[Zawgyi/Unicode]
မြန်မာနိုင်ငံတွင်း ငြိမ်းချမ်းစွာ ဆန္ဒပြနေသူတွေအပေါ် အကြမ်းဖက် နှိမ်နှင်းတဲ့အပေါ် ကမ္ဘာ့စီးပွားရေးအင်အားကြီး ခုနှစ် နိုင်ငံ G-7 က ပြင်းပြင်းထန်ထန် အပြစ်တင် ရှုတ်ချတယ်လို့ ဒီနေ့ ကြေညာချက်ထုတ်ပြန်ပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်အာဏာသိမ်းယူအုပ်ချုပ်နေတာကို G-7 အဖွဲ့ တညီတညွတ်ထဲ ထပ်ပြီး ကန့်ကွက်တယ်လိုက်တာပါ။ မြန်မာစစ်တပ်နဲ့ ရဲတပ်ဖွဲ့အနေနဲ့ လူ့အခွင့်အရေးနဲ့ နိုင်ငံတကာဥပဒေတွေကို လေးစားလိုက်နာပြီး အစွမ်းကုန် ထိန်းထိန်းသိမ်းသိမ်း လုပ်ကြဖို့ ကြေညာချက်မှာ တိုက်တွန်းပါတယ်။ လက်နက်မဲ့သူတွေအပေါ် ကျည်အစစ်တွေနဲ့ ပစ်ခတ်တာ လက်မခံနိုင်ဘူး၊ ငြိမ်းချမ်းစွာဆန္ဒပြသူတွေအပေါ် အကြမ်းဖက်နှိမ်နှင်းသူတွေအနေနဲ့ သူတို့ရဲ့ လုပ်ခံအတွက်တာဝန်ခံရမယ်လို့ G-7 နိုင်ငံ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးတွေက ပြောပါတယ်။ အာဏာသိမ်းတဲ့အတွက်ကြောင့် ဆန္ဒပြသူတွေအပေါ် နှောင့်ယှက်ဖိနှိပ်တဲ့လုပ်ရပ်တွေကိုလည်း သူတို့က ရှုတ်ချပါတယ်။
ဆန္ဒပြသူတွေ၊ ဆရာဝန်တွေ၊ အစိုးရဝန်ထမ်းတွေ၊ သတင်းထောက်တွေကို ပစ်မှတ်ထားတာတွေ ရပ်ဖို့နဲ့ အရေးပေါ်အခြေအနေ ထုတ်ပြန်ထားတာကို ရုပ်သိမ်းဖို့လည်း တောင်းဆိုသလို အကူအညီလိုအပ်သူတွေအတွက် လူသားချင်းစာနာနဲ့ အကူအညီပေးခွင့်ရဖို့လည်း G-7 အဖွဲ့က တောင်းဆိုပါတယ်။ နိုင်ငံတော်အတိုင်ပင်ခံ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၊ သမ္မတဦးဝင်းမြင့်နဲ့ တရားလက်လွတ်ဖမ်းဆီးထားသူတွေအားလုံးကို ခြွင်းချက်မရှိ ပြန်လွှတ်ပေးဖို့လည်း G-7 အဖွဲ့က ထပ်ပြီးထောင်းဆိုထားပါတယ်။ ဒီမိုကရေစီနဲ့ လွတ်လပ်မှုအတွက် တောင်းဆိုနေကြသူတွေနဲ့ အတူရပ်တည်နေပါတယ်လို့ G-7 နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးတွေက ဒီနေ့ ထုတ်ပြန်တဲ့ ကြေညာချက်ထဲမှာ ပြောကြားထားပါတယ်။
G-7 နိုင်ငံတွေထဲမှာ အမေရိကန်၊ ကနေဒါ၊ ပြင်သစ်၊ ဂျာမနီ၊ အီတလီ၊ ဗြိတိန်နဲ့ ဂျပန်နိုင်ငံတို့ ပါဝင်ပါတယ်။
