=== [[ ZAWGYI ]] ===
ကချင်အခြေစိုက်ပါတီတချို့ နိုင်ငံရေးပါတီမှတ်ပုံတင်
နိုင်ငံရေးပါတီများ မှတ်ပုံတင်ခြင်း ဥပဒေသစ်အရ ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ကို ကချင်ပြည်နယ်အခြေစိုက် ပါတီအချို့လည်း မှတ်ပုံတင် လျှောက်ထားခဲ့ကြပါတယ်။ ကချင်လွတ်လပ်ရေးအဖွဲ့ KIO က ၂၀၂၃ ရွေးကောက်ပွဲကို သပိတ်မှောက်ဖို့ တိုက်တွန်းထားတာကြောင့် ကချင်နိုင်ငံရေးပါတီတွေနဲ့ KIO အကြား ပဋိပက္ခတွေ မြင့်တာလာမှာကို စိုးရိမ်နေပါတယ်။ ဒီအကြောင်း သတင်းပေးပို့ချက်ကို အခြေခံပြီး ကိုသားညွန့်ဦးပြောပြပါမယ်။
မတ်လ ၈ ရက်နေ့အထိ ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ကို နိုင်ငံရေးပါတီအဖြစ် ဆက်လက် တည်ထောင်ခွင့်နဲ့ မှတ်ပုံတင်ခွင့် လျှောက်ထားတဲ့ ပါတီ ၁၉ ပါတီ ရှိခဲ့ပြီး အဲဒီအထဲမှာ ကချင်ပြည်နယ်အခြေစိုက် နိုင်ငံရေးပါတီ အနည်းဆုံး ၃ ပါတီ ပါဝင်ခဲ့တာပါ။
ဒီပါတီတွေကတော့ ဒီမိုကရေစီသစ်ပါတီ(ကချင်) ၊ ကချင်ပြည်နယ် ပြည်သူ့ပါတီ (KSPP) နဲ့ လီဆူအမျိုးသား ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးပါတီ (ဒူးလေး)တို့ ဖြစ်ပါတယ်။
လီဆူအမျိုးသား ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးပါတီ (ဒူးလေး)ဟာ ဒီလ ၈ ရက်နေ့မှာ မှတ်ပုံတင်ခဲ့ပြီး ရွေးကောက်ပွဲမှာ အနည်းဆုံး ၁၀ မြို့နယ်လောက်မှာ ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ဖို့ရှိကြောင်း ပါတီဥက္ကဌ ဦးရွှေမင်းက ပြောပါတယ်။
“ အခု နိုင်ငံရေးပါတီမှာ မှတ်ပုံတင်ခြင်း ဥပဒေအရဆိုရင် ကျနော်တို့ ကချင်ပြည်နယ် အခြေစိုက်ဖြစ်သွားပါလိမ့်မယ်။ အဲတော့ ကျနော်တို့ ကချင်ပြည်နယ်မှာတော့ အဓိက ကိုယ့်ကိုထောက်ခံမယ့် မဲဆန္ဒရှင်အများစုရှိမယ့် မြို့နယ်တွေမှာ ပြိုင်ဖို့ ဖြစ်ပါလိမ့်မယ်။ အထူးသဖြင့် ကျနော်တို့ လီဆူနဲ့ အခြားသော ကျနော်တို့ကိုထောက်ခံသော တိုင်းရင်းသားအများစုရှိသော မြို့နယ်များပေါ့ဗျာ။ အနည်းဆုံးကျနော်တို့ ၁၀ မြို့နယ်လောက်တော့ ရှိပါတယ်။”
ကချင်ပြည်နယ် ပြည်သူ့ပါတီ (KSPP)ပါတီက ဒီလ ၇ ရက်နေ့နဲ့ ဒီမိုကရေစီသစ်ပါတီ(ကချင်) ကတော့ ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၂ ရက်နေ့က မှတ်ပုံတင် လျှောက်ထားခဲ့ကြတာပါ။
