(Zawgyi/Unicode)
COVID-19 ထိန်းချုပ်နိုင်ဖို့အတွက် မြန်မာနိုင်ငံကို လာရောက်မယ့် ခရီးသွားတွေအပေါ် ရောဂါကြိုတင်ကာကွယ်ရေး ကန့်သတ်ချက်တွေ ထုတ်ပြန်လိုက်ပြီး ဆေးရုံမှာ သီးခြားခွဲထား စောင့်ကြည့်မှု Hospital Quarantine လုပ်ဆောင်ဖို့အတွက်လည်း နေရာနှစ်နေရာကို ထပ်မံတိုးချဲ့လုပ်ဆောင်နေပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံမှာ COVID-19 ဓာတ်ခွဲအတည်ပြုလူနာ မရှိသေးပေမဲ့လည်း ဒီရောဂါစောင့်ကြပ် ကြည့်ရှုရေးလုပ်ငန်းတွေကို တိုးချဲ့ဆောင်ရွက်နေသလို ပြည်တွင်းကို ဝင်ရောက်လာမယ့် ခရီးသွားတွေအပေါ်ကိုလည်း ကျန်းမာရေးကန့်သတ်ချက်တွေ လုပ်ဆောင်လိုက်တာပါ။
Hospital Quarantine လုပ်ဆောင်ဖို့လိုသူတွေကို ကျန်းမာရေးနဲ့ အားကစားဝန်ကြီးဌာနက သတ်မှတ်ထားတဲ့ ဆေးရုံနှစ်ခုမှာ ၁၄ ရက်တာ သီးခြားထားရှိ စောင့်ကြည့်နေပြီး နောက်ထပ်နေရာနှစ်နေရာမှာ သီးခြားထားနိုင်ဖို့အတွက် ပြင်ဆင်နေပြီလို့ ဗဟိုကူးစက်ရောဂါ တိုက်ဖျက်ရေးဌာနက ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူး ဒေါက်တာခင်ခင်ကြီးက ပြောပါတယ်။
“ကျမတို့ Quarantine လုပ်ဖို့အတွက် ဝေဘာဂီဆေးရုံမှာတော့ တချို့တွေကို Quarantine လုပ်တယ်။ ပြီးရင် တောင်ဥက္ကလာ အမျိုးသမီးနဲ့ ကလေးဆေးရုံမှာ လုပ်တယ်။ ပြီးရင် လှည်းကူးကွင်းဆင်း သင်တန်းကျောင်းမှာလုပ်ဖို့အတွက်လည်း ဒီနေ့ဆိုရင် တော်တော်ပြင်ဆင်ပြီးပြီ။ နောက် သိမ်ဖြူကွင်းမှာရှိတဲ့ ကျမတို့ကျန်းမာရေးနဲ့ အားကစားဝန်ကြီးဌာနပိုင် အဆောက်အအုံတွေမှာလည်း လုပ်ဖို့ရှိတယ်ပေါ့နော်။ ဒါဆိုဘယ်မှာလုပ်မလဲ ဘယ်သူတွေကို ဘယ်ပို့မလဲ ဒါကတော့ လူနာအနည်းအများပေါ် မူတည်တာပေါ့။”
COVID- 19 ထိန်းချုပ်နိုင်ဖို့အတွက် မြန်မာနိုင်ငံကိုလာရောက်မယ့် ခရီးသွားတွေအပေါ် ရောဂါကြိုတင်ကာကွယ်ရေး ကန့်သတ်ချက်တစောင်ကို မတ်လ ၁၅ ရက် ညပိုင်းက ထုတ်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။
အဲဒီထုတ်ပြန်ချက်ထဲမှာ ရောဂါဖြစ်ပွားနှုန်းတက်နေတဲ့ တရုတ်နိုင်ငံ၊ ဟူပေပြည်နယ်နဲ့ တောင်ကိုရီးယားက ဒယ်ဂူးနဲ့ ဂျောင်ဘွတ်ပြည်နယ်တွေကို ၁၄ ရက်အတွင်း ခရီးသွားလာခဲ့တဲ့ နိုင်ငံခြားသားတွေကို မြန်မာပြည်ထဲ ဝင်ရောက်ခွင့် မပြုတော့ကြောင်း ဖော်ပြထားပါတယ်။
