ရခိုင်ပြည်နယ်မြောက်ပိုင်း လုံခြုံရေးစစ်ဆေးမှုတွေ တိုးမြှင့်
{{Zawgyi/Unicode}}
ရခိုင်လက်နက်ကိုင် AA အခြေစိုက်တဲ့ ရခိုင်မြောက်ပိုင်းမှာ ခရီးသွားတွေကို စစ်တပ်က တင်းတင်းကြပ်ကြပ်စစ်ဆေးနေပြီး ရိက္ခာသယ်ယူခွင့်ကို ကန့်သတ်ထားတာကြောင့် ဒေသခံတွေ အခက်တေ့ွနေကြပါတယ်။ ရခိုင်မြောက်ပိုင်းမှာ AA နဲ့ စစ်တပ်ကြား နားလည်မှုနဲ့ အပစ်ရပ်ထားပေမဲ့ မောင်တောမြို့နယ်ဖက်မှာဆိုရင် စစ်တပ်က လုံခြုံရေးတင်းကြပ် နေသလို သေနတ်ပစ်ခတ်သံတွေ မကြာခဏ ကြားနေရတာကြောင့် တိုက်ပွဲဖြစ်မှာ ဒေသခံတွေ က စိုးရိမ်နေကြတာပါ။ ဒီအကြောင်းအပြည့်အစုံကိုတော့ ရန်ကုန်ကလာ တဲ့သတင်းကို ကိုခင်မောင်စိုးမင်း ကတင်ပြပေးပါမယ်။
ရခိုင်လက်နက်ကိုင် AA တပ်ဖွဲ့တွေ ရှိနေတဲ့ ရခိုင်မြောက်ပိုင်းက မြို့နယ်တစ်ချို့မှာ ခရီးသွားလာသူတွေကို စစ်တပ်က ပြီးခဲ့တဲ့လကစလို့ တင်းတင်းကြပ်ကြပ် စစ်ဆေးနေတယ်လို့ ဒေသ ခံတွေက ပြောပြကြပါတယ်။ တောင်ကုတ်မြို့နယ်ကနေ စစ်တွေမြို့နယ်ကိုသွားတဲ့ လမ်းတစ် လေ ျှာက်မှာ စစ်ဆေးဂိတ် ၁၀ ခုလောက်အထိထားပြီး စစ်ဆေးနေသလို၊ ရိက္ခာ သယ်ယူခွင့်တွေလည်း ကန့်သတ်ခံရတယ်လို့ ကိုယ်တိုင်စစ်ဆေးခံခဲ့ရတဲ့ ခရီးသည်တဦးက ပြောပါတယ်။
“ တောင်ကုတ်ကနေ စစ်တွေအထိဆိုရင် အနည်းဆုံးဂိတ်ဆယ်ခုလောက်မှာ အစစ်ခံရတာပေါ့။ အဓိကကတော့ အများဆုံး စစ်တာက အမ်းမှာ ၃ ခုလောက် စစ်တယ် ။ ဘာစစ်လဲဆိုတော့ လူနဲ့ မှတ်ပုံတင်တွဲပြီး စစ်တာရှိတယ်။ နောက်ရိက္ခာခြောက်တွေ ငါးခြောက်တွေ ဘာတွေကို သူတို့က နယ်လုံရဲ့ ခွင့်ပြုချက်နဲ့မှ ယူရတယ်ဆိုပြီး ရစ်တာ။ တကယ်ထုတ်ပြန်ထားလာတော့မသိဘူး။ နယ်လုံထောက်ခံချက်ပါရမယ်ဆိုပြီး ကြေငြာထားတာလည်းမတွေ့ဘူး။ ယိုးချောင်းတံတားထိပ်မှာလည်း ၁ ခါစစ်တယ်၊ ကျောက်တော်နဲ့ မြောက်ဦးကြား ၁ ခါ၊ ကျောက်တော် ပုဏ္ဏားကျွန်းကြားက ကန်စောက်တောင်မှာလည်းစစ်တယ်၊ နောက်ပုဏ္ဏားကျွန်းနဲ့ စစ်တွေမြို့ဝင်ကြားမှာဆိုရင် ၂ ခုပေါ့၊ တော်တော်များများ တင်းတင်းကြပ်ကြပ်ကိုစစ်တာ”
၂၀၂၁ခုနှစ် နိုင်ဝင်ဘာလလောက်က AA အဖွဲ့နဲ့ စစ်တပ်ကြား တိုက်ပွဲအနည်းငယ်ဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့ မောင်တောမြို့နယ်မြောက်ပိုင်းမှာ ဆိုရင်လည်း စစ်ဆေးရေးတင်းကြပ်နေတယ်လို့ မောင်တောဒေသခံတစ်ဦးကပြောပါတယ်။
