(Zawgyi / Unicode)
မြန်မာနိုင်ငံ ဒီမိုကရေစီ ပြန်လည်ရရှိရေး တောင်းဆိုထားတဲ့ Burma Bill ဥပဒေမူကြမ်းကို အမေရိကန်လွှတ်တော်မှာ တင်သွင်း ဆွေးနွေးဆုံးဖြတ်ရေးအတွက် အမေရိကန်က မြန်မာ့အရေး လှုပ်ရှားသူတွေ ကြိုးစားနေကြပါတယ်။ ကိုယ့်အတွက် ကိုယ်စားပြုတဲ့ လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်တွေကို တောင်းဆို တိုက်တွန်းနိုင်တဲ့ အခွင့်အရေးကို အသုံးချပြီး အမေရိကန်ရောက် မြန်မာတွေ ဆောင်ရွက်နေတဲ့ လှုပ်ရှားမှုအကြောင်း မစုမြတ်မွန်က တင်ပြထားပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံမှာ ဒီမိုကရေစီစနစ် ပြန်လည်ပေါ်ထွန်းလာစေရေး၊ စစ်ခေါင်းဆောင်တွေအပေါ် ပြင်းထန်တဲ့ အရေးယူ ဒဏ်ခတ်မှုတွေ လုပ်ရေး တောင်းဆိုတဲ့ မြန်မာ့အရေး ဥပဒေမူကြမ်း Burma Bill ကို လွှတ်တော်မှာ ဦးဆောင်တင်သွင်းပေးဖို့ အမေရိကန်ပြည်နယ် ၅၀ မှာ ရှိကြတဲ့ မြန်မာ့အရေး လှုပ်ရှားသူတွေက ဇွန်လ ၂၁ ရက်နေ့ကစပြီး တောင်းဆိုကြမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ကိုယ့်ပြည်နယ်ကို ကိုယ်စားပြုတဲ့ အထက်လွှတ်တော်၊ အောက်လွှတ်တော် အမတ်တွေဆီ ၅ ရက်ဆက် ဖုန်းဆက်၊ အီးမေးလ်ပို့ တောင်းဆို တိုက်တွန်းကြမှာပါ။
Maryland ပြည်နယ် အထက်လွှတ်တော်အမတ် Ben Cardin နဲ့ New York ပြည်နယ် အောက်လွှတ်တော်အမတ် Gregory Meeks တို့ ရေးဆွဲထားတဲ့ မြန်မာ့အရေး ဥပဒေကြမ်း Burma Bill ကို ဖြည့်စွက်ပြီး လွှတ်တော်မှာ ဆွေးနွေး ဆုံးဖြတ်လာအောင် တင်သွင်းရေး ဆောင်ရွက်နေတာနဲ့ ပတ်သက်လို့ ဦးဆောင်စီစဉ်နေသူ တဦးဖြစ်တဲ့ Boston Free Burma အဖွဲ့က မသော်တာထွန်းကျော်က ခုလိုရှင်းပြပါတယ်။
“ဒီ Bill မှာပါတဲ့ အချက်မှာ သူတို့ အကြမ်းလုပ်ထားတာ ၃ ချက်ရှိပါတယ်။ အဲဒီ ၃ ချက်မှာ ပထမဆုံးက မြန်မာပြည် ဒီမိုကရေစီ ပြန်လည်ရရှိရေး၊ ဒုတိယအချက်က စစ်တပ်နဲ့ စစ်တပ်အသိုင်းအဝိုင်းပိုင်တဲ့ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းတွေကို Targeted Sanction ပေါ့ အဲဒါကို ဒီထက်ပိုပြီး ပြင်းထန်တဲ့ Targeted Sanction လုပ်ဖို့ရယ်၊ နောက်တခုက Humanitarian Assistance ရဖို့အတွက်ရယ် ၃ ချက်ပါတယ်။ အမတို့က ဒီ Bill ၃ ချက်ကို မလုံလောက်ဘူး။ အမတို့ရဲ့ အရေးအကြီးဆုံး အချက်ဖြစ်တဲ့ NUG အစိုးရကို အသိအမှတ်ပြုတဲ့ဟာကို ဒီ Bill ထဲမှာ ထည့်ဖို့အတွက် ဒီကမ်ပိန်းက လုပ်ခြင်းဖြစ်တယ်။ အဲဒီတော့ ဒီကမ်ပိန်းက အချက် ၂ ခုရှိတယ်။ တခုက ဒီ Bill ကို Co-sponsor လုပ်ပေးဖို့ရယ်၊ ထောက်ခံပေးဖို့ရယ် ဒီလွှတ်တော်အမတ်တွေက။ နောက်တခုက Burma Bill ထဲမှာကိုပဲ NUG အစိုးရကို အသိအမှတ်ပြုပေးဖို့ပေါ့၊ အဲဒီအချက်ကိုပါ ထည့်ပေးဖို့။ အချက် ၄ ချက် ဖြစ်သွားတာပေါ့။”
မြန်မာ့အရေး စိတ်ဝင်စားသူတွေ အနေနဲ့ ကိုယ်နေတဲ့ပြည်နယ်က အထက်နဲ့ အောက်လွှတ်တော် အမတ်တွေရဲ့ ဝါရှင်တန်မြို့တော်မှာရှိတဲ့ သူတို့ရဲ့ ရုံးခန်း ဖုန်းနံပါတ်ကို ဆက်သွယ်ပြီး Burma Bill ကို ဦးဆောင်တင်သွင်းပေးဖို့ တောင်းဆိုပြောကြားကြမှာ ဖြစ်တယ်လို့ သူကရှင်းပြပါတယ်။ လွှတ်တော်အမတ်တွေအပြင် သက်ဆိုင်ရာပြည်နယ်က နိုင်ငံခြားမူဝါဒရေးရာ တာဝန်ခံဆီကိုလည်း အလားတူ ဖုန်းဆက် အီးမေးလ်ပို့နိုင်တယ်လို့ ပြောပါတယ်။
“ပြည်နယ်တိုင်းမှာ မြန်မာတွေ နေကြတယ်။ ဒီဘက်မှာရှိတဲ့ လူတွေအများစုက ဒီမိုကရေစီလိုလားတဲ့လူ အများစုဖြစ်ကြတယ်ဆိုတော့ အခုလုပ်မယ့် အလုပ်ကလည်း အရမ်းကြီးလည်း မခက်ခဲဘူး။ အင်္ဂလိပ်စာ ရေးတတ် ဖတ်တတ်ရုံနဲ့လည်း ဒါ လုပ်သွားလို့ရတယ်ဆိုတော့ လွယ်လွယ်ကူကူပဲ အမတို့ Instruction ပေးထားမယ်။ အဓိကတော့ ကိုယ့်ပြည်နယ်က ဝါရှင်တန်ရဲ့ ရုံးရဲ့ ဖုန်းနံပါတ် လွှတ်တော်အမတ်ရဲ့ ရုံးဖုန်းနံပါတ်လေး ရှိရမယ်။ ဥပမာ အမတို့ မက်ဆာချူးဆက်ပြည်နယ်မှာဆိုရင် Ed Markey ရဲ့ ၂၀၂ နဲ့စတဲ့ဖုန်းနံပါတ်၊ ဒီစီမှာရှိတဲ့ ဖုန်းနံပါတ်ကို ခေါ်တယ်။ မနေ့ကပဲ အမတို့ တခေါက် ခေါ်ပြီးသွားပြီ။ ဖုန်းက နှစ်ခုခေါ်ရမှာ။ ကိုယ့်ရဲ့ ဆီနိတ်တာ ဖုန်းတခုရယ်၊ ကိုယ့်ပြည်နယ်မှာ အလုပ်လုပ်တဲ့ ဆီနိတ်တာကို အလုပ်လုပ်ပေးဖို့ နောက်ထပ် Service Policy Holder ၃ ဦးကိုလည်း အမတို့က ဖုန်းခေါ်ရတယ်။ ငါတို့မြန်မာပြည်အတွက် Burma