ဒါပေမဲ့ အဲဒီဒေသတွေကို သွားရောက်ခဲ့တဲ့ မြန်မာနိုင်ငံသားတွေကို ပြည်ဝင်ခွင့်ပေးထားပြီး ကျန်ရှိနေသေးတဲ့ ရောဂါဖြစ်ပွားရာဒေသက လာသူတွေကိုတော့ ကျန်းမာရေးနဲ့ အားကစားဝန်ကြီးဌာနက သတ်မှတ်ထားတဲ့နေရာတွေမှာ သူတို့ကိုသီးခြားထားရှိပြီး ၁၄ ရက်တာ Quarantine လုပ်ဆောင်သွားမယ်လို့ သိရပါတယ်။
ရောဂါဖြစ်ပွားမှုအများဆုံး နိုင်ငံ ၇ နိုင်ငံက ဝင်လာတဲ့ ခရီးသွားဧည့်သည်တွေကို စီစစ်ပြီးတော့ ၁၄ ရက် သီးခြားထား အသွားအလာကန့်သတ်မှုကိုလည်း မတ်လ ၁၅ ရက်နေ့ကတည်းက စတင်ဆောင်ရွက်နေသလို၊ ရောဂါပျံနှံ့မှုအနေအထားအရ နောက်ထပ် နိုင်ငံအရေအတွက် တိုးမြှင့်သွားမယ်လို့လည်းသိရပါတယ်။ ၁၄ ရက်ကြာ သီးခြားခွဲစောင့်ကြည့်မယ့် နိုင်ငံ ၇ နိုင်ငံကတော့ တောင်ကိုရီယား၊ တရုတ်၊ အီတလီ၊ အီရန်၊ ပြင်သစ်၊ စပိန် နဲ့ ဂျာမဏီ နိုင်ငံတို့ဖြစ်ပြီးတော့ သံတမန်တွေဆိုရင်တော့ ကိုယ်နေထိုင်တဲ့နေရာမှာပဲ သီးခြားခွဲနေထိုင်ရမှာဖြစ်ပါတယ်။
“Diplomat တွေကျတော့ သူတို့တွေနဲ့ Contact လုပ်လို့လည်းရတယ်။ Quarantine လုပ်မယ်ဆိုရင် စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းတွေကို သေချာလိုက်နာ ဆောင်ရွက်မယ်ဆိုတာ ယုံကြည်ရတယ်။ အဲဒါမျိုးဆိုရင်တော့ ကျမတို့က Home Quarantine လုပ်မယ်။ သာမန်လူဆိုရင်တော့ ဆေးရုံ Quarantine သို့မဟုတ် Facilities Base Quarantine ။ တချို့ကိုဆို Active Surveillance လုပ်မယ်။ Active Surveillance ဆိုတာ သူတို့တည်းခိုနေထိုင်နေတဲ့ လိပ်စာတွေယူထားမယ်။ သူတို့ရဲ့သက်ဆိုင်ရာ မြို့နယ်ကျန်းမာရေး ဦးစီးမှူးကနေပြီးတော့ သူတို့ရဲ့အခြေအနေတွေကို ဖုန်းဆက်မေးမြန်းတဲ့ စနစ်လည်းရှိတယ်။”
မြန်မာနိုင်ငံကို လာမယ့်သူတွေ အနေနဲ့ လေယာဉ်ပေါ်မတက်ခင်မှာ အပူချိန်မြင့်တာ ချောင်းဆိုးတာနဲ့ အသက်ရှူမဝတဲ့ လက္ခဏာတွေမရှိကြောင်း သက်ဆိုင်ရာနိုင်ငံတွေက အသိအမှတ်ပြုထားတဲ့ ကျန်းမာရေးအဖွဲ့အစည်းတွေရဲ့ ဆေးထောက်ခံစာ ပြသဖို့လိုတယ်လို့လည်း အစိုးရညွှန်ကြားချက်မှာ ပါရှိပါတယ်။
ဒီရက်ပိုင်းအတွင်းမှာ ကန့်သတ်နိုင်ငံတွေကနေ ဝင်ရောက်လာသူတချို့ကို နေအိမ်တွေကနေပြန်ခေါ်ပြီး သီးခြားထားစောင့်ကြည့်တာတွေ လုပ်ခဲ့ပါတယ်။ မနေ့က ညွှန်ကြားချက်ကြောင့် ရန်ကုန်နဲ့ မန္တလေးလေဆိပ်ကနေ ဝင်ရောက်လာသူတချို့က ၁၄ ရက်တာ သီးခြားထားစောင့်ကြည့်တာကို မခံလိုတာကြောင့် သူတို့ရဲ့လာရင်းနိုင်ငံတွေကို ပြန်လှည့်သွားတာတွေလည်း ရှိခဲ့ပါတယ်။