အာဏာသိမ်းယူထားတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံအခြေအနေနဲ့ ပတ်သက်လို့ ကုလသမဂ္ဂအထွေထွေညီလာခံမှာ သောကြာနေ့ကျရင် အထူးစည်းဝေးပွဲလုပ်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ မူလအစီအစဉ်မရှိဘဲ အလွတ်သဘောလုပ်မယ့် စည်းဝေးပွဲကျရင် ကုလသမဂ္ဂအတွင်းရေးမှူးချုပ်ရဲ့ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ အထူးကိုယ်စားလှယ် Christine Schraner Burgener ကမြန်မာနိုင်ငံရဲ့ လက်ရှိအခြေအနေတွေကို ရှင်းပြမှာဖြစ်ပါတယ်။ ကုလသမဂ္ဂအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံတချို့ရဲ့ တောင်းဆိုမှုအရ အထူးအစည်းအဝေးလုပ်မှာဖြစ်တယ်လို့ အထွေထွေညီလာခံ သဘာပတိပြောခွင့်ရက အသိပေးထားပါတယ်။ ဒီနေ့ခေတ် ကမ္ဘာကြီးမှာ အာဏာသိမ်းလုပ်ရပ်ကို ဘယ်လိုမှ လက်မခံနိုင်ဘူးလို့ ကုလသမဂ္ဂအတွင်းရေးမှူးချုပ် António Guterres ကလည်းပြောကြားထားပါတယ်။
မုံရှာမွို့က စဈအာဏာသိမျးဆန့ျကငြျ ဆန်ဒပွမွငျကှငျး။ ~~~ မုံရွာမြို့က စစ်အာဏာသိမ်းဆန့်ကျင် ဆန္ဒပြမြင်ကွင်း။
၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲမှာ မဲမသမာမှုတွေ ရှိနိုင်တယ်ဆိုပြီး ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်က အာဏာသိမ်းယူ အုပ်ချုပ်နေတဲ့ကိစ္စကို အာဆီယံနိုင်ငံတွေထဲမှာလည်း ဆွေးနွေးနိုင်ဖို့ ကြိုးစားနေကြပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံမှာ နောက်ထပ်ရွေးကောက်ပွဲလုပ်မယ့်ကိစ္စကို အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံက လက်မခံပါဘူးလို့ အင်ဒိုနီးရှားအစိုးရက ဒီကနေ့ ပြောကြားပါတယ်။ မြန်မာ့အရေး အာဆီယံမှာ အထူးစည်းဝေးပွဲလုပ်ဖို့ ကြိုးစားနေတဲ့ အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံအနေနဲ့ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံတွေရဲ့ သဘောထားကို သိရအောင်လုပ်နေတာဖြစ်တယ်လို့သူကဆိုပါတယ်။ အာဏာသိမ်းအုပ်ချုပ်နေတဲ့ စစ်ကောင်စီက