(Zawgyi/Unicode)
သက်တမ်း သန်း ၁၀၀ ကျော်ရှိပြီလို့ ခန့်မှန်းရတဲ့ ပျံသန်းနိုင်တဲ့ အသေးငယ်ဆုံး ဒိုင်နိုဆောတကောင်ကို မြန်မာနိုင်ငံမှာ တွေ့ရှိတဲ့ ပယင်းထဲမှာ မူရင်းပုံစံမပျက် ရှိနေတာကို သိပ္ပံပညာရှင်တွေ ရှာဖွေ တွေ့ရှိ ခဲ့ကြပါတယ်။ အဲဒီ ဒိုင်နိုဆောဟာ ကမ္ဘာ့အသေးဆုံးငှက်တကောင်ထက်တောင် သေးငယ်ပြီး T-Rex လို့ခေါ်တဲ့ ဒိုင်နိုဆောအမျိုးအစားထက်တောင် သက်တမ်းပိုရင့်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
Oculudentavis khaungraae လို့ခေါ်တဲ့ အဲဒီ ဒိုင်နိုဆောရဲ့ ဦးခေါင်းကို မြန်မာနိုင်ငံမှာတွေ့တဲ့ ပယင်းထဲမှာ ကောင်းမွန်စွာ တွေ့ရှိခဲ့တာကြောင့် အဲဒီသတ္တဝါဟာ ဘယ်လိုပုံစံဖြစ်မယ်ဆိုတာကို သုတေသီတွေ ရှင်းလင်းစွာ ခန့်မှန်း တွက်ဆကြည့်လို့ရနိုင်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
သူ့အနေနဲ့ အဲဒီ ပယင်းထဲကအကောင်ကို စတွေ့လိုက်ရတဲ့အချိန်မှာ အလွန်အမင်း အံ့အားသင့် သွားခဲ့တယ်လို့ တရုတ်သိပ္ပံအကယ်ဒမီက ကျောက်ဖြစ်ရုပ်ကြွင်းပညာရှင်လည်းဖြစ်၊ Nature ဂျာနယ်မှာ ဒီရှာဖွေတွေ့ရှိမှုအကြောင်း ရေးသားခဲ့တဲ့ အဖွဲ့ခေါင်းဆောင်လည်းဖြစ်တဲ့ Jingmai O’Connor က ပြောပါတယ်။
အခုတွေ့ရှိတဲ့ ဒိုင်နိုဆောငယ်ရဲ့ဦးခေါင်းဟာ ၇.၁ မီလီမီတာသာ ရှည်လျားတာကြောင့် ဒါဟာ ရှာဖွေတွေ့ရှိပြီးသမျှ ဒိုင်နိုဆောတွေထဲမှာ အသေးငယ်ဆုံးဖြစ်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ဒီဒိုင်နိုဆောရဲ့ အရွယ်အစားဟာ လက်ရှိမှာ အသေးငယ်ဆုံးငှက်ဖြစ်တဲ့ ဝတ်ရေစုပ်ငှက်လောက်ဘဲ ရှိမယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
သန်း ၉၉ နှစ်သက်တမ်း ရေ သတ္တဝါ ရုပ်ကြွင်းကချင်ပြည်နယ်မှာ တွေ့ရှိတဲ့သတင်းကိုလည်း ဖတ်ရှုနိုင်ပါပြီ။
အရွယ်အစားအားဖြင့် သေးငယ်တယ်ဆိုပေမယ့်လည်း အဲဒီ ဒိုင်နိုဆောဟာ သူ့ရဲ့ ချွန်ထက်တဲ့ သွားတွေ၊ ကြီးမားတဲ့ မျက်လုံးတွေကို အသုံးပြုပြီး ပိုးမွှားတွေကို လိုက်လံ ဖမ်းစားခဲ့ပုံရတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
ဒါပေမယ့် ဒီ ဒိုင်နိုဆောငှက်ကို ဒိုင်နိုဆောလို့ သတ်မှတ်မလား၊ ဒါမှမဟုတ် ငှက်တကောင်အဖြစ် သတ်မှတ်ရမလားဆိုတာတော့ မကွဲပြားဘူးလို့ သိပ္ပံပညာရှင်တွေက ပြောပါတယ်။
...................
