဖမျးခေါျသှားတဲ့ သဘောရှိပါတယျ။ အခုထိတော့ လှတျတာ မရှိသေးဘူး။ ၂၁ ယောကျလို့တော့ကွားတယျဗြ ဖမျးထားတာ။”
ကြောငျးဆရာတဦးအပါဝငျ သရကျတပငျကြေးရှာသားတှေ ဖမျးဆီးခံရတဲ့ဖွဈစဉျနဲ့ပကျသကျပွီး တပျမတောျ ပွောရေးဆိုခှင့ျရှိသူ ဗိုလျခြုပျဇောျမငျးထှနျးကို ဆကျသှယျမေးမွနျးရာမှာတော့ အကြိုးအကွောငျး မသိရသေးကွောငျး တုံ့ပွနျထားပါတယျ။
ရခိုငျပွညျနယျ မွောကျပိုငျးဒသေမှာ မွနျမာစဈတပျနဲ့ AA ရခိုငျလကျနကျကိုငျအဖှဲ့တို့အကွား ၂ နှဈနီးပါးကွာ လကျနကျကိုငျ ပဋိပက်ခအတှငျး ဒသေခံတှေ သဆေုံးမှုတှေ၊ ဖမျးဆီးခံရမှုတှေ မကွာခဏ ကွုံနရေတာပါ။ လကျနကျကိုငျ ပဋိပက်ခတှအေတှငျး ဥပဒမေဲ့ ဖမျးဆီးတာ၊ သတျဖွတျတာ အပါအဝငျ အရပျသားတှကေို ပဈမှတျထားတဲ့ လုပျရပျတှဟော စဈရာဇဝတျမှုနဲ့ လူသားထုအပေါျ ကြူးလှနျတဲ့ ရာဇဝတျမှု မွောကျနိုငျကွောငျးလညျး ဒီလထဲ ကငြျးပခဲ့တဲ့ လူ့အခှင့ျအရေးကောငျစီ အစညျးအဝေးမှာ၊ လူ့အခှင့ျအရေးဆိုငျရာ ကုလသမဂ်ဂ မဟာမငျးကွီး Michelle Bachelet က သတိပေးထားပါတယျ။