ပြောထားသလို လွတ်လပ်မျှတတဲ့ ရွေးကောက်ပွဲတွေဖြစ်လာရေး အာဆီယံက စောင့်ကြည့်မယ့်အစီအစဉ်တွေကို အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံက တိုက်တွန်းမယ်ဆိုတဲ့ Reuters သတင်းဌာနရဲ့ သတင်းထွက်ပေါ်ခဲ့တာကြောင့် ဒီအပေါ် မြန်မာနိုင်ငံမှာ ဆန္ဒပြသူတွေ ဒေါသထွက်ခဲ့ကြပါတယ်။ ဒီနေ့ အင်ဒိုနီးရှားသံရုံးရှေ့ ဆန္ဒပြကြသူတွေကို သံရုံးပြောခွင့်ရကလည်း ခုလို ထွက်ပြီး ရှင်းလင်းပြောကြားခဲ့ပါတယ်။
"ဒီမိုကရေစီစနစ်အပေါ် အားပေးတဲ့ အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံရဲ့ ရပ်တည်ချက်ဟာ မပြောင်းလဲပါဘူး။ အခြေအနေအားလုံးကို ဥပဒေဘောင်ထဲနေပဲ ဖြေရှင်းရမယ်လို့ အင်ဒိုနီးရှားသံုံးပြောခွင့်ရက ပြောကြားသွားတာဖြစ်ပါတယ်။ မြန်မာပြည်သူတွေရဲ့ လုံခြုံရေးဟာ အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံရဲ့ အဓိက ဦးစားပေးဖြစ်တယ်။ ပြည်သူတွေ အန္တရာယ်ဖြစ်မယ့် လုပ်ရပ်တခုကိုမှ လုပ်မှာ မဟုတ်ဘူး။" လို့ အင်ဒိုနီးရှား သံရုံးရှေ့မှာ ပြောနေသူတွေကို ပြောကြားသွားတာဖြစ်ပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံမှာ ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်နေ့တုန်းက စစ်အာဏာသိမ်း အုပ်ချုပ်နေသူတွေထဲက ခေါင်းဆောင် နှစ် ယောက်အပေါ် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုက ထပ်ပြီး ဒဏ်ခတ် အရေးယူလိုက်ပါတယ်။ ဗိုလ်ချုပ်ကြီး မောင်မောင်ကျော်နဲ့ ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး မျိုးမြင့်ထွန်း တို့ကို အမေရိကန်ဘဏ္ဍာရေးဌာနရဲ့ အရေးယူမှု ဒဏ်ခတ်စာရင်းမှာ တနင်္လာနေ့က ထပ်ပြီး ထည့်သွင်းခဲ့တာပါ။ အာဏာသိမ်းအုပ်ချုပ်နေသူတွေအပေါ် နောက်ထပ် အရေးယူမှုတွေ ရှိလာနိုင်တယ်လို့လည်း အမေရိကန်နိုင် နိုင်ငံခြားရေးဌာန ပြောခွင့်ရ Ned Price က သတင်းစာ ရှင်းလင်းပွဲမှာ ပြောသွားပါတယ်။
