(Zawgyi / Unicode)
ကမ္ဘာ့ကပ်ရောဂါအဖြစ် ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ကြီးက သတ်မှတ်လိုက်တဲ့ COVID-19 ရောဂါ ြမန်မာနိုင်ငံမှာ အချိန်မရွေး ဖြစ်ပွားလာနိုင်တဲ့အတွက် ရောဂါမကူးစက်ရအောင် လူထုအနေနဲ့ သတိနဲ့ ကြိုတင်ကာကွယ် သတိထားနေကြပါလို့ ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာန တာဝန်ရှိသူတွေက ထပ်မံ သတိပေးလိုက်ပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံမှာ လက်ရှိ စောင့်ကြည့်လူနာ ၇ ဦးရှိနေပြီး ဆေးရုံတွေမှာတော့ သံသယနဲ့ စောင့်ကြည့်လူနာတွေအတွက် စနစ်တကျ စီစဉ်ဆောင်ရွက်ထားတယ်လို့လည်း ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနက ပြောပါတယ်။ အပြည့်အစုံကို မဆုမွန်က တင်ပြပေးထားပါတယ်။
တရုတ်နိုင်ငံ ဝူဟန်ကနေတဆင့် ကမ္ဘာတဝှမ်း ကူးစက်ပျံ့နှံ့ခဲ့တဲ့ WHO ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ကြီးက ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ အရေးပေါ် ကျန်းမာရေး အခြေအနေ ဖြစ်လာလို့ ကမ္ဘာ့ကပ်ရောဂါအဖြစ် သတ်မှတ်လိုက်တဲ့ ဒီ COVID-19 ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ကြောင့် ဒီသီတင်းပတ်ကုန်အထိဆိုရင် ကမ္ဘာတဝှမ်း သေဆုံးသူပေါင်း ၅,၄၀၀ ကျော်နဲ့ ကမ္ဘာတဝှမ်း နိုင်ငံအသီးသီးမှာ ကူးစက်ပြန့်ပွားသူပေါင်း တသိန်းခွဲဝန်းကျင်အထိကို ရှိသွားပြီဖြစ်ပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံမှာတော့ တရားဝင်ကူးစက်သူ တဦးတယောက်မှ မရှိသေးပေမယ့်လို့ အချိန်မရွေး ကူးစက်ရောဂါအန္တရာယ် ဖြစ်ပွားလာနိုင်တယ်ဆိုပြီးတော့ မြန်မာနိုင်ငံ ကျန်းမာရေးနဲ့ အားကစားဝန်ကြီးဌာနက သတိပေး နှိုးဆော်နေတာပါ။
အများပြည်သူလူထုအနေနဲ့ ဒီ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ပိုး ကူးစက်မခံရအောင် သတိထားနေထိုင်ကြဖို့နဲ့ ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနနဲ့ သတင်းဌာနတွေက သတင်းတွေကို အချိန်နဲ့တပြေးညီ စောင့်ကြည့်နားစွင့်ဖို့၊ သတင်းမှားတွေကို မယုံကြည်ဖို့ သတိပေးလိုပါတယ်လို့ ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာန ဗဟိုကူးစက်မှု တိုက်ဖျက်ရေးဌာန ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူး ဒေါက်တာခင်ခင်ကြီးက ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်းကို အခုလိုပြောပါတယ်။
