[Zawgyi/Unicode]
ကိုဗစ်ရောဂါကြောင့် သေဆုံးသူတွေနဲ့ ကူးစက်မှုတွေ တိုးလာနေတာကြောင့် ရောဂါပြင်းထန်မှု အဆင့်ခွဲပြီး ကုသမှုပေးဖို့ ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာန တာဝန်ရှိသူတွေ စီစဉ်နေတဲ့အကြောင်း ပြောပြပါမယ်။ ဒီသတင်းကို ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်း သတင်းထောက်စုစုက တင်ဆက်ပေးမှာပါ။
ကိုဗစ်ပိုးတွေ့လူနာ အများဆုံးရှိနေတဲ့ ရန်ကုန်တိုင်းအတွင်းမှာ လူနာတွေရဲ့ရောဂါလက္ခဏာပေါ်မူတည်ပြီး ကုသမှုပေးဖို့နဲ့ ရောဂါလက္ခဏာ မပြင်းထန်သူတွေကို နေအိမ်မှာ ထားဖို့ ကျန်းမာရေးတာဝန်ရှိသူတွေ စီစဉ်နေတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ရောဂါကုသမှုမှာ ထိထိရောက်ရောက် စီမံခန့်ခွဲနိုင်အောင် ရည်ရွယ်ပြီး ရောဂါပိုးရှိတဲ့ အတည်ပြုလူနာတွေကို အုပ်စု ၃ စုခွဲ အဆင့်သတ်မှတ်ပြီး ကုသမှုပေးမှာဖြစ်တယ်လို့လည်း ကျန်းမာရေးနဲ့ အားကစားဝန်ကြီးဌာန၊ ဗဟိုကူးစက်ရောဂါ တိုက်ဖျက်ရေးဌာနခွဲ ညွှန်ကြားရေးမှူး ဒေါက်တာခင်ခင်ကြီးက VOA ကိုပြောပါတယ်။
“ပထမအုပ်စုကတော့ အနံ့မရသော ပိုးတွေ့လူနာပေါ့။ တခြားရောဂါလက္ခဏာလည်း မရှိဘူး၊ နောက်ခံရောဂါလက္ခဏာလည်း မရှိဘူး။ ဒါမျိုးတွေဆိုရင် အနံ့မရတဲ့သူ သီးသန့်စင်တာဆိုပြီးတော့ ထားပါတယ်။ ဒုတိယအုပ်စုကတော့ ရောဂါလက္ခဏာ အသင့်အတင့်ရှိတယ်။ အဖျား၊ ချောင်းဆိုး၊ အနံ့မရ၊ မောပန်း စသဖြင့် ဒီလိုလက္ခဏာတွေ ရှိတယ်။ သိပ်ပြီးတော့လက္ခဏာတွေက မဆိုးဘူး၊ သူတို့ကိုကျတော့ သူတို့ လက်ရှိကုသမှု ခံယူနေတဲ့ ဆေးရုံမှာပဲ ဆက်လက်ကုသမှုခံယူမယ်။ လိုအပ်လို့ ရှိရင်တော့ ကိုဗစ်ကုသရေးဌာန ဖောင်ကြီးကိုရွှေ့မယ်ပေါ့နော်။ ဒါဒုတိယအုပ်စု ဖြစ်ပါတယ်။ တတိယအုပ်စုကတော့ အသက်ကလည်းကြီးမယ်၊ ရောဂါလက္ခဏာကလည်း ပိုပြီးတော့ ဆိုးရွားမယ်၊ နဂိုကတည်းက သူတို့မှာနောက်ခံရောဂါတွေက ရှိနေမယ်ဆိုရင်တော့ သူတို့ကိုတော့ ကိုဗစ်ကုသရေးဌာန ဆေးရုံတွေကိုပို့မယ်ပေါ့။"
အရင်တုန်းက ပိုးတွေ့လူနာတွေကို ထားရှိကုသမှုပေးနေတဲ့ တောင်ဥက္ကလာ၊ ဝေဘာဂီနဲ့ ဖောင်ကြီးဆေးရုံ၊ အဲဒီနေရာတွေအပြင် အခုအချိန်မှာ ရန်ကုန်ဆေးရုံကြီးကိုလည်း တိုးချဲ့နေတယ်လို့ ပြောပါတယ်။ မြောက်ဥက္ကလာ၊ အင်းစိန်နဲ့ သင်္ဃန်းကျွန်း စံပြဆေးရုံကြီးတွေကို ထပ်တိုးချဲ့ထားပြီး ဆေးရုံကြီး ၇ ခုမှာ ကုသမှုပေးဖို့ စီစဉ်နေတယ်လို့လည်း ပြောပါတယ်။