Bill ကို Co-sponsor လုပ်ပေးပါ။ ထောက်ခံပေးပါဆိုတဲ့ စကားကိုလည်း အမတို့ မက်ဆေ့ချ်ထည့်ပေးခဲ့တယ်။ အဲဒါလေး လုပ်ရုံပဲ။ အဲတော့ ပြည်နယ်အခု ၅၀ မှာ ပြည်နယ်တိုင်းကသာ ဒါမျိုးလုပ်မယ်ဆိုရင် ဒီ Bill က အောင်အောင်မြင်မြင် ဖြစ်သွားဖို့ Chance အများကြီးရှိတယ်လို့ အမတို့ ယုံကြည်တယ်။”
အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုက ပြည်သူတွေအနေနဲ့ ကိုယ့်ရဲ့ လွှတ်တော်အမတ်တွေဆီ ဆက်သွယ်တောင်းဆို အကြံပေးနိုင်တဲ့ အခွင့်အရေးကို အသုံးချပြီး ခုလို Burma Bill ဥပဒေကြမ်းကို ဦးဆောင်ထောက်ခံပေးဖို့ လှုပ်ရှားကြတာ ဖြစ်ပါတယ်။
“ဒီမှာကတော့ အားလုံးက သမ္မတဆီလည်း စာရေးလို့ရတယ်။ သမ္မတကလည်း ကိုယ့်ကို အသိအမှတ်ပြုတယ်။ အားလုံးက လူတိုင်းက တန်းတူအခွင့်အရေးရှိတဲ့ နိုင်ငံ၊ လွတ်လပ်တဲ့နိုင်ငံ၊ ဒီမိုကရေစီ ထွန်းကားတဲ့နိုင်ငံဖြစ်တဲ့အတွက် ဒီဟာက ကိုယ်အသုံးချလို့ရတဲ့ဟာပေါ့၊ မြန်မာပြည်လိုမျိုးတော့ မဟုတ်ဘူး။ ဆိုတဲ့အခါကြတော့ ကိုယ့် Voice ကို ဒီကလူတွေက အရေးတယူရှိတယ်။ နောက်တခုကလည်း ဒီမှာက Voice ကြီးလာရင် Grassroots အနေနဲ့ ဒီအသံတွေ များလာမယ်ဆိုရင် ပြည်နယ်တိုင်းမှာသာ ဒီလိုမျိုး အောက်ခြေလူတန်းစား အကုန်လုံးက Grassroots အနေနဲ့ ဒီလိုမျိုး အသံတွေ ကျယ်ကျယ်လောင်လောင် ဖြစ်လာမယ်ဆိုရင် အဲဒီအသံက ဒီမှာက သူတို့ အရေးတယူ အလုပ် လုပ်ကို လုပ်ပေးရတယ်။ မလုပ်လို့ကို မရဘူး ဒီမှာက။ ဒါ အရမ်းအရေးကြီးတဲ့ ကိစ္စတခုဖြစ်တယ်။ အဲဒီအတွက် အမတို့က ဒီဟာကို အသုံးချတာပေါ့။ အောက်ခြေလူတန်းစား Grassroots အနေနဲ့ အားလုံး ပြည်နယ် ၅၀ လုံးကသာ ဒီအတိုင်း အသံကျယ်ကျယ်လောင်လောင် ဖြစ်လာမယ်ဆိုရင် အင်မတန် အရေးကြီးတဲ့အသံ ဖြစ်တဲ့အတွက် သူတို့တွေ အရေးတယူ လုပ်ပေးရတယ်ဆိုတာ အမ ပြောချင်တယ်။ အမကတော့ အဲဒီလိုပဲ ယုံပါတယ်။”
လာမယ့် ဇွန်လ ၂၁ ရက်ကနေ ၂၅ ရက်နေ့အထိ ဖုန်းဆက် အီးမေးလ်ပို့ကြမယ့် လှုပ်ရှားမှုမှာ အမေရိကန်ပြည်နယ် ၅၀ လုံးမှာ ရှိကြတဲ့ မြန်မာ့အရေး စိတ်ဝင်စားသူတွေ ပါဝင်ကြမယ်လို့ မျှော်လင့်ထားကြောင်း Boston Free Burma အဖွဲ့က မသော်တာထွန်းကျော်က ပြောပါတယ်။