“ အစစ်အဆေးများတာကတော့မှန်ပါတယ်။ ကျနော်တို့ ဝန်ထမ်းတွေတောင်မှာ အစစ်ဆေးခံရတာ တော်တော်များများရှိတယ်၊ ကျနော်အမြင်ပြောရရင်တော့ တအားလွန်တယ်လို့ ထင်တယ်၊ ဝန်ထမ်းလည်းမသိဘူး။ အရပ်သားလည်းမသိဘူး၊ ကျနော်တို့ခံနေရတာ တော်တော်များများရှိတယ်၊ အိပ်တွေကို မွှေတယ်၊ ဆိုင်ကယ်နဲ့ သွားရင် ဆိုင်ကယ်ဘောက်တွေကို ဖွင့်ခိုင်းတယ်၊ ဖွင့်ပြတယ်။ သူတို့ဘာလိုချင်တယ်ဆိုတာတော့ ကျနော်တို့ မပြောတတ်ဘူး၊ နောက်မေးတယ်။ ဘယ်ကလည်း ဘယ်ရွာကလည်း ဘယ်ကိုသွားမှာလည်း၊ ဒါတွေမေးတယ်။ သူတို့မေးတာအကုန်ဖြေတယ်၊ ဌာနချုပ် နဲ့ ကြိမ်ချောင် ၂၄ ဂိတ် မှာစစ်တာ”
ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်း တစ်မြို့နဲ့ တစ်မြို့ ကူးသန်းသွားလာနေတဲ့ ခရီးသွားတွေကို အခုလို တင်းတင်းကြပ်ကြပ်စစ်ဆေးနေတာတွေကြောင့် ဒေသခံတွေ အခက်အခဲကြုံနေရသလို အခုရက်ပိုင်းအတွင်း မောင်တောမြို့နယ်ဖက်မှာ သေနတ်သံတွေလည်း မကြာခဏ ကြားနေရတာကြောင့် ဒေသခံတွေပိုပြီးတော့ စိုးရိမ်နေကြတယ်လို့လည်း မောင်တော်မြို့နယ် ပြည်နယ်လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်ဟောင်း ဦးမောင်အုန်းကပြောပါတယ်။
“ ကြိမ်ချောင်းဖက်ကတော့ ဆေးလိပ်တွေယူတာကိုလည်း ကန့်သတ်တယ်၊ စစ်ဆေးတယ်။ အတင်းအကြပ်လုပ်တယ်၊ လူတွေက ကားပေါ်က ဆင်းပြီးတော့ ခြေလျင်လျှောက်ရတယ်၊ အဲလိုဟာမျိုးတွေပေါ့နော်၊ နယ်ခြားစောင့်ဌာနချုပ်နဲ့ အဲဒီကြိမ်ချောင်းမှာပေါ့နော်၊ အမှန်အတိုင်းပြောပြရင် အဲဒါမျိုးက မလုပ်သင့်တဲ့ အလုပ်ဖြစ်တယ်၊ သူတို့က မလုပ်သင့်တဲ့ဟာကို အလာကားလျောက်လုပ်နေတယ်။ ဘာမှလည်းအဓိပ္ဗာယ်ရှိတာ မဟုတ်ဘူးနော်။ နိုင်ငံသား တစ်ယောက်အနေနဲ့ ခရီးသွားလာလို့ရတာပဲ ကိုယ့်နိုင်ငံအတွင်းမှာ အဲဒါကို စစ်တယ် ဘာညာဆိုတော့ ခရီးသွားတွေအနေနဲ့ စိတ်အနှောက်အယှက်ဖြစ်ရတယ်လေ၊ ပြီးတော့ သေနတ်ဖောက်သံတွေ ကြားရတာကလည်း ဒေသခံတွေ ပြည်သူတွေအနေနဲ့ စိုးရိမ်ရတာပေါ့ဗျာ ။ ဒီနေရာမှာ ဖြစ်လာမလား။ ပြဿနာတက်မလားဆိုပြီး စိုးရိမ်ကြတာပေါ့။”