"မြန်မာပြည်သူတွေကို အားပေးထောက်ခံတဲ့ အမေရိကန်ရဲ့ ရည်မှန်းချက်အတိုင်း မြန်မာနိုင်ငံမှာ ဒီမိုကရေစီနည်းလမ်းကျ ရွေးကောက်ခံထားရတဲ့ အစိုးရလက် အာဏာပြန်ရောက်အောင်လို့ အာဏာသိမ်းယူ အုပ်ချုပ်နေသူတွေအပေါ် ဖိအားပေးတဲ့အနေနဲ့ နောက်ထပ် ဒဏ်ခတ်မှုတွေ ရှိလာနိုင်တယ်။" လို့ အမေရိကန်နိုင် နိုင်ငံခြားရေးဌာန ပြောခွင့်ရ Ned Price က ပြောကြားသွားတာဖြစ်ပါတယ်။ EU ဥရောပသမဂ္ဂကတော့ အာဏာသိမ်းမှုမှာ ပါဝင်နေသူတွေအပေါ် ပြစ်မှတ်ထား နောက်ထပ် အရေးယူဒဏ်ခတ်မှုတွေလုပ်ဖို့ တနင်္လာနေ့က ဆုံးဖြတ်ခဲ့ပါတယ်။
"စစ်အာဏာသိမ်းမှုမှာ တာဝန်ရှိသူတွေနဲ့ သူတို့ရဲ့ စီးပွားရေး အကျိုးစီးပွားတွေအပေါ် ပစ်မှတ်ထား အရေးယူ ဒဏ်ခတ်ဖို့ EU နိုင်ငံတွေကြား သဘောတူခဲ့ကြပါတယ်။ အစိုးရ ပြောင်းလဲပြုပြင်ရေးအတွက် EU က တိုက်ရိုက်ထောက်ပံ့နေတဲ့ ငွေကြေးထောက်ပံ့မှု အစီအစဉ်ကို ဆိုင်းထားလိုက်ပါတယ်။" လို့ EU နိုင်ငံခြားရေးရာအကြီးအကဲ Josep Borrell ကတနင်္လာနေ့က ပြောကြားခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။
ခုလို အာဏာယူအုပ်ချုပ်နေသူတွေအပေါ် ပြည်ပက ဖိအားတွေတိုးနေချိန်မှာ၊ ပြည်တွင်းက ပြည်သူတွေကလည်း အာဏာသိမ်းမှု ဆန့်ကျင် ကန့်ကွက်မှုတွေကို ဆက်ပြီး လုပ်နေကြပါတယ်။
"အာဏာလုတဲ့ စစ်ကောင်စီ အလိုမရှိ၊ အလိုမရှိ။ အာဏာလုတဲ့ စစ်ကောင်စီ အလိုမရှိ၊ အလိုမရှိ။"
မနေ့ကလောက် ဆန္ဒပြသူအရေအတွက် မများပေမဲ့ ရန်ကုန်မြို့ နေရာအနှံ့မှာ ဆန္ဒပြမှုတွေ ဆက်ပြီး ရှိခဲ့ပါတယ်။
"လက်နက်ရှိတဲ့သူက နိုင်ကြေးပေါ့ဗျာ။ အဲဒီလိုဟာကြီးကို ဘယ်လိုမှ မကြိုက်ပါဘူး။ အဲဒီတော့ တသက်လုံးနိုင်လာခဲ့တဲ့သူတွေဆိုတော့ လက်နက်အားကိုးနဲ့ နှိမ်နင်းတာတွေ၊ ဘာတွေက ကျိမ်းသေပေါက်လုပ်မှာပါပဲ။ မကျေနပ်ဘူး။ ဒါပေမဲ့ကျနော်တို့တွေကလည်း ငြိမ်းချမ်းစွာပဲ ဆန္ဒပြရမယ်၊ တုံ့ပြန်ရမယ်။ အဲဒါကို မကျေနပ်ကြောင်းတော့ ပြရမယ်။ ဒီလိုပဲ ထင်ပါတယ်။"
မြန်မာနိုင်ငံတဝန်း မန္တလေး၊ မုံရွာ၊ ထားဝယ်စတဲ့ မြို့တော်တော်များများမှာ လည်း ဒီနေ့ဆက်ပြီးဆန္ဒပြကြပါတယ်။ နေပြည်တော် ပျဉ်းမနားမှာ မနေ့က ဖမ်းဆီးခံရတဲ့ ဆန္ဒပြသူ ၂၀၀ ကျော်ကတော့ ဒီနေ့ ပြန်လွတ်လာကြပါတယ်။