“Positive Confirmed Case မတွေ့ရသေးပေမယ့်လို့ အချိန်မရွေး တွေ့နိုင်တယ်၊ အစုလိုက် အပြုံလိုက်လည်း တွေ့နိုင်တယ်ဆိုတာကို အကုန်လုံး ဒါအတွက် ပြင်ဆင်ထားရမှာပေါ့။ အဲ့ဒီ့အတွက် ကိုယ့်နိုင်ငံမှာ လိုအပ်တာတွေ ရှိလာခဲ့တယ်ဆိုရင်တော့ အဲဒီအနေအထားနဲ့ အကုန်ပြင်ဆင်ထားပါတယ်။ ပြည်သူတွေအနေနဲ့ ကျန်းမာရေးနဲ့ အားကစားဝန်ကြီးဌာနနဲ့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ ဒီလိုဆောင်ရွက်နေတယ် ဆိုတာက အားလုံး လူသားအားလုံးနဲ့ ဆိုင်ပါတယ်။ တနည်းအားဖြင့် တိုင်းသူပြည်သားအားလုံးနဲ့ ဆိုင်ပါတယ်။ ဒါ မိမိတို့ရဲ့ အရေးကိစ္စဖြစ်တယ်ဆိုတာကို ခေါင်းထဲမှာ စွဲမြဲပြီး ကျန်းမာရေးနဲ့ အားကစားဝန်ကြီးဌာနက လမ်းညွှန်ထားချက်တွေအတိုင်း အတိအကျ ပူးပေါင်းလိုက်နာဖို့ လိုပါတယ်။”
အများပြည်သူ သွားလာတဲ့နေရာတွေ၊ အများသုံးယာဉ်တွေနဲ့ တည်းခိုတဲ့နေရာ၊ စားသောက်ဆိုင်တွေ၊ ဈေးတန်းတွေမှာ လူထုကို ကျန်းမာရေးပညာပေး အသိပညာပေးနေသလို လူထုအနေနဲ့လည်း ဒီဗိုင်းရပ်စ်ရောဂါ ကူးစက်မခံရအောင် သတိထားနေထိုင်ကြပါလို့ ကျန်းမာရေးပညာရှင်တွေက သတိပေးနေပါတယ်။ ဧရာဝတီတိုင်း ကျန်းမာရေးဦးစီးဌာန ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် ဒေါက်တာသန်းထွဋ်အောင်က အခုလိုပြောပါတယ်။
“အဲဒါတွေက ဇန်နဝါရီလ ၅ ရက်နေ့ကတည်းကစပြီး ကျနော်တို့ အများကြီးလုပ်တယ်၊ လူထုကြား ပညာပေးတာတွေရော ဘတ်စ်ကားမှာ ကြေညာတာတွေရော အများကြီးလုပ်ခဲ့ပြီ။ အဓိကက လိုက်နာဖို့လိုတာပါ။ ကျန်းမာရေးဌာနက လမ်းညွှန်ချက်ကို လိုက်နာဖို့လိုတယ်။ အဓိက COVID မှာက လက်ဆေးတာပဲ အရေးကြီးတာ နံပါတ်တစ်က လက်ဆေးတာပဲ။ နောက် ဖျားနာထားတဲ့လူက အပြင်သွားရင် Mask တပ်ထားဖို့လိုတယ်။ ပြီးတော့ တအားကြီး ကြောက်ပြီးတော့ ပစ္စည်းတွေ ဘာတွေ လိုက်ဝယ်တာတွေလည်း မလုပ်သင့်ပါဘူး။”
မတ်လ ၁၅ ရက်နေ့ နောက်ဆုံးစာရင်းအရ မြန်မာနိုင်ငံမှာ သံသယလူနာ တဦးတယောက်မှမရှိဘဲ စောင့်ကြည့်လူနာ ၇ ဦးပဲရှိနေပြီး ကူးစက်ခံရနိုင်ခြေ ရှိတယ်လို့ သံသယနဲ့ စောင့်ကြည့်လူနာတွေ ထားရှိမယ့် ဆေးရုံတွေမှာလည်း စနစ်တကျ စီစဉ်ထားရှိပါတယ်လို့ ဗဟိုကူးစက်မှု တိုက်ဖျက်ရေးဌာန ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူး ဒေါက်တာခင်ခင်ကြီးက ပြောပြပါတယ်။