ကချင်ပြည်နယ်က လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ဖြစ်တဲ့ KIO ရဲ့ ဥက္ကဌ ဗိုလ်ချုပ်ကြီး အင်ဘန်လကတော့ စစ်ကောင်စီက ကျင်းပမယ့် ရွေးကောက်ပွဲမှာ မပါဝင်ဖို့အတွက် နှစ်သစ်ကူးမိန့်ခွန်းမှာ ထည့်သွင်း ပြောကြားထားပါတယ်။ အခုလို ကချင်ပါတီတွေ ရွေးကောက်ပွဲမှာ ပါဝင်လာရင် KIO ဘက်က ဘယ်လို အရေးယူ ဆောင်ရွက်တာတွေ ဖြစ်လာမလဲ ဆိုတာကိုတော့ KIO ဘက်က ထုတ်ပြန်လာတာ မရှိသေးပါဘူး ။
ကချင်ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ ဥက္ကဌဟောင်း ဂွမ်ဂရာအောင်ခမ်းကတော့ လက်နက်နဲ့ ဖြေရှင်းတာမျိုးဖြစ်လာမှာကို စိုးရိမ်ကြောင်းပြောပါတယ်။
“ KIO ဘက်ကနေ ရွေးကောက်ပွဲကိုရော၊ ပါတီလုပ်တဲ့ဟာတွေရော လက်မခံဘူးဆိုတဲ့ဟာမျိုး ကျနော် ကြားလိုက်ပါတယ်။ ဆိုတော့ အဲဒီဟာကို အရေးယူမယ်ဆိုတဲ့ အပိုင်းကျတော့ သူ့အပေါ်မှာပဲ မူတည်ပါတယ်။ လက်နက်နဲ့ဖြေရှင်းပြီ ဆိုရင်တော့ ထိခိုက်မှုတော့ ရှိလာမယ့် သဘောမျိုးတော့ ဖြစ်တယ်။ ဒါကြောင့်လည်း ကျနော်က စိုးရိမ်ပါတယ်။ ပဋိပက္ခကို မဖြစ်အောင် ဆိုတာကတော့ တာဝန်ရှိတဲ့သူ အပေါ်မှာပဲ မူတည်တယ်ဆိုတာကို ပြောလိုပါတယ်။”
ကချင်ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီဟာ ကချင်ပြည်နယ်ပြည်သူ့ပါတီ (KSPP) ကို ၂၀၁၉ ခုနှစ်က ပူးပေါင်းတည်ထောင်ခဲ့တဲ့ ကချင်ပါတီ ၃ ပါတီမှာ ပါဝင်ခဲ့ပြီး လက်ရှိမှာတော့ KSPP ပါတီက နုတ်ထွက်ထားတာပါ။
စစ်ကောင်စီဥက္ကဌ ဗိုလ်ချုပ်မှုးကြီးမင်းအောင်လှိုင်ရဲ့ နှစ်သစ်ကူး နုတ်ခွန်းဆက်စကားမှာ လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခတွေကို ဖြေရှင်းနိုင်ရင် တိုင်းရင်းသားတွေနဲ့ တိုင်းရင်းသားဒေသတွေရဲ့ အခွင့်အရေး ပိုမိုဆောင်ရွက်နိုင်မှာဖြစ်ကြောင်း၊ တိုင်းရင်းသားတွေရဲ့ ဒီမိုကရေစီအခွင့်အရေး မဆုံးရှုံးစေဖို့ နိုင်ငံအနှံ ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပဖို့ ဆောင်ရွက်နေကြောင်း ထည့်သွင်းပြောဆိုထားပါတယ်။
အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ NUG နဲ့ PDF အပါအဝင် ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံး KNU ၊ ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး CNF စတဲ့ စစ်ကောင်စီကို တော်လှန်နေတဲ့ အဖွဲ့အစည်းတွေနဲ့ နိုင်ငံတကာကလည်း စစ်ကောင်စီကကျင်းပမယ့် ရွေးကောက်ပွဲကို လက်မခံကြောင်း သဘောထား ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။
=== {{ UNICODE }} ===
ကခငြျအခွစေိုကျပါတီတခြို့ နိုငျငံရေးပါတီမှတျပုံတငျ
နိုငျငံရေးပါတီမြား မှတျပုံတငျခွငျး ဥပဒသေဈအရ ရှေးကောကျပှဲကောျမရှငျကို ကခငြျပွညျနယျအခွစေိုကျ ပါတီအခြို့လညျး မှတျပုံတငျ လြှောကျထားခဲ့ကွပါတယျ။ ကခငြျလှတျလပျရေးအဖှဲ့ KIO က ၂၀၂၃ ရှေးကောကျပှဲကို သပိတျမှောကျဖို့ တိုကျတှနျးထားတာကွောင့ျ ကခငြျနိုငျငံရေးပါတီတှနေဲ့ KIO အကွား ပဋိပက်ခတှေ မွင့ျတာလာမှာကို စိုးရိမျနပေါတယျ။ ဒီအကွောငျး သတငျးပေးပို့ခကြျကို အခွခေံပွီး ကိုသားညှန့ျဦးပွောပွပါမယျ။
မတျလ ၈ ရကျနေ့အထိ ရှေးကောကျပှဲကောျမရှငျကို နိုငျငံရေးပါတီအဖွဈ ဆကျလကျ တညျထောငျခှင့ျနဲ့ မှတျပုံတငျခှင့ျ လြှောကျထားတဲ့ ပါတီ ၁၉ ပါတီ ရှိခဲ့ပွီး အဲဒီအထဲမှာ ကခငြျပွညျနယျအခွစေိုကျ နိုငျငံရေးပါတီ အနညျးဆုံး ၃ ပါတီ ပါဝငျခဲ့တာပါ။
ဒီပါတီတှကေတော့ ဒီမိုကရစေီသဈပါတီ(ကခငြျ) ၊ ကခငြျပွညျနယျ ပွညျသူ့ပါတီ (KSPP) နဲ့ လီဆူအမြိုးသား ဖှံ့ဖွိုးတိုးတကျရေးပါတီ (ဒူးလေး)တို့ ဖွဈပါတယျ။
လီဆူအမြိုးသား ဖှံ့ဖွိုးတိုးတကျရေးပါတီ (ဒူးလေး)ဟာ ဒီလ ၈ ရကျနေ့မှာ မှတျပုံတငျခဲ့ပွီး ရှေးကောကျပှဲမှာ အနညျးဆုံး ၁၀ မွို့နယျလောကျမှာ ဝငျရောကျယှဉျပွိုငျဖို့ရှိကွောငျး ပါတီဥက်ကဌ ဦးရှှမေငျးက ပွောပါတယျ။
“ အခု နိုငျငံရေးပါတီမှာ မှတျပုံတငျခွငျး ဥပဒအေရဆိုရငျ ကနြောျတို့ ကခငြျပွညျနယျ အခွစေိုကျဖွဈသှားပါလိမ့ျမယျ။ အဲတော့ ကနြောျတို့ ကခငြျပွညျနယျမှာတော့ အဓိက ကိုယ့ျကိုထောကျခံမယ့ျ မဲဆန်ဒရှငျအမြားစုရှိမယ့ျ မွို့နယျတှမှော ပွိုငျဖို့ ဖွဈပါလိမ့ျမယျ။ အထူးသဖွင့ျ ကနြောျတို့ လီဆူနဲ့ အခွားသော ကနြောျတို့ကိုထောကျခံသော တိုငျးရငျးသားအမြားစုရှိသော မွို့နယျမြားပေါ့ဗြာ။ အနညျးဆုံးကနြောျတို့ ၁၀ မွို့နယျလောကျတော့ ရှိပါတယျ။”
