တရားမဝင် ဓာတ်သတ္ထုမှောင်ခိုမှုနဲ့ တရုတ်နိုင်ငံသား ၂ ဦးကို တာလီဘန်ဖမ်းဆီး
{{Zawgyi/Unicode}}
မက်ထရစ်တန်ချိန် ၁ ထောင်လောက်ရှိတဲ့ Lithium ဓာတ်သတ္တုပါ ကျောက်တုံးတွေကို တရားမဝင်ခိုးထုတ်ဖို့ ကြိုးပမ်းမှု စွပ်စွဲချက်နဲ့ တရုတ်နိုင်ငံသား ၂ ဦးအပါအဝင် လူ ၅ ဦးကို အာဖဂန်နစ္စတန ်တာလီဘန်တို့က ဖမ်းဆီးလိုက်ပါတယ်။ နိုင်ငံအရှေ့ပိုင်း Jalalabad နယ်စပ်မြို့မှာ ဖမ်းဆီးလိုက်တာပါ။
ပါကစ္စတန်နိုင်ငံကတဆင့် တရုတ်နိုင်ငံထဲ ဒီအဖိုးတန်ကျောက်တုံးတွေ တရားမဝင်တင်ပို့ဖို့ တရုတ်နိုင်ငံသား ၂ ဦးနဲ့ အာဖဂန် အပေါင်းပါတွေ ကြံစည်ထားကြတယ်လို့လည်း တာလီဘန် ထောက်လှမ်းရေးအရာရှိတွေရဲ့ ပြောကြားချက်ကို အာဖဂန်ရုပ်သံတွေမှာ တနင်္ဂနွေနေ့က ထုတ်လွှင့်ခဲ့ကြပါတယ်။
အာဖဂန် ဓာတ်သတ္ထုတူးဖော်ရေးနဲ့ ရေနံလုပ်ငန်းဝန်ကြီးဌာန အကြီးတန်းအရာရှိ Mohammas Rasool Aqab ကတော့ အဲဒီကျောက်တုံးတွေထဲမှာ Lithium ဓာတ်သတ္တု ၃၀% ထိပါဝင်တယ်လို့ခန့်မှန်းပါတယ်။
ပါကစ္စတန်နိုင်ငံနဲ့ နယ်စပ်ချင်းထိစပ်နေတဲ့ဒေသ အတော်များများထဲက Nuristan နဲ့ Kunar အရပ်ကနေ ဒီကျောက်တုံးတွေကို လ ျှို့ဝှက်တူးယူခဲ့ကြတာဖြစ်တယ်လို့လည်း ပြောပါတယ်။
အမေရိကန်နဲ့နေတိုးတပ်ဖွဲ့တွေ ထွက်ခွါသွားတဲ့ ၂၀၂၁ ခုနှစ်မှာ အာဏာယူ အုပ်ချုပ်လာတဲ့အချိန်ကတည်းက Lithuium ဓာတ်သတ္တု တူးဖော်ရောင်းချခွင့်တွေကို တာလီဘန်တို့ တားမြစ်ထားတာဖြစ်ပါတယ်။ အာဖဂန်နစ္စတန်နိုင်ငံပိုင် မြေတွေထဲမှာ ဒေါ်လာ ၁ ထရီလီယံတန်ဖိုးရှိတဲ့ Lithium အပါအဝင် မြေရှားသတ္တုတွေရှိနေတယ်လို့ဆိုပေမယ့် ဆယ်စုနှစ်တွေနဲ့ချီ စစ်ပွဲတွေပေါ်ပေါက်နေတာကြောင့် ဓာတ်သတ္ထု တူးဖော်ရေးလုပ်ငန်းတွေ တိုးတက်မှုမရပါဘူး။
ဥတုရာသီပြောင်းလဲဖောက်ပြန်မှု ထိန်းချုပ်ရေး သန့်ရှင်းစွမ်းအင်ထုတ်ယူမှုနဲ့ ဘထ္ထရီတွေမှာပါ အဓိကအသုံးပြုနေတဲ့ Lithium ဓာတ်သတ္တုတွေကို ကမ္ဘာတဝှမ်း ဝယ်လိုအားတွေ မြင့်တက်လာနေတာလည်းဖြစ်ပါတယ်။