“အခုထိ ၇ ယောက် ရှိနေပါတယ်။ ညနေပိုင်းအထိ အခုကျမပြောနေတဲ့အထိကို ပြောတာပါ။ ပြင်ဆင်ထားတဲ့ အနေအထားကတော့ ကျမတို့ ဝေဘာဂီရယ် ကန်တော်နဒီရယ် နေပြည်တော် ကုတင် ၁၀၀၀ ကတော့ နဂိုတည်းက Designated Hospital ပေါ့။ ပြီးတော့ ထပ်တိုးခဲ့တဲ့ ဆေးရုံတွေကတော့ တောင်ကြီးတို့၊ လားရှိုးတို့၊ မူဆယ်တို့၊ မြစ်ကြီးနားတို့၊ ကျိုင်းတုံတို့ ထပ်တိုးထားတယ်။ တိုင်းနဲ့ပြည်နယ်မှာရှိတဲ့ ဆေးရုံကြီးတွေမှာလည်း Isolation Ward ပြင်ဆင်ထားဖို့ ညွှန်ကြားခဲ့တယ်။ နောက် လိုအပ်ရင် ICU တွေ၊ ICU Facility တွေဖြည့်ထားဖို့ ဒါတွေလည်း ပြင်ဆင်ထားပြီးပါပြီ။ ပြီးရင် Quarantine ပေါ့၊ ဖျားနာရင် တားမြစ်ပိတ်ပင်ခြင်း၊ ကန့်သတ်ခြင်းလုပ်ဖို့ အမျိုးမျိုးပြင်ဆင်ပါတယ်။ ဝေဘာဂီတင်မကဘူး တောင်ဥက္ကလာ အမျိုးသမီးနဲ့ ကလေးဆေးရုံတို့ လက်ရှိ ကွင်းဆင်းနေတာတော့ သိမ်ဖြူ အားကစားကွင်းမှာရှိတဲ့ အဆောင် အဲဒီမှာထားဖို့၊ ဒါမျိုးတွေကအစ ကျမတို့ ပြင်ဆင်ထားပါတယ်။”
အခုအချိန်အထိတော့ ကူးစက်ခံရနိုင်တယ်လို့ သံသယရှိသူအချို့ကို ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနက ခေါ်ယူစောင့်ကြည့်မှုတွေ ရှိနေပြီး အထူးသဖြင့် နိုင်ငံခြားသား ခရီးသည်တွေနဲ့ ပြည်ပက ပြန်ရောက်လာသူတွေကို လေဆိပ်အဝင်ဂိတ်တွေမှာ စစ်ဆေးနေတာပါ။ ဒါ့အပြင် ပြည်တွင်းလာရောက်မယ့် ခရီးသည်တွေရဲ့ သွားရောက်ခဲ့တဲ့နိုင်ငံ၊ မြန်မာနိုင်ငံတွင်း သွားရောက်မယ့် ခရီးစဉ်တွေနဲ့အတူ ဖျားနာချောင်းဆိုး အသက်ရှူကျပ်ခြင်း စတဲ့ ရောဂါလက္ခဏာတွေကို စစ်မေးတဲ့ ကျန်းမာရေးဆိုင်ရာဖောင်ကို ဖြည့်သွင်းခိုင်းပြီး နေရပ်လိပ်စာကိုပါ အတိအကျ မေးမြန်းတာတွေ လုပ်နေတာလည်း ဖြစ်ပါတယ်။
----------------------------------
(Unicode)
ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈပိုး မကူးစကျအောငျ ကွိုတငျကာကှယျဖို့ ကနြျးမာရေးဌာန ထပျမံသတိပေး
ကမ်ဘာ့ကပျရောဂါအဖွဈ ကမ်ဘာ့ကနြျးမာရေးအဖှဲ့ကွီးက သတျမှတျလိုကျတဲ့ COVID-19 ရောဂါ မွနျမာနိုငျငံမှာ အခြိနျမရှေး ဖွဈပှားလာနိုငျတဲ့အတှကျ ရောဂါမကူးစကျရအောငျ လူထုအနနေဲ့ သတိနဲ့ ကွိုတငျကာကှယျ သတိထားနကွေပါလို့ ကနြျးမာရေးဝနျကွီးဌာန တာဝနျရှိသူတှကေ ထပျမံ သတိပေးလိုကျပါတယျ။ မွနျမာနိုငျငံမှာ လကျရှိ စောင့ျကွည့ျလူနာ ၇ ဦးရှိနပွေီး ဆေးရုံတှမှောတော့ သံသယနဲ့ စောင့ျကွည့ျလူနာတှအေတှကျ စနဈတကြ စီစဉျဆောငျရှကျထားတယျလို့လညျး ကနြျးမာရေးဝနျကွီးဌာနက ပွောပါတယျ။ အပွည့ျအစုံကို မဆုမှနျက တငျပွပေးထားပါတယျ။