---------------------------
(Unicode)
မွနျမာ့အရေး ဥပဒတေရပျထှကျဖို့ ကနျရောကျမွနျမာတှေ ကွိုးပမျးနေ
မွနျမာနိုငျငံ ဒီမိုကရစေီ ပွနျလညျရရှိရေး တောငျးဆိုထားတဲ့ Burma Bill ဥပဒမေူကွမျးကို အမရေိကနျလှှတျတောျမှာ တငျသှငျး ဆှေးနှေးဆုံးဖွတျရေးအတှကျ အမရေိကနျက မွနျမာ့အရေး လှုပျရှားသူတှေ ကွိုးစားနကွေပါတယျ။ ကိုယ့ျအတှကျ ကိုယျစားပွုတဲ့ လှှတျတောျကိုယျစားလှယျတှကေို တောငျးဆို တိုကျတှနျးနိုငျတဲ့ အခှင့ျအရေးကို အသုံးခပြွီး အမရေိကနျရောကျ မွနျမာတှေ ဆောငျရှကျနတေဲ့ လှုပျရှားမှုအကွောငျး မစုမွတျမှနျက တငျပွထားပါတယျ။
မွနျမာနိုငျငံမှာ ဒီမိုကရစေီစနဈ ပွနျလညျပေါျထှနျးလာစရေေး၊ စဈခေါငျးဆောငျတှအေပေါျ ပွငျးထနျတဲ့ အရေးယူ ဒဏျခတျမှုတှေ လုပျရေး တောငျးဆိုတဲ့ မွနျမာ့အရေး ဥပဒမေူကွမျး Burma Bill ကို လှှတျတောျမှာ ဦးဆောငျတငျသှငျးပေးဖို့ အမရေိကနျပွညျနယျ ၅၀ မှာ ရှိကွတဲ့ မွနျမာ့အရေး လှုပျရှားသူတှကေ ဇှနျလ ၂၁ ရကျနေ့ကစပွီး တောငျးဆိုကွမှာ ဖွဈပါတယျ။ ကိုယ့ျပွညျနယျကို ကိုယျစားပွုတဲ့ အထကျလှှတျတောျ၊ အောကျလှှတျတောျ အမတျတှဆေီ ၅ ရကျဆကျ ဖုနျးဆကျ၊ အီးမေးလျပို့ တောငျးဆို တိုကျတှနျးကွမှာပါ။
Maryland ပွညျနယျ အထကျလှှတျတောျအမတျ Ben Cardin နဲ့ New York ပွညျနယျ အောကျလှှတျတောျအမတျ Gregory Meeks တို့ ရေးဆှဲထားတဲ့ မွနျမာ့အရေး ဥပဒကွေမျး Burma Bill ကို ဖွည့ျစှကျပွီး လှှတျတောျမှာ ဆှေးနှေး ဆုံးဖွတျလာအောငျ တငျသှငျးရေး ဆောငျရှကျနတောနဲ့ ပတျသကျလို့ ဦးဆောငျစီစဉျနသေူ တဦးဖွဈတဲ့ Boston Free Burma အဖှဲ့က မသောျတာထှနျးကြောျက ခုလိုရှငျးပွပါတယျ။
“ဒီ Bill မှာပါတဲ့ အခကြျမှာ သူတို့ အကွမျးလုပျထားတာ ၃ ခကြျရှိပါတယျ။ အဲဒီ ၃ ခကြျမှာ ပထမဆုံးက မွနျမာပွညျ ဒီမိုကရစေီ ပွနျလညျရရှိရေး၊ ဒုတိယအခကြျက စဈတပျနဲ့ စဈတပျအသိုငျးအဝိုငျးပိုငျတဲ့ စီးပှားရေးလုပျငနျးတှကေို Targeted Sanction ပေါ့ အဲဒါကို ဒီထကျပိုပွီး ပွငျးထနျတဲ့ Targeted Sanction