မန္တလေးမြို့မှာ စနေနေ့က လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့တွေ ပစ်ခတ်နှိမ်နင်းမှုမှာ သေဆုံးသွားတဲ့ ဆန္ဒပြသူ ကိုသက်နိုင်ဝင်းရဲ့ အသုဘအခမ်းအနားကို မန္တလေးမှာ ဒီနေ့ကျင်းပပါတယ်။ ပြည်သူတွေတင်မြှောက်တဲ့ အစိုးရတက်လာတဲ့အခါကျမှ တရားမျှတစွာ အဆုံးအဖြတ်ပေးနိုင်ဖို့အတွက် တရားဥပဒေကြောင်းကနေ ဆောင်ရွက်သွားမယ်လို့ ကျန်ရစ်သူ ဇနီးဖြစ်သူက အသုဘအခမ်းအနားမှာ ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။
[Unicode Version]
မွနျမာစဈကောငျစီအပေါျ နိုငျငံတကာဖိအားပေးမှု တိုးလာ
မွနျမာနိုငျငံတှငျး ငွိမျးခမြျးစှာ ဆန်ဒပွနသေူတှအေပေါျ အကွမျးဖကျ နှိမျနှငျးတဲ့အပေါျ ကမ်ဘာ့စီးပှားရေးအငျအားကွီး ခုနှဈ နိုငျငံ G-7 က ပွငျးပွငျးထနျထနျ အပွဈတငျ ရှုတျခတြယျလို့ ဒီနေ့ ကွညောခကြျထုတျပွနျပါတယျ။ မွနျမာနိုငျငံမှာ စဈအာဏာသိမျးယူအုပျခြုပျနတောကို G-7 အဖှဲ့ တညီတညှတျထဲ ထပျပွီး ကန့ျကှကျတယျလိုကျတာပါ။ မွနျမာစဈတပျနဲ့ ရဲတပျဖှဲ့အနနေဲ့ လူ့အခှင့ျအရေးနဲ့ နိုငျငံတကာဥပဒတှေကေို လေးစားလိုကျနာပွီး အစှမျးကုနျ ထိနျးထိနျးသိမျးသိမျး လုပျကွဖို့ ကွညောခကြျမှာ တိုကျတှနျးပါတယျ။ လကျနကျမဲ့သူတှအေပေါျ ကညြျအစဈတှနေဲ့ ပဈခတျတာ လကျမခံနိုငျဘူး၊ ငွိမျးခမြျးစှာဆန်ဒပွသူတှအေပေါျ အကွမျးဖကျနှိမျနှငျးသူတှအေနနေဲ့ သူတို့ရဲ့ လုပျခံအတှကျတာဝနျခံရမယျလို့ G-7 နိုငျငံ နိုငျငံခွားရေးဝနျကွီးတှကေ ပွောပါတယျ။ အာဏာသိမျးတဲ့အတှကျကွောင့ျ ဆန်ဒပွသူတှအေပေါျ နှောင့ျယှကျဖိနှိပျတဲ့လုပျရပျတှကေိုလညျး သူတို့က ရှုတျခပြါတယျ။
ဆန်ဒပွသူတှေ၊ ဆရာဝနျတှေ၊ အစိုးရဝနျထမျးတှေ၊ သတငျးထောကျတှကေို ပဈမှတျထားတာတှေ ရပျဖို့နဲ့ အရေးပေါျအခွအေနေ ထုတျပွနျထားတာကို ရုပျသိမျးဖို့လညျး တောငျးဆိုသလို အကူအညီလိုအပျသူတှအေတှကျ လူသားခငြျးစာနာနဲ့ အကူအညီပေးခှင့ျရဖို့လညျး G-7 အဖှဲ့က တောငျးဆိုပါတယျ။ နိုငျငံတောျအတိုငျပငျခံ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျ၊ သမ်မတဦးဝငျးမွင့ျနဲ့ တရားလကျလှတျဖမျးဆီးထားသူတှအေားလုံးကို ခွှငျးခကြျမရှိ ပွနျလှှတျပေးဖို့လညျး G-7 အဖှဲ့က ထပျပွီးထောငျးဆိုထားပါတယျ။ ဒီမိုကရစေီနဲ့ လှတျလပျမှုအတှကျ တောငျးဆိုနကွေသူတှနေဲ့ အတူရပျတညျနပေါတယျလို့ G-7 နိုငျငံခွားရေးဝနျကွီးတှကေ ဒီနေ့ ထုတျပွနျတဲ့ ကွညောခကြျထဲမှာ ပွောကွားထားပါတယျ။
G-7 နိုငျငံတှထေဲမှာ အမရေိကနျ၊ ကနဒေါ၊ ပွငျသဈ၊ ဂြာမနီ၊ အီတလီ၊ ဗွိတိနျနဲ့ ဂပြနျနိုငျငံတို့ ပါဝငျပါတယျ။
အာဏာသိမျးယူထားတဲ့ မွနျမာနိုငျငံအခွအေနနေဲ့ ပတျသကျလို့ ကုလသမဂ်ဂအထှထှေညေီလာခံမှာ သောကွာနေ့ကရြငျ အထူးစညျးဝေးပှဲလုပျမှာ ဖွဈပါတယျ။ မူလအစီအစဉျမရှိဘဲ အလှတျသဘောလုပျမယ့ျ စညျးဝေးပှဲကရြငျ ကုလသမဂ်ဂအတှငျးရေးမှူးခြုပျရဲ့ မွနျမာနိုငျငံဆိုငျရာ အထူးကိုယျစားလှယျ Christine Schraner Burgener ကမွနျမာနိုငျငံရဲ့ လကျရှိအခွအေနတှေကေို ရှငျးပွမှာဖွဈပါတယျ။ ကုလသမဂ်ဂအဖှဲ့ဝငျနိုငျငံတခြို့ရဲ့ တောငျးဆိုမှုအရ အထူးအစညျးအဝေးလုပျမှာဖွဈတယျလို့ အထှထှေညေီလာခံ သဘာပတိပွောခှင့ျရက အသိပေးထားပါတယျ။ ဒီနေ့ခတျေ ကမ်ဘာကွီးမှာ အာဏာသိမျးလုပျရပျကို ဘယျလိုမှ လကျမခံနိုငျဘူးလို့ ကုလသမဂ်ဂအတှငျးရေးမှူးခြုပျ António Guterres ကလညျးပွောကွားထားပါတယျ။
၂၀၂၀ ရှေးကောကျပှဲမှာ မဲမသမာမှုတှေ ရှိနိုငျတယျဆိုပွီး ကာကှယျရေးဦးစီးခြုပျက အာဏာသိမျးယူ အုပျခြုပျနတေဲ့ကိစ်စကို အာဆီယံနိုငျငံတှထေဲမှာလညျး ဆှေးနှေးနိုငျဖို့ ကွိုးစားနကွေပါတယျ။ မွနျမာနိုငျငံမှာ နောကျထပျရှေးကောကျပှဲလုပျမယ့ျကိစ်စကို အငျဒိုနီးရှားနိုငျငံက လကျမခံပါဘူးလို့ အငျဒိုနီးရှားအစိုးရက ဒီကနေ့ ပွောကွားပါတယျ။ မွနျမာ့အရေး အာဆီယံမှာ အထူးစညျးဝေးပှဲလုပျဖို့ ကွိုးစားနတေဲ့ အငျဒိုနီးရှားနိုငျငံအနနေဲ့ အဖှဲ့ဝငျနိုငျငံတှရေဲ့ သဘောထားကို သိရအောငျလုပျနတောဖွဈတယျလို့သူကဆိုပါတယျ။ အာဏာသိမျးအုပျခြုပျနတေဲ့ စဈကောငျစီက ပွောထားသလို လှတျလပျမြှတတဲ့ ရှေးကောကျပှဲတှဖွေဈလာရေး အာဆီယံက