(Zawgyi / Unicode)
ကမ္ဘောဒီးယားဝန်ကြီးချုပ်ရဲ့ မြန်မာနိုင်ငံ ခရီးစဉ်အပေါ် ပြည်တွင်း ပြည်ပ ကန့်ကွက်ဝေဖန်မှုတွေနဲ့ ပတ်သက်လို့ ကမ္ဘောဒီးယားက ကာကွယ်ပြောဆိုလိုက်ပါတယ်။ ခရီးစဉ်အတွင်း မြန်မာစစ်ခေါင်းဆောင်နဲ့ တွေ့ဆုံခဲ့ပြီး ဖမ်းဆီးခံ အရပ်သားအစိုးရ ခေါင်းဆောင်တွေနဲ့ မတွေ့ခဲ့တာကြောင့် အာဏာသိမ်းစစ်တပ်ကို အသိအမှတ်ပြု လက်ခံရာရောက်မှာ စိုးရိမ်နေတဲ့ အပေါ်မှာလည်း ကမ္ဘောဒီးယား နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးက ခရီးစဉ်အဆုံးသတ် စနေနေ့က တုံ့ပြန်ခဲ့တာပါ။
အာဆီယံ အလှည့်ကျဥက္ကဋ္ဌ ဖြစ်လာတဲ့ ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံက ဝန်ကြီးချုပ် ဟွန်ဆန်ရဲ့ ခရီးစဉ်ဟာ လက်တွေ့မှာ ဘယ်လိုအကျိုးရလဒ်တွေ ရှိခဲ့ပါသလဲ၊ ဒီအပေါ် အာဆီယံအရေးကျွမ်းကျင်သူ မမိုးသူဇာ၊ မြန်မာ့အရေးသုံးသပ်သူ ဦးရဲထွန်းနဲ့ ပြည်သူ့ပါတီဥက္ကဋ္ဌ ဦးကိုကိုကြီးတို့ကို ကိုဝင်းမင်းက ဆက်သွယ်မေးမြန်း တင်ပြထားပါတယ်။
ကမ္ဘောဒီးယား နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး Prak Sokhonn က “အခုခရီးစဉ်ဟာ စစ်ကောင်စီကို အသိအမှတ်ပြုဖို့သွားတဲ့ ခရီးစဉ် မဟုတ်ပါဘူး။ ၂ နိုင်ငံ ဆက်ဆံရေးအတွက် ဆောင်ရွက်ရမယ့် ကိစ္စတွေကို ဆက်လုပ်ဖို့သွားတာပါ။ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်သာ မကပါဘူး၊ တခြားလူတွေနဲ့လည်း ဝန်ကြီးချုပ်က တွေ့ခွင့်မတောင်းခဲ့ပါဘူး။ ဒါကလည်း တဆင့်ချင်းသွားဖို့ လိုတယ်လို့ ဝန်ကြီးချုပ်က ယုံကြည်ထားလို့ပါ။ လက်လှမ်းမီသလောက် အသီးကိုပဲခူးပြီး တောင်းအပြည့်ရဖို့ အဓိက ရည်ရွယ်တာ ဖြစ်ပါတယ်။” လို့ ပြောပါတယ်။
ဒီအပေါ် စင်ကာပူအခြေစိုက် ISEAS-Yusof Ishak Institute က မြန်မာ့လေ့လာရေး အစီအစဉ် ပူးတွဲညှိနှိုင်းရေးမှူး မမိုးသူဇာကလည်း အခုလိုပြောပါတယ်။
“ရလဒ်ရယ်လို့တော့ အတိအကျ အဓိပ္ပာယ် မဖွင့်ချင်ပါဘူး။ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ ခရီးစဉ်အပြီးမှာ ထုတ်ပြန်တဲ့ ပူးတွဲ သတင်းကြေညာချက်ထဲမှာ ရှေ့ဆက်ပြီးတော့ နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ အနေနဲ့ ဘာတွေကို ဆက်လက်ဆောင်ရွက်သွားမယ် ဆိုတဲ့ အစီအစဉ်မျိုးတွေတော့ အဲဒီထဲမှာ ထည့်သွင်း ဖော်ပြထားတယ်။ ဒါတွေက လက်တွေ့ အကောင်အထည်ဖော်တဲ့ အနေအထားကတော့ မရောက်သေးပါဘူး။ အဲဒီတော့ အလုပ်နဲ့ သက်သေပြဖို့ောတ့ အားလုံးကတော့ စောင့်ကြည့်နေကြလိမ့်မယ်လို့ ထင်ပါတယ်။”
ဒါပမေယ့် အခုခရီးစဉ်မှာ အမြတ်ထွက်ခဲ့သူကတော့ စစ်ကောင်စီပါလို့ မြန်မာ့အရေး လေ့လာသုံးသပ်သူ ဦးရဲထွန်းက ဆိုပါတယ်။
“ထူးထူးခြားခြား သိသိသာသာ ရလဒ်ကတော့ နစက က နိုင်ငံရေးအရ နည်းနည်း ဂုဏ်သိက္ခာ တက်သွားတာပေါ့။ ပြီးခဲ့တဲ့ ကာလတွေမှာ အာဆီယံက နစကဥက္ကဋ္ဌ အပါအဝင် အတူဆုံးဖြတ်ထားတဲ့ သဘောတူချက် ၅ ချက်ကို အကောင်အထည် မဖော်လို့ သူ့ကို အာဆီယံအသင်း အစည်းအဝေးတွေ တက်ခွင့်ကိုပါ ပိတ်ထားတာလေ။ ပိတ်ထားတဲ့ အနေအထားကနေပြီးတော့ အခု အာဆီယံဥက္ကဋ္ဌအသစ် ပြောင်းသွားတဲ့ အခါကြတော့ ဥက္ကဋ္ဌကိုယ်နှိုက်က လာပြီးတော့ ဖျောင်းဖျတာ၊ လာပြီးတော့ နစက ဥက္ကဋ္ဌကို တွေ့တာက ၂၀၂၁ ဖေဖော်ဝါရီလ အာဏာလွှဲပြောင်းပြီးကတည်းက ဘယ် နိုင်ငံ့ခေါင်းဆောင်မှ လာမတွေ့ဖူးဘူး။ ဒါ ပထမဆုံး လာတွေ့တာဖြစ်တယ်။ နစကဘက်က ကြည့်မယ်ဆိုရင်တော့ ဒါက ဂုဏ်သိက္ခာတခု ပြန်တက်လာတဲ့ သဘောပေါ့။ သို့သော် ပြန်ပြီးတော့ အစည်းအဝေး တက်ခွင့်ရမလား ဆိုတာကတော့ မသေချာသေးဘူး။ အာဆီယံအဖွဲ့ထဲမှာ ပြန်ပြီးတော့ ဆွေးနွေးရလိမ့်မယ် ထင်တယ်။”
ဒီနေရာမှာ ပြည်သူ့ပါတီဥက္ကဋ္ဌ ဦးကိုကိုကြီးကလည်း ကမ္ဘောဒီးယားဘက်က သူ့နည်းသူ့ဟန်နဲ့ လမ်းစဖွင့်ခဲ့တာလို့ သုံးသပ်ပါတယ်။
“ဒီခရီးစဉ် မစခင်မှာကတည်းက ကမ္ဘောဒီးယား ဝန်ကြီးချုပ်ရော၊ ပြီးတော့ အထူးကိုယ်စားလှယ်အဖြစ်နဲ့ လာမယ့် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးကပါ မြန်မာနိုင်ငံဟာ ပြည်တွင်းစစ်ဖြစ်ဖို့ အသင့်အနေအထားမှာ ဖြစ်နေပြီဆိုတဲ့ သူတို့ရဲ့ စိုးရိမ်ကြောင့်ကြမှုကို အထူးပြုပြီး ပြောတာကို ကျနော် သတိထားမိတယ်။ ဒါကြောင့်မို့ အာဆီယံရဲ့ အချက် ၅ ချက်ပါတဲ့ သဘောတူညီချက်ကို အကောင်အထည်ဖော်ဖို့ ကိစ္စမှာ အရင် ဘရူနိုင်း ဥက္ကဋ္ဌ လက်ထက်မှာလည်း အကောင်အထည် မပေါ်ခဲ့တဲ့ အခါကြတော့ ကမ္ဘောဒီးယားက ဥက္ကဋ္ဌတာဝန်ယူရတဲ့ သက်တမ်းမှာ သူ့အနေနဲ့ ချဉ်းကပ်မှု ပုံစံတမျိုးနဲ့ ဝင်ရောက်လည်ပတ်တယ်လို့ ကျနော်တော့ မြင်ပါတယ်။ ဒါကြောင့်မို့လည်း ပူးတွဲကြေညာချက်မှာ ငြိမ်းချမ်းရေး၊ အပစ်အခတ် ရပ်စဲရေးနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ အထူးပြုပြောတာ တွေ့ရတယ်။ နောက်တခုကတော့ အကြမ်းဖက်မှုတွေ ဘက်အသီးသီးက လျှော့ချနိုင်ဖို့နဲ့ အာဆီယံ အထူးကိုယ်စားလှယ်ရဲ့ အချက် ၅ ချက်ပါ အာဆီယံ သဘောတူညီချက် ဆောင်ရွက်ဖို့ကို ဒီဘက်ကလည်း ပံ့ပိုးကူညီမယ်လို့ ပြောတော့ ဒီ အာဆီယံ အထူးကိုယ်စားလှယ် လာရောက်လည်ပတ်ဖို့တော့ လမ်းကြောင်း ပွင့်သွားတယ်လို့ မြင်ပါတယ်။”
အခုလို အခြေအနေမှာ စစ်ကောင်စီဘက်က လက်တွေ့အကောင်အထည် မဖော်တာမျိုး အရင်လို မဖြစ်စေဘဲ ရှေ့မှာ တိုးတက်မှုတွေ လိုချင်ရင်တော့ အာဆီယံဘက်က Road Map လမ်းပြမြေပုံ အသေးစိတ် ချပြဖို့ လိုပြီလို့ မမိုးသူဇာက ထောက်ပြပါတယ်။
“ဒီ အချက်ကြီး ၅ ချက်က ဘယ်လို Detail တွေ ဆက်ပြီး ဆောင်ရွက်သွားမလဲ ဆိုတာတော့ အာဆီယံအနေနဲ့ ဆွေးနွေးရတော့မှာပေါ့လေ။ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ ဒီ Envoy ခန့်တာတော့လည်း ပြီးသွားပြီပေ့ါလေ။ Humanitarian Assistance ကိုလည်း ဘယ်လို အသေးစိတ် ဆက်ပြီး ညှိနှိုင်းဆောင်ရွက်သွားမလဲ၊ ပြီးတော့မှ ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ အထူးကိုယ်စားလှယ်ပေါ့၊ အခုဆိုရင် ဒေါက်တာ Noeleen Heyzer ကလည်း ခန့်အပ်ခဲ့ပြီးပြီ ဆိုတဲ့အခါကြတော့ ဒေါက်တာ Noeleen Heyzer နဲ့ အာဆီယံ အလှည့်ကျဥက္ကဋ္ဌ ခန့်အပ်ထားတဲ့ အထူးကိုယ်စားလှယ်နဲ့ ဘယ်လိုဆက်ပြီး ဆွေးနွေး စကားပြောမလဲ၊ နောက်ပြီးတော့ မြန်မာနိုင်ငံနဲ့ နှစ်နိုင်ငံ ဆက်ဆံရေး အနေအထားမှာ ကိုယ်စားလှယ်တွေ အနေနဲ့ မြန်မာနိုင်ငံနဲ့ နယ်နိမိတ်ချင်း ဆက်စပ်နေတဲ့ တရုတ်နိုင်ငံလို နိုင်ငံမျိုးမှာဆိုရင်လည်း မြန်မာနိုင်ငံနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ အထူးကိုယ်စားလှယ် မစ္စတာဆွန်ကော့ရှန်လို့ လူစားမျိုးပေါ့၊ ပြီးတော့ ဂျပန်နိုင်ငံအနေနဲ့ ကြည့်မယ်ဆိုရင်လည်း ဂျပန်အစိုးရကို ကိုယ်စားပြုသူ မဟုတ်သော်လည်း မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ လူသားချင်း စာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ အနေအထားတွေ လာရောက် ကူညီပေးခဲ့တဲ့ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးပွဲတွေမှာလည်း ဒီလိုပဲ ပါဝင်ခဲ့တဲ့ ဂျပန်နိုင်ငံက မစ္စတာ ဆာဆာကာဝါလို လူမျိုးပေါ့၊ အရေးပါတယ်ပေါ့။ တဦးချင်းစီ ကြိုးပမ်းနေမယ့်အစား အားလုံးကနေ ညှိနှိုင်းပြီးတော့ စည်းစည်းလုံးလုံး ညီညီညွတ်ညွတ်နဲ့ ဝိုင်းဝန်းဖြေရှင်းပေးနိုင်ဖို့ အတွက်ကို စုစည်း ညှိှနှိုင်းပေးနိုင်မယ့် အခန်းကဏ္ဍက အာဆီယံမှာ ရှိပါတယ်။”
တချိန်တည်းမှာ မြန်မာစစ်ကောင်စီ အနေနဲ့ အာဆီယံ ဘုံသဘောတူညီချက် ၅ ချက်ကို အလေးထား ဖော်ပြခဲ့ပေမယ့် သူတို့လုပ်ချင်တဲ့ ပုံစံနဲ့သာ ပြောခဲ့တာပါလို့ ဝေဖန်သုံးသပ်မှုတွေလည်း ရှိနေပါတယ်။
--------------------
(Unicode)
မွနျမာခရီးစဉျအပေါျ ဝဖေနျမှုအတှကျ ကမ်ဘောဒီးယား ကာကှယျပွောဆို
ကမ်ဘောဒီးယားဝနျကွီးခြုပျရဲ့ မွနျမာနိုငျငံ ခရီးစဉျအပေါျ ပွညျတှငျး ပွညျပ ကန့ျကှကျဝဖေနျမှုတှနေဲ့ ပတျသကျလို့ ကမ်ဘောဒီးယားက ကာကှယျပွောဆိုလိုကျပါတယျ။ ခရီးစဉျအတှငျး မွနျမာစဈခေါငျးဆောငျနဲ့ တှေ့ဆုံခဲ့ပွီး ဖမျးဆီးခံ အရပျသားအစိုးရ ခေါငျးဆောငျတှနေဲ့ မတှေ့ခဲ့တာကွောင့ျ အာဏာသိမျးစဈတပျကို အသိအမှတျပွု လကျခံရာရောကျမှာ စိုးရိမျနတေဲ့ အပေါျမှာလညျး ကမ်ဘောဒီးယား နိုငျငံခွားရေးဝနျကွီးက ခရီးစဉျအဆုံးသတျ စနနေေ့က တုံ့ပွနျခဲ့တာပါ။