မြန်မာပြည်တွင်းမှာ COVID- 19 ဓာတ်ခွဲအတည်ပြုလူနာ မရှိသေးပေမယ့် ကျန်းမာရေးနဲ့ အားကစားဝန်ကြီးဌာနက ပြည်သူတွေအနေနဲ့ လူစုလူဝေးနဲ့ ပွဲလမ်းသဘင်တွေကို ရှောင်ကြဉ်ကြဖို့အပါအဝင် ရောဂါကာကွယ်ရေး ကျန်းမာရေးအသိပေး နှိုးဆော်ချက်တွေကို လိုက်နာဆောင်ရွက်ကြဖို့ တိုက်တွန်းထားပါတယ်။
ဒီရောဂါပိုး ကာကွယ်နိုင်ဖို့အတွက် လက်ကိုဆပ်ပြာနဲ့ စနစ်တကျ မကြာခဏဆေးပေးဖို့၊ ချောင်းဆိုးနှာချေရင် ပါးစပ်အုပ်ဖို့၊ တကိုယ်ရေသန့်ရှင်းရေးကို အလေးထားပြီး အာဟာရပြည့်ဝအောင် စားသောက်နေထိုင်ဖို့နဲ့ နေမကောင်းဖြစ်သူတွေနဲ့ အနီးကပ်နေထိုင်တာ ရှောင်ကြဉ်ဖို့ကို နှိုးဆော်ထားပါတယ်။
တရုတ်နိုင်ငံ၊ ဟူပေပြည်နယ်၊ ဝူဟန်မြို့ကနေ စတင်ဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့ COVID-19 ကိုရိုနာရောဂါပိုးဟာ အခြားနိုင်ငံပေါင်း ၁၅၇ နိုင်ငံကို ကူးစက်ခဲ့ပြီး ဒီကနေ့ မတ်လ ၁၆ရက်စာရင်းအရ လူပေါင်း ၁၇၀,၀၀၀ ကျော် ကူးစက်ခံနေရတာပါ။ သေဆုံးသူကတော့ ၆,၆၀၀ ကျော်ရှိပြီး တရုတ်နိုင်ငံမှာ အများဆုံးဖြစ်ပါတယ်။
[Unicode Version]
မွနျမာနိုငျငံဝငျလာတဲ့ ခရီးသှားတှအေတှကျ COVID ကွိုတငျကာကှယျရေး ထုတျပွနျ
COVID-19 ထိနျးခြုပျနိုငျဖို့အတှကျ မွနျမာနိုငျငံကို လာရောကျမယ့ျ ခရီးသှားတှအေပေါျ ရောဂါကွိုတငျကာကှယျရေး ကန့ျသတျခကြျတှေ ထုတျပွနျလိုကျပွီး ဆေးရုံမှာ သီးခွားခှဲထား စောင့ျကွည့ျမှု Hospital Quarantine လုပျဆောငျဖို့အတှကျလညျး နရောနှဈနရောကို ထပျမံတိုးခြဲ့လုပျဆောငျနပေါတယျ။
မွနျမာနိုငျငံမှာ COVID-19 ဓာတျခှဲအတညျပွုလူနာ မရှိသေးပမေဲ့လညျး ဒီရောဂါစောင့ျကွပျ ကွည့ျရှုရေးလုပျငနျးတှကေို တိုးခြဲ့ဆောငျရှကျနသေလို ပွညျတှငျးကို ဝငျရောကျလာမယ့ျ ခရီးသှားတှအေပေါျကိုလညျး ကနြျးမာရေးကန့ျသတျခကြျတှေ လုပျဆောငျလိုကျတာပါ။
Hospital Quarantine လုပျဆောငျဖို့လိုသူတှကေို ကနြျးမာရေးနဲ့ အားကစားဝနျကွီးဌာနက သတျမှတျထားတဲ့ ဆေးရုံနှဈခုမှာ ၁၄ ရကျတာ သီးခွားထားရှိ စောင့ျကွည့ျနပွေီး နောကျထပျနရောနှဈနရောမှာ သီးခွားထားနိုငျဖို့အတှကျ ပွငျဆငျနပွေီလို့ ဗဟိုကူးစကျရောဂါ တိုကျဖကြျရေးဌာနက ဒုတိယညှှနျကွားရေးမှူး ဒေါကျတာခငျခငျကွီးက ပွောပါတယျ။