ရခိုင်ပြည်နယ် ၊ အမ်းမြို့နယ်မှာဆိုလည်း ဒလက်ချောင်းကျေးရွာအုပ်စုဘက်ကို ကုန်းလမ်းကြောင်းအတိုင်း ဆန်သယ်ယူတာတွေကို လမ်းမှာရှိတဲ့ စစ်ကောင်စီ စစ်ဆေးဂိတ်တွေက ပြီးခဲ့တဲ့ ဇန်နဝါရီလ ၃ ရက်နေ့ ကတည်းက ကန့်သတ်ထားတာဖြစ်တယ်လို့ ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။
ရခိုင်ပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းမှာ ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၈ အကုန်ပိုင်း ရခိုင်လက်နက်ကိုင် AA အဖွဲ့ နဲ့ စစ်တပ်တို့ တိုက်ပွဲတွေ စတင်ဖြစ်ပွားကတည်းက ဒေသခံပြည်သူရဲ့ ခရီးသွားလာရေးတွေကို တပ်ဖက်က ကန့်သတ်ထားခဲ့တာပါ။ ဒါပေမယ့်လည်း AA အဖွဲ့နဲ့ တပ်မတော်တို့ကြား နားလည်မှုနဲ့ အပစ်ရပ်ပြီးတဲ့နောက်ပိုင်းမှာ စစ်ဆေးတာတွေကို ဖြေလျော့ပေးခဲ့ပြီး အခုနောက်ပိုင်းမှာ ပြန်ပြီးတော့ တင်းတင်းကြပ်ကြပ် စစ်ဆေးလာတာလည်းဖြစ်ပါတယ်။ အခုလို ရခိုင်မြောက်ပိုင်းမှာ ခရီးသည်တွေကို တင်းကြပ်စစ်ဆေးလာတာနဲ့ ပတ်သတ်ပြီး ရခိုင်ပြည်နယ် လုံခြုံရေးနဲ့ နယ်စပ်ရေးရာဝန်ကြီး ဗိုလ်မှူးကြီး ကျော်သူရကို ဆက်သွယ်ခဲ့ ပေမယ့် ဆက်သွယ်လို့ မရခဲ့ပါဘူး။
.....................................................
ရခိုငျပွညျနယျမွောကျပိုငျး လုံခွုံရေးစဈဆေးမှုတှေ တိုးမွှင့ျ
{{Zawgyi/Unicode}}
ရခိုငျလကျနကျကိုငျ AA အခွစေိုကျတဲ့ ရခိုငျမွောကျပိုငျးမှာ ခရီးသှားတှကေို စဈတပျက တငျးတငျးကွပျကွပျစဈဆေးနပွေီး ရိက်ခာသယျယူခှင့ျကို ကန့ျသတျထားတာကွောင့ျ ဒသေခံတှေ အခကျတှေ့နကွေပါတယျ။ ရခိုငျမွောကျပိုငျးမှာ AA နဲ့ စဈတပျကွား နားလညျမှုနဲ့ အပဈရပျထားပမေဲ့ မောငျတောမွို့နယျဖကျမှာဆိုရငျ စဈတပျက လုံခွုံရေးတငျးကွပျ နသေလို သနေတျပဈခတျသံတှေ မကွာခဏ ကွားနရေတာကွောင့ျ တိုကျပှဲဖွဈမှာ ဒသေခံတှေ က စိုးရိမျနကွေတာပါ။ ဒီအကွောငျးအပွည့ျအစုံကိုတော့ ရနျကုနျကလာ တဲ့သတငျးကို ကိုခငျမောငျစိုးမငျး ကတငျပွပေးပါမယျ။