ကျန်းမာရေးနဲ့ အားကစားဝန်ကြီးဌာနရဲ့ဒီကနေ့မွန်းလွဲပိုင်း ထုတ်ပြန်ပြီးချိန်အထိ ပိုးတွေ့အတည်ပြုလူနာပေါင်း ၁၈,၀၀၀ နီးပါးရှိနေပြီး၊ သေဆုံးသူကတော့ ၄၁၂ ဦးရှိပါတယ်။ ကိုဗစ်အတည်ပြုလူနာတွေကို အုပ်စုခွဲ ကုသမှုပေးတဲ့ အစီအစဉ်အပြင် နောက်ပိုင်းမှာ အတည်ပြုလူနာတွေ များလာခဲ့ရင် အိမ်မှာပဲ သီးခြားနေကြဖို့အထိ ကျန်းမာရေးတာဝန်ရှိသူတွေ စဉ်းစားနေတယ်လို့လည်း ဒေါက်တာခင်ခင်ကြီးက ပြောပါတယ်။
“နောက်ပိုင်းဆိုရင်တော့ ရောဂါလက္ခဏာ မဆိုးတဲ့လူ၊ သူတို့အိမ်မှာလည်း အများနဲ့ပေါင်းနေတာလည်း မဟုတ်ဘူး၊ အသက်ကြီးတဲ့သူတွေ မရှိဘူး၊ နောက်ခံရောဂါ ခံစားနေရတဲ့သူတွေ မရှိဘူး၊ အဆောင်တို့ဘာတို့လည်း မဟုတ်ဘူး။ စသဖြင့် ဒီလိုမျိုးသတ်မှတ်ပြီးတဲ့အခါကျတော့ ဒီလိုမျိုးအိမ်မှာနေဖို့အတွက်လည်း လူကြီးတွေအနေနဲ့ စဉ်းစားနေပါတယ်။ ဒီနေရာမှာဆိုလို့ရှိရင် သူတို့တွေကို အိမ်မှာ Isolation ထားဖို့ဆိုတာက သူတို့တွေစည်းကမ်းကို တိတိကျကျလိုက်နာနိုင်ဖို့အတွက်က သက်ဆိုင်ရာတိုင်းဒေသကြီး အစိုးရအဖွဲ့ကနေပြီးတော့ ခရိုင်၊ မြို့နယ်၊ ရပ်ကွက်၊ ကျေးရွာအဆင့်အထိ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်တဲ့ သူတို့ရဲ့အားက အထူးလိုပါတယ်။ အဲလိုမှမဟုတ်ဘူးဆိုရင် ကျမတို့အနေနဲ့ ဒီလိုမျိုးအိမ်မှာ ပိုးတွေ့တဲ့လူကို ထားရှိဖို့ဆိုတာက အဆင်ပြေမှာမဟုတ်ပါဘူး။ ဒီဟာတွေလည်း အကုန်လုံးစဉ်းစားသုံးသပ်နေပါတယ်။"
ကိုဗစ်ရောဂါကာကွယ်၊ ထိန်းချုပ်၊ ကုသရေး အမျိုးသားအဆင့် ဗဟိုကော်မတီဥက္ကဋ္ဌ ဖြစ်သူ နိုင်ငံတော်အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကလည်း ကိုဗစ်ရောဂါဟာ လူတယောက်မှာ နောက်ထပ်တကြိမ်ထပ်ပြီး ဖြစ်မလာနိုင်ဘူးလို့ သေချာမသိနိုင်သေးတာကြောင့် ရောဂါပိုးကင်းစင်သွားပြီးသူတွေအနေနဲ့လည်း သတိနဲ့နေဖို့ကို အွန်လိုင်းကနေတဆင့် မိန့်ခွန်းပြောရာမှာ တိုက်တွန်းထားပါတယ်။
