[Zawgyi/Unicode]
ထောင်နဲ့ချီတဲ့ ဂျပန်ရောက် မြန်မာနိုင်ငံသားတွေဟာ ဒီကနေ့ တနင်္ဂနွေနေ့ တိုကျိုမြို့လယ်မှာ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ပုံတွေ ကိုင်ဆောင်ပြီး မြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းတာကို ဆန့်ကျင်ဆန္ဒပြခဲ့ကြပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံတွင်းက လူ့အခွင့်အရေးဆုံးရှုံးမှုတွေအကြောင်းရေးထားတဲ့ ဆိုင်းပုဒ်တွေကိုင်ပြီး စစ်တပ်အနေနဲ့ မူလနေရာပြန်ပြီး စစ်အုပ်ချုပ်ရေးရုပ်သိမ်းဖို့လည်း တောင်းဆိုကြပါတယ်။ နိုင်ငံတကာရောက်မြန်မာတွေရဲ့ စစ်အာဏာသိမ်းဆန့်ကျင်မှုဆန္ဒပြပွဲတွေအကြောင်း မခွာညို ပြောပြပါမယ်။
ဒီနေ့ တနင်္ဂနွေနေ့မှာ မြန်မာ့အရေးတက်ကြွလှုပ်ရှားသူတွေဟာ တိုကျိုမြို့တွင်း ပန်းခြံတခုမှာစတင် လူစုပြီး လူအသွားအလာများတဲ့ လမ်းတွေပေါ်မှာ ချီတက်ဆန္ဒပြခဲ့ကြတာပါ။ ဆန္ဒပြသူတွေကို ရဲတပ်ဖွဲ့က ဘေးကနေ စောင့်ကြည့် ကြီးကြပ်ပေးပါတယ်။
အသက် ၅၃ နှစ်ရှိပြီဖြစ်တဲ့ စီးပွါးရေးလုပ်ငန်းရှင် ဦးသောင်းမြင့်ဦးက အခုလို ပြောပါတယ်။
“မြန်မာနိုင်ငံဟာ အာဏာရှင်လက်အောက်ကို ပြန်ရောက်သွားပါပြီ။ မြန်မာနိုင်ငံသာမက ဂျပန်နိုင်ငံလို မြန်မာနဲ့ ဆက်ဆံရေးကောင်းမွန်ခဲ့တဲ့ တခြား နိုင်ငံတွေရဲ့ အနာဂတ်လည်းပဲ တဖြည်းဖြည်းနဲ့ ထိခိုက်ပျက်စီးလာပါလိမ့်မယ်။”
မြန်မာ့ခေါင်းဆောင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ဟာ ဖေဖေါ်ဝါရီလ ၁ ရက်နေ့က စစ်တပ်အာဏာသိမ်းပြီးကတည်းက ထိန်းသိမ်းခံထားရပါတယ်။ တိုကျိုက မြန်မာ့အရေးဆန္ဒပြပွဲတွေမှာတော့ တခါထက်တခါ ပိုပြီးဆန္ဒပြသူဦးရေ တိုးလာနေပါတယ်။
ပြီးခဲ့တဲ့ရက်အနည်းငယ်တုန်းက ညနေခင်းမှာ ဖရောင်းတိုင်သဘော အရောင်ထွက်တဲ့ ပလပ်စတစ်ချောင်းတွေ ကိုင်ပြီး လူစုခဲ့ကြတာပါ။
တနင်္ဂနွေနေ့မှာတော့ အလုပ်သမားသမဂ္ဂ ကိုယ်စားလှယ်တွေအပါအဝင် ဂျပန်လူမျိုးတွေပါ ဆန္ဒပြပွဲထဲ ပါဝင်လာပြီး ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်လွတ်မြောက်ရေး ကြွေးကျော်အော်ဟစ်ခဲ့သလို မြန်မာလူမျိုးတွေနဲ့အတူ တစည်းတလုံးတည်းရှိနေမယ့်အကြောင်းကိုလည်း ကတိပေးခဲ့ပါတယ်။
ဆန္ဒပြပွဲမှာပါဝင်သူ ဂျပန်နိုင်ငံမှာ ကျောင်းတက်နေတဲ့၂၈ နှစ်အရွယ် မြန်မာကျောင်းသူ Mako ကလည်း -
“ကျမတို့လည်း လူတွေပါပဲ။ ကျမတို့ ဒီမိုကရေစီ လိုချင်တယ်။ လွတ်လပ်မှုကို ကျမတို့ တကယ်လိုပါတယ်။” လို့ ပြောပါတယ်။
