စစ်တပ်စီးပွားရေးနဲ့ ဆက်နွယ်တဲ့ ကုန်ပစ္စည်းများနဲ့ လုပ်ငန်းတွေကို သပိတ်မှောက်ဖို့ ဆော်သြတဲ့ လှုပ်ရှားမှုမှာ Mytel Telecom ဆန့်ကျင်ရေးဟာ ထင်ရှားပါတယ်။ ဖေဖေါ်ဝါရီလ (၅) ရက်နေ့အထိ Mytel ကုမ္ပဏီကနေ နုတ်ထွက်လိုက်တဲ့ အင်ဂျင်နီယာတရာလောက်ရှိကြောင်း ဧရာဝတီသတင်းမှာ ဖော်ပြပါတယ်။ Mytel နဲ့ ပတ်သက်တဲ့စာရင်း (၂၃) ခုကို လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်ဆန်းပိုင်းက Facebook က ဖယ်ရှားခဲ့ပါတယ်။ EU ဥရောပအဖွဲ့ကလည်း Mytel ကို ဒဏ်ခတ်အရေးယူဖို့ ၂၀၀၈ က စဉ်းစားခဲ့ဖူးပါတယ်။
ဗိယက်နမ်အစိုးရပိုင် Viettel Telecom ကိုမှီပြီး Myte lTelecom ပေါ်ပေါက်လာပုံကို Justice for Myanmar က (၁၆၁) မျက်နှာ အစီရင်ခံစာက မနှစ်ကထုတ်ဝေထားပါတယ်။ Viettel က စစ်တပ်ပိုင် မြန်မာ့စီးပွားရေးကော်ပိုရေးရှင်း MEC နဲ့ မြန်မာ Telecom ဦးပိုင်လိမိတက်ဟာ Mytel ဆက်သွယ်ရေးလုပ်ငန်းရဲ့ ပိုင်ရှင်တွေ ဖြစ်ပါတယ်။ ၂၀၁၈ ဇွန်လမှာစတဲ့ Mytel ဟာ (၂) နှစ်အတွင်း သုံးစွဲသူ (၁၀) သန်းကျော် ရှိလာပါတယ်။ Telenor က (၂၁) သန်း Ooredoo (၁၀) သန်း၊ MPT က (၂၄) သန်းဆိုတော့ စုစုပေါင်း Mobile ဖုန်းသုံးသူ (၆၅) သန်း ရှိနေပါတယ်။ မြန်မာ့လူဦးရေထက် ပိုများနေပါတယ်။
စစ်တပ်ပိုင် MEC မြန်မာ့စီးပွားရေးကော်ပိုရေးရှင်ဟာ ပွင့်လင်းမြင်သာမှု ကင်းမဲ့တဲ့ အဖွဲ့အစည်း ဖြစ်ပါတယ်။ လွန်ခဲ့တဲ့နှစ် ဇွန်လ (၂၂) ရက်နေ့က ကျင်းပတဲ့ သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲမှာ၊ MEC ဟာ စစ်တပ်ရဲ့ ပုဂ္ဂလိကပိုင် ကုမ္ပဏီ ဖြစ်တယ်လို့ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနရဲ့ ပြောခွင့်ရ ပုဂ္ဂိုလ်က ပြောခဲ့ပါတယ်။ အစိုးရဆီကရတဲ့ အသုံးစရိတ်ပေါ်မှာ မှီခိုတဲ့ အဖွဲ့အစည်းကပိုင်တဲ့ လုပ်ငန်းဟာ နိုင်ငံပိုင်ဖြစ်သင့်ပေမယ့် စစ်တပ်က ပုဂ္ဂလိကပိုင်ကုမ္ပဏီ ဖြစ်တယ်လို့ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနရဲ့ ပြောခွင့်ရ ပုဂ္ဂိုလ်က ပြောပါတယ်။ အစိုးရဆီကရတဲ့ အသုံးစရိတ်ပေါ်မှာ မှီခိုတဲ့ အဖွဲ့အစည်းကပိုင်တဲ့ လုပ်ငန်းဟာ နိုင်ငံပိုင်ဖြစ်သင့်ပေမယ့် စစ်တပ်က ပုဂ္ဂလိကပိုင်အဖြစ် သတ်မှတ်ထားပါတယ်။ နအဖစစ်အစိုးရခေတ်မှာ Telecom လုပ်ငန်းကို လက်ဝါးကြီးအုပ် အမြတ်ထုတ်လို့ Sim Card တစ်ခုကို ဒေါ်လာ (၇၀၀၀) အထိ ဈေးရှိခဲ့ပါတယ်။ ဒါကြောင့် Telecom ဈေးကွက်ကို ကြီးစိုးဖို့ စစ်တပ်က ရည်ရွယ်တာပါ။ Mytel ကို (၄၉) ရာခိုင်နှုန်း Viettle က ပိုင်ဆိုင်ပြီး၊ (၅၁) ရာခိုင်နှုန်းကို Telecom ဦးပိုင်ကုမ္ပဏီနဲ့ စစ်တပ်ရဲ့ Star High ကုမ္ပဏီက ပိုင်ပါတယ်။
Star High ကုမ္ပဏီရဲ့ အစုရှယ်ယာတွေကို စစ်ခေါင်းဆောင်တွေ တဦးချင်းပိုင်ဆိုင်ကြပါတယ်။ ဘယ်သူက ဘယ်လောက်ရသလဲဆိုတာကို မသိနိုင်ပါဘူး။ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန ကြီးကြပ်တဲ့ ကုမ္ပဏီဖြစ်လို့ စစ်ရေးလျှို့ဝှက်ချက်လို့ သတ်မှတ်ထားပုံ ရပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ တပ်ချုပ်ကြီး မင်းအောင်လှိုင်ရတဲ့ အစုရှယ်ယာက အများဆုံးဖြစ်မှာ သံသယ ဖြစ်စရာ မရှိပါဘူး။ မြန်မာ့ Telecom ဦးပိုင်ကုမ္ပဏီအောက်မှာ ခရိုနီကုမ္ပဏီ (၁၁) ခု ရှိပါတယ်။ ဗိယက်နမ် စစ်တပ်သတင်းစာမှာတော့ ၂၀၂၀ ပထမ (၃) လပိုင်းမှာ Mytel ရဲ့ ဝင်ငွေဟာ အမေရိကန်ဒေါ်လာ (၂၅) သန်းရှိတယ်လို့ Justice for Myanmar အဖွဲ့က ဆိုပါတယ်။ ဖုန်းခေါ်ခကို ပေါက်ဈေးရဲ့ တဝက်သာ ယူတာမို့ ချက်ချင်းလူသုံးများသွားတာပါ။ ဒီလိုပြိုင်ဆိုင်မှုမျိုးကို တားမြစ်ထားတာမို့ မြန်မာအစိုးရဘက်က အရေးယူပြီး Mytel ကို ဒေါ်လာ (၂) သိန်း ဒဏ်ရိုက်ပါတယ်။