“တချို့ရောဂါတွေက တခါဖြစ်ပြီးရင် တသက်မှာ တခါပဲဖြစ်တဲ့ ရောဂါမျိုးဆိုတာရှိပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ဒီကိုဗစ်ရောဂါက တသက်မှာတခါဖြစ်တဲ့ရောဂါမျိုး မဟုတ်ဘူးလို့ တော်တော်များများ ဆေးပညာရှင်တွေက ဒီလိုသူတို့မြင်ပါတယ်။ အဲဒါကြောင့်မို့လို့ ကိုယ်ဟာတခါဖြစ်ပြီးပြီ၊ ဖြစ်ပြီးတော့ ကုသလို့ကောင်းသွားပြီ ဆိုလို့ရှိရင် ပိုပြီးတော့ဂရုစိုက်ပါ။ နှစ်ခါပြန်မဖြစ်အောင်လို့ အဲလိုဂရုစိုက်စေချင်ပါတယ်။”
ရန်ကုန်တိုင်းအတွင်း ကိုဗစ်ပိုးတွေ့လူနာနဲ့ သံသယရှိသူတွေကို ထားနိုင်ဖို့အတွက် ယာယီနေရာတွေကို ထပ်မံတိုးချဲ့နေရာမှာ ဒဂုံဆိပ်ကမ်းမြို့နယ် ရိုးမရိပ်သာ ၁ နဲ့ ၂ လည်းပါဝင်ပါတယ်။ သာကေတမြို့နယ်မှာရှိတဲ့ Fortune Plaza မှာလည်း လူနာ ၅၀၀ နဲ့ ၆၀၀ ဝန်းကျင်ထားနိုင်ဖို့ စီစဉ်နေသလို၊ ယဉ်ကျေးမှုတက္ကသိုလ်နဲ့ လေ့ကျင့်ရေးကျောင်းတွေမှာပါ ထပ်တိုးထားနိုင်အောင် လုပ်ဆောင်နေတယ်လို့လည်း တာဝန်ရှိသူတွေက ပြောပါတယ်။ ကိုဗစ်ရောဂါလက္ခဏာတွေထဲက တခုဖြစ်တဲ့ အနံ့အာရုံမရသူတွေကို သီးခြားထားနိုင်ဖို့အတွက်လည်း အောင်မြင့်မိုရ်အိမ်ရာမှာ စီစဉ်ဆောင်ရွက်နေတယ်လို့ ကျန်းမာရေးတာဝန်ရှိသူတွေက ပြောပါတယ်။
[Unicode Version]
ကိုဗဈရောဂါပွငျးထနျမှုအဆင့ျခှဲ ကုသပေးဖို့ စီစဉျ
ကိုဗဈရောဂါကွောင့ျ သဆေုံးသူတှနေဲ့ ကူးစကျမှုတှေ တိုးလာနတောကွောင့ျ ရောဂါပွငျးထနျမှု အဆင့ျခှဲပွီး ကုသမှုပေးဖို့ ကနြျးမာရေးဝနျကွီးဌာန တာဝနျရှိသူတှေ စီစဉျနတေဲ့အကွောငျး ပွောပွပါမယျ။ ဒီသတငျးကို ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျး သတငျးထောကျစုစုက တငျဆကျပေးမှာပါ။
ကိုဗဈပိုးတှေ့လူနာ အမြားဆုံးရှိနတေဲ့ ရနျကုနျတိုငျးအတှငျးမှာ လူနာတှရေဲ့ရောဂါလက်ခဏာပေါျမူတညျပွီး ကုသမှုပေးဖို့နဲ့ ရောဂါလက်ခဏာ မပွငျးထနျသူတှကေို နအေိမျမှာ ထားဖို့ ကနြျးမာရေးတာဝနျရှိသူတှေ စီစဉျနတော ဖွဈပါတယျ။ ရောဂါကုသမှုမှာ ထိထိရောကျရောကျ စီမံခန့ျခှဲနိုငျအောငျ ရညျရှယျပွီး ရောဂါပိုးရှိတဲ့ အတညျပွုလူနာတှကေို အုပျစု ၃ စုခှဲ အဆင့ျသတျမှတျပွီး ကုသမှုပေးမှာဖွဈတယျလို့လညျး ကနြျးမာရေးနဲ့ အားကစားဝနျကွီးဌာန၊ ဗဟိုကူးစကျရောဂါ တိုကျဖကြျရေးဌာနခှဲ ညှှနျကွားရေးမှူး ဒေါကျတာခငျခငျကွီးက VOA ကိုပွောပါတယျ။