တရားမဝငျ ဓာတျသတ်ထုမှောငျခိုမှုနဲ့ တရုတျနိုငျငံသား ၂ ဦးကို တာလီဘနျဖမျးဆီး
{{Zawgyi/Unicode}}
မကျထရဈတနျခြိနျ ၁ ထောငျလောကျရှိတဲ့ Lithium ဓာတျသတ်တုပါ ကြောကျတုံးတှကေို တရားမဝငျခိုးထုတျဖို့ ကွိုးပမျးမှု စှပျစှဲခကြျနဲ့ တရုတျနိုငျငံသား ၂ ဦးအပါအဝငျ လူ ၅ ဦးကို အာဖဂနျနစ်စတန ျတာလီဘနျတို့က ဖမျးဆီးလိုကျပါတယျ။ နိုငျငံအရှေ့ပိုငျး Jalalabad နယျစပျမွို့မှာ ဖမျးဆီးလိုကျတာပါ။
ပါကစ်စတနျနိုငျငံကတဆင့ျ တရုတျနိုငျငံထဲ ဒီအဖိုးတနျကြောကျတုံးတှေ တရားမဝငျတငျပို့ဖို့ တရုတျနိုငျငံသား ၂ ဦးနဲ့ အာဖဂနျ အပေါငျးပါတှေ ကွံစညျထားကွတယျလို့လညျး တာလီဘနျ ထောကျလှမျးရေးအရာရှိတှရေဲ့ ပွောကွားခကြျကို အာဖဂနျရုပျသံတှမှော တနငျ်ဂနှနေေ့က ထုတျလှှင့ျခဲ့ကွပါတယျ။
အာဖဂနျ ဓာတျသတ်ထုတူးဖောျရေးနဲ့ ရနေံလုပျငနျးဝနျကွီးဌာန အကွီးတနျးအရာရှိ Mohammas Rasool Aqab ကတော့ အဲဒီကြောကျတုံးတှထေဲမှာ Lithium ဓာတျသတ်တု ၃၀% ထိပါဝငျတယျလို့ခန့ျမှနျးပါတယျ။
ပါကစ်စတနျနိုငျငံနဲ့ နယျစပျခငြျးထိစပျနတေဲ့ဒသေ အတောျမြားမြားထဲက Nuristan နဲ့ Kunar အရပျကနေ ဒီကြောကျတုံးတှကေို လ ြှို့ဝှကျတူးယူခဲ့ကွတာဖွဈတယျလို့လညျး ပွောပါတယျ။
အမရေိကနျနဲ့နတေိုးတပျဖှဲ့တှေ ထှကျခှါသှားတဲ့ ၂၀၂၁ ခုနှဈမှာ အာဏာယူ အုပျခြုပျလာတဲ့အခြိနျကတညျးက Lithuium ဓာတျသတ်တု တူးဖောျရောငျးခခြှင့ျတှကေို တာလီဘနျတို့ တားမွဈထားတာဖွဈပါတယျ။ အာဖဂနျနစ်စတနျနိုငျငံပိုငျ မွတှေထေဲမှာ ဒေါျလာ ၁ ထရီလီယံတနျဖိုးရှိတဲ့ Lithium အပါအဝငျ မွရှေားသတ်တုတှရှေိနတေယျလို့ဆိုပမေယ့ျ ဆယျစုနှဈတှနေဲ့ခြီ စဈပှဲတှပေေါျပေါကျနတောကွောင့ျ ဓာတျသတ်ထု တူးဖောျရေးလုပျငနျးတှေ တိုးတကျမှုမရပါဘူး။
ဥတုရာသီပွောငျးလဲဖောကျပွနျမှု ထိနျးခြုပျရေး သန့ျရှငျးစှမျးအငျထုတျယူမှုနဲ့ ဘထ်ထရီတှမှောပါ အဓိကအသုံးပွုနတေဲ့ Lithium ဓာတျသတ်တုတှကေို ကမ်ဘာတဝှမျး ဝယျလိုအားတှေ မွင့ျတကျလာနတောလညျးဖွဈပါတယျ။