စောင့ျကွည့ျမယ့ျအစီအစဉျတှကေို အငျဒိုနီးရှားနိုငျငံက တိုကျတှနျးမယျဆိုတဲ့ Reuters သတငျးဌာနရဲ့ သတငျးထှကျပေါျခဲ့တာကွောင့ျ ဒီအပေါျ မွနျမာနိုငျငံမှာ ဆန်ဒပွသူတှေ ဒေါသထှကျခဲ့ကွပါတယျ။ ဒီနေ့ အငျဒိုနီးရှားသံရုံးရှေ့ ဆန်ဒပွကွသူတှကေို သံရုံးပွောခှင့ျရကလညျး ခုလို ထှကျပွီး ရှငျးလငျးပွောကွားခဲ့ပါတယျ။
"ဒီမိုကရစေီစနဈအပေါျ အားပေးတဲ့ အငျဒိုနီးရှားနိုငျငံရဲ့ ရပျတညျခကြျဟာ မပွောငျးလဲပါဘူး။ အခွအေနအေားလုံးကို ဥပဒဘေောငျထဲနပေဲ ဖွရှေငျးရမယျလို့ အငျဒိုနီးရှားသုံံးပွောခှင့ျရက ပွောကွားသှားတာဖွဈပါတယျ။ မွနျမာပွညျသူတှရေဲ့ လုံခွုံရေးဟာ အငျဒိုနီးရှားနိုငျငံရဲ့ အဓိက ဦးစားပေးဖွဈတယျ။ ပွညျသူတှေ အန်တရာယျဖွဈမယ့ျ လုပျရပျတခုကိုမှ လုပျမှာ မဟုတျဘူး။" လို့ အငျဒိုနီးရှား သံရုံးရှေ့မှာ ပွောနသေူတှကေို ပွောကွားသှားတာဖွဈပါတယျ။
မွနျမာနိုငျငံမှာ ဖဖေောျဝါရီလ ၁ ရကျနေ့တုနျးက စဈအာဏာသိမျး အုပျခြုပျနသေူတှထေဲက ခေါငျးဆောငျ နှဈ ယောကျအပေါျ အမရေိကနျပွညျထောငျစုက ထပျပွီး ဒဏျခတျ အရေးယူလိုကျပါတယျ။ ဗိုလျခြုပျကွီး မောငျမောငျကြောျနဲ့ ဒုတိယဗိုလျခြုပျကွီး မြိုးမွင့ျထှနျး တို့ကို အမရေိကနျဘဏ်ဍာရေးဌာနရဲ့ အရေးယူမှု ဒဏျခတျစာရငျးမှာ တနငျ်လာနေ့က ထပျပွီး ထည့ျသှငျးခဲ့တာပါ။ အာဏာသိမျးအုပျခြုပျနသေူတှအေပေါျ နောကျထပျ အရေးယူမှုတှေ ရှိလာနိုငျတယျလို့လညျး အမရေိကနျနိုငျ နိုငျငံခွားရေးဌာန ပွောခှင့ျရ Ned Price က သတငျးစာ ရှငျးလငျးပှဲမှာ ပွောသှားပါတယျ။
"မွနျမာပွညျသူတှကေို အားပေးထောကျခံတဲ့ အမရေိကနျရဲ့ ရညျမှနျးခကြျအတိုငျး မွနျမာနိုငျငံမှာ ဒီမိုကရစေီနညျးလမျးကြ ရှေးကောကျခံထားရတဲ့ အစိုးရလကျ အာဏာပွနျရောကျအောငျလို့ အာဏာသိမျးယူ အုပျခြုပျနသေူတှအေပေါျ ဖိအားပေးတဲ့အနနေဲ့ နောကျထပျ ဒဏျခတျမှုတှေ ရှိလာနိုငျတယျ။" လို့ အမရေိကနျနိုငျ နိုငျငံခွားရေးဌာန ပွောခှင့ျရ Ned Price က ပွောကွားသှားတာဖွဈပါတယျ။ EU ဥရောပသမဂ်ဂကတော့ အာဏာသိမျးမှုမှာ ပါဝငျနသေူတှအေပေါျ ပွဈမှတျထား နောကျထပျ အရေးယူဒဏျခတျမှုတှလေုပျဖို့ တနငျ်လာနေ့က ဆုံးဖွတျခဲ့ပါတယျ။