“ပထမအုပျစုကတော့ အနံ့မရသော ပိုးတှေ့လူနာပေါ့။ တခွားရောဂါလက်ခဏာလညျး မရှိဘူး၊ နောကျခံရောဂါလက်ခဏာလညျး မရှိဘူး။ ဒါမြိုးတှဆေိုရငျ အနံ့မရတဲ့သူ သီးသန့ျစငျတာဆိုပွီးတော့ ထားပါတယျ။ ဒုတိယအုပျစုကတော့ ရောဂါလက်ခဏာ အသင့ျအတင့ျရှိတယျ။ အဖြား၊ ခြောငျးဆိုး၊ အနံ့မရ၊ မောပနျး စသဖွင့ျ ဒီလိုလက်ခဏာတှေ ရှိတယျ။ သိပျပွီးတော့လက်ခဏာတှကေ မဆိုးဘူး၊ သူတို့ကိုကတြော့ သူတို့ လကျရှိကုသမှု ခံယူနတေဲ့ ဆေးရုံမှာပဲ ဆကျလကျကုသမှုခံယူမယျ။ လိုအပျလို့ ရှိရငျတော့ ကိုဗဈကုသရေးဌာန ဖောငျကွီးကိုရှှေ့မယျပေါ့နောျ။ ဒါဒုတိယအုပျစု ဖွဈပါတယျ။ တတိယအုပျစုကတော့ အသကျကလညျးကွီးမယျ၊ ရောဂါလက်ခဏာကလညျး ပိုပွီးတော့ ဆိုးရှားမယျ၊ နဂိုကတညျးက သူတို့မှာနောကျခံရောဂါတှကေ ရှိနမေယျဆိုရငျတော့ သူတို့ကိုတော့ ကိုဗဈကုသရေးဌာန ဆေးရုံတှကေိုပို့မယျပေါ့။"
အရငျတုနျးက ပိုးတှေ့လူနာတှကေို ထားရှိကုသမှုပေးနတေဲ့ တောငျဥက်ကလာ၊ ဝဘောဂီနဲ့ ဖောငျကွီးဆေးရုံ၊ အဲဒီနရောတှအေပွငျ အခုအခြိနျမှာ ရနျကုနျဆေးရုံကွီးကိုလညျး တိုးခြဲ့နတေယျလို့ ပွောပါတယျ။ မွောကျဥက်ကလာ၊ အငျးစိနျနဲ့ သငျ်ဃနျးကြှနျး စံပွဆေးရုံကွီးတှကေို ထပျတိုးခြဲ့ထားပွီး ဆေးရုံကွီး ၇ ခုမှာ ကုသမှုပေးဖို့ စီစဉျနတေယျလို့လညျး ပွောပါတယျ။
ကနြျးမာရေးနဲ့ အားကစားဝနျကွီးဌာနရဲ့ဒီကနေ့မှနျးလှဲပိုငျး ထုတျပွနျပွီးခြိနျအထိ ပိုးတှေ့အတညျပွုလူနာပေါငျး ၁၈,၀၀၀ နီးပါးရှိနပွေီး၊ သဆေုံးသူကတော့ ၄၁၂ ဦးရှိပါတယျ။ ကိုဗဈအတညျပွုလူနာတှကေို အုပျစုခှဲ ကုသမှုပေးတဲ့ အစီအစဉျအပွငျ နောကျပိုငျးမှာ အတညျပွုလူနာတှေ မြားလာခဲ့ရငျ အိမျမှာပဲ သီးခွားနကွေဖို့အထိ ကနြျးမာရေးတာဝနျရှိသူတှေ စဉျးစားနတေယျလို့လညျး ဒေါကျတာခငျခငျကွီးက ပွောပါတယျ။
“နောကျပိုငျးဆိုရငျတော့ ရောဂါလက်ခဏာ မဆိုးတဲ့လူ၊ သူတို့အိမျမှာလညျး အမြားနဲ့ပေါငျးနတောလညျး မဟုတျဘူး၊ အသကျကွီးတဲ့သူတှေ မရှိဘူး၊ နောကျခံရောဂါ ခံစားနရေတဲ့သူတှေ မရှိဘူး၊ အဆောငျတို့ဘာတို့လညျး မဟုတျဘူး။ စသဖွင့ျ ဒီလိုမြိုးသတျမှတျပွီးတဲ့အခါကတြော့ ဒီလိုမြိုးအိမျမှာနဖေို့အတှကျလညျး လူကွီးတှအေနနေဲ့ စဉျးစားနပေါတယျ။ ဒီနရောမှာဆိုလို့ရှိရငျ သူတို့တှကေို အိမျမှာ Isolation ထားဖို့ဆိုတာက သူတို့တှစေညျးကမျးကို တိတိကကြလြိုကျနာနိုငျဖို့အတှကျက သကျဆိုငျရာတိုငျးဒသေကွီး အစိုးရအဖှဲ့ကနပွေီးတော့ ခရိုငျ၊ မွို့နယျ၊ ရပျကှကျ၊ ကြေးရှာအဆင့ျအထိ ပူးပေါငျးဆောငျရှကျတဲ့ သူတို့ရဲ့အားက အထူးလိုပါတယျ။ အဲလိုမှမဟုတျဘူးဆိုရငျ ကမြတို့အနနေဲ့ ဒီလိုမြိုးအိမျမှာ ပိုးတှေ့တဲ့လူကို ထားရှိဖို့ဆိုတာက အဆငျပွမှောမဟုတျပါဘူး။ ဒီဟာတှလေညျး အကုနျလုံးစဉျးစားသုံးသပျနပေါတယျ။"
ကိုဗဈရောဂါကာကှယျ၊ ထိနျးခြုပျ၊ ကုသရေး အမြိုးသားအဆင့ျ ဗဟိုကောျမတီဥက်ကဋ်ဌ ဖွဈသူ နိုငျငံတောျအတိုငျပငျခံပုဂ်ဂိုလျ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျကလညျး ကိုဗဈရောဂါဟာ လူတယောကျမှာ နောကျထပျတကွိမျထပျပွီး ဖွဈမလာနိုငျဘူးလို့ သခြောမသိနိုငျသေးတာကွောင့ျ ရောဂါပိုးကငျးစငျသှားပွီးသူတှအေနနေဲ့လညျး သတိနဲ့နဖေို့ကို အှနျလိုငျးကနတေဆင့ျ မိန့ျခှနျးပွောရာမှာ တိုကျတှနျးထားပါတယျ။
“တခြို့ရောဂါတှကေ တခါဖွဈပွီးရငျ တသကျမှာ တခါပဲဖွဈတဲ့ ရောဂါမြိုးဆိုတာရှိပါတယျ။ ဒါပမေယ့ျ ဒီကိုဗဈရောဂါက တသကျမှာတခါဖွဈတဲ့ရောဂါမြိုး မဟုတျဘူးလို့ တောျတောျမြားမြား ဆေးပညာရှငျတှကေ ဒီလိုသူတို့မွငျပါတယျ။ အဲဒါကွောင့ျမို့လို့ ကိုယျဟာတခါဖွဈပွီးပွီ၊ ဖွဈပွီးတော့ ကုသလို့ကောငျးသှားပွီ ဆိုလို့ရှိရငျ ပိုပွီးတော့ဂရုစိုကျပါ။ နှဈခါပွနျမဖွဈအောငျလို့ အဲလိုဂရုစိုကျစခေငြျပါတယျ။”
ရနျကုနျတိုငျးအတှငျး ကိုဗဈပိုးတှေ့လူနာနဲ့ သံသယရှိသူတှကေို ထားနိုငျဖို့အတှကျ ယာယီနရောတှကေို ထပျမံတိုးခြဲ့နရောမှာ ဒဂုံဆိပျကမျးမွို့နယျ ရိုးမရိပျသာ ၁ နဲ့ ၂ လညျးပါဝငျပါတယျ။ သာကတေမွို့နယျမှာရှိတဲ့ Fortune Plaza မှာလညျး လူနာ ၅၀၀ နဲ့ ၆၀၀ ဝနျးကငြျထားနိုငျဖို့ စီစဉျနသေလို၊ ယဉျကြေးမှုတက်ကသိုလျနဲ့ လေ့ကငြ့ျရေးကြောငျးတှမှောပါ ထပျတိုးထားနိုငျအောငျ လုပျဆောငျနတေယျလို့လညျး တာဝနျရှိသူတှကေ ပွောပါတယျ။ ကိုဗဈရောဂါလက်ခဏာတှထေဲက တခုဖွဈတဲ့ အနံ့အာရုံမရသူတှကေို သီးခွားထားနိုငျဖို့အတှကျလညျး အောငျမွင့ျမိုရျအိမျရာမှာ စီစဉျဆောငျရှကျနတေယျလို့ ကနြျးမာရေးတာဝနျရှိသူတှကေ ပွောပါတယျ။
