[Zawgyi/Unicode]
စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းလိုက်တဲ့ လုပ်ရပ်ကို မြန်မာနိုင်ငံနေရာတော်တော်များများမှာ ဆန့်ကျင်ဆန္ဒပြနေကြတဲ့အထဲ တိုင်းရင်းသား ဒေသတွေဖြစ်ကြတဲ့ မွန်ပြည်နယ်နဲ့ ချင်းပြည်နယ်တို့မှာလည်း ဒီကနေ့ လူပေါင်းထောင်သောင်းချီ ပါဝင်ခဲ့ကြပါတယ်။ လမ်းပေါ်ထွက် ဆန္ဒပြလှုပ်ရှားမှုတွေမှာတော့ စစ်အာဏာသိမ်းမှုကို ဆန့်ကျင်ပြီး ဖမ်းဆီးထားသူတွေကို ပြန်လွှတ်ပေးဖို့လည်း တောင်းဆိုခဲ့ကြတာပါ။ မွန်ပြည်နယ်နဲ့ ချင်းပြည်နယ်က ဆန္ဒပြပွဲ နောက်ဆုံးအခြေအနေတွေကိုတော့ ဗွီအိုအေ မြန်မာပိုင်းသတင်းထောက် နိုင်ကွန်းအိန်က ပြောပြပေးမှာပါ။
စစ်အာဏာသိမ်းမှုကို ဆန့်ကျင်တဲ့ ဆန္ဒပြပွဲတွေ မွန်ပြည်နယ်နဲ့ ချင်းပြည်နယ်က အဓိကမြို့ကြီးတွေမှာ ဒီကနေ့ ဆက်လက်ပေါ်ပေါက်နေရာမှာ လူပေါင်းထောင်သောင်းချီ ပါဝင်ခဲ့ကြတာပါ။ မွန်ပြည်နယ် မော်လမြိုင်မြို့မှာတော့ ကျောင်းသားလူငယ်တွေ ဦးဆောင်ပြီး ဒီကနေ့အစောပိုင်းကစ ဆန္ဒပြခဲ့ကြတယ်လို့လည်း လူငယ်တက်ကြွလှုပ်ရှားသူ ကိုကြည်ဇော်လွင်က ပြောပါတယ်။
“မနက် ၈ နာရီကနေ စတယ်။ လူငယ်တွေ ဦးဆောင်တာပေါ့နော်။ အဓိကကတော့ တက္ကသိုလ်ကျောင်းသား အခြေခံပညာကျောင်းသားတွေ အဓိကမြို့ကိုလှည့်တာပေါ့။ သူတို့ကလမ်းကြောင်း သုံး ခု သွားနေတယ်။ တခုနဲ့ တခုမတူဘူးပေါ့။ အားလုံးပေါင်းက ၅၀,၀၀၀ လောက်တော့ရှိနိုင်တယ်။ အဓိကကတော့ အာဏာသိမ်းတာကို ဆန့်ကျင်တယ်။ နောက်အဖမ်းဆီးခံတာတွေ ပြန်လွှတ်ပေးဖို့ပေါ့နော်... အဓိက နှစ်ချက်က အဲဒီဟာပါပဲ။ အဖွဲ့စုံသပိတ်က မနက်ဖြန်စမယ်... မော်လမြိုင်က။ ဆန္ဒဖော်ထုတ်တဲ့ဟာကိုတော့ အရှိန်မြှင့်နေတယ်။”
မော်လမြိုင်မြို့က ဆန္ဒပြပွဲတွေဟာ ငြိမ်းငြိမ်းချမ်းချမ်းရှိနေပြီ အားကောင်းလာနေတယ်လို့လည်း ပြောပါတယ်။ ဆန္ဒပြပွဲတွေ အရှိန်ကောင်းလာနေချိန်မှာပဲ လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့တွေလည်း တိုးမြှင့်ချထားတာရှိပေမဲ့ တစုံတရာ ဟန့်တားတာမျိုးတော့ မရှိဘူးလို့လည်း ကိုကြည်ဇော်လွင်က ပြောပါတယ်။
“လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့တွေကတော့ နေရာအနှံ့ရှိတယ်။ ဒါပေမဲ့တားဆီးတာတွေ ပိတ်ပင်တာတွေတော့မရှိဘူး။ အာဏာပိုင်တွေလည်း တစုံတရာ မတွေ့နိုင်သေးဘူး။”