ရခိုငျလကျနကျကိုငျ AA တပျဖှဲ့တှေ ရှိနတေဲ့ ရခိုငျမွောကျပိုငျးက မွို့နယျတဈခြို့မှာ ခရီးသှားလာသူတှကေို စဈတပျက ပွီးခဲ့တဲ့လကစလို့ တငျးတငျးကွပျကွပျ စဈဆေးနတေယျလို့ ဒသေ ခံတှကေ ပွောပွကွပါတယျ။ တောငျကုတျမွို့နယျကနေ စဈတှမွေို့နယျကိုသှားတဲ့ လမျးတဈ လေ ြှာကျမှာ စဈဆေးဂိတျ ၁၀ ခုလောကျအထိထားပွီး စဈဆေးနသေလို၊ ရိက်ခာ သယျယူခှင့ျတှလေညျး ကန့ျသတျခံရတယျလို့ ကိုယျတိုငျစဈဆေးခံခဲ့ရတဲ့ ခရီးသညျတဦးက ပွောပါတယျ။
“ တောငျကုတျကနေ စဈတှအေထိဆိုရငျ အနညျးဆုံးဂိတျဆယျခုလောကျမှာ အစဈခံရတာပေါ့။ အဓိကကတော့ အမြားဆုံး စဈတာက အမျးမှာ ၃ ခုလောကျ စဈတယျ ။ ဘာစဈလဲဆိုတော့ လူနဲ့ မှတျပုံတငျတှဲပွီး စဈတာရှိတယျ။ နောကျရိက်ခာခွောကျတှေ ငါးခွောကျတှေ ဘာတှကေို သူတို့က နယျလုံရဲ့ ခှင့ျပွုခကြျနဲ့မှ ယူရတယျဆိုပွီး ရဈတာ။ တကယျထုတျပွနျထားလာတော့မသိဘူး။ နယျလုံထောကျခံခကြျပါရမယျဆိုပွီး ကွငွောထားတာလညျးမတှေ့ဘူး။ ယိုးခြောငျးတံတားထိပျမှာလညျး ၁ ခါစဈတယျ၊ ကြောကျတောျနဲ့ မွောကျဦးကွား ၁ ခါ၊ ကြောကျတောျ ပုဏ်ဏားကြှနျးကွားက ကနျစောကျတောငျမှာလညျးစဈတယျ၊ နောကျပုဏ်ဏားကြှနျးနဲ့ စဈတှမွေို့ဝငျကွားမှာဆိုရငျ ၂ ခုပေါ့၊ တောျတောျမြားမြား တငျးတငျးကွပျကွပျကိုစဈတာ”
၂၀၂၁ခုနှဈ နိုငျဝငျဘာလလောကျက AA အဖှဲ့နဲ့ စဈတပျကွား တိုကျပှဲအနညျးငယျဖွဈပှားခဲ့တဲ့ မောငျတောမွို့နယျမွောကျပိုငျးမှာ ဆိုရငျလညျး စဈဆေးရေးတငျးကွပျနတေယျလို့ မောငျတောဒသေခံတဈဦးကပွောပါတယျ။
“ အစဈအဆေးမြားတာကတော့မှနျပါတယျ။ ကနြောျတို့ ဝနျထမျးတှတေောငျမှာ အစဈဆေးခံရတာ တောျတောျမြားမြားရှိတယျ၊ ကနြောျအမွငျပွောရရငျတော့ တအားလှနျတယျလို့ ထငျတယျ၊ ဝနျထမျးလညျးမသိဘူး။ အရပျသားလညျးမသိဘူး၊ ကနြောျတို့ခံနရေတာ တောျတောျမြားမြားရှိတယျ၊ အိပျတှကေို မှှတေယျ၊ ဆိုငျကယျနဲ့ သှားရငျ ဆိုငျကယျဘောကျတှကေို ဖှင့ျခိုငျးတယျ၊ ဖှင့ျပွတယျ။ သူတို့ဘာလိုခငြျတယျဆိုတာတော့ ကနြောျတို့ မပွောတတျဘူး၊ နောကျမေးတယျ။ ဘယျကလညျး ဘယျရှာကလညျး ဘယျကိုသှားမှာလညျး၊ ဒါတှမေေးတယျ။ သူတို့မေးတာအကုနျဖွတေယျ၊ ဌာနခြုပျ နဲ့ ကွိမျခြောငျ ၂၄ ဂိတျ မှာစဈတာ”