Mytel Telecom အတွက် ရင်းနှီးငွေ ဒေါ်လာသန်း (၁၇၀၀) ကျော် လိုအပ်မယ်လို့ ခန့်မှန်းတာမို့ ဗိယက်နမ်ဘက်က ဒေါ်လာသန်း (၈၆၀) မတည်ဖို့ ကတိပြုထားပါတယ်။ ၂၀၁၉ မှာ ဗိယက်နမ်က ဒေါ်လာသန်း (၁၆၃) ရင်းနှီးကြောင်း သိရပါတယ်။ မြန်မာဘက်က ဒေါ်လာသန်း (၈၄၀) ရင်းနှီးရမှာ ဖြစ်ပေမယ့် ဘာမှပြောသံဆိုသံ မကြားရသေးပါဘူး။ ခရိုနီကုမ္ပဏီ (၁၁) ခု ထည့်ဝင်ထားတဲ့ ငွေရင်းက ဒေါ်လာသန်း (၄၀) သာ ရှိတာမို့ မြန်မာအစိုးရက ဒေါ်လာသန်း (၈၀၀) စိုက်ရမယ့် ပုံပေါ်နေပါတယ်။ Mytel ငွေစာရင်းကို စစ်ဆေးသူမရှိတဲ့အတွက် စစ်ခေါင်းဆောင်တွေ အလွဲသုံးစားလုပ်ဖို့ အကောင်းဆုံးကုမ္ပဏီ ဖြစ်နေပါတယ်။ Mytel Telecom ဟာ စစ်ခေါင်းဆောင်ပိုင်းကို ငွေပိုရှာပေးတဲ့ လုပ်ငန်းပါ။ စစ်ဆေးရေးကိုလည်း Mytel Telecom စနစ်က အထောက်အကူ ပေးနေပါတယ်။ တကယ်တော့ Mytel သုံးစွဲသူတွေဆီကရတဲ့ငွေနဲ့ စစ်အာဏာရှင်စနစ်ကို ကျားကန်နေတာ ဖြစ်ပါတယ်။
Mytel ဟာ ဗိယက်နမ်ပိုင် Viettel နဲ့ ဖက်စပ်လုပ်ထားတဲ့အတွက် Viettel ရတဲ့ အခွင့်အရေးကို ရရှိနေပါတယ်။ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာနဲ့ ဗိယက်နမ်က ဘဏ်တွေဟာ Viettel ကတဆင့်၊ Mytel ကို ထောက်ပံ့နေပါတယ်။ ဒါကြောင့် ပြည်သူလူထုက Mytel ကို ထိထိရောက်ရောက် သပိတ်မှောက်နိုင်ဖို့ လိုအပ်နေပြီလို့ Justice for Myanmar အဖွဲ့က ဆိုပါတယ်။ အလွယ်ဆုံးကတော့ မိမိမှာရှိတဲ့ Mytel Sim Card ကို ဖျက်ဆီးပစ်တဲ့နည်းပါ။ Mytel Telecom ဟာ ဗိုလ်ချုပ်လူတန်းစားရဲ့ ကိုယ်ပိုင်ပစ္စည်း ဖြစ်နေတာကြောင့် ဒီမိုကရေစီအရေးနဲ့ ဆန့်ကျင်ဘက် ဖြစ်နေတာကို သဘောပေါက်ဖို့ လိုတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
Mytel Telecom စနစ်ကြောင့် လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖျက်ခံရပုံကို အရပ်ဘက်အသင်းအဖွဲ့တွေက လူထုကို ပညာပေးသင့်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ အားကစားကဏ္ဍ၊ ဖျော်ဖြေရေးကဏ္ဍနဲ့ စာနယ်ဇင်းကဏ္ဍမှာလည်း Mytel နဲ့ အဆက်အသွယ်ဖြတ်ဖို့ လိုတယ်လို့ သုံးသပ်ပါတယ်။ Mytel ဟာ ဗိုလ်ချုပ်လူတန်းစားရဲ့ လျှို့ဝှက်စီးပွားရေးနဲ့ စစ်ရေးလုပ်ငန်းအဖြစ် ရပ်တည်နေပါတယ်။ ဒါကြောင့် စစ်အာဏာရှင် ဆန့်ကျင်ရေးနဲ့ Mytel သပိတ်မှောက်ရေး ဒွန်တွဲနေတာကို ပြည်သူလူထုက သဘောပေါက်သင့်ကြောင်း Justice for Myanmar အဖွဲ့က သုံးသပ်ထားတာကို တင်ပြလိုက်ရပါတယ်။