ဂျပန်အစိုးရအနေနဲ့ မြန်မာစစ်ကောင်စီကို စီးပွားရေးအရ အရေးယူဒဏ်ခတ်တာအပါအဝင် ဖိအားပေးမှုတွေ လုပ်ပြီး၊ စစ်အုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီကို အသိအမှတ်မပြုဖို့ ဆန္ဒပြသူတွေက တောင်းဆို မျှော်လင့်နေကြပါတယ်။
ဂျပန်နိုင်ငံမှာ မြန်မာနိုင်ငံသား ၃၃,၀၀၀ ကျော်နေထိုင်နေကြပါတယ်။
တချိန်တည်းမှာပဲ သြစတြေးလျားနိုင်ငံ၊ ပါ့ချ်မြို့မှာလည်း ဒီကနေ့ ထောင်ပေါင်းများစွာသောလူတွေ စုဝေးပြီး ရွေးကောက်ခံအစိုးရကို အသိအမှတ်ပြုဖို့ ဆန္ဒပြတောင်းဆိုခဲ့ကြပါတယ်။
ဖေဖေါ်ဝါရီလ ၁၂ ရက်နေ့ကလည်း သြစတြေးလျနိုင်ငံ၊ ကဲန်ဘာရာက လွှတ်တော်အဆောက်အဦးရှေ့မှာ ထောင်နဲ့ချီတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံသားတွေ စုဝေးဆန္ဒပြခဲ့ကြပါတယ်။ ထိန်းသိမ်းခံထားရသူ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ရဲ့ဓာတ်ပုံတွေ ကိုင်ဆောင်ထားသူတွေဟာ ဒီမိုကရေစီအုပ်ချုပ်ရေးပြန်ရဖို့ တောင်းဆိုဆန္ဒပြခဲ့ကြပါတယ်။
ဆန္ဒပြပွဲ ဦးဆောင်သူတဦးဖြစ်တဲ့ ဒေါက်တာ သိန်းမိုးဝင်းက အခုလို ပြောပါတယ်။
“ဒီစစ်အာဏာသိမ်းမှုကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံဟာ အမှောင်ခေတ်ကို ပြန်ရောက်သွားစေပါတယ်။ သိတဲ့အတိုင်း မြန်မာနိုင်ငံဟာ နိုင်ငံအသေးလေးပါ။ အရင်က အာဏာရှင်စနစ်အုပ်ချုပ်ခဲ့တဲ့ နှစ် ၅၀ ကာလကို အခု ပြန်ရောက်သွားပါပြီ။ သိကြတဲ့အတိုင်း စစ်အုပ်ချုပ်ရေးအောက်ကို ပြန်ရောက်သွားတာမို့လို့ ကြမ်းကြုတ်ရက်စက်မှုပေါင်းစုံ၊ လူ့အခွင့်ရေးချိုးဖောက်ခံရမှု၊ တိုင်းရင်းသားလူနွယ်စုတွေကို ရှင်းလင်းမှုစတဲ့ ဖြစ်ရပ်ပေါင်းစုံကို သတင်းတွေမှာ တွေ့နိုင်ပါတယ်။”
အလားတူ ဆန္ဒပြကန့်ကွက်မှုတွေကို ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံ မနီလာမြို့မှာလည်း ပြီးခဲ့တဲ့သီတင်းပတ်အတွင်းမှာ တွေ့ခဲ့ရသလို တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံမှာတော့ ဖေဖေါ်ဝါရီလ ၁ ရက်နေ့နောက်ပိုင်း စစ်တပ်အာဏာသိမ်းချိန်ကစလို့ မြန်မာစစ်သံရုံးရှေ့မှာ သွားပြီး ဆန္ဒပြနေကြတာပါ။အလားတူပဲ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုနဲ့ ဥရောပနိုင်ငံအတော်များများမှာလည်း သက်ဆိုင်ရာ မြန်မာသံရုံးရှေ့တွေမှာ မြန်မာ့အရေးတတ်ကြွလှုပ်ရှားသူတွေ စုဝေးပြီး မြန်မာပြည်မှာ စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းတာကို ဆန့်ကျင်တဲ့ ဆန္ဒပြပွဲတွေ ပြုလုပ်လျက်ရှိပါတယ်။