“ကမြတို့ Quarantine လုပျဖို့အတှကျ ဝဘောဂီဆေးရုံမှာတော့ တခြို့တှကေို Quarantine လုပျတယျ။ ပွီးရငျ တောငျဥက်ကလာ အမြိုးသမီးနဲ့ ကလေးဆေးရုံမှာ လုပျတယျ။ ပွီးရငျ လှညျးကူးကှငျးဆငျး သငျတနျးကြောငျးမှာလုပျဖို့အတှကျလညျး ဒီနေ့ဆိုရငျ တောျတောျပွငျဆငျပွီးပွီ။ နောကျ သိမျဖွူကှငျးမှာရှိတဲ့ ကမြတို့ကနြျးမာရေးနဲ့ အားကစားဝနျကွီးဌာနပိုငျ အဆောကျအအုံတှမှောလညျး လုပျဖို့ရှိတယျပေါ့နောျ။ ဒါဆိုဘယျမှာလုပျမလဲ ဘယျသူတှကေို ဘယျပို့မလဲ ဒါကတော့ လူနာအနညျးအမြားပေါျ မူတညျတာပေါ့။”
COVID- 19 ထိနျးခြုပျနိုငျဖို့အတှကျ မွနျမာနိုငျငံကိုလာရောကျမယ့ျ ခရီးသှားတှအေပေါျ ရောဂါကွိုတငျကာကှယျရေး ကန့ျသတျခကြျတစောငျကို မတျလ ၁၅ ရကျ ညပိုငျးက ထုတျပွနျခဲ့ပါတယျ။
အဲဒီထုတျပွနျခကြျထဲမှာ ရောဂါဖွဈပှားနှုနျးတကျနတေဲ့ တရုတျနိုငျငံ၊ ဟူပပွေညျနယျနဲ့ တောငျကိုရီးယားက ဒယျဂူးနဲ့ ဂြောငျဘှတျပွညျနယျတှကေို ၁၄ ရကျအတှငျး ခရီးသှားလာခဲ့တဲ့ နိုငျငံခွားသားတှကေို မွနျမာပွညျထဲ ဝငျရောကျခှင့ျ မပွုတော့ကွောငျး ဖောျပွထားပါတယျ။
ဒါပမေဲ့ အဲဒီဒသေတှကေို သှားရောကျခဲ့တဲ့ မွနျမာနိုငျငံသားတှကေို ပွညျဝငျခှင့ျပေးထားပွီး ကနြျရှိနသေေးတဲ့ ရောဂါဖွဈပှားရာဒသေက လာသူတှကေိုတော့ ကနြျးမာရေးနဲ့ အားကစားဝနျကွီးဌာနက သတျမှတျထားတဲ့နရောတှမှော သူတို့ကိုသီးခွားထားရှိပွီး ၁၄ ရကျတာ Quarantine လုပျဆောငျသှားမယျလို့ သိရပါတယျ။
ရောဂါဖွဈပှားမှုအမြားဆုံး နိုငျငံ ၇ နိုငျငံက ဝငျလာတဲ့ ခရီးသှားဧည့ျသညျတှကေို စီစဈပွီးတော့ ၁၄ ရကျ သီးခွားထား အသှားအလာကန့ျသတျမှုကိုလညျး မတျလ ၁၅ ရကျနေ့ကတညျးက စတငျဆောငျရှကျနသေလို၊ ရောဂါပြံနှံ့မှုအနအေထားအရ နောကျထပျ နိုငျငံအရအေတှကျ တိုးမွှင့ျသှားမယျလို့လညျးသိရပါတယျ။ ၁၄ ရကျကွာ သီးခွားခှဲစောင့ျကွည့ျမယ့ျ နိုငျငံ ၇ နိုငျငံကတော့ တောငျကိုရီယား၊ တရုတျ၊ အီတလီ၊ အီရနျ၊ ပွငျသဈ၊ စပိနျ နဲ့ ဂြာမဏီ နိုငျငံတို့ဖွဈပွီးတော့ သံတမနျတှဆေိုရငျတော့ ကိုယျနထေိုငျတဲ့နရောမှာပဲ သီးခွားခှဲနထေိုငျရမှာဖွဈပါတယျ။