မွန်ပြည်နယ်အတွင်းမှာတော့ ကျိုက်ထို ဘီလင်း သထုံ ပေါင် မော်လမြိုင် အစရှိတဲ့ မြို့နယ် ၈ မြို့နယ်မှာလည်း ဆန္ဒပြခဲ့ကြပါတယ်။
အလားတူ ချင်းပြည်နယ်က မြို့နယ် လေး ခုထက်မနည်းမှာ ဒီကနေ့မှာ ဆန္ဒပြခဲ့ကြတယ်လို့ ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။ ဒီကနေ့ ချင်းပြည်နယ်က ဆန္ဒပြပွဲတွေမှာ လူပေါင်းထောင်သောင်းချီ ပါဝင်ခဲ့ကြောင်းလည်း ဒေသခံသတင်းဌာန တခုဖြစ်တဲ့ ခိုနုန်းသုမ်သတင်းဌာနက အယ်ဒီတာ ဆလိုင်းရောဘတ်ကပြောပါတယ်။
“မနက်ပိုင်းကပဲ ချင်းပြည်နယ်တောင်ပိုင်း မတူပီမြို့နယ်မှာ လူဦးရေ ၂,၀၀၀ ကျော်လောက်က ဒီတပ်မတော်စစ်အာဏာသိမ်းမှုကို သူတို့ဆန့်ကျင်ကန့်ကွက်တယ်ဆိုပြီးတော့ ဆန္ဒဖော်ထုတ်ခဲ့ကြတယ်။ မင်းတပ်မြို့မှာလည်း လူဦးရေ ၅,၀၀၀ ကျော်လောက်က ဆန္ဒ ဖော်ထုတ်ခဲ့ကြတယ်။ ထန်တလန်မြို့မှာလည်း ထောင်နဲ့ချီပြီးတော့ ဆန္ဒဖော်ထုတ်တယ်။ ပြီးတော့အခုဟားခါးမှာလည်း သူတို့ဆန္ဒဖော် ထုတ်နေကြပြီးလို့ ကျနော်တို့ သိရတယ်ပေါ့နော်။ အခုလက်ရှိ ချင်းပြည်နယ်အခြေအနေကတော့။”
ချင်းပြည်နယ်နဲ့ ကပ်လျက်ရှိနေတဲ့ စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ ကလေးနဲ့ တမူးမြို့တွေမှာလည်း ဆန္ဒပြပွဲတွေ ပေါ်ပေါက်နေပါတယ်။ လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့တွေ စောင့်ကြည့်နေတဲ့ကြားက ကျင်းပခဲ့တဲ့ ဒီကနေ့ ကလေးမြို့က ဆန္ဒပြပွဲမှာတော့ ပါဝင်သူ သိန်းဂဏန်းအထိရှိမယ်လို့ ခန့်မှန်းထားကြောင်းလည်း ဆလိုင်းရောဘတ်ကပြောပါတယ်။
“စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး ကလေးမြို့မှာပေါ့နော်... ဒုတိယမြောက်နေ့ ဆန္ဒဖော်ထုတ်မှုတို့ မနက်က ၉ နာရီက စတင်တာပေါ့နော်။ ဒီနေ့ လမ်းပေါ်ထွက်တဲ့လူထုအင်အားကတော့ ကျနော်တို့ ခန့်မှန်းသလောက်ဆိုရင် လူဦးရေ ၁၀၀,၀၀၀ ဝန်းကျင်လောက်ရှိတယ်။ ဆန္ဒဖော်ထုတ်တဲ့သူတွေဘေးမှာ ရဲတပ်ဖွဲ့ဝင်တွေ ကားတွေက တောက်ရှောက်လိုက်နေတာပေ့ါနော်။ ဒါပေမဲ့ ဆန္ဒဖော်ထုတ်တဲ့အတွက်ကြောင့်မို့လို့ ဆိုပြီးတော့ ဖြိုခွင်းတာတို့ ဟန့်တားတာမျိုးတွေ မတွေ့ရသေးဘူးဗျ။”
အရပ်သားအစိုးရခေါင်းဆောင်တွေကို ဖမ်းဆီးဖယ်ရှားပြီး စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းလိုက်ပြီးနောက် မြန်မာနိုင်ငံ နေရာတော်တော်များများမှာ ဆန္ဒပြပွဲတွေ ဆက်တိုက်ပေါ်ပေါက်နေတာပါ။ ဆန္ဒပြသူတွေကတော့ စစ်အာဏာသိမ်းမှု အဆုံးသတ်ရေး၊ ဖမ်းဆီးထားတဲ့ အရပ်သား အစိုးရ ခေါင်းဆောင်တွေကို ပြန်လွှတ်ပေးဖို့ တောင်းဆိုနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။