[Unicode Version]
ထောငျခြီတဲ့ ဂပြနျရောကျမွနျမာတှေ တိုကြိုမွို့မှာ ဆန်ဒပွ
ထောငျနဲ့ခြီတဲ့ ဂပြနျရောကျ မွနျမာနိုငျငံသားတှဟော ဒီကနေ့ တနငျ်ဂနှနေေ့ တိုကြိုမွို့လယျမှာ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျပုံတှေ ကိုငျဆောငျပွီး မွနျမာနိုငျငံမှာ စဈတပျက အာဏာသိမျးတာကို ဆန့ျကငြျဆန်ဒပွခဲ့ကွပါတယျ။ မွနျမာနိုငျငံတှငျးက လူ့အခှင့ျအရေးဆုံးရှုံးမှုတှအေကွောငျးရေးထားတဲ့ ဆိုငျးပုဒျတှကေိုငျပွီး စဈတပျအနနေဲ့ မူလနရောပွနျပွီး စဈအုပျခြုပျရေးရုပျသိမျးဖို့လညျး တောငျးဆိုကွပါတယျ။ နိုငျငံတကာရောကျမွနျမာတှရေဲ့ စဈအာဏာသိမျးဆန့ျကငြျမှုဆန်ဒပွပှဲတှအေကွောငျး မခှာညို ပွောပွပါမယျ။
ဒီနေ့ တနငျ်ဂနှနေေ့မှာ မွနျမာ့အရေးတကျကွှလှုပျရှားသူတှဟော တိုကြိုမွို့တှငျး ပနျးခွံတခုမှာစတငျ လူစုပွီး လူအသှားအလာမြားတဲ့ လမျးတှပေေါျမှာ ခြီတကျဆန်ဒပွခဲ့ကွတာပါ။ ဆန်ဒပွသူတှကေို ရဲတပျဖှဲ့က ဘေးကနေ စောင့ျကွည့ျ ကွီးကွပျပေးပါတယျ။
အသကျ ၅၃ နှဈရှိပွီဖွဈတဲ့ စီးပှါးရေးလုပျငနျးရှငျ ဦးသောငျးမွင့ျဦးက အခုလို ပွောပါတယျ။
“မွနျမာနိုငျငံဟာ အာဏာရှငျလကျအောကျကို ပွနျရောကျသှားပါပွီ။ မွနျမာနိုငျငံသာမက ဂပြနျနိုငျငံလို မွနျမာနဲ့ ဆကျဆံရေးကောငျးမှနျခဲ့တဲ့ တခွား နိုငျငံတှရေဲ့ အနာဂတျလညျးပဲ တဖွညျးဖွညျးနဲ့ ထိခိုကျပကြျစီးလာပါလိမ့ျမယျ။”
မွနျမာ့ခေါငျးဆောငျ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျဟာ ဖဖေေါျဝါရီလ ၁ ရကျနေ့က စဈတပျအာဏာသိမျးပွီးကတညျးက ထိနျးသိမျးခံထားရပါတယျ။ တိုကြိုက မွနျမာ့အရေးဆန်ဒပွပှဲတှမှောတော့ တခါထကျတခါ ပိုပွီးဆန်ဒပွသူဦးရေ တိုးလာနပေါတယျ။
ပွီးခဲ့တဲ့ရကျအနညျးငယျတုနျးက ညနခေငျးမှာ ဖရောငျးတိုငျသဘော အရောငျထှကျတဲ့ ပလပျစတဈခြောငျးတှေ ကိုငျပွီး လူစုခဲ့ကွတာပါ။
တနငျ်ဂနှနေေ့မှာတော့ အလုပျသမားသမဂ်ဂ ကိုယျစားလှယျတှအေပါအဝငျ ဂပြနျလူမြိုးတှပေါ ဆန်ဒပွပှဲထဲ ပါဝငျလာပွီး ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျလှတျမွောကျရေး ကွှေးကြောျအောျဟဈခဲ့သလို မွနျမာလူမြိုးတှနေဲ့အတူ တစညျးတလုံးတညျးရှိနမေယ့ျအကွောငျးကိုလညျး ကတိပေးခဲ့ပါတယျ။