နှဈ သနျး ၁၀၀ ကြောျက ဒိုငျနိုဆောငှကျ ရုပျကွှငျး မွနျမာ့ပယငျး ထဲတှေ့ရှိ
(Unicode)
သကျတမျး သနျး ၁၀၀ ကြောျရှိပွီလို့ ခန့ျမှနျးရတဲ့ ပြံသနျးနိုငျတဲ့ အသေးငယျဆုံး ဒိုငျနိုဆောတကောငျကို မွနျမာနိုငျငံမှာ တှေ့ရှိတဲ့ ပယငျးထဲမှာ မူရငျးပုံစံမပကြျ ရှိနတောကို သိပ်ပံပညာရှငျတှေ ရှာဖှေ တှေ့ရှိ ခဲ့ကွပါတယျ။ အဲဒီ ဒိုငျနိုဆောဟာ ကမ်ဘာ့အသေးဆုံးငှကျတကောငျထကျတောငျ သေးငယျပွီး T-Rex လို့ခေါျတဲ့ ဒိုငျနိုဆောအမြိုးအစားထကျတောငျ သကျတမျးပိုရင့ျတယျလို့ ဆိုပါတယျ။
Oculudentavis khaungraae လို့ခေါျတဲ့ အဲဒီ ဒိုငျနိုဆောရဲ့ ဦးခေါငျးကို မွနျမာနိုငျငံမှာတှေ့တဲ့ ပယငျးထဲမှာ ကောငျးမှနျစှာ တှေ့ရှိခဲ့တာကွောင့ျ အဲဒီသတ်တဝါဟာ ဘယျလိုပုံစံဖွဈမယျဆိုတာကို သုတသေီတှေ ရှငျးလငျးစှာ ခန့ျမှနျး တှကျဆကွည့ျလို့ရနိုငျတယျလို့ ဆိုပါတယျ။
သနျး ၉၉ နှဈသကျတမျး ရေ သတ်တဝါ ရုပျကွှငျးကခငြျပွညျနယျမှာ တှေ့ရှိတဲ့သတငျးကိုလညျး ဖတျရှုနိုငျပါပွီ။
သူ့အနနေဲ့ အဲဒီ ပယငျးထဲကအကောငျကို စတှေ့လိုကျရတဲ့အခြိနျမှာ အလှနျအမငျး အံ့အားသင့ျ သှားခဲ့တယျလို့ တရုတျသိပ်ပံအကယျဒမီက ကြောကျဖွဈရုပျကွှငျးပညာရှငျလညျးဖွဈ၊ Nature ဂြာနယျမှာ ဒီရှာဖှတှေေ့ရှိမှုအကွောငျး ရေးသားခဲ့တဲ့ အဖှဲ့ခေါငျးဆောငျလညျးဖွဈတဲ့ Jingmai O’Connor က ပွောပါတယျ။
အခုတှေ့ရှိတဲ့ ဒိုငျနိုဆောငယျရဲ့ဦးခေါငျးဟာ ၇.၁ မီလီမီတာသာ ရှညျလြားတာကွောင့ျ ဒါဟာ ရှာဖှတှေေ့ရှိပွီးသမြှ ဒိုငျနိုဆောတှထေဲမှာ အသေးငယျဆုံးဖွဈတယျလို့ ဆိုပါတယျ။ ဒီဒိုငျနိုဆောရဲ့ အရှယျအစားဟာ လကျရှိမှာ အသေးငယျဆုံးငှကျဖွဈတဲ့ ဝတျရစေုပျငှကျလောကျဘဲ ရှိမယျလို့ ဆိုပါတယျ။
အရှယျအစားအားဖွင့ျ သေးငယျတယျဆိုပမေယ့ျလညျး အဲဒီ ဒိုငျနိုဆောဟာ သူ့ရဲ့ ခြှနျထကျတဲ့ သှားတှေ၊ ကွီးမားတဲ့ မကြျလုံးတှကေို အသုံးပွုပွီး ပိုးမှှားတှကေို လိုကျလံ ဖမျးစားခဲ့ပုံရတယျလို့ ဆိုပါတယျ။
ဒါပမေယ့ျ ဒီ ဒိုငျနိုဆောငှကျကို ဒိုငျနိုဆောလို့ သတျမှတျမလား၊ ဒါမှမဟုတျ ငှကျတကောငျအဖွဈ သတျမှတျရမလားဆိုတာတော့ မကှဲပွားဘူးလို့ သိပ်ပံပညာရှငျတှကေ ပွောပါတယျ။