==Unicode ===
စဈတပျစီးပှားရေးနဲ့ ဆကျနှယျတဲ့ ကုနျပစ်စညျးမြားနဲ့ လုပျငနျးတှကေို သပိတျမှောကျဖို့ ဆောျသွတဲ့ လှုပျရှားမှုမှာ Mytel Telecom ဆန့ျကငြျရေးဟာ ထငျရှားပါတယျ။ ဖဖေေါျဝါရီလ (၅) ရကျနေ့အထိ Mytel ကုမ်ပဏီကနေ နုတျထှကျလိုကျတဲ့ အငျဂငြျနီယာတရာလောကျရှိကွောငျး ဧရာဝတီသတငျးမှာ ဖောျပွပါတယျ။ Mytel နဲ့ ပတျသကျတဲ့စာရငျး (၂၃) ခုကို လှနျခဲ့တဲ့ နှဈဆနျးပိုငျးက Facebook က ဖယျရှားခဲ့ပါတယျ။ EU ဥရောပအဖှဲ့ကလညျး Mytel ကို ဒဏျခတျအရေးယူဖို့ ၂၀၀၈ က စဉျးစားခဲ့ဖူးပါတယျ။
ဗိယကျနမျအစိုးရပိုငျ Viettel Telecom ကိုမှီပွီး Mytel Telecom ပေါျပေါကျလာပုံကို Justice for Myanmar က (၁၆၁) မကြျနှာ အစီရငျခံစာက မနှဈကထုတျဝထေားပါတယျ။ Viettel က စဈတပျပိုငျ မွနျမာ့စီးပှားရေးကောျပိုရေးရှငျး MEC နဲ့ မွနျမာ Telecom ဦးပိုငျလိမိတကျဟာ Mytel ဆကျသှယျရေးလုပျငနျးရဲ့ ပိုငျရှငျတှေ ဖွဈပါတယျ။ ၂၀၁၈ ဇှနျလမှာစတဲ့ Mytel ဟာ (၂) နှဈအတှငျး သုံးစှဲသူ (၁၀) သနျးကြောျ ရှိလာပါတယျ။ Telenor က (၂၁) သနျး Ooredoo (၁၀) သနျး၊ MPT က (၂၄) သနျးဆိုတော့ စုစုပေါငျး Mobile ဖုနျးသုံးသူ (၆၅) သနျး ရှိနပေါတယျ။ မွနျမာ့လူဦးရထေကျ ပိုမြားနပေါတယျ။
စဈတပျပိုငျ MEC မွနျမာ့စီးပှားရေးကောျပိုရေးရှငျဟာ ပှင့ျလငျးမွငျသာမှု ကငျးမဲ့တဲ့ အဖှဲ့အစညျး ဖွဈပါတယျ။ လှနျခဲ့တဲ့နှဈ ဇှနျလ (၂၂) ရကျနေ့က ကငြျးပတဲ့ သတငျးစာရှငျးလငျးပှဲမှာ၊ MEC ဟာ စဈတပျရဲ့ ပုဂ်ဂလိကပိုငျ ကုမ်ပဏီ ဖွဈတယျလို့ ကာကှယျရေးဝနျကွီးဌာနရဲ့ ပွောခှင့ျရ ပုဂ်ဂိုလျက ပွောခဲ့ပါတယျ။ အစိုးရဆီကရတဲ့ အသုံးစရိတျပေါျမှာ မှီခိုတဲ့ အဖှဲ့အစညျးကပိုငျတဲ့ လုပျငနျးဟာ နိုငျငံပိုငျဖွဈသင့ျပမေယ့ျ စဈတပျက ပုဂ်ဂလိကပိုငျကုမ်ပဏီ ဖွဈတယျလို့ ကာကှယျရေးဝနျကွီးဌာနရဲ့ ပွောခှင့ျရ ပုဂ်ဂိုလျက ပွောပါတယျ။ အစိုးရဆီကရတဲ့ အသုံးစရိတျပေါျမှာ မှီခိုတဲ့ အဖှဲ့အစညျးကပိုငျတဲ့ လုပျငနျးဟာ နိုငျငံပိုငျဖွဈသင့ျပမေယ့ျ စဈတပျက ပုဂ်ဂလိကပိုငျအဖွဈ သတျမှတျထားပါတယျ။ နအဖစဈအစိုးရခတျေမှာ Telecom လုပျငနျးကို လကျဝါးကွီးအုပျ အမွတျထုတျလို့ Sim Card တဈခုကို ဒေါျလာ (၇၀၀၀) အထိ ဈေးရှိခဲ့ပါတယျ။ ဒါကွောင့ျ Telecom ဈေးကှကျကို ကွီးစိုးဖို့ စဈတပျက ရညျရှယျတာပါ။ Mytel ကို (၄၉) ရာခိုငျနှုနျး Viettle က ပိုငျဆိုငျပွီး၊ (၅၁) ရာခိုငျနှုနျးကို Telecom ဦးပိုငျကုမ်ပဏီနဲ့ စဈတပျရဲ့ Star High ကုမ်ပဏီက ပိုငျပါတယျ။
Star High ကုမ်ပဏီရဲ့ အစုရှယျယာတှကေို စဈခေါငျးဆောငျတှေ တဦးခငြျးပိုငျဆိုငျကွပါတယျ။ ဘယျသူက ဘယျလောကျရသလဲဆိုတာကို မသိနိုငျပါဘူး။ ကာကှယျရေးဝနျကွီးဌာန ကွီးကွပျတဲ့ ကုမ်ပဏီဖွဈလို့ စဈရေးလြှို့ဝှကျခကြျလို့ သတျမှတျထားပုံ ရပါတယျ။ ဒါပမေဲ့ တပျခြုပျကွီး မငျးအောငျလှိုငျရတဲ့ အစုရှယျယာက အမြားဆုံးဖွဈမှာ သံသယ ဖွဈစရာ မရှိပါဘူး။ မွနျမာ့ Telecom ဦးပိုငျကုမ်ပဏီအောကျမှာ ခရိုနီကုမ်ပဏီ (၁၁) ခု ရှိပါတယျ။ ဗိယကျနမျ စဈတပျသတငျးစာမှာတော့ ၂၀၂၀ ပထမ (၃) လပိုငျးမှာ Mytel ရဲ့ ဝငျငှဟော အမရေိကနျဒေါျလာ (၂၅) သနျးရှိတယျလို့ Justice for Myanmar အဖှဲ့က ဆိုပါတယျ။ ဖုနျးခေါျခကို ပေါကျဈေးရဲ့ တဝကျသာ ယူတာမို့ ခကြျခငြျးလူသုံးမြားသှားတာပါ။ ဒီလိုပွိုငျဆိုငျမှုမြိုးကို တားမွဈထားတာမို့ မွနျမာအစိုးရဘကျက အရေးယူပွီး Mytel ကို ဒေါျလာ (၂) သိနျး ဒဏျရိုကျပါတယျ။