ဆန်ဒပွပှဲမှာပါဝငျသူ ဂပြနျနိုငျငံမှာ ကြောငျးတကျနတေဲ့၂၈ နှဈအရှယျ မွနျမာကြောငျးသူ Mako ကလညျး -
“ကမြတို့လညျး လူတှပေါပဲ။ ကမြတို့ ဒီမိုကရစေီ လိုခငြျတယျ။ လှတျလပျမှုကို ကမြတို့ တကယျလိုပါတယျ။” လို့ ပွောပါတယျ။
ဂပြနျအစိုးရအနနေဲ့ မွနျမာစဈကောငျစီကို စီးပှားရေးအရ အရေးယူဒဏျခတျတာအပါအဝငျ ဖိအားပေးမှုတှေ လုပျပွီး၊ စဈအုပျခြုပျရေးကောငျစီကို အသိအမှတျမပွုဖို့ ဆန်ဒပွသူတှကေ တောငျးဆို မြှောျလင့ျနကွေပါတယျ။
ဂပြနျနိုငျငံမှာ မွနျမာနိုငျငံသား ၃၃,၀၀၀ ကြောျနထေိုငျနကွေပါတယျ။
တခြိနျတညျးမှာပဲ သွစတွေးလြားနိုငျငံ၊ ပါ့ခြျမွို့မှာလညျး ဒီကနေ့ ထောငျပေါငျးမြားစှာသောလူတှေ စုဝေးပွီး ရှေးကောကျခံအစိုးရကို အသိအမှတျပွုဖို့ ဆန်ဒပွတောငျးဆိုခဲ့ကွပါတယျ။
ဖဖေေါျဝါရီလ ၁၂ ရကျနေ့ကလညျး သွစတွေးလနြိုငျငံ၊ ကဲနျဘာရာက လှှတျတောျအဆောကျအဦးရှေ့မှာ ထောငျနဲ့ခြီတဲ့ မွနျမာနိုငျငံသားတှေ စုဝေးဆန်ဒပွခဲ့ကွပါတယျ။ ထိနျးသိမျးခံထားရသူ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျရဲ့ဓာတျပုံတှေ ကိုငျဆောငျထားသူတှဟော ဒီမိုကရစေီအုပျခြုပျရေးပွနျရဖို့ တောငျးဆိုဆန်ဒပွခဲ့ကွပါတယျ။
ဆန်ဒပွပှဲ ဦးဆောငျသူတဦးဖွဈတဲ့ ဒေါကျတာ သိနျးမိုးဝငျးက အခုလို ပွောပါတယျ။
“ဒီစဈအာဏာသိမျးမှုကွောင့ျ မွနျမာနိုငျငံဟာ အမှောငျခတျေကို ပွနျရောကျသှားစပေါတယျ။ သိတဲ့အတိုငျး မွနျမာနိုငျငံဟာ နိုငျငံအသေးလေးပါ။ အရငျက အာဏာရှငျစနဈအုပျခြုပျခဲ့တဲ့ နှဈ ၅၀ ကာလကို အခု ပွနျရောကျသှားပါပွီ။ သိကွတဲ့အတိုငျး စဈအုပျခြုပျရေးအောကျကို ပွနျရောကျသှားတာမို့လို့ ကွမျးကွုတျရကျစကျမှုပေါငျးစုံ၊ လူ့အခှင့ျရေးခြိုးဖောကျခံရမှု၊ တိုငျးရငျးသားလူနှယျစုတှကေို ရှငျးလငျးမှုစတဲ့ ဖွဈရပျပေါငျးစုံကို သတငျးတှမှော တှေ့နိုငျပါတယျ။”
အလားတူ ဆန်ဒပွကန့ျကှကျမှုတှကေို ဖိလဈပိုငျနိုငျငံ မနီလာမွို့မှာလညျး ပွီးခဲ့တဲ့သီတငျးပတျအတှငျးမှာ တှေ့ခဲ့ရသလို တောငျကိုရီးယားနိုငျငံမှာတော့ ဖဖေေါျဝါရီလ ၁ ရကျနေ့နောကျပိုငျး စဈတပျအာဏာသိမျးခြိနျကစလို့ မွနျမာစဈသံရုံးရှေ့မှာ သှားပွီး ဆန်ဒပွနကွေတာပါ။အလားတူပဲ အမရေိကနျပွညျထောငျစုနဲ့ ဥရောပနိုငျငံအတောျမြားမြားမှာလညျး သကျဆိုငျရာ မွနျမာသံရုံးရှေ့တှမှော မွနျမာ့အရေးတတျကွှလှုပျရှားသူတှေ စုဝေးပွီး မွနျမာပွညျမှာ စဈတပျက အာဏာသိမျးတာကို ဆန့ျကငြျတဲ့ ဆန်ဒပွပှဲတှေ ပွုလုပျလကြျရှိပါတယျ။
