Google၊ Apple၊ Huawei စတဲ့ ကမၻာ့နည္းပညာ ကုမၸဏီႀကီးေတြအပါအ၀င္ ကုမၸဏီေပါင္း ၃၈ ခုကို ျမန္မာစစ္တပ္ရဲ႕ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမွာ ပတ္သက္ဆက္စပ္မႈရွိေနတဲ့အတြက္ ေနာက္ထပ္ နာမည္ပ်က္စာရင္း အသစ္အျဖစ္ ၿဗိတိန္အေျခစိုက္ Burma Campaign UK က ဒီကေန႔ အဂၤါေန႔မွာ ထည့္သြင္းေၾကညာလိုက္ပါတယ္။
လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြက်ဴးလြန္ေနတယ္လို႔ စြပ္စဲြခံထားရတဲ့ ျမန္မာစစ္တပ္နဲ႔ ဆက္စပ္လုပ္ကိုင္မႈေတြ ဆက္ၿပီးမလုပ္ေအာင္ဖိအားေပးတာျဖစ္ၿပီး ပစ္မွတ္ထားပိတ္ဆို႔မႈေတြ မလံုေလာက္ေသးဘူးဆိုတာ အေနာက္ႏိုင္ငံအစိုးရေတြကို ခ်ျပတာျဖစ္တယ္လို႔ Burma Campaign UK ရဲ႕ အမႈေဆာင္ညြန္ၾကားေရးမွဴး Mark Farmaner က ဗီြအိုေအကို ေျပာပါတယ္။
မအင္ၾကင္းႏိုင္က အေၾကာင္းစံုကို ဆက္လက္တင္ျပမွာပါ။
ျမန္မာစစ္တပ္ရဲ႕ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြ၊ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ၊ သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ ထိခိုက္မႈေတြနဲ႔ ဆက္ႏြယ္ေနတဲ႔ ကုမၸဏီေပါင္း ၄၉ ခုကို နာမည္ပ်က္ Dirty List စာရင္းအျဖစ္ ၂၀၁၈ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလက Burma Campaign UK က ထုတ္ျပန္ခဲ့ၿပီးေနာက္ အခု ၾသဂုတ္လ (၂၀)ရက္ေန႔မွာ ေနာက္ထပ္ ကုမၸဏီ အသစ္ ၃၈ ခုရဲ႕ အမည္ေတြကို နာမည္ပ်က္ စာရင္းအျဖစ္ ထပ္မံေၾကညာခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒီကုမၸဏီ အသစ္ေတြထဲမွာ အေမရိကန္ နည္းပညာကုမၸဏီႀကီးေတြျဖစ္တဲ့ Google နဲ႔ Apple အပါအ၀င္ ျပင္သစ္ စြမ္းအင္ကုမၸဏီျဖစ္တဲ့ EDF၊ ၿဗိတိန္အေျခစိုက္ အိမ္ယာေျမနဲ႕ သယ္ယူ ပို႔ေဆာင္ေရး ကုမၸဏီျဖစ္တဲ့ Peel Group၊ တရုတ္နည္းပညာကုမၸဏီႀကီးျဖစ္တဲ့ Huawei နဲ႔ အေမရိကန္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈကုမၸဏီျဖစ္တဲ့ TPG Capital တို႔ပါ၀င္ေနပါတယ္။
Burma Campign UK အေနနဲ႔ ေနာက္ထပ္ သုေတသနျပဳ အခ်က္အလက္ေတြကို ရွာေဖြျပဳစုရာမွာ အခုလို ကမၻာ့နာမည္ႀကီး ကုမၸဏီေတြဟာ ျမန္မာစစ္တပ္ ပိုင္ဆိုင္တဲ့ ကုမၸဏီ လုပ္ငန္းေတြနဲ႔ ဆက္စပ္လုပ္ကိုင္ေနတဲ့ အေထာက္အထားေတြ ေတြ႕ရွိခဲ့တဲ့အတြက္ အခုလို ကုမၸဏီေပါင္း ၃၈ခုရဲ႕ အမည္စာရင္းေတြကို ေနာက္တိုးအျဖစ္ ထုတ္ျပန္ခဲ့တာျဖစ္ေၾကာင္း အမႈေဆာင္ညြန္ၾကားေရးမွဴး Mark Farmaner က ေျပာပါတယ္။