အာဆီယံ အလှည့ျကြဥက်ကဋ်ဌ ဖွဈလာတဲ့ ကမ်ဘောဒီးယားနိုငျငံက ဝနျကွီးခြုပျ ဟှနျဆနျရဲ့ ခရီးစဉျဟာ လကျတှေ့မှာ ဘယျလိုအကြိုးရလဒျတှေ ရှိခဲ့ပါသလဲ၊ ဒီအပေါျ အာဆီယံအရေးကြှမျးကငြျသူ မမိုးသူဇာ၊ မွနျမာ့အရေးသုံးသပျသူ ဦးရဲထှနျးနဲ့ ပွညျသူ့ပါတီဥက်ကဋ်ဌ ဦးကိုကိုကွီးတို့ကို ကိုဝငျးမငျးက ဆကျသှယျမေးမွနျး တငျပွထားပါတယျ။
ကမ်ဘောဒီးယား နိုငျငံခွားရေးဝနျကွီး Prak Sokhonn က “အခုခရီးစဉျဟာ စဈကောငျစီကို အသိအမှတျပွုဖို့သှားတဲ့ ခရီးစဉျ မဟုတျပါဘူး။ ၂ နိုငျငံ ဆကျဆံရေးအတှကျ ဆောငျရှကျရမယ့ျ ကိစ်စတှကေို ဆကျလုပျဖို့သှားတာပါ။ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျသာ မကပါဘူး၊ တခွားလူတှနေဲ့လညျး ဝနျကွီးခြုပျက တှေ့ခှင့ျမတောငျးခဲ့ပါဘူး။ ဒါကလညျး တဆင့ျခငြျးသှားဖို့ လိုတယျလို့ ဝနျကွီးခြုပျက ယုံကွညျထားလို့ပါ။ လကျလှမျးမီသလောကျ အသီးကိုပဲခူးပွီး တောငျးအပွည့ျရဖို့ အဓိက ရညျရှယျတာ ဖွဈပါတယျ။” လို့ ပွောပါတယျ။
ဒီအပေါျ စငျကာပူအခွစေိုကျ ISEAS-Yusof Ishak Institute က မွနျမာ့လေ့လာရေး အစီအစဉျ ပူးတှဲညှိနှိုငျးရေးမှူး မမိုးသူဇာကလညျး အခုလိုပွောပါတယျ။
“ရလဒျရယျလို့တော့ အတိအကြ အဓိပ်ပာယျ မဖှင့ျခငြျပါဘူး။ ဘာကွောင့ျလဲဆိုတော့ ခရီးစဉျအပွီးမှာ ထုတျပွနျတဲ့ ပူးတှဲ သတငျးကွညောခကြျထဲမှာ ရှေ့ဆကျပွီးတော့ နိုငျငံတောျစီမံအုပျခြုပျရေးကောငျစီ အနနေဲ့ ဘာတှကေို ဆကျလကျဆောငျရှကျသှားမယျ ဆိုတဲ့ အစီအစဉျမြိုးတှတေော့ အဲဒီထဲမှာ ထည့ျသှငျး ဖောျပွထားတယျ။ ဒါတှကေ လကျတှေ့ အကောငျအထညျဖောျတဲ့ အနအေထားကတော့ မရောကျသေးပါဘူး။ အဲဒီတော့ အလုပျနဲ့ သကျသပွေဖို့ောတ့ အားလုံးကတော့ စောင့ျကွည့ျနကွေလိမ့ျမယျလို့ ထငျပါတယျ။”
ဒါပမယေ့ျ အခုခရီးစဉျမှာ အမွတျထှကျခဲ့သူကတော့ စဈကောငျစီပါလို့ မွနျမာ့အရေး လေ့လာသုံးသပျသူ ဦးရဲထှနျးက ဆိုပါတယျ။
“ထူးထူးခွားခွား သိသိသာသာ ရလဒျကတော့ နစက က နိုငျငံရေးအရ နညျးနညျး ဂုဏျသိက်ခာ တကျသှားတာပေါ့။ ပွီးခဲ့တဲ့ ကာလတှမှော အာဆီယံက နစကဥက်ကဋ်ဌ အပါအဝငျ အတူဆုံးဖွတျထားတဲ့ သဘောတူခကြျ ၅ ခကြျကို အကောငျအထညျ မဖောျလို့ သူ့ကို အာဆီယံအသငျး အစညျးအဝေးတှေ တကျခှင့ျကိုပါ ပိတျထားတာလေ။ ပိတျထားတဲ့ အနအေထားကနပွေီးတော့ အခု အာဆီယံဥက်ကဋ်ဌအသဈ ပွောငျးသှားတဲ့ အခါကွတော့ ဥက်ကဋ်ဌကိုယျနှိုကျက လာပွီးတော့ ဖြောငျးဖတြာ၊ လာပွီးတော့ နစက ဥက်ကဋ်ဌကို တှေ့တာက ၂၀၂၁ ဖဖေောျဝါရီလ အာဏာလှှဲပွောငျးပွီးကတညျးက ဘယျ နိုငျငံ့ခေါငျးဆောငျမှ လာမတှေ့ဖူးဘူး။ ဒါ ပထမဆုံး လာတှေ့တာဖွဈတယျ။ နစကဘကျက ကွည့ျမယျဆိုရငျတော့ ဒါက ဂုဏျသိက်ခာတခု ပွနျတကျလာတဲ့ သဘောပေါ့။ သို့သောျ ပွနျပွီးတော့ အစညျးအဝေး တကျခှင့ျရမလား ဆိုတာကတော့ မသခြောသေးဘူး။ အာဆီယံအဖှဲ့ထဲမှာ ပွနျပွီးတော့ ဆှေးနှေးရလိမ့ျမယျ ထငျတယျ။”
ဒီနရောမှာ ပွညျသူ့ပါတီဥက်ကဋ်ဌ ဦးကိုကိုကွီးကလညျး ကမ်ဘောဒီးယားဘကျက သူ့နညျးသူ့ဟနျနဲ့ လမျးစဖှင့ျခဲ့တာလို့ သုံးသပျပါတယျ။
“ဒီခရီးစဉျ မစခငျမှာကတညျးက ကမ်ဘောဒီးယား ဝနျကွီးခြုပျရော၊ ပွီးတော့ အထူးကိုယျစားလှယျအဖွဈနဲ့ လာမယ့ျ နိုငျငံခွားရေးဝနျကွီးကပါ မွနျမာနိုငျငံဟာ ပွညျတှငျးစဈဖွဈဖို့ အသင့ျအနအေထားမှာ ဖွဈနပွေီဆိုတဲ့ သူတို့ရဲ့ စိုးရိမျကွောင့ျကွမှုကို အထူးပွုပွီး ပွောတာကို ကနြောျ သတိထားမိတယျ။ ဒါကွောင့ျမို့ အာဆီယံရဲ့ အခကြျ ၅ ခကြျပါတဲ့ သဘောတူညီခကြျကို အကောငျအထညျဖောျဖို့ ကိစ်စမှာ အရငျ ဘရူနိုငျး ဥက်ကဋ်ဌ လကျထကျမှာလညျး အကောငျအထညျ မပေါျခဲ့တဲ့ အခါကွတော့ ကမ်ဘောဒီးယားက ဥက်ကဋ်ဌတာဝနျယူရတဲ့ သကျတမျးမှာ သူ့အနနေဲ့ ခဉြျးကပျမှု ပုံစံတမြိုးနဲ့ ဝငျရောကျလညျပတျတယျလို့ ကနြောျတော့ မွငျပါတယျ။ ဒါကွောင့ျမို့လညျး ပူးတှဲကွညောခကြျမှာ ငွိမျးခမြျးရေး၊ အပဈအခတျ ရပျစဲရေးနဲ့ ပတျသကျပွီးတော့ အထူးပွုပွောတာ တှေ့ရတယျ။ နောကျတခုကတော့ အကွမျးဖကျမှုတှေ ဘကျအသီးသီးက လြှော့ခနြိုငျဖို့နဲ့ အာဆီယံ အထူးကိုယျစားလှယျရဲ့ အခကြျ ၅ ခကြျပါ အာဆီယံ သဘောတူညီခကြျ ဆောငျရှကျဖို့ကို ဒီဘကျကလညျး ပံ့ပိုးကူညီမယျလို့ ပွောတော့ ဒီ အာဆီယံ အထူးကိုယျစားလှယျ လာရောကျလညျပတျဖို့တော့ လမျးကွောငျး ပှင့ျသှားတယျလို့ မွငျပါတယျ။”