တရုတျနိုငျငံ ဝူဟနျကနတေဆင့ျ ကမ်ဘာတဝှမျး ကူးစကျပြံ့နှံ့ခဲ့တဲ့ WHO ကမ်ဘာ့ကနြျးမာရေးအဖှဲ့ကွီးက ကမ်ဘာလုံးဆိုငျရာ အရေးပေါျ ကနြျးမာရေး အခွအေနေ ဖွဈလာလို့ ကမ်ဘာ့ကပျရောဂါအဖွဈ သတျမှတျလိုကျတဲ့ ဒီ COVID-19ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈကွောင့ျ ဒီသီတငျးပတျကုနျအထိဆိုရငျ ကမ်ဘာတဝှမျး သဆေုံးသူပေါငျး ၅,၄၀၀ ကြောျနဲ့ ကမ်ဘာတဝှမျး နိုငျငံအသီးသီးမှာ ကူးစကျပွန့ျပှားသူပေါငျး တသိနျးခှဲဝနျးကငြျအထိကို ရှိသှားပွီဖွဈပါတယျ။ မွနျမာနိုငျငံမှာတော့ တရားဝငျကူးစကျသူ တဦးတယောကျမှ မရှိသေးပမေယ့ျလို့ အခြိနျမရှေး ကူးစကျရောဂါအန်တရာယျ ဖွဈပှားလာနိုငျတယျဆိုပွီးတော့ မွနျမာနိုငျငံ ကနြျးမာရေးနဲ့ အားကစားဝနျကွီးဌာနက သတိပေး နှိုးဆောျနတောပါ။
အမြားပွညျသူလူထုအနနေဲ့ ဒီ ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈပိုး ကူးစကျမခံရအောငျ သတိထားနထေိုငျကွဖို့နဲ့ ကနြျးမာရေးဝနျကွီးဌာနနဲ့ သတငျးဌာနတှကေ သတငျးတှကေို အခြိနျနဲ့တပွေးညီ စောင့ျကွည့ျနားစှင့ျဖို့၊ သတငျးမှားတှကေို မယုံကွညျဖို့ သတိပေးလိုပါတယျလို့ ကနြျးမာရေးဝနျကွီးဌာန ဗဟိုကူးစကျမှု တိုကျဖကြျရေးဌာန ဒုတိယညှှနျကွားရေးမှူး ဒေါကျတာခငျခငျကွီးက ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျးကို အခုလိုပွောပါတယျ။
“Positive Confirmed Case မတှေ့ရသေးပမေယ့ျလို့ အခြိနျမရှေး တှေ့နိုငျတယျ၊ အစုလိုကျ အပွုံလိုကျလညျး တှေ့နိုငျတယျဆိုတာကို အကုနျလုံး ဒါအတှကျ ပွငျဆငျထားရမှာပေါ့။ အဲ့ဒီ့အတှကျ ကိုယ့ျနိုငျငံမှာ လိုအပျတာတှေ ရှိလာခဲ့တယျဆိုရငျတော့ အဲဒီအနအေထားနဲ့ အကုနျပွငျဆငျထားပါတယျ။ ပွညျသူတှအေနနေဲ့ ကနြျးမာရေးနဲ့ အားကစားဝနျကွီးဌာနနဲ့ ပူးပေါငျးဆောငျရှကျဖို့ လိုအပျပါတယျ။ ဒီလိုဆောငျရှကျနတေယျ ဆိုတာက အားလုံး လူသားအားလုံးနဲ့ ဆိုငျပါတယျ။ တနညျးအားဖွင့ျ တိုငျးသူပွညျသားအားလုံးနဲ့ ဆိုငျပါတယျ။ ဒါ မိမိတို့ရဲ့ အရေးကိစ်စဖွဈတယျဆိုတာကို ခေါငျးထဲမှာ စှဲမွဲပွီး ကနြျးမာရေးနဲ့ အားကစားဝနျကွီးဌာနက လမျးညှှနျထားခကြျတှအေတိုငျး အတိအကြ ပူးပေါငျးလိုကျနာဖို့ လိုပါတယျ။”
အမြားပွညျသူ သှားလာတဲ့နရောတှေ၊ အမြားသုံးယာဉျတှနေဲ့ တညျးခိုတဲ့နရော၊ စားသောကျဆိုငျတှေ၊ ဈေးတနျးတှမှော လူထုကို ကနြျးမာရေးပညာပေး အသိပညာပေးနသေလို လူထုအနနေဲ့လညျး ဒီဗိုငျးရပျဈရောဂါ ကူးစကျမခံရအောငျ သတိထားနထေိုငျကွပါလို့ ကနြျးမာရေးပညာရှငျတှကေ သတိပေးနပေါတယျ။ ဧရာဝတီတိုငျး ကနြျးမာရေးဦးစီးဌာန ဒုတိယညှှနျကွားရေးမှူးခြုပျ ဒေါကျတာသနျးထှဋျအောငျက အခုလိုပွောပါတယျ။