ရခိုငျပွညျနယျအတှငျး တဈမွို့နဲ့ တဈမွို့ ကူးသနျးသှားလာနတေဲ့ ခရီးသှားတှကေို အခုလို တငျးတငျးကွပျကွပျစဈဆေးနတောတှကွေောင့ျ ဒသေခံတှေ အခကျအခဲကွုံနရေသလို အခုရကျပိုငျးအတှငျး မောငျတောမွို့နယျဖကျမှာ သနေတျသံတှလေညျး မကွာခဏ ကွားနရေတာကွောင့ျ ဒသေခံတှပေိုပွီးတော့ စိုးရိမျနကွေတယျလို့လညျး မောငျတောျမွို့နယျ ပွညျနယျလှှတျတောျကိုယျစားလှယျဟောငျး ဦးမောငျအုနျးကပွောပါတယျ။
“ ကွိမျခြောငျးဖကျကတော့ ဆေးလိပျတှယေူတာကိုလညျး ကန့ျသတျတယျ၊ စဈဆေးတယျ။ အတငျးအကွပျလုပျတယျ၊ လူတှကေ ကားပေါျက ဆငျးပွီးတော့ ခွလေငြျလြှောကျရတယျ၊ အဲလိုဟာမြိုးတှပေေါ့နောျ၊ နယျခွားစောင့ျဌာနခြုပျနဲ့ အဲဒီကွိမျခြောငျးမှာပေါ့နောျ၊ အမှနျအတိုငျးပွောပွရငျ အဲဒါမြိုးက မလုပျသင့ျတဲ့ အလုပျဖွဈတယျ၊ သူတို့က မလုပျသင့ျတဲ့ဟာကို အလာကားလြောကျလုပျနတေယျ။ ဘာမှလညျးအဓိပ်ဗာယျရှိတာ မဟုတျဘူးနောျ။ နိုငျငံသား တဈယောကျအနနေဲ့ ခရီးသှားလာလို့ရတာပဲ ကိုယ့ျနိုငျငံအတှငျးမှာ အဲဒါကို စဈတယျ ဘာညာဆိုတော့ ခရီးသှားတှအေနနေဲ့ စိတျအနှောကျအယှကျဖွဈရတယျလေ၊ ပွီးတော့ သနေတျဖောကျသံတှေ ကွားရတာကလညျး ဒသေခံတှေ ပွညျသူတှအေနနေဲ့ စိုးရိမျရတာပေါ့ဗြာ ။ ဒီနရောမှာ ဖွဈလာမလား။ ပွူနာတကျမလားဆိုပွီး စိုးရိမျကွတာပေါ့။”
ရခိုငျပွညျနယျ ၊ အမျးမွို့နယျမှာဆိုလညျး ဒလကျခြောငျးကြေးရှာအုပျစုဘကျကို ကုနျးလမျးကွောငျးအတိုငျး ဆနျသယျယူတာတှကေို လမျးမှာရှိတဲ့ စဈကောငျစီ စဈဆေးဂိတျတှကေ ပွီးခဲ့တဲ့ ဇနျနဝါရီလ ၃ ရကျနေ့ ကတညျးက ကန့ျသတျထားတာဖွဈတယျလို့ ဒသေခံတှကေ ပွောပါတယျ။
ရခိုငျပွညျနယျမွောကျပိုငျးမှာ ပွီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၈ အကုနျပိုငျး ရခိုငျလကျနကျကိုငျ AA အဖှဲ့ နဲ့ စဈတပျတို့ တိုကျပှဲတှေ စတငျဖွဈပှားကတညျးက ဒသေခံပွညျသူရဲ့ ခရီးသှားလာရေးတှကေို တပျဖကျက ကန့ျသတျထားခဲ့တာပါ။ ဒါပမေယ့ျလညျး AA အဖှဲ့နဲ့ တပျမတောျတို့ကွား နားလညျမှုနဲ့ အပဈရပျပွီးတဲ့နောကျပိုငျးမှာ စဈဆေးတာတှကေို ဖွလြေော့ပေးခဲ့ပွီး အခုနောကျပိုငျးမှာ ပွနျပွီးတော့ တငျးတငျးကွပျကွပျ စဈဆေးလာတာလညျးဖွဈပါတယျ။ အခုလို ရခိုငျမွောကျပိုငျးမှာ ခရီးသညျတှကေို တငျးကွပျစဈဆေးလာတာနဲ့ ပတျသတျပွီး ရခိုငျပွညျနယျ လုံခွုံရေးနဲ့ နယျစပျရေးရာဝနျကွီး ဗိုလျမှူးကွီး ကြောျသူရကို ဆကျသှယျခဲ့ ပမေယ့ျ ဆကျသှယျလို့ မရခဲ့ပါဘူး။