အခုလို အခွအေနမှော စဈကောငျစီဘကျက လကျတှေ့အကောငျအထညျ မဖောျတာမြိုး အရငျလို မဖွဈစဘေဲ ရှေ့မှာ တိုးတကျမှုတှေ လိုခငြျရငျတော့ အာဆီယံဘကျက Road Map လမျးပွမွပေုံ အသေးစိတျ ခပြွဖို့ လိုပွီလို့ မမိုးသူဇာက ထောကျပွပါတယျ။
“ဒီ အခကြျကွီး ၅ ခကြျက ဘယျလို Detail တှေ ဆကျပွီး ဆောငျရှကျသှားမလဲ ဆိုတာတော့ အာဆီယံအနနေဲ့ ဆှေးနှေးရတော့မှာပေါ့လေ။ ဘာကွောင့ျလဲဆိုတော့ ဒီ Envoy ခန့ျတာတော့လညျး ပွီးသှားပွီပေ့ါလေ။ Humanitarian Assistance ကိုလညျး ဘယျလို အသေးစိတျ ဆကျပွီး ညှိနှိုငျးဆောငျရှကျသှားမလဲ၊ ပွီးတော့မှ ကုလသမဂ်ဂဆိုငျရာ အထူးကိုယျစားလှယျပေါ့၊ အခုဆိုရငျ ဒေါကျတာ Noeleen Heyzer ကလညျး ခန့ျအပျခဲ့ပွီးပွီ ဆိုတဲ့အခါကွတော့ ဒေါကျတာ Noeleen Heyzer နဲ့ အာဆီယံ အလှည့ျကြဥက်ကဋ်ဌ ခန့ျအပျထားတဲ့ အထူးကိုယျစားလှယျနဲ့ ဘယျလိုဆကျပွီး ဆှေးနှေး စကားပွောမလဲ၊ နောကျပွီးတော့ မွနျမာနိုငျငံနဲ့ နှဈနိုငျငံ ဆကျဆံရေး အနအေထားမှာ ကိုယျစားလှယျတှေ အနနေဲ့ မွနျမာနိုငျငံနဲ့ နယျနိမိတျခငြျး ဆကျစပျနတေဲ့ တရုတျနိုငျငံလို နိုငျငံမြိုးမှာဆိုရငျလညျး မွနျမာနိုငျငံနဲ့ ပတျသကျတဲ့ အထူးကိုယျစားလှယျ မစ်စတာဆှနျကော့ရှနျလို့ လူစားမြိုးပေါ့၊ ပွီးတော့ ဂပြနျနိုငျငံအနနေဲ့ ကွည့ျမယျဆိုရငျလညျး ဂပြနျအစိုးရကို ကိုယျစားပွုသူ မဟုတျသောျလညျး မွနျမာနိုငျငံရဲ့ လူသားခငြျး စာနာထောကျထားမှုဆိုငျရာ အနအေထားတှေ လာရောကျ ကူညီပေးခဲ့တဲ့ မွနျမာနိုငျငံရဲ့ ငွိမျးခမြျးရေး ဆှေးနှေးပှဲတှမှောလညျး ဒီလိုပဲ ပါဝငျခဲ့တဲ့ ဂပြနျနိုငျငံက မစ်စတာ ဆာဆာကာဝါလို လူမြိုးပေါ့၊ အရေးပါတယျပေါ့။ တဦးခငြျးစီ ကွိုးပမျးနမေယ့ျအစား အားလုံးကနေ ညှိနှိုငျးပွီးတော့ စညျးစညျးလုံးလုံး ညီညီညှတျညှတျနဲ့ ဝိုငျးဝနျးဖွရှေငျးပေးနိုငျဖို့ အတှကျကို စုစညျး ညှှိနှိုငျးပေးနိုငျမယ့ျ အခနျးကဏ်ဍက အာဆီယံမှာ ရှိပါတယျ။”
တခြိနျတညျးမှာ မွနျမာစဈကောငျစီ အနနေဲ့ အာဆီယံ ဘုံသဘောတူညီခကြျ ၅ ခကြျကို အလေးထား ဖောျပွခဲ့ပမေယ့ျ သူတို့လုပျခငြျတဲ့ ပုံစံနဲ့သာ ပွောခဲ့တာပါလို့ ဝဖေနျသုံးသပျမှုတှလေညျး ရှိနပေါတယျ။