[Unicode Version]
မှနျနဲ့ ခငြျးပွညျနယျက စဈအာဏာသိမျးဆန့ျကငြျမှုဆန်ဒပွပှဲမြား
စဈတပျက အာဏာသိမျးလိုကျတဲ့ လုပျရပျကို မွနျမာနိုငျငံနရောတောျတောျမြားမြားမှာ ဆန့ျကငြျဆန်ဒပွနကွေတဲ့အထဲ တိုငျးရငျးသား ဒသေတှဖွေဈကွတဲ့ မှနျပွညျနယျနဲ့ ခငြျးပွညျနယျတို့မှာလညျး ဒီကနေ့ လူပေါငျးထောငျသောငျးခြီ ပါဝငျခဲ့ကွပါတယျ။ လမျးပေါျထှကျ ဆန်ဒပွလှုပျရှားမှုတှမှောတော့ စဈအာဏာသိမျးမှုကို ဆန့ျကငြျပွီး ဖမျးဆီးထားသူတှကေို ပွနျလှှတျပေးဖို့လညျး တောငျးဆိုခဲ့ကွတာပါ။ မှနျပွညျနယျနဲ့ ခငြျးပွညျနယျက ဆန်ဒပွပှဲ နောကျဆုံးအခွအေနတှေကေိုတော့ ဗှီအိုအေ မွနျမာပိုငျးသတငျးထောကျ နိုငျကှနျးအိနျက ပွောပွပေးမှာပါ။
စဈအာဏာသိမျးမှုကို ဆန့ျကငြျတဲ့ ဆန်ဒပွပှဲတှေ မှနျပွညျနယျနဲ့ ခငြျးပွညျနယျက အဓိကမွို့ကွီးတှမှော ဒီကနေ့ ဆကျလကျပေါျပေါကျနရောမှာ လူပေါငျးထောငျသောငျးခြီ ပါဝငျခဲ့ကွတာပါ။ မှနျပွညျနယျ မောျလမွိုငျမွို့မှာတော့ ကြောငျးသားလူငယျတှေ ဦးဆောငျပွီး ဒီကနေ့အစောပိုငျးကစ ဆန်ဒပွခဲ့ကွတယျလို့လညျး လူငယျတကျကွှလှုပျရှားသူ ကိုကွညျဇောျလှငျက ပွောပါတယျ။
“မနကျ ၈ နာရီကနေ စတယျ။ လူငယျတှေ ဦးဆောငျတာပေါ့နောျ။ အဓိကကတော့ တက်ကသိုလျကြောငျးသား အခွခေံပညာကြောငျးသားတှေ အဓိကမွို့ကိုလှည့ျတာပေါ့။ သူတို့ကလမျးကွောငျး သုံး ခု သှားနတေယျ။ တခုနဲ့ တခုမတူဘူးပေါ့။ အားလုံးပေါငျးက ၅၀,၀၀၀ လောကျတော့ရှိနိုငျတယျ။ အဓိကကတော့ အာဏာသိမျးတာကို ဆန့ျကငြျတယျ။ နောကျအဖမျးဆီးခံတာတှေ ပွနျလှှတျပေးဖို့ပေါ့နောျ... အဓိက နှဈခကြျက အဲဒီဟာပါပဲ။ အဖှဲ့စုံသပိတျက မနကျဖွနျစမယျ... မောျလမွိုငျက။ ဆန်ဒဖောျထုတျတဲ့ဟာကိုတော့ အရှိနျမွှင့ျနတေယျ။”
မောျလမွိုငျမွို့က ဆန်ဒပွပှဲတှဟော ငွိမျးငွိမျးခမြျးခမြျးရှိနပွေီ အားကောငျးလာနတေယျလို့လညျး ပွောပါတယျ။ ဆန်ဒပွပှဲတှေ အရှိနျကောငျးလာနခြေိနျမှာပဲ လုံခွုံရေးတပျဖှဲ့တှလေညျး တိုးမွှင့ျခထြားတာရှိပမေဲ့ တစုံတရာ ဟန့ျတားတာမြိုးတော့ မရှိဘူးလို့လညျး ကိုကွညျဇောျလှငျက ပွောပါတယျ။
“လုံခွုံရေးတပျဖှဲ့တှကေတော့ နရောအနှံ့ရှိတယျ။ ဒါပမေဲ့တားဆီးတာတှေ ပိတျပငျတာတှတေော့မရှိဘူး။ အာဏာပိုငျတှလေညျး တစုံတရာ မတှေ့နိုငျသေးဘူး။”