“ျမန္မာစစ္တပ္ တစိတ္တပိုင္း ပိုင္ဆိုင္တဲ့ Mytel မိုဘိုင္းလ္ဖုန္း ကုမၸဏီရဲ႕ Application ေတြအတြက္ Apple ကုမၸဏီက လက္ခံ၀န္ေဆာင္မႈေပးတဲ့အတြက္ သူ႔ကို နာမည္ပ်က္စာရင္းထဲမွာ က်ေနာ္တို႔ ထည့္ခဲ့တာပါ။ ေနာက္ထပ္ နာမည္ပ်က္စာရင္းသစ္ထဲမွာ ပါေနတဲ့ Google ဆိုရင္လည္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး မင္းေအာင္လႈိင္အပါအ၀င္ ျမန္မာစစ္တပ္အတြက္ အင္တာနက္ Application ေတြအသံုးျပဳႏိုင္ေအာင္ လက္ခံခဲ့ပါတယ္။ အေမရိကန္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ ကုမၸဏီႀကီးတခု ဆိုရင္လည္း စစ္တပ္ပိုင္ Mytel ကုမၸဏီအတြက္ အဓိက လုပ္ေပးေနတဲ့ ဆက္သြယ္ေရးတာ၀ါတိုင္ ကုမၸဏီႀကီးႏွစ္ခုကို ပိုင္ဆိုင္ထားတာျဖစ္ပါတယ္။
နာမည္ပ်က္စာရင္းအသစ္အျဖစ္ Burma Campaign UK က ထုတ္ျပန္တဲ့ ကုမၸဏီ ၃၈ခုထဲမွာ စစ္တပ္နဲ႔ တိုက္ရိုက္မဟုတ္ပဲ တနည္းတဖံုဆက္စပ္ေနတဲ့ ဥေရာပႏိုင္ငံက ကုမၸဏီေတြရဲ႕ အမည္ေတြကိုလည္း ေဖၚျပထားပါတယ္။ ဒီလို စာရင္းျပဳစုထုတ္ျပန္ႏိုင္ဖို႔ အေထာက္အထား အခ်က္အလက္ေတြကို ဘယ္လိုျပဳစုခဲ့သလဲဆိုတာကို Mark Farmaner က အခုလိုရွင္းျပပါတယ္။
“နာမည္ပ်က္စာရင္းထဲ ပါေနတဲ့ ကုမၸဏီအားလံုးကို က်ေနာ္တို႔ စာရင္းအျဖစ္ မထုတ္ျပန္ခင္ အရင္ဆံုး ဆက္သြယ္ခဲ့ပါတယ္။ ကုမၸဏီအေနနဲ႔ ဖက္စပ္လုပ္ကိုင္မႈပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ၀န္ေဆာင္မႈေပးတာပဲျဖစ္ျဖစ္ က်ေနာ္တို႔က အေထာက္အထားေတြ႕ခဲ့တယ္ဆိုရင္ ဥပမာ- စစ္တပ္ကိုယ္တိုင္ ဒါမွမဟုတ္ စစ္တပ္ရဲ႕ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းေတြအတြက္ အင္တာနက္ဆက္သြယ္ေရးေနရာအျဖစ္ အသံုးျပဳခြင့္ေပးတဲ့ Apple၊ Google၊ Facebook တို႔လိုမ်ဳိး ကုမၸဏီေတြကို က်ေနာ္တို႔ အရင္ဆံုး အီးေမးလ္နဲ႔ ဆက္သြယ္ က်ေနာ္တို႔ ေတြ႕ရွိခ်က္ေတြကို ေပးပို႕ခဲ့ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔အဖဲြ႔ ဘာေတြလုပ္ေနလဲဆိုတာ ရွင္းျပထားသလို၊ စစ္တပ္နဲ႔ ဆက္စပ္လုပ္ေဆာင္မႈေတြ ရပ္တန္႔ဖို႔ နည္းလမ္းေတြ တင္ျပထားၿပီး၊ တကယ္လို႔ အဖဲြ႔က ရထားတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြ မွားယြင္းေနတယ္ဆိုရင္လည္း အသိေပးဖို႔ ဆိုတာေတြ ေရးသားေပးပို႔ခဲ့ပါတယ္။”
တခ်ဳိ႕ ကုမၸဏီေတြကေတာ့ Burma Campaign UK ကို အေၾကာင္းျပန္ခဲ့ၾကၿပီး သူတို႔အေနနဲ႔ ျမန္မာ စစ္တပ္နဲ႔ ပတ္သက္ေနတဲ့ ကုမၸဏီေတြနဲ႔ အလုပ္လုပ္ေနတယ္ဆိုတာ သေဘာမေပါက္ခဲ့မိေၾကာင္းနဲ႔ သူတို႔ဘက္က ဒီလိုဆပ္စပ္ပတ္သက္ေနတာေတြကို အဆံုးသတ္မွာျဖစ္တဲ့အတြက္ သူတို႔ ကုမၸဏီေတြရဲ႕ အမည္ေတြကို နာမည္ပ်က္စာရင္းမွာ ထည့္သြင္းေဖၚျပျခင္းမျပဳဖို႔ ျပန္ၿပီးဆက္သြယ္ ေျပာဆိုခဲ့တာေတြရွိခဲ့တယ္လို႔ Mark Farmaner ကေျပာပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ကုမၸဏီအမ်ားစုကေတာ့ သူတို႔ အီေမးလ္စာေတြကို လ်စ္လ်ဴျပဳထားၾကၿပီး Burma Campign UK က အမ်ားသိေအာင္ ထုတ္ျပန္ၿပီးေနာက္မွ သူတို႔ကို ဆက္သြယ္လာၾကတယ္လို႔ Mark Farmaner ကဆိုပါတယ္။