ကခငြျပွညျနယျ ပွညျသူ့ပါတီ (KSPP)ပါတီက ဒီလ ၇ ရကျနေ့နဲ့ ဒီမိုကရစေီသဈပါတီ(ကခငြျ) ကတော့ ဖဖေောျဝါရီလ ၂၂ ရကျနေ့က မှတျပုံတငျ လြှောကျထားခဲ့ကွတာပါ။
ကခငြျပွညျနယျက လကျနကျကိုငျအဖှဲ့ဖွဈတဲ့ KIO ရဲ့ ဥက်ကဌ ဗိုလျခြုပျကွီး အငျဘနျလကတော့ စဈကောငျစီက ကငြျးပမယ့ျ ရှေးကောကျပှဲမှာ မပါဝငျဖို့အတှကျ နှဈသဈကူးမိန့ျခှနျးမှာ ထည့ျသှငျး ပွောကွားထားပါတယျ။ အခုလို ကခငြျပါတီတှေ ရှေးကောကျပှဲမှာ ပါဝငျလာရငျ KIO ဘကျက ဘယျလို အရေးယူ ဆောငျရှကျတာတှေ ဖွဈလာမလဲ ဆိုတာကိုတော့ KIO ဘကျက ထုတျပွနျလာတာ မရှိသေးပါဘူး ။
ကခငြျဒီမိုကရကျတဈပါတီ ဥက်ကဌဟောငျး ဂှမျဂရာအောငျခမျးကတော့ လကျနကျနဲ့ ဖွရှေငျးတာမြိုးဖွဈလာမှာကို စိုးရိမျကွောငျးပွောပါတယျ။
“ KIO ဘကျကနေ ရှေးကောကျပှဲကိုရော၊ ပါတီလုပျတဲ့ဟာတှရေော လကျမခံဘူးဆိုတဲ့ဟာမြိုး ကနြောျ ကွားလိုကျပါတယျ။ ဆိုတော့ အဲဒီဟာကို အရေးယူမယျဆိုတဲ့ အပိုငျးကတြော့ သူ့အပေါျမှာပဲ မူတညျပါတယျ။ လကျနကျနဲ့ဖွရှေငျးပွီ ဆိုရငျတော့ ထိခိုကျမှုတော့ ရှိလာမယ့ျ သဘောမြိုးတော့ ဖွဈတယျ။ ဒါကွောင့ျလညျး ကနြောျက စိုးရိမျပါတယျ။ ပဋိပက်ခကို မဖွဈအောငျ ဆိုတာကတော့ တာဝနျရှိတဲ့သူ အပေါျမှာပဲ မူတညျတယျဆိုတာကို ပွောလိုပါတယျ။”
ကခငြျဒီမိုကရကျတဈပါတီဟာ ကခငြျပွညျနယျပွညျသူ့ပါတီ (KSPP) ကို ၂၀၁၉ ခုနှဈက ပူးပေါငျးတညျထောငျခဲ့တဲ့ ကခငြျပါတီ ၃ ပါတီမှာ ပါဝငျခဲ့ပွီး လကျရှိမှာတော့ KSPP ပါတီက နုတျထှကျထားတာပါ။
စဈကောငျစီဥက်ကဌ ဗိုလျခြုပျမှုးကွီးမငျးအောငျလှိုငျရဲ့ နှဈသဈကူး နုတျခှနျးဆကျစကားမှာ လကျနကျကိုငျ ပဋိပက်ခတှကေို ဖွရှေငျးနိုငျရငျ တိုငျးရငျးသားတှနေဲ့ တိုငျးရငျးသားဒသေတှရေဲ့ အခှင့ျအရေး ပိုမိုဆောငျရှကျနိုငျမှာဖွဈကွောငျး၊ တိုငျးရငျးသားတှရေဲ့ ဒီမိုကရစေီအခှင့ျအရေး မဆုံးရှုံးစဖေို့ နိုငျငံအနှံ ရှေးကောကျပှဲကငြျးပဖို့ ဆောငျရှကျနကွေောငျး ထည့ျသှငျးပွောဆိုထားပါတယျ။
အမြိုးသားညီညှတျရေးအစိုးရ NUG နဲ့ PDF အပါအဝငျ ကရငျအမြိုးသားအစညျးအရုံး KNU ၊ ခငြျးအမြိုးသားတပျဦး CNF စတဲ့ စဈကောငျစီကို တောျလှနျနတေဲ့ အဖှဲ့အစညျးတှနေဲ့ နိုငျငံတကာကလညျး စဈကောငျစီကကငြျးပမယ့ျ ရှေးကောကျပှဲကို လကျမခံကွောငျး သဘောထား ထုတျပွနျထားပါတယျ။