မှနျပွညျနယျအတှငျးမှာတော့ ကြိုကျထို ဘီလငျး သထုံ ပေါငျ မောျလမွိုငျ အစရှိတဲ့ မွို့နယျ ၈ မွို့နယျမှာလညျး ဆန်ဒပွခဲ့ကွပါတယျ။
အလားတူ ခငြျးပွညျနယျက မွို့နယျ လေး ခုထကျမနညျးမှာ ဒီကနေ့မှာ ဆန်ဒပွခဲ့ကွတယျလို့ ဒသေခံတှကေ ပွောပါတယျ။ ဒီကနေ့ ခငြျးပွညျနယျက ဆန်ဒပွပှဲတှမှော လူပေါငျးထောငျသောငျးခြီ ပါဝငျခဲ့ကွောငျးလညျး ဒသေခံသတငျးဌာန တခုဖွဈတဲ့ ခိုနုနျးသုမျသတငျးဌာနက အယျဒီတာ ဆလိုငျးရောဘတျကပွောပါတယျ။
“မနကျပိုငျးကပဲ ခငြျးပွညျနယျတောငျပိုငျး မတူပီမွို့နယျမှာ လူဦးရေ ၂,၀၀၀ ကြောျလောကျက ဒီတပျမတောျစဈအာဏာသိမျးမှုကို သူတို့ဆန့ျကငြျကန့ျကှကျတယျဆိုပွီးတော့ ဆန်ဒဖောျထုတျခဲ့ကွတယျ။ မငျးတပျမွို့မှာလညျး လူဦးရေ ၅,၀၀၀ ကြောျလောကျက ဆန်ဒ ဖောျထုတျခဲ့ကွတယျ။ ထနျတလနျမွို့မှာလညျး ထောငျနဲ့ခြီပွီးတော့ ဆန်ဒဖောျထုတျတယျ။ ပွီးတော့အခုဟားခါးမှာလညျး သူတို့ဆန်ဒဖောျ ထုတျနကွေပွီးလို့ ကနြောျတို့ သိရတယျပေါ့နောျ။ အခုလကျရှိ ခငြျးပွညျနယျအခွအေနကေတော့။”
ခငြျးပွညျနယျနဲ့ ကပျလကြျရှိနတေဲ့ စဈကိုငျးတိုငျး၊ ကလေးနဲ့ တမူးမွို့တှမှောလညျး ဆန်ဒပွပှဲတှေ ပေါျပေါကျနပေါတယျ။ လုံခွုံရေးတပျဖှဲ့တှေ စောင့ျကွည့ျနတေဲ့ကွားက ကငြျးပခဲ့တဲ့ ဒီကနေ့ ကလေးမွို့က ဆန်ဒပွပှဲမှာတော့ ပါဝငျသူ သိနျးဂဏနျးအထိရှိမယျလို့ ခန့ျမှနျးထားကွောငျးလညျး ဆလိုငျးရောဘတျကပွောပါတယျ။
“စဈကိုငျးတိုငျးဒသေကွီး ကလေးမွို့မှာပေါ့နောျ... ဒုတိယမွောကျနေ့ ဆန်ဒဖောျထုတျမှုတို့ မနကျက ၉ နာရီက စတငျတာပေါ့နောျ။ ဒီနေ့ လမျးပေါျထှကျတဲ့လူထုအငျအားကတော့ ကနြောျတို့ ခန့ျမှနျးသလောကျဆိုရငျ လူဦးရေ ၁၀၀,၀၀၀ ဝနျးကငြျလောကျရှိတယျ။ ဆန်ဒဖောျထုတျတဲ့သူတှဘေေးမှာ ရဲတပျဖှဲ့ဝငျတှေ ကားတှကေ တောကျရှောကျလိုကျနတောပေ့ါနောျ။ ဒါပမေဲ့ ဆန်ဒဖောျထုတျတဲ့အတှကျကွောင့ျမို့လို့ ဆိုပွီးတော့ ဖွိုခှငျးတာတို့ ဟန့ျတားတာမြိုးတှေ မတှေ့ရသေးဘူးဗြ။”
အရပျသားအစိုးရခေါငျးဆောငျတှကေို ဖမျးဆီးဖယျရှားပွီး စဈတပျက အာဏာသိမျးလိုကျပွီးနောကျ မွနျမာနိုငျငံ နရောတောျတောျမြားမြားမှာ ဆန်ဒပွပှဲတှေ ဆကျတိုကျပေါျပေါကျနတောပါ။ ဆန်ဒပွသူတှကေတော့ စဈအာဏာသိမျးမှု အဆုံးသတျရေး၊ ဖမျးဆီးထားတဲ့ အရပျသား အစိုးရ ခေါငျးဆောငျတှကေို ပွနျလှှတျပေးဖို့ တောငျးဆိုနတော ဖွဈပါတယျ။