“Diplomat တှကေတြော့ သူတို့တှနေဲ့ Contact လုပျလို့လညျးရတယျ။ Quarantine လုပျမယျဆိုရငျ စညျးမဉြျးစညျးကမျးတှကေို သခြောလိုကျနာ ဆောငျရှကျမယျဆိုတာ ယုံကွညျရတယျ။ အဲဒါမြိုးဆိုရငျတော့ ကမြတို့က Home Quarantine လုပျမယျ။ သာမနျလူဆိုရငျတော့ ဆေးရုံ Quarantine သို့မဟုတျ Facilities Base Quarantine ။ တခြို့ကိုဆို Active Surveillance လုပျမယျ။ Active Surveillance ဆိုတာ သူတို့တညျးခိုနထေိုငျနတေဲ့ လိပျစာတှယေူထားမယျ။ သူတို့ရဲ့သကျဆိုငျရာ မွို့နယျကနြျးမာရေး ဦးစီးမှူးကနပွေီးတော့ သူတို့ရဲ့အခွအေနတှေကေို ဖုနျးဆကျမေးမွနျးတဲ့ စနဈလညျးရှိတယျ။”
မွနျမာနိုငျငံကို လာမယ့ျသူတှေ အနနေဲ့ လယောဉျပေါျမတကျခငျမှာ အပူခြိနျမွင့ျတာ ခြောငျးဆိုးတာနဲ့ အသကျရှူမဝတဲ့ လက်ခဏာတှမေရှိကွောငျး သကျဆိုငျရာနိုငျငံတှကေ အသိအမှတျပွုထားတဲ့ ကနြျးမာရေးအဖှဲ့အစညျးတှရေဲ့ ဆေးထောကျခံစာ ပွသဖို့လိုတယျလို့လညျး အစိုးရညှှနျကွားခကြျမှာ ပါရှိပါတယျ။
ဒီရကျပိုငျးအတှငျးမှာ ကန့ျသတျနိုငျငံတှကေနေ ဝငျရောကျလာသူတခြို့ကို နအေိမျတှကေနပွေနျခေါျပွီး သီးခွားထားစောင့ျကွည့ျတာတှေ လုပျခဲ့ပါတယျ။ မနေ့က ညှှနျကွားခကြျကွောင့ျ ရနျကုနျနဲ့ မန်တလေးလဆေိပျကနေ ဝငျရောကျလာသူတခြို့က ၁၄ ရကျတာ သီးခွားထားစောင့ျကွည့ျတာကို မခံလိုတာကွောင့ျ သူတို့ရဲ့လာရငျးနိုငျငံတှကေို ပွနျလှည့ျသှားတာတှလေညျး ရှိခဲ့ပါတယျ။
မွနျမာပွညျတှငျးမှာ COVID- 19 ဓာတျခှဲအတညျပွုလူနာ မရှိသေးပမေယ့ျ ကနြျးမာရေးနဲ့ အားကစားဝနျကွီးဌာနက ပွညျသူတှအေနနေဲ့ လူစုလူဝေးနဲ့ ပှဲလမျးသဘငျတှကေို ရှောငျကွဉျကွဖို့အပါအဝငျ ရောဂါကာကှယျရေး ကနြျးမာရေးအသိပေး နှိုးဆောျခကြျတှကေို လိုကျနာဆောငျရှကျကွဖို့ တိုကျတှနျးထားပါတယျ။
ဒီရောဂါပိုး ကာကှယျနိုငျဖို့အတှကျ လကျကိုဆပျပွာနဲ့ စနဈတကြ မကွာခဏဆေးပေးဖို့၊ ခြောငျးဆိုးနှာခြရေငျ ပါးစပျအုပျဖို့၊ တကိုယျရသေန့ျရှငျးရေးကို အလေးထားပွီး အာဟာရပွည့ျဝအောငျ စားသောကျနထေိုငျဖို့နဲ့ နမေကောငျးဖွဈသူတှနေဲ့ အနီးကပျနထေိုငျတာ ရှောငျကွဉျဖို့ကို နှိုးဆောျထားပါတယျ။
တရုတျနိုငျငံ၊ ဟူပပွေညျနယျ၊ ဝူဟနျမွို့ကနေ စတငျဖွဈပှားခဲ့တဲ့ COVID-19 ကိုရိုနာရောဂါပိုးဟာ အခွားနိုငျငံပေါငျး ၁၅၇ နိုငျငံကို ကူးစကျခဲ့ပွီး ဒီကနေ့ မတျလ ၁၆ရကျစာရငျးအရ လူပေါငျး ၁၇၀,၀၀၀ ကြောျ ကူးစကျခံနရေတာပါ။ သဆေုံးသူကတော့ ၆,၆၀၀ ကြောျရှိပွီး တရုတျနိုငျငံမှာ အမြားဆုံးဖွဈပါတယျ။