"စဈအာဏာသိမျးမှုမှာ တာဝနျရှိသူတှနေဲ့ သူတို့ရဲ့ စီးပှားရေး အကြိုးစီးပှားတှအေပေါျ ပဈမှတျထား အရေးယူ ဒဏျခတျဖို့ EU နိုငျငံတှကွေား သဘောတူခဲ့ကွပါတယျ။ အစိုးရ ပွောငျးလဲပွုပွငျရေးအတှကျ EU က တိုကျရိုကျထောကျပံ့နတေဲ့ ငှကွေေးထောကျပံ့မှု အစီအစဉျကို ဆိုငျးထားလိုကျပါတယျ။" လို့ EU နိုငျငံခွားရေးရာအကွီးအကဲ Josep Borrell ကတနငျ်လာနေ့က ပွောကွားခဲ့တာဖွဈပါတယျ။
ခုလို အာဏာယူအုပျခြုပျနသေူတှအေပေါျ ပွညျပက ဖိအားတှတေိုးနခြေိနျမှာ၊ ပွညျတှငျးက ပွညျသူတှကေလညျး အာဏာသိမျးမှု ဆန့ျကငြျ ကန့ျကှကျမှုတှကေို ဆကျပွီး လုပျနကွေပါတယျ။
"အာဏာလုတဲ့ စဈကောငျစီ အလိုမရှိ၊ အလိုမရှိ။ အာဏာလုတဲ့ စဈကောငျစီ အလိုမရှိ၊ အလိုမရှိ။"
မနေ့ကလောကျ ဆန်ဒပွသူအရအေတှကျ မမြားပမေဲ့ ရနျကုနျမွို့ နရောအနှံ့မှာ ဆန်ဒပွမှုတှေ ဆကျပွီး ရှိခဲ့ပါတယျ။
"လကျနကျရှိတဲ့သူက နိုငျကွေးပေါ့ဗြာ။ အဲဒီလိုဟာကွီးကို ဘယျလိုမှ မကွိုကျပါဘူး။ အဲဒီတော့ တသကျလုံးနိုငျလာခဲ့တဲ့သူတှဆေိုတော့ လကျနကျအားကိုးနဲ့ နှိမျနငျးတာတှေ၊ ဘာတှကေ ကြိမျးသပေေါကျလုပျမှာပါပဲ။ မကြနေပျဘူး။ ဒါပမေဲ့ကနြောျတို့တှကေလညျး ငွိမျးခမြျးစှာပဲ ဆန်ဒပွရမယျ၊ တုံ့ပွနျရမယျ။ အဲဒါကို မကြနေပျကွောငျးတော့ ပွရမယျ။ ဒီလိုပဲ ထငျပါတယျ။"
မွနျမာနိုငျငံတဝနျး မန်တလေး၊ မုံရှာ၊ ထားဝယျစတဲ့ မွို့တောျတောျမြားမြားမှာ လညျး ဒီနေ့ဆကျပွီးဆန်ဒပွကွပါတယျ။ နပွေညျတောျ ပဉြျးမနားမှာ မနေ့က ဖမျးဆီးခံရတဲ့ ဆန်ဒပွသူ ၂၀၀ ကြောျကတော့ ဒီနေ့ ပွနျလှတျလာကွပါတယျ။
မန်တလေးမွို့မှာ စနနေေ့က လုံခွုံရေးတပျဖှဲ့တှေ ပဈခတျနှိမျနငျးမှုမှာ သဆေုံးသှားတဲ့ ဆန်ဒပွသူ ကိုသကျနိုငျဝငျးရဲ့ အသုဘအခမျးအနားကို မန်တလေးမှာ ဒီနေ့ကငြျးပပါတယျ။ ပွညျသူတှတေငျမွှောကျတဲ့ အစိုးရတကျလာတဲ့အခါကမြှ တရားမြှတစှာ အဆုံးအဖွတျပေးနိုငျဖို့အတှကျ တရားဥပဒကွေောငျးကနေ ဆောငျရှကျသှားမယျလို့ ကနြျရဈသူ ဇနီးဖွဈသူက အသုဘအခမျးအနားမှာ ပွောကွားခဲ့ပါတယျ။