လုပျဖို့ရယျ၊ နောကျတခုက Humanitarian Assistance ရဖို့အတှကျရယျ ၃ ခကြျပါတယျ။ အမတို့က ဒီ Bill ၃ ခကြျကို မလုံလောကျဘူး။ အမတို့ရဲ့ အရေးအကွီးဆုံး အခကြျဖွဈတဲ့ NUG အစိုးရကို အသိအမှတျပွုတဲ့ဟာကို ဒီ Bill ထဲမှာ ထည့ျဖို့အတှကျ ဒီကမျပိနျးက လုပျခွငျးဖွဈတယျ။ အဲဒီတော့ ဒီကမျပိနျးက အခကြျ ၂ ခုရှိတယျ။ တခုက ဒီ Bill ကို Co-sponsor လုပျပေးဖို့ရယျ၊ ထောကျခံပေးဖို့ရယျ ဒီလှှတျတောျအမတျတှကေ။ နောကျတခုက Burma Bill ထဲမှာကိုပဲ NUG အစိုးရကို အသိအမှတျပွုပေးဖို့ပေါ့၊ အဲဒီအခကြျကိုပါ ထည့ျပေးဖို့။ အခကြျ ၄ ခကြျ ဖွဈသှားတာပေါ့။”
မွနျမာ့အရေး စိတျဝငျစားသူတှေ အနနေဲ့ ကိုယျနတေဲ့ပွညျနယျက အထကျနဲ့ အောကျလှှတျတောျ အမတျတှရေဲ့ ဝါရှငျတနျမွို့တောျမှာရှိတဲ့ သူတို့ရဲ့ ရုံးခနျး ဖုနျးနံပါတျကို ဆကျသှယျပွီး Burma Bill ကို ဦးဆောငျတငျသှငျးပေးဖို့ တောငျးဆိုပွောကွားကွမှာ ဖွဈတယျလို့ သူကရှငျးပွပါတယျ။ လှှတျတောျအမတျတှအေပွငျ သကျဆိုငျရာပွညျနယျက နိုငျငံခွားမူဝါဒရေးရာ တာဝနျခံဆီကိုလညျး အလားတူ ဖုနျးဆကျ အီးမေးလျပို့နိုငျတယျလို့ ပွောပါတယျ။
“ပွညျနယျတိုငျးမှာ မွနျမာတှေ နကွေတယျ။ ဒီဘကျမှာရှိတဲ့ လူတှအေမြားစုက ဒီမိုကရစေီလိုလားတဲ့လူ အမြားစုဖွဈကွတယျဆိုတော့ အခုလုပျမယ့ျ အလုပျကလညျး အရမျးကွီးလညျး မခကျခဲဘူး။ အငျ်ဂလိပျစာ ရေးတတျ ဖတျတတျရုံနဲ့လညျး ဒါ လုပျသှားလို့ရတယျဆိုတော့ လှယျလှယျကူကူပဲ အမတို့ Instruction ပေးထားမယျ။ အဓိကတော့ ကိုယ့ျပွညျနယျက ဝါရှငျတနျရဲ့ ရုံးရဲ့ ဖုနျးနံပါတျ လှှတျတောျအမတျရဲ့ ရုံးဖုနျးနံပါတျလေး ရှိရမယျ။ ဥပမာ အမတို့ မကျဆာခြူးဆကျပွညျနယျမှာဆိုရငျ Ed Markey ရဲ့ ၂၀၂ နဲ့စတဲ့ဖုနျးနံပါတျ၊ ဒီစီမှာရှိတဲ့ ဖုနျးနံပါတျကို ခေါျတယျ။ မနေ့ကပဲ အမတို့ တခေါကျ ခေါျပွီးသှားပွီ။ ဖုနျးက နှဈခုခေါျရမှာ။ ကိုယ့ျရဲ့ ဆီနိတျတာ ဖုနျးတခုရယျ၊ ကိုယ့ျပွညျနယျမှာ အလုပျလုပျတဲ့ ဆီနိတျတာကို အလုပျလုပျပေးဖို့ နောကျထပျ Service Policy Holder ၃ ဦးကိုလညျး အမတို့က ဖုနျးခေါျရတယျ။ ငါတို့မွနျမာပွညျအတှကျ Burma Bill