“အဲဒါတှကေ ဇနျနဝါရီလ ၅ ရကျနေ့ကတညျးကစပွီး ကနြောျတို့ အမြားကွီးလုပျတယျ၊ လူထုကွား ပညာပေးတာတှရေော ဘတျဈကားမှာ ကွညောတာတှရေော အမြားကွီးလုပျခဲ့ပွီ။ အဓိကက လိုကျနာဖို့လိုတာပါ။ ကနြျးမာရေးဌာနက လမျးညှှနျခကြျကို လိုကျနာဖို့လိုတယျ။ အဓိက COVID မှာက လကျဆေးတာပဲ အရေးကွီးတာ နံပါတျတဈက လကျဆေးတာပဲ။ နောကျ ဖြားနာထားတဲ့လူက အပွငျသှားရငျ Mask တပျထားဖို့လိုတယျ။ ပွီးတော့ တအားကွီး ကွောကျပွီးတော့ ပစ်စညျးတှေ ဘာတှေ လိုကျဝယျတာတှလေညျး မလုပျသင့ျပါဘူး။”
မတျလ ၁၅ ရကျနေ့ နောကျဆုံးစာရငျးအရ မွနျမာနိုငျငံမှာ သံသယလူနာ တဦးတယောကျမှမရှိဘဲ စောင့ျကွည့ျလူနာ ၇ ဦးပဲရှိနပွေီး ကူးစကျခံရနိုငျခွေ ရှိတယျလို့ သံသယနဲ့ စောင့ျကွည့ျလူနာတှေ ထားရှိမယ့ျ ဆေးရုံတှမှောလညျး စနဈတကြ စီစဉျထားရှိပါတယျလို့ ဗဟိုကူးစကျမှု တိုကျဖကြျရေးဌာန ဒုတိယညှှနျကွားရေးမှူး ဒေါကျတာခငျခငျကွီးက ပွောပွပါတယျ။
“အခုထိ ၇ ယောကျ ရှိနပေါတယျ။ ညနပေိုငျးအထိ အခုကမြပွောနတေဲ့အထိကို ပွောတာပါ။ ပွငျဆငျထားတဲ့ အနအေထားကတော့ ကမြတို့ ဝဘောဂီရယျ ကနျတောျနဒီရယျ နပွေညျတောျ ကုတငျ ၁၀၀၀ ကတော့ နဂိုတညျးက Designated Hospital ပေါ့။ ပွီးတော့ ထပျတိုးခဲ့တဲ့ ဆေးရုံတှကေတော့ တောငျကွီးတို့၊ လားရှိုးတို့၊ မူဆယျတို့၊ မွဈကွီးနားတို့၊ ကြိုငျးတုံတို့ ထပျတိုးထားတယျ။ တိုငျးနဲ့ပွညျနယျမှာရှိတဲ့ ဆေးရုံကွီးတှမှောလညျး Isolation Ward ပွငျဆငျထားဖို့ ညှှနျကွားခဲ့တယျ။ နောကျ လိုအပျရငျ ICU တှေ၊ ICU Facility တှဖွေည့ျထားဖို့ ဒါတှလေညျး ပွငျဆငျထားပွီးပါပွီ။ ပွီးရငျ Quarantine ပေါ့၊ ဖြားနာရငျ တားမွဈပိတျပငျခွငျး၊ ကန့ျသတျခွငျးလုပျဖို့ အမြိုးမြိုးပွငျဆငျပါတယျ။ ဝဘောဂီတငျမကဘူး တောငျဥက်ကလာ အမြိုးသမီးနဲ့ ကလေးဆေးရုံတို့ လကျရှိ ကှငျးဆငျးနတောတော့ သိမျဖွူ အားကစားကှငျးမှာရှိတဲ့ အဆောငျ အဲဒီမှာထားဖို့၊ ဒါမြိုးတှကေအစ ကမြတို့ ပွငျဆငျထားပါတယျ။”
အခုအခြိနျအထိတော့ ကူးစကျခံရနိုငျတယျလို့ သံသယရှိသူအခြို့ကို ကနြျးမာရေးဝနျကွီးဌာနက ခေါျယူစောင့ျကွည့ျမှုတှေ ရှိနပွေီး အထူးသဖွင့ျ နိုငျငံခွားသား ခရီးသညျတှနေဲ့ ပွညျပက ပွနျရောကျလာသူတှကေို လဆေိပျအဝငျဂိတျတှမှော စဈဆေးနတောပါ။ ဒါ့အပွငျ ပွညျတှငျးလာရောကျမယ့ျ ခရီးသညျတှရေဲ့ သှားရောကျခဲ့တဲ့နိုငျငံ၊ မွနျမာနိုငျငံတှငျး သှားရောကျမယ့ျ ခရီးစဉျတှနေဲ့အတူ ဖြားနာခြောငျးဆိုး အသကျရှူကပြျခွငျး စတဲ့ ရောဂါလက်ခဏာတှကေို စဈမေးတဲ့ ကနြျးမာရေးဆိုငျရာဖောငျကို ဖွည့ျသှငျးခိုငျးပွီး နရေပျလိပျစာကိုပါ အတိအကြ မေးမွနျးတာတှေ လုပျနတောလညျး ဖွဈပါတယျ။