အခုလို နာမည္ပ်က္စာရင္းထုတ္ျပန္လို္က္တဲ့အတြက္ ထိေရာက္မႈရွိမရွိဆိုတဲ့ ေမးခြန္းနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ေတာ့ သူက အခုလို ေျပာပါတယ္။
“နာမည္ပ်က္စာရင္းထုတ္ျပန္လိုက္တဲ့အတြက္ ထိေရာက္မႈ ႏွစ္ပိုင္းရွိမယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ စစ္တပ္နဲ႔ ပူးေပါင္း စီးပြားေရးလုပ္ေနတဲ့ ဒါမွမဟုတ္ ပဋိပကၡျဖစ္ေနတဲ့ ေနရာေတြမွာ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္ေနတဲ့ လုပ္ငန္းေတြနဲ႕ ဆက္စပ္ေနတဲ့ ကုမၸဏီေတြကို သူတို႔လုပ္ေနတဲ့ လုပ္ငန္းေတြ ရပ္တန္႔ေအာင္ ဖိအားေပးဖို႔ျဖစ္ပါတယ္။ Vissa၊ Newtech၊ Engie စတဲ့ ကုမၸဏီေတြဟာ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြရွိေနတဲ့ စစ္တပ္နဲ႔ ပတ္သက္္ေနတဲ့ သူတို႔ရဲ႕ လုပ္ငန္းေတြကို ရပ္တန္႔ခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္တပိုင္းကေတာ့ အစိုးရေတြကို က်ေနာ္တို႔ ေျပာခ်င္တာက စစ္တပ္နဲ႔ ဆက္စပ္ေနတဲ့ ကုမၸဏီေတြကိုပါ ပိတ္ပင္ဖို႔၊ ဒဏ္ခတ္အေရးယူဖို႔ အေရးႀကီးတယ္ဆိုတာပါ။ ကုလသမဂၢ အခ်က္အလက္ရွာေဖြေရး မစ္ရွင္း FFM ကလည္း ကုမၸဏီေတြရဲ႕ စာရင္းကို ျပဳစုထုတ္ျပန္ထားသလို၊ အစိုးရေတြကိုလည္း ဒီကုမၸဏီေတြကိုပါ ပိတ္ဆို႔အေရးယူဖို႔ ေတာင္းဆိုထားပါတယ္။”
ျမန္မာစစ္တပ္နဲ႔ စီးပြားေရးအရ ဆက္စပ္မႈရွိေနတာဟာ တရုတ္၊ အာရွ ႏိုင္ငံေတြက ကုမၸဏီေတြပဲလို႔ အရင္က ျမင္ၾကေပမယ့္ အခု သူတို႔ ထုတ္ျပန္လိုက္တဲ့ နာမည္ပ်က္စာရင္းအရ အေမရိကန္၊ ဥေရာပနဲ႕ ႏိုင္ငံတကာက ကုမၸဏီေတြပါ ျမန္မာစစ္တပ္နဲ႔ စီးပြားေရးအရ ဆက္စပ္လုပ္ကိုင္ေနတယ္ဆိုတာ သက္ေသျပလိုက္တာျဖစ္တယ္လို႔ Mark Farmaner ကဆိုပါတယ္။
ကုမၸဏီ ၃၈ခုရဲ႕ အမည္ေတြကို နာမည္ပ်က္စာရင္းအသစ္အျဖစ္ အဂၤါေန႔က Burma Camping UK ရဲ႕ ထုတ္ျပန္ခ်က္မွာ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ထိခိုက္ပ်က္စီးေစမႈနဲ႔ အျခားနာမည္ပ်က္စာရင္းထဲရွိေနတဲ့ အိႏၵိယအေျခစိုက္ Adani ေဆာက္လုပ္ေရး ကုမၸဏီဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ စစ္တပ္ပိုင္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြနဲ႔ ဖက္စပ္လုပ္ကိုင္လာေနေၾကာင္း ေဖၚျပထားသလို၊ ျပင္သစ္အေျခစိုက္ EDG စြမ္းအင္ကုမၸဏီရဲ႕ ရွမ္းျပည္နယ္က ေရကာတာ စီမံကိန္းတခုဟာ ပဋိပကၡေတြနဲ႔ ဆက္စပ္မႈ ရွိေနေၾကာင္း၊ ၿဗိတိန္အေျခစိုက္ Peel Group ကုမၸဏီဟာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕က စစ္တပ္ပိုင္ ဆိပ္ကမ္းတခုကို စီမံကြပ္ကဲေနေၾကာင္း၊ တရုတ္ပိုင္ Huawei ဆက္သြယ္ေရး နည္းပညာ ကုမၸဏီဟာ စစ္တပ္ပိုင္ Mytel ကုမၸဏီအတြက္ အလုပ္လုပ္ေပးေနေၾကာင္း စတာေတြေဖၚျပထားပါတယ္။