ကို Co-sponsor လုပျပေးပါ။ ထောကျခံပေးပါဆိုတဲ့ စကားကိုလညျး အမတို့ မကျဆေ့ခြျထည့ျပေးခဲ့တယျ။ အဲဒါလေး လုပျရုံပဲ။ အဲတော့ ပွညျနယျအခု ၅၀ မှာ ပွညျနယျတိုငျးကသာ ဒါမြိုးလုပျမယျဆိုရငျ ဒီ Bill က အောငျအောငျမွငျမွငျ ဖွဈသှားဖို့ Chance အမြားကွီးရှိတယျလို့ အမတို့ ယုံကွညျတယျ။”
အမရေိကနျပွညျထောငျစုက ပွညျသူတှအေနနေဲ့ ကိုယ့ျရဲ့ လှှတျတောျအမတျတှဆေီ ဆကျသှယျတောငျးဆို အကွံပေးနိုငျတဲ့ အခှင့ျအရေးကို အသုံးခပြွီး ခုလို Burma Bill ဥပဒကွေမျးကို ဦးဆောငျထောကျခံပေးဖို့ လှုပျရှားကွတာ ဖွဈပါတယျ။
“ဒီမှာကတော့ အားလုံးက သမ်မတဆီလညျး စာရေးလို့ရတယျ။ သမ်မတကလညျး ကိုယ့ျကို အသိအမှတျပွုတယျ။ အားလုံးက လူတိုငျးက တနျးတူအခှင့ျအရေးရှိတဲ့ နိုငျငံ၊ လှတျလပျတဲ့နိုငျငံ၊ ဒီမိုကရစေီ ထှနျးကားတဲ့နိုငျငံဖွဈတဲ့အတှကျ ဒီဟာက ကိုယျအသုံးခလြို့ရတဲ့ဟာပေါ့၊ မွနျမာပွညျလိုမြိုးတော့ မဟုတျဘူး။ ဆိုတဲ့အခါကွတော့ ကိုယ့ျ Voice ကို ဒီကလူတှကေ အရေးတယူရှိတယျ။ နောကျတခုကလညျး ဒီမှာက Voice ကွီးလာရငျ Grassroots အနနေဲ့ ဒီအသံတှေ မြားလာမယျဆိုရငျ ပွညျနယျတိုငျးမှာသာ ဒီလိုမြိုး အောကျခွလေူတနျးစား အကုနျလုံးက Grassroots အနနေဲ့ ဒီလိုမြိုး အသံတှေ ကယြျကယြျလောငျလောငျ ဖွဈလာမယျဆိုရငျ အဲဒီအသံက ဒီမှာက သူတို့ အရေးတယူ အလုပျ လုပျကို လုပျပေးရတယျ။ မလုပျလို့ကို မရဘူး ဒီမှာက။ ဒါ အရမျးအရေးကွီးတဲ့ ကိစ်စတခုဖွဈတယျ။ အဲဒီအတှကျ အမတို့က ဒီဟာကို အသုံးခတြာပေါ့။ အောကျခွလေူတနျးစား Grassroots အနနေဲ့ အားလုံး ပွညျနယျ ၅၀ လုံးကသာ ဒီအတိုငျး အသံကယြျကယြျလောငျလောငျ ဖွဈလာမယျဆိုရငျ အငျမတနျ အရေးကွီးတဲ့အသံ ဖွဈတဲ့အတှကျ သူတို့တှေ အရေးတယူ လုပျပေးရတယျဆိုတာ အမ ပွောခငြျတယျ။ အမကတော့ အဲဒီလိုပဲ ယုံပါတယျ။”
လာမယ့ျ ဇှနျလ ၂၁ ရကျကနေ ၂၅ ရကျနေ့အထိ ဖုနျးဆကျ အီးမေးလျပို့ကွမယ့ျ လှုပျရှားမှုမှာ အမရေိကနျပွညျနယျ ၅၀ လုံးမှာ ရှိကွတဲ့ မွနျမာ့အရေး စိတျဝငျစားသူတှေ ပါဝငျကွမယျလို့ မြှောျလင့ျထားကွောငျး Boston Free Burma အဖှဲ့က မသောျတာထှနျးကြောျက ပွောပါတယျ။