Mytel Telecom အတှကျ ရငျးနှီးငှေ ဒေါျလာသနျး (၁၇၀၀) ကြောျ လိုအပျမယျလို့ ခန့ျမှနျးတာမို့ ဗိယကျနမျဘကျက ဒေါျလာသနျး (၈၆၀) မတညျဖို့ ကတိပွုထားပါတယျ။ ၂၀၁၉ မှာ ဗိယကျနမျက ဒေါျလာသနျး (၁၆၃) ရငျးနှီးကွောငျး သိရပါတယျ။ မွနျမာဘကျက ဒေါျလာသနျး (၈၄၀) ရငျးနှီးရမှာ ဖွဈပမေယ့ျ ဘာမှပွောသံဆိုသံ မကွားရသေးပါဘူး။ ခရိုနီကုမ်ပဏီ (၁၁) ခု ထည့ျဝငျထားတဲ့ ငှရေငျးက ဒေါျလာသနျး (၄၀) သာ ရှိတာမို့ မွနျမာအစိုးရက ဒေါျလာသနျး (၈၀၀) စိုကျရမယ့ျ ပုံပေါျနပေါတယျ။ Mytel ငှစောရငျးကို စဈဆေးသူမရှိတဲ့အတှကျ စဈခေါငျးဆောငျတှေ အလှဲသုံးစားလုပျဖို့ အကောငျးဆုံးကုမ်ပဏီ ဖွဈနပေါတယျ။ Mytel Telecom ဟာ စဈခေါငျးဆောငျပိုငျးကို ငှပေိုရှာပေးတဲ့ လုပျငနျးပါ။ စဈဆေးရေးကိုလညျး Mytel Telecom စနဈက အထောကျအကူ ပေးနပေါတယျ။ တကယျတော့ Mytel သုံးစှဲသူတှဆေီကရတဲ့ငှနေဲ့ စဈအာဏာရှငျစနဈကို ကြားကနျနတော ဖွဈပါတယျ။
Mytel ဟာ ဗိယကျနမျပိုငျ Viettel နဲ့ ဖကျစပျလုပျထားတဲ့အတှကျ Viettel ရတဲ့ အခှင့ျအရေးကို ရရှိနပေါတယျ။ အပွညျပွညျဆိုငျရာနဲ့ ဗိယကျနမျက ဘဏျတှဟော Viettel ကတဆင့ျ၊ Mytel ကို ထောကျပံ့နပေါတယျ။ ဒါကွောင့ျ ပွညျသူလူထုက Mytel ကို ထိထိရောကျရောကျ သပိတျမှောကျနိုငျဖို့ လိုအပျနပွေီလို့ Justice for Myanmar အဖှဲ့က ဆိုပါတယျ။ အလှယျဆုံးကတော့ မိမိမှာရှိတဲ့ Mytel Sim Card ကို ဖကြျဆီးပဈတဲ့နညျးပါ။ Mytel Telecom ဟာ ဗိုလျခြုပျလူတနျးစားရဲ့ ကိုယျပိုငျပစ်စညျး ဖွဈနတောကွောင့ျ ဒီမိုကရစေီအရေးနဲ့ ဆန့ျကငြျဘကျ ဖွဈနတောကို သဘောပေါကျဖို့ လိုတယျလို့ ဆိုပါတယျ။
Mytel Telecom စနဈကွောင့ျ လူ့အခှင့ျအရေး ခြိုးဖကြျခံရပုံကို အရပျဘကျအသငျးအဖှဲ့တှကေ လူထုကို ပညာပေးသင့ျတယျလို့ ဆိုပါတယျ။ အားကစားကဏ်ဍ၊ ဖြောျဖွရေေးကဏ်ဍနဲ့ စာနယျဇငျးကဏ်ဍမှာလညျး Mytel နဲ့ အဆကျအသှယျဖွတျဖို့ လိုတယျလို့ သုံးသပျပါတယျ။ Mytel ဟာ ဗိုလျခြုပျလူတနျးစားရဲ့ လြှို့ဝှကျစီးပှားရေးနဲ့ စဈရေးလုပျငနျးအဖွဈ ရပျတညျနပေါတယျ။ ဒါကွောင့ျ စဈအာဏာရှငျ ဆန့ျကငြျရေးနဲ့ Mytel သပိတျမှောကျရေး ဒှနျတှဲနတောကို ပွညျသူလူထုက သဘောပေါကျသင့ျကွောငျး Justice for Myanmar အဖှဲ့က သုံးသပျထားတာကို တငျပွလိုကျရပါတယျ။
